Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης μιλάει στην ΑΥΓΗ λίγο πριν την κρίσιμη εκλογική μάχη που θα “είναι επικεντρωμένη στην επανασυσπείρωση του κόσμου σε επίπεδα που αντιστοιχούν σε εθνικές εκλογές”, αφήνοντας όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Υπογραμμίζει δε ότι η ψήφος στις 7 Ιουλίου θα αναδείξει πρωθυπουργό για την επόμενη τετραετία.
Αναφερόμενος στις αποκαλύψεις της εφημερίδας μας για το ασφαλιστικό σχέδιο της Ν.Δ., παρατηρεί ότι προκύπτει ένα σημαντικό κενό χρηματοδότησης για τις σημερινές συντάξεις, ενώ παράλληλα οι μελλοντικοί συνταξιούχοι θα έχουν ένα σημαντικά μικρότερο τμήμα της σύνταξης εγγυημένο από το Δημόσιο, υπενθυμίζοντας την κρίση στις ΗΠΑ το 2008 ως παράδειγμα των κινδύνων που κρύβει το ιδιωτικό σύστημα ασφάλισης.
Χαρακτηρίζει “προπαγάνδα της Ν.Δ. και των ΜΜΕ της” την καταστροφολογία περί κατάρρευσης της ΔΕΗ, η οποία, όπως λέει, δεν βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, επισημαίνοντας ότι και σε αυτό το θέμα αντιπαρατίθενται δύο “διαμετρικά αντίθετα σχέδια”.
Αναφέρεται ακόμη στις παρεμβάσεις για την αυθαίρετη δόμηση, όπως η ηλεκτρονική πλατφόρμα, καθώς και στη σειρά μεταρρυθμίσεων για τη χωροταξία όπως ο νόμος για τη χωρική οργάνωση, το Π.Δ. για τις χρήσεις γης, την οριοθέτηση ακτών αλλά και τη διασφάλιση 200 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της εκπόνησης Τοπικών Χωρικών Σχεδίων από την Αυτοδιοίκηση.
Συνέντευξη στους Σπύρο Ραπανάκη και Λούλη Σταυρογιάννη
Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία προς τις κάλπες της 7ης Ιουλίου. Μπορεί το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών να ανατραπεί;
Στις ευρωεκλογές αποτυπώθηκαν οι βασικές γραμμές του νέου πολιτικού σκηνικού μετά την έξοδο από την περίοδο των Μνημονίων. Σ’ αυτό κυριαρχεί και πάλι η παραδοσιακή διαχωριστική γραμμή συντήρησης – προόδου και εξαφανίζονται πολιτικές δυνάμεις που προέκυψαν στα χρόνια των Μνημονίων. Ο μεν συντηρητικός πόλος κατάφερε να ανασυνταχθεί πλήρως, με τη Ν.Δ. να επιστρέψει στο κάτω όριο των ποσοστών που παραδοσιακά είχε σε ευρωεκλογές (υπενθυμίζω τα τελευταία 25 χρόνια: 32,7% το 1994, 36% το 1999, 43% το 2004 και 32,3% το 2009, στις τελευταίες ευρωεκλογές πριν την κρίση). Αντίθετα, ο προοδευτικός πόλος δεν κατάφερε να ανασυγκροτηθεί σε αντίστοιχο βαθμό, αν και η κεντρική πολιτική του δύναμη, ο ΣΥΡΙΖΑ, κατέγραψε περίπου το ποσοστό που είχε και στις προηγούμενες ευρωεκλογές με μια απώλεια μικρότερη των 3 ποσοστιαίων μονάδων.
