Ο Άντονι Χόροβιτς είναι εντυπωσιακή περίπτωση «αναγεννησιακού αφηγητή». Ο 64χρονος Βρετανός συγγραφέας, που ζει στο Λονδίνο, υπογράφει τη σειρά βιβλίων με τον κατάσκοπο Alex Rider, με πωλήσεις 20 εκατ. αντίτυπα. Έγραψε τις επίσημες νέες περιπέτειες των θρύλων Σέρλοκ Χολμς και Τζέιμς Μποντ. Είναι δημιουργός πολυβραβευμένων τηλεοπτικών σειρών («Foyle’s War», «Midsomer Murders»), γράφει θεατρικά, ταξιδιωτικές στήλες και άρθρα σε μεγάλες εφημερίδες, ενώ συμμετέχει σε πρωτοβουλίες εναντίον του σχολικού εκφοβισμού, θύμα του οποίου υπήρξε και ο ίδιος. Έρχεται στη χώρα μας με αφορμή τα βραβεία βιβλίου Public και τα 80 χρόνια του British Council, αλλά και την κυκλοφορία των μυθιστορημάτων «Η λέξη είναι φόνος» και «Οι φόνοι της κίσσας» (εκδ. Διόπτρα)· ένα δρομολόγιο προς την Ελλάδα το ξέρει καλά, καθώς το μεσογειακό του καταφύγιο βρίσκεται στην Κρήτη.
Αληθεύει ότι έχετε ένα ανθρώπινο κρανίο στο γραφείο σας;
Ναι. Το κοιτάζω αυτή τη στιγμή! Αυτό μάλλον εξηγεί τα πάνω από 40 μυθιστορήματα, το γιατί δουλεύω τόσο και γράφω τόσο γρήγορα. Μου θυμίζει συνεχώς πως κάποτε θα είμαι κι εγώ κάπως έτσι.
Τι σας αποτρέπει να νιώσετε «τέλειος», να πάρουν τα μυαλά σας αέρα από όλα όσα κάνετε τόσο επιτυχημένα;
Κοιτάξτε, δεν είναι «επιτυχημένα όλα όσα κάνω». Ωστόσο, η μεγαλύτερή μου επιθυμία στη ζωή είναι κάθε νέο βιβλίο να είναι καλύτερο. Προσπαθώ πάντα να έχω συγγραφική αυτοπεποίθηση, αλλά και να θυμάμαι πως η υπερβολική σιγουριά μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα.
Το γράψιμο είναι σαν οικογενειακή επιχείρηση για εσάς: η γυναίκα σας είναι παραγωγός κάποιων σεναρίων σας, ο ένας γιος σας ήταν ηθοποιός σε άλλα, ο άλλος γιος σας σας βοηθά στην έρευνα. Πώς «ξεκουράζεστε» από την οικογένεια;
Οι γιοι μου, 30 και 28 ετών, έχουν πια τη ζωή τους – και μια εταιρεία branding. Με τη γυναίκα μου ακόμη δουλεύουμε μαζί – τώρα κάνει παραγωγή μιας σειράς με τον Alex Rider. Περνάμε καλά μαζί. Κάνουμε μεγάλους περιπάτους, πάμε θέατρο, σινεμά, κάνουμε σκι, διακοπές. Ως παιδί είχα μια οικογένεια μάλλον δυσλειτουργική, οπότε τώρα είναι σημαντικό για μένα να είμαστε κοντά.
«Πλούσιος, αλλά δυστυχισμένος»
Είχατε προνομιακή αλλά δύσκολη παιδική ηλικία. Πώς μετατρέψατε τις δυσκολίες σε συγγραφική ενέργεια, αυτοπεποίθηση και επιμονή, αντί για βάρος και χαμηλή αυτοεκτίμηση;
Εύκολη ερώτηση. Ήξερα από τα δέκα πως θα γίνω συγγραφέας – χωρίς plan B. Ήμουν παχουλός, χαζούλης και, παρά τους πλούσιους γονείς, δυστυχισμένος. Τα βιβλία έγιναν η ζωή μου όλη. Δραπέτευα εκεί, και έτσι διαπίστωσα πως τελικά είχα και εγώ ένα ταλέντο: να λέω ιστορίες.
Τι συμβουλή θα δίνατε σε ένα παιδί με δύσκολη οικογενειακή ζωή;
Έχω γνωρίσει πολλά τέτοια παιδιά και τους λέω να με μιμηθούν, δηλαδή να καταλάβουν πως δεν υπάρχουν στον κόσμο άνθρωποι χωρίς κάποιο ταλέντο. Το μυστικό είναι να βρεις σε τι είσαι καλός και να μην αφήσεις κανέναν να σε εμποδίσει να το κάνεις.
