Μια επιστολή- ρεπορτάζ της Τριανταφυλλιάς Κωστοπούλου, προέδρου του Συλλόγου Επιστημόνων Βερολίνου
Φέτος, στις 22 Μαΐου, αντιφασίστριες και αντιφασίστες από τα Χανιά και το Ρέθυμνο, εμπόδισαν τη διέλευση της «Ένωσης Ορεινών Καταδρομών Άνω Φραγγονίας» στο γερμανικό νεκροταφείο του Μάλεμε. Σίγουρα θα ήταν μεγάλη η έκπληξη των Γερμανών που βρέθηκαν αντιμέτωποι με Έλληνες αντιφασίστες. Μέχρι τώρα αντισυγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες γνώριζαν μόνο κατά τις συναθροίσεις τους στη Γερμανία, ενώ στην Κρήτη απολάμβαναν την κρητική φιλοξενία.
Η «Ένωση Ορεινών Καταδρομών Άνω Φραγγονίας» μαζί με την «Ένωση Γερμανών Αλεξιπτωτιστών» επισκέπτονται πάνω από 25 χρόνια την Κρήτη και ιδιαίτερα την Κάνδανο και τα Φλώρια. Την «Ένωση Γερμανών Αλεξιπτωτιστών» ίδρυσε το 1951 ο Kurt Student και ήταν πρόεδρος της από 1952 – 1954. Μέχρι το 1988 προέδρευαν στην ένωση πρώην στρατιωτικοί της Βέρμαχτ.
Επισημαίνουμε ότι ο γνωστός σε όλους, πλέον, ιστορικός, Χάιντς Ρίχτερ, είναι αρθρογράφος στο όργανο της Ένωσης, «Der deutsche Fallschirmjäger», («Ο Γερμανός Αλεξιπτωτιστής»).
Πάνω από 25 χρόνια, αυτές οι δυο ενώσεις δεν συναθροίζονται μόνο στο Mittenwald ή στοBad Reichenhall της Γερμανίας, αλλά και στα Φλώρια του νομού Χανίων όπου στην πλατεία του χωριού υπάρχει ένα καλοσυντηρημένο ναζιστικό μνημείο με την επιγραφή «Έπεσαν για την Μεγάλη Γερμανία». Ακριβώς απέναντι στην άλλη μεριά του δρόμου υπάρχει μνημείο για τους εκτελεσθέντες από τους ναζί, το οποίο κοντά στο ναζιστικό μνημείο μοιάζει σαν ορφανό. Ως και τα γράμματα των ονομάτων των εκτελεσθέντων έχουν σχεδόν σβηστεί.
Το ναζιστικό μνημείο χτίστηκε το 1941 στη μνήμη 14 στρατιωτών της Βέρμαχτ και οι ναζί χρησιμοποίησαν πέτρες από τα σπίτια που έκαψαν στην Κάνδανο. Τα λείψανα των στρατιωτών μεταφέρθηκαν προ πολλού στο γερμανικό νεκροταφείο, στο Μάλεμε.
Με την πάροδο του χρόνου το μνημείο υπέστη φθορές και το 1991 αποκαταστάθηκε. Η αποκατάσταση του προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις στη Γερμανία και ο τότε βουλευτής Günter Verheugen (SPD)προέβη σε ερώτηση στη γερμανική βουλή, όπου εκφράζει την αντίθεση του με τα εξής λόγια:
«Πώς κρίνει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση τις επιπτώσεις, που μπορεί να έχουν επιγραφές όπως «έπεσαν για την Μεγάλη Γερμανία…», σε ένα πέτρινο μνημείο, που τοποθετήθηκε πρόσφατα στο έδαφος συμμάχου μας στο ΝΑΤΟ. Και τι μέτρα θα λάβει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, να αποφευχθούν τέτοια γεγονότα στο μέλλον;».
Από την απάντηση του τότε υφυπουργού Dr. Peter Wichert μαθαίνουμε πως το μνημείο στήθηκε το 1941 για να τιμήσει τους 14 στρατιώτες που έχασαν τη ζωή τους από επίθεση ανταρτών στις 23 Μαΐου, 1941. …Αυτό το μνημείο αποκαταστάθηκε από έναν συνταξιούχο αξιωματικό της Bundeswehr κατά τα έτη 1986-1990, με ιδιωτική πρωτοβουλία και σε συνεννόηση με τους δημάρχους των κοινοτήτων Φλωρίων και Κανδάνου. Επιπλέον, τονίζει ο υφυπουργός στην απάντηση του, «οι ελληνικές κοινότητες ζήτησαν να αποκατασταθεί το μνημείο στην αρχική του μορφή. Γι αυτό ο αξιωματικός ανέθεσε σε γλύπτη στο Μπαϊρόιτ να φτιάξει ένα αντίγραφο της πρωτότυπης πλάκας, όπου η σβάστικα αντικαταστάθηκε από τον Σιδηρούν Σταυρό.»