Προέκυψε, έτσι, μια μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων που απομακρύνθηκαν μεν από τον ΣΥΡΙΖΑ, ανάμεσα στο 2015 και το 2019, αλλά δεν του γύρισαν οριστικά την πλάτη επιλέγοντας για παράδειγμα άλλα μεγάλα κόμματα. Επέλεξαν να απέχουν ή να δώσουν το πρωτοφανές 20% σε μικρές ομάδες και κόμματα εκτός Ευρωκοινοβουλίου. Συνεπώς, η μάχη στις εθνικές εκλογές είναι επικεντρωμένη στην επανασυσπείρωση του κόσμου σε επίπεδα που αντιστοιχούν σε εθνικές εκλογές και η μάχη αυτή αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.
Πώς σχολιάζετε το δίλημμα που έθεσε ο Κ. Μητσοτάκης πως εάν δεν δοθεί αυτοδυναμία στη Ν.Δ. θα πάμε σε νέες εκλογές τον Αύγουστο εν μέσω οικονομικής αστάθειας και αβεβαιότητας;
Θεωρώ ότι είναι ένα ψεύτικο δίλημμα με σαφή στόχο τον εκβιασμό της αυτοδυναμίας. Με το σημερινό εκλογικό σύστημα έγιναν και οι εκλογές του 2015, που δεν ανέδειξαν αυτοδύναμο τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά μέσα σε λίγα 24ωρα προέκυψε κυβερνητική πλειοψηφία. Πιστεύω ότι το ίδιο θα συμβεί και σήμερα, δεδομένου μάλιστα ότι το ΚΙΝ.ΑΛΛ., σχεδόν ανοιχτά, δηλώνει ότι θα προσφέρει τη στήριξη εφόσον αυτή χρειαστεί. Άρα, ας μην έχουμε αυταπάτες: η ψήφος στις 7 Ιουλίου θα αναδείξει πρωθυπουργό για την επόμενη τετραετία.
Η “Αυγή” αποκάλυψε το σχέδιο που επεξεργάζεται η Ν.Δ. για το ασφαλιστικό σύστημα και την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης. Από την πλευρά της Πειραιώς, βέβαια, μιλούν για fake news. Διαβάζοντας όμως το πρόγραμμα της Ν.Δ., η αναφορά στην επικουρική ασφάλιση λείπει. Την ίδια ώρα αναφέρουν πως το ασφαλιστικό δεν είναι βιώσιμο…
Δηλώνουν ότι το ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο, παράλληλα δεσμεύονται να μειώσουν τις εισφορές αλλά θέλουν και να αλλάξουν τη διάρθρωση του ασφαλιστικού συστήματος ιδιωτικοποιώντας τον δεύτερο πυλώνα και ενισχύοντας τον τρίτο, που είναι ήδη ιδιωτικός. Πρόκειται για μια εξίσωση χωρίς λύση, δεδομένου και του αναδιανεμητικού χαρακτήρα του σημερινού ασφαλιστικού συστήματος. Υπενθυμίζω ότι σήμερα υπάρχει ο πρώτος πυλώνας, που αφορά τη βασική σύνταξη, ο δεύτερος, που αφορά την επικουρική, και ο τρίτος, που αφορά προαιρετική πρόσθετη ιδιωτική ασφάλιση. Οι συντάξεις του πρώτου και του δεύτερου πυλώνα καταβάλλονται όχι από αποθεματικά που δημιουργήθηκαν στο παρελθόν -όσα από αυτά υπήρχαν κουρεύτηκαν στο περίφημο PSI-, αλλά από τις εισφορές των σημερινών εργαζομένων.
Η Νέα Δημοκρατία δηλώνει, λοιπόν, ότι θέλει να μειώσει αυτές τις εισφορές και παράλληλα να κατευθύνει μέρος των εσόδων στη χρηματοδότηση του δεύτερου πυλώνα, του οποίου θα αναιρεθεί ο δημόσιος χαρακτήρας, και του τρίτου πυλώνα. Είναι προφανές ότι προκύπτει ένα σημαντικό κενό χρηματοδότησης για τις σημερινές συντάξεις, ενώ παράλληλα οι μελλοντικοί συνταξιούχοι θα έχουν ένα σημαντικά μικρότερο τμήμα της σύνταξης εγγυημένο από το Δημόσιο. Σχετικά δε με τους κινδύνους που κρύβει η ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης, είναι πρόσφατο το παράδειγμα της κρίσης του 2008 διεθνώς, με την κατάρρευση ασφαλιστικών κολοσσών στις ΗΠΑ και την ελληνική εκδοχή της μετά το 2010.
