Νότης Μαριάς, Ανεξάρτητος Ευρωβουλευτής, Επικεφαλής του Πολιτικού Κινήματος Αντιμνημονιακοί Πολίτες, Καθηγητής Θεσμών Ε.Ε. στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Στην Ελλάδα, η ενεργειακή φτώχεια πλήττει, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, περίπου το 36% των Ελληνικών νοικοκυριών. Το ενεργειακό κόστος για τους καταναλωτές επιβαρύνεται όχι από την έλλειψη ανταγωνισμού, αλλά λόγω των υπέρμετρων φόρων που επιβάλλουν στους πολίτες η τρόικα και τα μνημόνια. Έτσι, πέρυσι τον χειμώνα εκατό χιλιάδες νοικοκυριά βρέθηκαν ή κινδύνεψαν να βρεθούν χωρίς ρεύμα!
Σαν να μην έφτανε αυτό, το τρίτο μνημόνιο πρόσθεσε υπέρογκες αυξήσεις σε φόρους στο πετρέλαιο θέρμανσης και στο αγροτικό πετρέλαιο. Αυξήσεις που το μόνο που καταφέρνουν είναι να μειώνουν την κατανάλωση και τις εισπράξεις του κράτους, ενώ συμβάλλουν στην ενεργειακή επισφάλεια και στην καύση ακατάλληλων υλικών για θέρμανση, πράγμα που έχει διογκώσει το πρόβλημα της αιθαλομίχλης σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.
Το τελευταίο διάστημα και στα πλαίσια των συζητήσεων που διεξάγονται για την περιβόητη “Ενεργειακή Ένωση”, το ζήτημα της ενεργειακής πενίας έχει απασχολήσει επανειλημμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από τη δική μου πλευρά έχω καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις ώστε να απαλλαγούν τα Ελληνικά νοικοκυριά καθώς και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από περιττά κόστη στα ενεργειακά τους τιμολόγια. Μάλιστα, στις 11 του περασμένου Ιανουάριου, σε συζήτηση στην Επιτροπή Ενέργειας, Βιομηχανίας και Έρευνας της Ευρωβουλής, ο αρμόδιος Επίτροπος κ. Κανιέτε δεσμεύτηκε, μετά από δική μου παρέμβαση, να εξετάσει το θέμα της υπερφορολόγησης. Έκτοτε, συνέχισα και συνεχίζω αυτήν την προσπάθεια, έχοντας ήδη καταθέσει πολλές Γραπτές Ερωτήσεις προς την Επιτροπή, με στόχο αφενός να αποσαφηνίσει τη θέση της δημοσίως για μία σειρά νέους φόρους και αυξήσεις που ως μέλος της τρόικας επιβάλλει στους Έλληνες πολίτες, αφετέρου να διαμορφώσει πλαίσια παρέκκλισης της Ελληνικής Κυβέρνησης, ώστε να ελαφρύνει το τιμολόγιο του ρεύματος.
Στις 15 Ιανουαρίου σε Ερώτηση σχετικά με τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ) στο αγροτικό πετρέλαιο, μεταξύ άλλων επισημαίνω ότι η τρόικα επέβαλλε μαζί με το τρίτο μνημόνιο (νόμος 4336/2015), από την 1η Οκτωβρίου 2015, την αύξηση του Ε.Φ.Κ. από 66 € στα 200 € ανά χιλιόλιτρο, ενώ από την 1η Οκτωβρίου 2016 ο συγκεκριμένος Ε.Φ.Κ. θα φτάσει τα 330 € το χιλιόλιτρο και θα εξομοιωθεί πλήρως με τον Ε.Φ.Κ. του πετρελαίου κίνησης.
Ωστόσο, η Οδηγία 2003/96/ΕΚ, επιτρέπει σε ένα κράτος μέλος της Ε.Ε. να θεσπίσει μηδενικά ή ελάχιστα επίπεδα φορολογίας στα ενεργειακά προϊόντα και την ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιούνται στη γεωργία, τις καλλιέργειες οπωροκηπευτικών, τις ιχθυοκαλλιέργειες και τη δασοκομία. Άλλωστε η συγκεκριμένη Οδηγία αξιοποιείται από διάφορα κράτη μέλη της Ε.Ε., ειδικά για την παροχή φτηνού αγροτικού πετρελαίου.