Η νέα πλάκα απεικονίζει τρεις στρατιώτες της Βέρμαχτ που πετάνε χειροβομβίδες ενάντια στον εχθρό. Τοποθετήθηκε και μια πλάκα με ένα εντελβάις, το σύμβολο της 1ης Μεραρχίας της Βέρμαχτ που αιματοκύλισε αμέτρητα χωριά ανά την Ελλάδα. Σ΄αυτή αναγράφεται: «Όποιος σκέφτεται τους νεκρούς, θέλει ειρήνη» και αναφέρεται πως για την συντήρηση του μνημείου ενεργούν ο δήμος Κανδάνου και η «Ένωση Ορεινών Καταδρομών Άνω Φραγγονίας». Ο επισκέπτης εύλογα αναρωτιέται γιατί επέλεξαν οι υπεύθυνοι το σύμβολο της «Μεραρχίας Εντελβάις» και δεν επέλεξαν ένα σύμβολο ειρήνης όπως το περιστέρι;
Το αναστηλωμένο μνημείο εγκαινιάστηκε σε μια μεγάλη τελετή περίπου 150 ατόμων παρουσία των δημάρχων και κατοίκων των Φλωριών και της Κανδάνου στις 23 του Μάη του 1991.
Από τις πληροφορίες που υπάρχουν στο καφενείο της πλατείας, ως επί το πλείστον στα Γερμανικά, πληροφορείται ο επισκέπτης για τις μεγάλες επετειακές εκδηλώσεις που έγιναν για τα 50, 60 και 70 χρόνια από την «απόβαση στην Κρήτη». Οι εκδηλώσεις οργανώθηκαν από την «Ένωση Ορεινών Καταδρομών Άνω Φραγγονίας» και την «Ένωση Αλεξιπτωτιστών Γερμανίας», παρουσία του Επίτιμου Προξένου της Γερμανίας, των δημάρχων και κατοίκων της Κανδάνου και των Φλωρίων. Βετεράνοι της Βέρμαχτ, νέοι αλεξιπτωτιστές, μουσικές μπάντες νεολαίας, αλλά και ηχηρά ονόματα Γερμανών αξιωματούχων παρευρέθηκαν σε αυτές τις «συμφιλιωτικές» εκδηλώσεις.
Μάλιστα στην επέτειο των 60 χρόνων, το 2001, παρασημοφορήθηκε ο τότε δήμαρχος Κανδάνου με την τιμητική καρφίτσα της «Ένωσης των Γερμανών Αλεξιπτωτιστών», της Ένωσης, που οπως είπαμε παραπάνω ίδρυσε ο Kurt Student.
Ενώ στη Γερμανία Γερμανοί αντιφασίστες, διοργανώνουν μεγάλες αντιεκδηλώσεις – αντιδιαδηλώσεις για να τιμήσουν την κρητική αντίσταση απέναντι στον κατακτητή, επί πολλά χρόνια η « Ένωση Ορεινών Καταδρομών», η «Ένωση Αλεξιπτωτιστών της Γερμανίας», παρουσία των δημάρχων και κατοίκων των δυο κοινοτήτων, βρέθηκαν όχι μόνο ανενόχλητοι, αλλά σε ένα ιδιαίτερα φιλικό περιβάλλον. Με σημαίες και λάβαρα οι Γερμανοί πιστοί στη «γερμανική στρατιωτική παράδοση» τιμούσαν τη μνήμη των Ορεινών Καταδρομέων και των Γερμανών στρατιωτών που έπεσαν στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο…
Ο καθηγητής Heinz Bliss, πρόεδρος της ομοσπονδίας της Ένωσης Γερμανών Αλεξιπτωτιστών, σε ομιλία του στα Φλώρια το 2001 λέει: «Ο Γερμανός στρατιώτης πολέμησε γενναία και με αξιοπρέπεια για την πατρίδα του. Αυτό του το αναγνωρίζουν και οι πρώην αντίπαλοι.». Για αξιοπρεπείς Γερμανούς στρατιώτες, δεν μιλάει και ο Ρίχτερ;
Για την διοργάνωση των συναθροίσεων στα Φλώρια, ο αξιωματικός εν αποστρατεία, M. Rehm, έλαβε συγχαρητήριες επιστολές από τον τότε Γερμανό πρέσβη A. Spiegel και από τον Πρόεδρο της Ελληνογερμανικής Εταιρίας Μέσης Φραγγονίας H. Schultz.
Και εδώ έχουμε πάλι σύνδεση με τον Ρίχτερ, ο οποίος είναι πρόεδρος αντίστοιχου συλλόγου στο Μάνχαϊμ και μέλος της Ένωσης των Ελληνογερμανικών εταιριών…
Ξεχωρίζει όμως και η άκρως φιλική ευχαριστήρια επιστολή του πρώην δημάρχου Κανδάνου, Ευτύχη Δασκαλάκη προς τον M. Rehm.