Σας κατηγορούν, από τη Ν.Δ. και τον Κ. Μητσοτάκη έως τον Γ. Στουρνάρα, πως αφήνετε καμένη γη όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά ως αποτέλεσμα των “παροχών”. Πώς απαντάτε;
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν πριν τις ευρωεκλογές -και θυμίζω ότι η Ν.Δ. τα ψήφισε- κινούνται πλήρως εντός των δημοσιονομικών περιθωρίων που υπάρχουν. Εκτιμούμε το συνολικό κόστος τους για το τρέχον έτος στα 1,2 δισ. ευρώ και πιστεύω θα δικαιωθούμε, όπως σταθερά δικαιώνονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις μας τα προηγούμενα χρόνια. Κατά την περίοδο των Μνημονίων δεν μπορούσαμε να ακολουθήσουμε αυτό που πιστεύαμε, αλλά αναγκαζόμασταν να υιοθετούμε τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις των θεσμών, οι οποίοι ενδεχομένως δικαίως ήταν επιφυλακτικοί δεδομένης της σταθερής αδυναμίας επίτευξης των στόχων από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Αυτό οδηγούσε στα περίφημα υπερπλεονάσματα στο τέλος κάθε έτους.
Σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να χαράσσουμε εξαρχής την πολιτική που εμείς θεωρούμε σωστή. Όταν λέγαμε, το καλοκαίρι του 2018, ότι η έξοδος από τα Μνημόνια συνεπάγεται αυτή την ελευθερία κινήσεων, η αντιπολίτευση μίλαγε για τέταρτο Μνημόνιο.
Γεγονός είναι ότι η χώρα σήμερα έχει ανακτήσει ανεξαρτησία και ελευθερία στη χάραξη πολιτικής αλλά και ότι τα δημόσια ταμεία είναι γεμάτα, ενώ το 2015 δεν μπορούσαν καν να χρηματοδοτήσουν τις υποχρεώσεις του επόμενου μήνα για μισθούς και συντάξεις. Αυτό, ναι, ήταν καμένη γη.
Μεσαία τάξη, ανάπτυξη, επενδύσεις. Τι μπορούμε να περιμένουμε σ’ αυτούς τους τομείς από μια νέα τετραετία με προοδευτική διακυβέρνηση;
Η μεσαία τάξη, όπως και όλοι οι Έλληνες, έχει νωπή την εμπειρία των Μνημονίων, όταν μαζί με την οικονομία κατέρρευσαν και τα… οικονομικά του μέσου νοικοκυριού. Τα προηγούμενα χρόνια πετύχαμε να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση, αλλά οι πολίτες, δικαίως, επιθυμούν περισσότερα. Η ουσιαστική ανάκαμψη των εισοδημάτων χρειάζεται σοβαρή προεργασία για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στη λειτουργία του δημοσίου τομέα, για την αναδιάρθρωση της οικονομίας και για την εξασφάλιση πόρων για τη χρηματοδότηση επενδύσεων.