Τα social media έγιναν το σύγχρονο υποκατάστατο της «αγοράς», περίπου όταν ήσασταν πενήντα ετών, ήδη καταξιωμένος. Πώς άλλαξαν τη ζωή σας ως συγγραφέα;
Τα κοινωνικά δίκτυα αλλάζουν τον πλανήτη με τρόπους πολύ πιο σημαντικούς από αυτούς που υπονοεί η ερώτηση. Οι τρόποι που οι νεότεροι σήμερα σκέφτονται, επικοινωνούν και προσλαμβάνουν τον κόσμο είναι βαθύτατα ξένοι για τη γενιά μου. Πρέπει να αναρωτηθούμε πού θα οδηγήσουν. Αλλά για τον συγγραφέα το ίντερνετ είναι υπέροχο δώρο. Δίνει πρόσβαση σε γνώση, σε όλο τον κόσμο, μας γνωρίζει με ανθρώπους που δεν θα γνωρίζαμε ποτέ. Απολαμβάνω να συνομιλώ με αναγνώστες στο Twitter, αν και ποτέ δεν εμπλέκομαι σε πολιτικές διαφωνίες. Έχω ισχυρή διαδικτυακή παρουσία και για μένα τα social media είναι ένα σπουδαίο μέσο για να αλληλεπιδρούμε.
Μαυρισμένος από τον ήλιο της Κρήτης, ο Άντονι Χόροβιτς φωτογραφίζεται κοντά στο ελληνικό του καταφύγιο, όχι πολύ μακριά από τον Άγιο Νικόλαο.
Η ανακάλυψη της Ελλάδας
Υπήρξε η Ελλάδα έμπνευση για εσάς; Tι σας τράβηξε στο νησί;
Οι «Φόνοι της κίσσας» τελειώνουν στον Άγιο Νικόλαο, και εκεί ξεκινά και η συνέχειά του, το νέο μου βιβλίο. Έχω γράψει τρία, ολόκληρα παρακαλώ, μυθιστορήματα στην Κρήτη και νομίζω πως εκεί είμαι πιο ευτυχισμένος από οπουδήποτε στον κόσμο. Μου γνώρισε το νησί η φίλη μου συγγραφέας Βικτόρια Χίσλοπ (σ.σ. «Το νησί»), και την ευγνωμονώ. Αγαπώ τους ανθρώπους, τον καιρό, το εκπληκτικό Αιγαίο, την ιστορία, τη μυθολογία (που διάβαζα παιδί), τους ελαιώνες, τις βραδιές με πανσέληνο, τον νυχτερινό ουρανό… Κάποτε κατάφερα να διακρίνω την Αφροδίτη, τον Άρη και τον Δία ταυτόχρονα. Το μόνο μου πρόβλημα είναι η απίστευτα δύσκολη γλώσσα σας. Αλλά το παλεύω.
Από όσα κάνετε (σενάρια, βιβλία, θέατρο, μυθιστορήματα με τον Μποντ και τον Χολμς), ποιο απολαμβάνετε περισσότερο και τι ήταν το πιο δύσκολο; Προτιμάτε κάποιο είδος;
Απολαμβάνω εξίσου όλα τα είδη. Εάν δεν νιώθω αυτή την απόλυτη σχεδόν απόλαυση καθώς γράφω, μάλλον κάτι δεν κάνω καλά. Αν πρέπει να διαλέξω, θα επέλεγα τα μυθιστορήματα. Είναι πολύ προσωπικά,
η σχέση με τους αποδέκτες τους, τους αναγνώστες είναι τόσο πιο οικεία από ό,τι με τα σενάρια. Πιο υπερήφανος είμαι μάλλον για τα βιβλία του Alex Rider. Έκαναν χιλιάδες παιδιά να αγαπήσουν την ανάγνωση, και αυτό νομίζω είναι σημαντικό.
«Ο Μποντ θα ήταν φριχτή παρέα»
Απολαμβάνετε ακόμη το διάβασμα; Υπάρχουν κείμενα που ακόμη σας εκπλήσσουν;
Φυσικά το απολαμβάνω. Πώς αλλιώς; Μου αρέσουν τα αγγλικά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα – Ντίκενς, Τρόλοπ, Όστεν, Γκίσινγκ. Θαυμάζω απεριόριστα και σύγχρονους συγγραφείς – Σάρα Γουότερς, Κινγκ, Ισιγκούρο. Σπάνια διαβάζω αστυνομικά, γιατί ανησυχώ πως μπορεί να «κλέψω» τίποτε ιδέες. Διαβάζω απίστευτα πολύ για έρευνα – μόλις τελείωσα καμιά δεκαριά βιβλία για τη Γαλλία του 19ου αιώνα, για ένα τηλεοπτικό project. Όσο μεγαλώνω, σκέφτομαι πολύ ότι τα βιβλία που μου άρεσαν πολύ μάλλον δεν θα προλάβω να τα ξαναδιαβάσω.
Μπορείτε να περάσετε ένα τριήμερο στο σπίτι στην Κρήτη με έναν ήρωά σας. Μόνο οι δυο σας. Δίχως δουλειά, οικογένεια, βιβλία, social media, συνεντεύξεις, δίχως κινητά. Ποιον θα διαλέγατε; Τον 007, τον Σέρλοκ Χολμς, τον Alex Rider, κάποιον άλλον;
Ο Σέρλοκ θα ήταν φριχτή παρέα. Και ο Μποντ. Ο Alex είναι πολύ νέος, άλλωστε τον ξέρω πολύ καλά. Θα διαλέξω έναν ήρωα από τα παιδικά μου διαβάσματα (για τον οποίο έχω γράψει, οπότε δεν κάνω ζαβολιά): Οδυσσέας. Θα μου έλεγε τα πάντα για τις περιπέτειές του. Και ίσως θα με βοηθούσε να βελτιώσω τα ελληνικά μου. ■