Με ερώτηση που κατάθεσε ο βουλευτής της «Ελληνικής Λύσης» Στυλιανός Φωτόπουλος προς τους Υπουργούς Εσωτερικών και Περιβάλλοντος γίνεται αναφορά στις αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΥΑ στην Κρήτη.
Στην ερώτηση αναφέρονται τα εξής:
Κυρία, κύριε Υπουργοί,
Σύμφωνα με δημοσιεύματα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ΔΕΥΑ της Ανατολικής Κρήτης που υδροδοτούνται από το φράγμα Αποσελέμη (Ηρακλείου, Χερσονήσου και Αγίου Νικολάου) και του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης ξεκαθάρισε ότι η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού σε συνδυασμό με το μεγάλο ενεργειακό κόστος δεν μπορεί να απορροφάται πλέον από τον Οργανισμό, με συνέπεια να γίνει μετακύλιση του κόστους προς τους καταναλωτές. Αιτία είναι, σύμφωνα με τον ΟΑΚ, ο νέος νόμος για τις ΡΑΕ, που ψηφίστηκε το 2023 και επιβάλλει ανάκτηση του κόστους, καθώς προβλέπεται ότι η τιμή πώλησης του νερού δεν μπορεί να είναι μικρότερη από την τιμή κόστους. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα δημοσιεύματα η στάθμη του φράγματος Αποσελέμη έχει πέσει αισθητά λόγω του ξηρού υδρολογικά χειμώνα που προηγήθηκε, σε συνδυασμό με την ιδιαίτερα αυξημένη κατανάλωση κατά το καλοκαίρι με δεδομένη τη ζέστη και τη μεγάλη επισκεψιμότητα από τουρίστες στην Κρήτη. Η αυξημένη ζήτηση νερού καλύφθηκε με την ενεργοποίηση γεωτρήσεων. Στη σύσκεψη αποφασίστηκε η αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ανακοινώθηκαν μελέτες για νέα μεγάλα έργα υδροηλεκτρικής ενέργειας (εγκατάσταση φωτοβολταϊκών επάνω στις δεξαμενές και τα φράγματα, τοποθέτηση υδροστρόβιλου στον Αποσελέμη, επέκταση υδραγωγείου και αγωγών στη Μίλατο, την Κριτσά, την Ελούντα, το Σίσι και σε όλο το παραλιακό μέτωπο του Δήμου Αγίου Νικολάου, νέα δίκτυα), τα οποία έργα, όπως είναι φυσικό, θα εκτινάξουν ακόμα περισσότερο τα τιμολόγια του νερού.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε, προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές από τις επικείμενες αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΥΑ και να συνεχίσουν να απολαμβάνουν το βασικό αγαθό, χωρίς να χρειάζεται να το πληρώνουν ακριβά ή σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και να το στερούνται;
Στην απάντησή της η Υφυπουργός Περιβάλλοντος Αλεξάνδρα Σδούκου αναφέρει:
Σε απάντηση της σχετικής Ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων από τον Βουλευτή κ. Στυλιανό Φωτόπουλο, σας γνωστοποιούμε τα ακόλουθα:
Η Ελληνική Κυβέρνηση ήταν από τις πρώτες ανάμεσα σε αυτές των Ευρωπαίων εταίρων μας, η οποία, από το φθινόπωρο του 2021, αναγνώρισε το πρόβλημα των αυξημένων τιμών λόγω της ενεργειακής κρίσης και υιοθέτησε ένα αποτελεσματικό σχήμα επιδοτήσεων, στηρίζοντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις άμεσα μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ).
Για την ενίσχυση των εσόδων του ΤΕΜ η Χώρα μας, και πάλι πρώτη ανάμεσα στα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, νομοθέτησε την επιβολή σχετικής φορολογίας ίσης με 90% -το μεγαλύτερο συντελεστή πανευρωπαϊκά-στα υπερέσοδα των ηλεκτροπαραγωγών για το διάστημα Οκτωβρίου 2021-Ιουνίου 2022.
Περαιτέρω, με την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πριν ακόμα υιοθετηθεί ο Κανονισμός 2022/1854 της ΕΕ, ο οποίος προέβλεπε τη δυνατότητα των κρατών-μελών να δημιουργήσουν έκτακτους μηχανισμούς ανάκτησης των υπερεσόδων στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η Ελληνική Κυβέρνηση τον Ιούλιο 2022 θέσπισε τον μηχανισμό επιστροφής των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών, μέσω του οποίου έχουν συγκεντρωθεί έως σήμερα άνω των 3,3 δισ. ευρώ. Το συγκεκριμένο ποσό διοχετεύθηκε αυτόματα στους καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, στηρίζοντας την προστασία του εισοδήματος της ελληνικής κοινωνίας σε μία χρονική περίοδο με ιδιαίτερα υψηλό πληθωρισμό.