Την προηγούμενη τετραετία κάναμε πολύ σημαντικά βήματα προς όλες αυτές τις κατευθύνσεις θέτοντας στο επίκεντρο της στρατηγικής μας την εξωστρέφεια, την προστασία του περιβάλλοντος, τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Θα υπενθυμίσω ενδεικτικά τον νέο αναπτυξιακό νόμο, τα νέα προγράμματα ΕΣΠΑ, τα προγράμματα για την υποστήριξη νέων επιστημόνων, την πρόσφατη ίδρυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Όλα αυτά είναι αποκλειστικά προσανατολισμένα στη μικρομεσαία και νεοφυή επιχειρηματικότητα. Για παράδειγμα, στον προηγούμενο αναπτυξιακό νόμο, όσο αυτός λειτούργησε μέχρι να τον «παγώσει» η Κομισιόν για λόγους διαφθοράς, οι πόροι κατευθύνονταν σε λίγες και μεγάλες επιχειρήσεις (κατά βάση επενδύσεις σε πεντάστερα ξενοδοχεία και αιολικά πάρκα). Ο νέος αναπτυξιακός, του 2015, έστρεψε τους πόρους σε μικρομεσαίες παραγωγικές και καινοτόμες δραστηριότητες. Και αυτό απέδωσε με πλήθος επιχειρήσεων να προχωρά.
Σημαντική, όμως, είναι και η προεργασία που έγινε στο νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών. Πλέον γνωρίζετε ότι έχουμε εξασφαλίσει τα πρωτογενή πλεονάσματα και για τα επόμενα χρόνια υπάρχει δημοσιονομικός χώρος πέραν αυτών. Παράλληλα, αξιοποιούμε τα πλεονάσματα που έχουν ήδη συσσωρευτεί για να μειώσουμε τον στόχο στο 2,5% ήδη από τώρα και όχι το 2022. Άρα, εξασφαλίσαμε δημοσιονομικό περιθώριο το οποίο θα κατευθύνουμε πρωτίστως σε φοροελαφρύνσεις των μεσαίων στρωμάτων.
“Στόχος της Ν.Δ. είναι το ξεπούλημα της ΔΕΗ”
Διαβάζουμε πως οι χειρισμοί της κυβέρνησής σας οδηγούν στη διάλυση της ΔΕΗ. Θεωρείτε πιθανό το σενάριο της ιδιωτικοποίησης και στα σχέδια που είχαν εκπονήσει Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια;
Σε αντίθεση με την προπαγάνδα της ΝΔ, που αναπαράγει μερίδα του Τύπου, η ΔΕΗ δεν βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, κάτι που έγινε απολύτως σαφές και στη γενική συνέλευση που πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα. Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. θα μας οδηγήσει πίσω στο παρελθόν. Υπενθυμίζω ότι η διοίκηση της ΔΕΗ την περίοδο 2010-2014 προχώρησε σε διαδοχικές αυξήσεις τιμολογίων (αθροιστικά 60%) δημιουργώντας το πρόβλημα των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά εκτίναξε και τον δανεισμό στα 5 δισ. ευρώ.
Άρα, για την επόμενη ημέρα αντιπαρατίθενται και στο θέμα της ΔΕΗ δύο διαμετρικά αντίθετα σχέδια: το δικό μας προβλέπει τη διατήρηση υπό τον έλεγχο του δημοσίου των δικτύων και τη συνέχιση της διαδικασίας εξυγίανσης της ΔΕΗ (μείωση δανεισμού, εξορθολογισμός κόστους), χωρίς να υπάρξουν αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος (την περίοδο 2015-2018 μειώθηκαν 8%) και επιταχύνοντας τη στροφή προς τις ΑΠΕ. Η Ν.Δ., από την πλευρά της, επιμένει στην τριχοτόμηση, με την ιδιωτικοποίηση του δικτύου (μέσω του ΑΔΜΗΕ), την πώληση του ενός τρίτου του παραγωγικού δυναμικού (Μικρή ΔΕΗ) και τη μείωση του μεριδίου του Δημοσίου στο 34% στη ΔΕΗ που θα απέμενε.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τι έπραξε για την ορθολογική οργάνωση του χώρου, έλλειμμα και αίτημα δεκαετιών;
Στη χωροταξία πραγματοποιήσαμε ένα μπαράζ μεταρρυθμίσεων που θα προσπαθήσω να υπενθυμίσω τηλεγραφικά: κτηματολόγιο, δασικοί χάρτες, νόμος για τη χωρική οργάνωση, Προεδρικό Διάταγμα για τις χρήσεις γης, οριοθέτηση ακτών, νόμος για τη θαλάσσια χωροταξία, δημιουργία παρατηρητηρίων για την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης, ανάπτυξη ηλεκτρονικών εργαλείων όπως το e-poleodomia, διασφάλιση 200 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της εκπόνησης Τοπικών Χωρικών Σχεδίων από την Αυτοδιοίκηση.
