Του Ιωάννη Κιούση *
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΒΗΤΗ
Η χρόνια υπεργλυκαιμία του διαβήτη σχετίζεται με μακροχρόνιες βλάβες, καθώς και δυσλειτουργία και ανεπάρκεια διαφόρων οργάνων, ιδίως των ματιών, των νεφρών, των νεύρων, της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων (1, 2).
Σε 3 δεκαετίες, ο αριθμός των ενηλίκων που ζουν με διαβήτη διπλασιάστηκε (3).
Διάφορες στρατηγικές, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης υπογλυκαιμικών παραγόντων και ινσουλίνης, έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση της υπεργλυκαιμίας (4).
Ωστόσο, παρά την χρήση σύγχρονων συνθετικών φαρμάκων, υπάρχει ένα ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την χρήση διατροφικών προσεγγίσεων στην αντιμετώπιση του διαβήτη (5, 6).
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΤΖΙΤΖΙΦΑ
Τα νόστιμα τζίτζιφα καταχωρήθηκαν ως 1 από τα 5 πιο πολύτιμα φρούτα σε ένα αρχαίο κινέζικο κείμενο για την βοτανική ιατρική (Huangdi Neijing). Ένα άλλο βιβλίο της κινέζικης ιατρικής (Shen-nong Bencao Jing) συμπεριέλαβε επίσης τα τζίτζιφα ως ένα εξαιρετικό βοτανικό φάρμακο.
Είναι ένα από τα πρώτα φρούτα που η κινεζική ιατρική εκτιμά στον μέγιστο βαθμό (7).
Τα τζίτζιφα περιέχουν υψηλά επίπεδα βιταμινών και βιοενεργών συστατικών.
ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΔΕΙΞΕ ΟΤΙ ΕΜΦΑΝΙΖΟΥΝ ΑΝΤΙ-ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Προκαταρκτικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα τζίτζιφα έχουν αντιδιαβητική δράση (8-10).
Υπάρχει, όμως, μελέτη που να επιβεβαιώνει την αντιδιαβητική δράση σε ανθρώπους ;
Η απάντηση είναι θετική.
Ας δούμε συνοπτικά τις βασικότερες πληροφορίες αυτής της μελέτης.
Το 2017, μία ερευνητική ομάδα έθεσε ως στόχο να προσδιορίσει τις επιδράσεις από τα τζίτζιφα σε ανθρώπους με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (11).
Η μελέτη ήταν σχετικά μεγάλη. 110 συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε 2 ομάδες:
- στην 1η ομάδα χορηγήθηκε μια ισορροπημένη διατροφή,
- στην 2η ομάδα χορηγήθηκε μια ισορροπημένη διατροφή + 30 γραμμάρια αποξηραμένα τζίτζιφα μαζί με 100 mL νερό, τα οποία μοιράστηκαν ισόποσα (10 γρ.) πριν από τα 3 κύρια γεύματα της ημέρας (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό).
Η διάρκεια της μελέτης ήταν σχεδόν 3 μήνες.
Αποτελέσματα:
Εν περιλήψει, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ομάδα που έλαβε 30 γραμμάρια τζίτζιφα (4-6 καρπούς, ανάλογα το μεγεθος τους) είχε σημαντικά καλύτερη βελτίωση στην γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη.
Πιο συγκεκριμένα, η μείωση της ήταν κατά 55% μεγαλύτερη σε σύγκριση με την ομάδα ασθενών που δεν έλαβε τα τζίτζιφα.
Μία ευχάριστη έκπληξη ήταν ότι τα οφέλη δεν σταμάτησαν εδώ.
Οι ασθενείς που έλαβαν τα τζίτζιφα είχαν επίσης σημαντική βελτίωση και :
1. στην ολική + “κακή” LDL χοληστερόλη,
2. στα τριγλυκερίδια, καθώς και
3. στα επίπεδα αντιοξειδωτικών στον οργανισμό τους.
Επιπρόσθετα, είναι αξιοσημείωτο ότι τα τζίτζιφα έχουν ιδιαίτερα χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, ο οποίος είναι μόλις 26,5 (12).
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό “Έρευνα φυτοθεραπείας”.
ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: Απώλεια βάρους + βελτίωση λιπιδαιμικού προφίλ
Κλείνοντας, και άλλες μελέτες έχουν αναδείξει τα οφέλη που προσφέρουν τα τζίτζιφα στην Υγεία.
Για παράδειγμα,
- μία μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2013 (13) διαπίστωσε σημαντική μείωση τόσο του σωματικού βάρους όσο και του ποσοστού λίπους, με επίσης χαμηλή ημερήσια δοσολογία (έως 30 γρ.),
- μία μελέτη που δημοσιεύθηκε επίσης το 2013 (14) αξιολόγησε τις επιδράσεις από 15 τζίτζιφα (15 γραμμάρια) σε παχύσαρκα παιδιά εφηβικής ηλικίας. Τα ευρήματα έδειξαν ότι τόσο η ολική χοληστερόλη όσο και η “κακή” LDL χοληστερόλη μειώθηκαν σημαντικά.
Οι επιστημονικές δημοσιεύσεις για τα τζίτζιφα συνεχίζονται με έντονο ρυθμό.
Μία προκαταρκτική μελέτη που δημοσιεύτηκε πριν λίγους μήνες έδειξε ότι επιμηκύνει την διάρκεια ζωής (15), ενώ μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών (16) που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Κλινική Διατροφή” αναφέρει 3 βασικές διαπιστώσεις:
- τα τζίτζιφα έχουν ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία λόγω της υψηλής διατροφικής τους αξίας.