Παράλληλα, η Κυβέρνηση επέβαλε, από τον Αύγουστο 2022, ένα νέο έκτακτο μοντέλο τιμολόγησης στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με την αναστολή εφαρμογής της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια και την υποχρέωση των προμηθευτών να προανακοινώνουν τις τιμές του επόμενου μήνα έως την 20η ημέρα του προηγούμενου. Το νέο μοντέλο τιμολόγησης προώθησε περαιτέρω τη διαφάνεια των τιμολογίων και κατέστησε εύκολη τη σύγκρισή τους, βοηθώντας τους καταναλωτές να επιλέγουν το συμφερότερο τιμολόγιο μεταξύ των προσφερόμενων από τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.
Αποτέλεσμα αυτής της μεθοδικής προσπάθειας ήταν η στήριξη του συνόλου των καταναλωτών με απορρόφηση του αυξημένου κόστους, η οποία ξεπέρασε το 90% για τους οικιακούς καταναλωτές, το 80% για τους επαγγελματικούς καταναλωτές με παροχές ισχύος έως 35 kVA και το 100%, δηλαδή πλήρης απορρόφηση των αυξήσεων, για τους ευάλωτους συμπολίτες μας, που είναι ενταγμένοι στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), σταθεροποιώντας με αυτό τον τρόπο τα τιμολόγια από τον Αύγουστο 2022 και εφεξής για τους Έλληνες καταναλωτές.
Αξίζει δε να αναφερθεί ότι το συνολικό ποσό, το οποίο έχει χορηγηθεί στους καταναλωτές τα τελευταία σχεδόν 2 έτη, ξεπερνά τα 9,2 δισ. ευρώ, γεγονός που κατατάσσει τη Χώρα μας στην πρώτη εξάδα ανάμεσα στους ευρωπαίους εταίρους μας ως προς τις χορηγηθείσες επιδοτήσεις σε σχέση με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) του συνόλου των Χωρών. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία έχει δημοσιεύσει ο πανευρωπαϊκός δείκτης HEPI (Household Energy Price Index), ιδιαίτερα από το καλοκαίρι του 2022 και εφεξής, η Ελλάδα είναι σταθερά κάτω από το μέσο όρο των τιμών, όσον αφορά τα κυμαινόμενα τιμολόγια των ευρωπαϊκών χωρών, έχοντας από τις πιο φθηνές τιμές λιανικής πανευρωπαϊκά. Καταδεικνύεται, λοιπόν, με τον πιο επίσημο τρόπο ότι η πολιτική της Κυβέρνησης στο θέμα αυτό συνεχίζει να παράγει απτά αποτελέσματα για τους Έλληνες καταναλωτές.
Το ισχυρό πλέγμα προστασίας της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας στη δύσκολη εποχή της ενεργειακής κρίσης, δηλαδή ο μηχανισμός παρακράτησης των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών στη χονδρική αγορά και η αναστολή εφαρμογής της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια, παρατάθηκε με πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΝ έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023. Αυτό συνέβη, ώστε τους επόμενους μήνες να αξιολογηθεί η κατάσταση που πρόκειται να διαμορφωθεί στις διεθνείς ενεργειακές αγορές και αναλόγως να αποφασιστεί η αναγκαιότητα ύπαρξης των έκτακτων μέτρων, καθώς και για να διαμορφωθεί το κατάλληλο πλαίσιο από τους προμηθευτές ως προς την ενημέρωση των καταναλωτών υπό την τήρηση των κανόνων διαφάνειας και ευκολότερης σύγκρισης των τελικών τιμών.
Υπογραμμίζουμε ότι η Κυβέρνηση από την αρχή της ενεργειακής κρίσης έχει επιδείξει άμεσα αντανακλαστικά ως προς τη λήψη μέτρων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων και, εάν χρειαστεί, θα το πράξει εκ νέου για να διατηρήσει προσιτές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για το σύνολο των καταναλωτών.
Τέλος, επισημαίνουμε ότι τα θέματα που αφορούν στη λειτουργία των ΔΕΥΑ και των ΟΤΑ εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών. Ωστόσο, στο πλαίσιο των πολιτικών εξοικονόμησης ενέργειας του ΥΠΕΝ, σας ενημερώνουμε ότι έχει σχεδιαστεί πρόγραμμα χρηματοδότησης των ΟΤΑ μέσω ειδικού σχήματος ενεργειακής κοινότητας για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ, με σκοπό το διαμοιρασμό της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας σε εγκαταστάσεις των ΟΤΑ (ΔΕΥΑ κ.λπ.) και σε νοικοκυριά της περιοχής τους, ώστε να μειωθεί δραστικά το ενεργειακό τους κόστος.