Παρά τις δήθεν συμφιλιωτικές διαθέσεις τους, είναι προφανές πως οι βετεράνοι της Βέρμαχτ, οι απόστρατοι και οι εν ενεργεία στρατιωτικοί της Μπούντεσβερ, που πήραν μέρος στις εκδηλώσεις στα Φλώρια, τίμησαν από κοινού μια από τις πιο εγκληματικές σελίδες της ιστορίας του ναζιστικού στρατού.
Ανάμεσα στους τιμητές ξεχωρίζουν:
Ο Manfred Rehm,πρόεδρος της «Ένωσης Ορεινών Καταδρομών» Άνω Φραγγονίας, διοργανωτής των συναθροίσεων στην Κάνδανο και στα Φλώρια. Κατεβαίνει σχεδόν κάθε χρόνο στην Κρήτη και φροντίζει τα Γερμανικά μνημεία.
Ο διοικητής Ernst Coqui, επίτιμος πρόεδρος της «Ένωσης Ορεινών Καταδρομών» και υπεύθυνος οργάνωσης της εκδήλωσης «Γερμανική στρατιωτική παράδοση», στο Μίττενβαλντ, το 2003.
Ο Γερουσιαστής G. Klamert, στέλεχος την «Ένωσης Ορεινών Καταδρομών», δικηγόρος και υπερασπιστής σε δικαστήριο του Μονάχου του πρώην Υπολοχαγού Josef Scheungraber. Ο Scheungraber καταδικάστηκε στη La Spezia / Ιταλίας, για τη σφαγή στο Falzano, σε ισόβια κάθειρξη. Ο Klamert ήταν υπερασπιστής του στην Γερμανία. Σύμφωνα με την Süddeutsche (Süddeutsche Zeitung 29.1.2007) ο Klamert προσπάθησε να επηρεάσει μάρτυρες υπέρ του Scheungraber. Για τον Klamert όλα τα αρχειακά στοιχεία που εκτίθενται στην έκθεση για τα εγκλήματα της Βέρμαχτ για παράδειγμα, οι 317 Έλληνες πολίτες στο Κομμένο και οι τουλάχιστον 4000 αφοπλισμένοι Ιταλοί αιχμάλωτοι πολέμου στην Κεφαλλονιά – είναι «πλαστογραφίες» και «ψεύδη». Είχε δηλώσει σχετικά: «Πόσο άρρωστα πρέπει να είναι τα μυαλά αυτών, που βγάζουν τέτοια πράγματα. Και πόσο διεστραμμένες πρέπει να είναι οι προθέσεις τους, που κρύβονται πίσω από αυτές;»…
Ο Walter Held, πρόεδρος της « Ένωσης Αλεξιπτωτιστών Bad Reichenhall», ο οποίος το 2014 απηύθυνε τετρασέλιδη επιστολή προς τον πρόεδρο Gauck , όπου μεταξύ άλλων τον κατηγορεί για το ότι στην ομιλία στους Λιγκιάδες, αναφέρθηκε με τα καλύτερα λόγια για τους Έλληνες αντάρτες και αντιστασιακούς .
Δεν γνωρίζω, αν η «Ένωση Ορεινών Καταδρομών» και η «Ένωση Γερμανών Αλεξιπτωτιστών» φέτος, κατά την παραμονή τους από 17 έως 24 Μαΐου στην Κρήτη, επισκέφτηκαν την Κάνδανο και τα Φλώρια. Ακούσαμε όμως πως το δημοτικό συμβούλιο Κανδάνου τον επόμενο καιρό θα πάρει σχετική απόφαση για το μνημείο και τις συναθροίσεις των Γερμανών στα Φλώρια.
Πολλά τα ερωτηματικά και τα γιατί, αλλά θέλω να περιοριστώ μόνο σ΄ αυτά:
Αληθεύει η απάντηση του υφυπουργού Dr. Peter Wichert, πως ήταν επιθυμία των κοινοτήτων Κανδάνου και Φλωριών να αποκατασταθεί το μνημείο στην αρχική του μορφή ;
Ποιος έδωσε την άδεια στους Γερμανούς να αναστηλώσουν το εν λόγω μνημείο σε ελληνικό έδαφος;
Τι θα πει για το ναζιστικό μνημείο φροντίζουν από κοινού η «Ένωση Ορεινών Καταδρομών Άνω Φραγγονίας» και ο Δήμος Κανδάνου; Υπάρχει υπεύθυνος στο δήμο για το μνημείο; Υπάρχει κονδύλι για τη συντήρηση του; Πληρώνεται κάποιος από την Ένωση Ορεινών Καταδρομών για να το φροντίζει;
Ίσως βρεθεί κάποιος αρμόδιος να απαντήσει…