- η κατανάλωση τζίτζιφα βοηθάει στην βελτίωση των τριγλυκεριδίων και της χοληστερόλης (συνολική + ολική)
η καθημερινή πρόσληψη τζίτζιφα βοηθά στον έλεγχο του βάρους μειώνοντας τον Δείκτη Μάζας Σώματος.
Παραπομπές:
1. American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care. 2009 Jan;32 Suppl 1(Suppl 1):S62-7. doi: 10.2337/dc09-S062. PMID: 19118289; PMCID: PMC2613584.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/
2. Galicia-Garcia U, Benito-Vicente A, Jebari S, Larrea-Sebal A, Siddiqi H, Uribe KB, Ostolaza H, Martín C. Pathophysiology of Type 2 Diabetes Mellitus. Int J Mol Sci. 2020 Aug 30;21(17):6275. doi: 10.3390/ijms21176275. PMID: 32872570; PMCID: PMC7503727.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/
3. Diabetes 14 November 2024, WHO
https://www.who.int/news-room/
4. Hermansen K, Mortensen LS, Hermansen ML. Combining insulins with oral antidiabetic agents: effect on hyperglycemic control, markers of cardiovascular risk and disease. Vasc Health Risk Manag. 2008;4(3):561-74. doi: 10.2147/vhrm.s1815. PMID: 18827907; PMCID: PMC2515417.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/
5. Forouhi N G, Misra A, Mohan V, Taylor R, Yancy W. Dietary and nutritional approaches for prevention and management of type 2 diabetes BMJ 2018; 361 :k2234 doi:10.1136/bmj.k2234
https://www.bmj.com/content/
6. Meg G. Salvia, Paula A. Quatromoni, Behavioral approaches to nutrition and eating patterns for managing type 2 diabetes: A review, American Journal of Medicine Open, Volume 9, 2023, 100034, ISSN 2667-0364, https://doi.org/10.1016/j.
https://www.sciencedirect.com/
7. Priya Agrawal, Talever Singh, Devender Pathak, Himansu Chopra, An updated review of Ziziphus jujube: Major focus on its phytochemicals and pharmacological properties, Pharmacological Research – Modern Chinese Medicine, Volume 8, 2023, 100297, ISSN 2667-1425, https://doi.org/10.1016/j.
https://www.sciencedirect.com/
8. Abdel-Zaher AO, Salim SY, Assaf MH, Abdel-Hady RH. Antidiabetic activity and toxicity of Zizyphus spina-christi leaves. J Ethnopharmacol. 2005 Oct 3;101(1-3):129-38. doi: 10.1016/j.jep.2005.04.007. PMID: 16009520.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.
9. Jarald, E. E., Joshi, S. B., & Jain, D. C. (2009). Antidiabetic activity of extracts and fraction of Zizyphus mauritiana. Pharmaceutical Biology, 47(4), 328–334. https://doi.org/10.1080/
https://www.tandfonline.com/
10. Michel CG, Nesseem DI, Ismail MF. Anti-diabetic activity and stability study of the formulated leaf extract of Zizyphus spina-christi (L.) Willd with the influence of seasonal variation. J Ethnopharmacol. 2011 Jan 7;133(1):53-62. doi: 10.1016/j.jep.2010.09.001. Epub 2010 Sep 15. PMID: 20833236.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.
11. Yazdanpanah Z, Ghadiri-Anari A, Mehrjardi AV, Dehghani A, Zardini HZ, Nadjarzadeh A. Effect of Ziziphus jujube Fruit Infusion on Lipid Profiles, Glycaemic Index and Antioxidant Status in Type 2 Diabetic Patients: A Randomized Controlled Clinical Trial. Phytother Res. 2017 May;31(5):755-762. doi: 10.1002/ptr.5796. Epub 2017 Mar 7. PMID: 28271568.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.
12. Kamchansuppasin, Achiraya & Sirichakwal, Prapaisri & Bunprakong, Luksana & Yamborisut, Uruwan & Kongkachuichai, Ratchanee & Kriengsinyos, Wantanee & Nounmusig, Jureeporn. (2021). Glycaemic index and glycaemic load of commonly consumed Thai fruits. International Food Research Journal. 28. 788-794. 10.47836/ifrj.28.4.15.
https://www.researchgate.net/
13. Usama El-Sayed Mostafa and Louay Labban, 2013. The Effect of Zizyphus jujube on Serum Lipid Profile and Some Anthropometric Measurements. Pakistan Journal of Nutrition, 12: 538-543.
https://www.researchgate.net/
14. Sabzghabaee AM, Khayam I, Kelishadi R, Ghannadi A, Soltani R, Badri S, Shirani S. Effect of Zizyphus jujuba fruits on dyslipidemia in obese adolescents: a triple-masked randomized controlled clinical trial. Med Arch. 2013;67(3):156-9. PMID: 23848030.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.
15. Zhang, Z., Li, J., Li, F. et al. Jujubae Fructus extract prolongs lifespan and improves stress tolerance in Caenorhabditis elegans dependent on DAF-16/SOD-3. Sci Rep 14, 13713 (2024). https://doi.org/10.1038/
https://www.nature.com/
16. Heydarian, Azadeh & Tahvilian, Negin & Shahinfar, Hossein & Abbas-Hashemi, Seyed & Bahari, Hossein & Cheshmeh, Sahar & Aryaeian, Naheed. (2024). The effect of consumption Ziziphus jujuba on metabolic factors: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Clinical Nutrition Open Science. 10.1016/j.nutos.2024.03.003.
https://www.