Ποια χωροταξικά περιφερειακά σχέδια αναθεωρήθηκαν και ποια απομένουν; Από τα τομεακά (ειδικά) χωροταξικά, σ’ αυτό του τουρισμού εκπονείται η μελέτη. Τα υπόλοιπα, μαζί και το νέο για τις ορυκτές πρώτες ύλες, σε τι στάδιο βρίσκονται;
Έχουμε ολοκληρώσει επτά Περιφερειακά Χωροταξικά Σχέδια (Κρήτη, Θεσσαλία, Β. Αιγαίο, Ιόνιο, Ήπειρος, Αν. Μακεδονία και Θράκη, Στερεά Ελλάδα) και τις επόμενες ημέρες ολοκληρώνονται και τα υπόλοιπα, που έχουν μικρές εκκρεμότητες. Πιθανόν να μην καταφέρουμε να ολοκληρωθεί το ΠΧΣ για τη Δυτική Ελλάδα. Σχετικά με τα Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια, στον τουρισμό η μελέτη έχει εισέλθει στη δεύτερη φάση και αναμένεται να είναι έτοιμο το φθινόπωρο για να θεσμοθετηθεί έως το τέλος του έτους. Στις ορυκτές πρώτες ύλες έχουμε επιλέξει ανάδοχο για την εκπόνηση της μελέτης και επίκειται άμεσα η ενεργοποίηση της σύμβασης. Παράλληλα, προχωρά ο σχετικός διαγωνισμός για το ΕΧΣ της βιομηχανίας και ενεργοποιείται η σύμβαση για τις ΑΠΕ. Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για τον καθορισμό οργανωμένων περιοχών για τις ιχθυοκαλλιέργειες ώστε τον επόμενο χρόνο να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και να αρχίσει η εκπόνηση της μελέτης για το ΕΧΣ.
Το «κουκούλι» που προστάτευε αυθαίρετα κτίσματα και εγκαταστάσεις ακόμα και με τελεσίδικες αποφάσεις κατεδάφισης έσπασε;
Η απόφαση του ΣτΕ για τα αυθαίρετα μετά το 2011 διαμορφώνει την απόλυτη κόκκινη γραμμή μετά από την οποία δεν μπορεί να σταθεί οποιοδήποτε αυθαίρετο κτίσμα σ’ αυτή τη χώρα. Με το θεσμικό πλαίσιο που διαμορφώσαμε, πλέον η επιλογή είναι μεταξύ της αυτοκατεδάφισης (σ.σ.: αυτοβούλως) ή της πληρωμής υψηλών προστίμων για όσο το αυθαίρετο διατηρείται. Τον Οκτώβριο θα λειτουργήσει η ηλεκτρονική πλατφόρμα που ετοιμάσαμε με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας για την παρακολούθηση της αυθαίρετης δόμησης. Πλέον, οτιδήποτε αφορά ένα αυθαίρετο κτίσμα ή μια αυθαίρετη παράβαση, από την αρχική πράξη διαπίστωσης μέχρι όλη τη διαδικασία που ακολουθεί η πορεία ενός αυθαίρετου κτίσματος, θα αποτυπώνεται ηλεκτρονικά και θα ακολουθεί την οδό διαφάνειας. Παράλληλα, θα ενεργοποιηθούν τα Παρατηρητήρια Αυθαίρετης Δόμησης. Καταφέρνουμε, έτσι, να συνθέσουμε ένα πλέγμα κατάλληλων εργαλείων με τα οποία θα μπορέσει να προστατευτεί η κόκκινη γραμμή του 2011.