Η Ερώτηση λοιπόν, αφορούσε αφενός την ταυτοποίηση του αυτουργού της συγκεκριμένης εισήγησης προς την τρόικα που γονατίζει τους Έλληνες αγρότες και αφετέρου την στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν η Ελληνική Κυβέρνηση, αξιοποιώντας τις παραπάνω διατάξεις, δρομολογήσει τη θέσπιση: α) μηδενικού Ε.Φ.Κ. στο αγροτικό πετρέλαιο (με βάση το άρθρο 15 παράγραφος 3 της Οδηγίας 2003/96/ΕΚ) ή β) των ελαχίστων επιπέδων φορολογίας, δηλαδή 21 € ανά 1000 λίτρα (όπως ορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφοι 1 και 2α της ίδιας Οδηγίας).
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στις Ερωτήσεις αυτές δεν απάντησε ο κ. Κανιέτε αλλά ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα Οικονομίας, κ. Μοσκοβισί, σε μία προσπάθεια να υπερασπιστεί τα μνημόνια που επιβάλλει η τρόικα (μεταξύ άλλων και υπό την δική του εποπτεία). Και παρά ταύτα, ο κ. Μοσκοβισί αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι η Οδηγία 2003/96/ΕΚ επιτρέπει στα κράτη μέλη της Ένωσης να αποφασίζουν αυτοτελώς τόσο σχετικά με το “εθνικό επίπεδο φορολόγησης”, όσο και με τη “χρήση της απαλλαγής από τον φόρο” των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας. Επομένως, ενδεχόμενη θέσπιση, από την Ελληνική Κυβέρνηση, μηδενικού Ε.Φ.Κ. στο αγροτικό πετρέλαιο ή έστω ελαχίστων επιπέδων φορολογίας, όπως εισηγήθηκα, είναι πλήρως συμβατή με την υπάρχουσα νομοθεσία και η Επιτροπή δεν έχει κανένα δικαίωμα να εμποδίσει τη δρομολόγησή τους.
Το γεγονός αυτό, μπορεί άλλωστε να αποτελέσει το έναυσμα για τη διεκδίκηση μίας σειράς ελαφρύνσεων και καταργήσεων των υπέρογκων φόρων που πληρώνουμε στο πετρέλαιο θέρμανσης και στο ρεύμα, όπως έχω εισηγηθεί σε ακόμα δύο Γραπτές Ερωτήσεις στις 29 Φεβρουαρίου και 2 Μαρτίου αντίστοιχα, για τις οποίες περιμένω Απάντηση.
Επιπλέον όμως, η Ελλάδα δικαιούται να διεκδικήσει εξαίρεση και από υποχρεώσεις για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών αερίων για την ηλεκτροπαραγωγή. Οι υποχρεώσεις αυτές αποτελούν σημαντικό ποσό στον τελικό λογαριασμό του ρεύματος που πληρώνουν τα Ελληνικά νοικοκυριά.
Όπως επεσήμανα σε άλλη μία Γραπτή Ερώτηση που κατέθεσα προς την Επιτροπή για το θέμα αυτό στις 27 Μαΐου, όλες οι γειτονικές χώρες της Ελλάδας, με εξαίρεση την Ιταλία, δεν έχουν υποχρεώσεις για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών αερίων για την ηλεκτροπαραγωγή, είτε επειδή δεν είναι μέλη της Ε.Ε. είτε επειδή απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή λόγω χαμηλού ΑΕΠ, γεγονός που δημιουργεί στρεβλώσεις στις περιφερειακές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και στον ανταγωνισμό, και που αποτυπώνεται σε αυξημένες ελληνικές εισαγωγές ρεύματος, απειλώντας συνεπώς και τη βιωσιμότητα της ΔΕΗ.
Η Πρόταση που κατέθεσε η Επιτροπή στις 15/7/2015 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων για την περίοδο 2021-2030, με την οποία αναθεωρεί την Οδηγία 2003/87/ΕΕ, προβλέπει δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων εκπομπών αερίων στην ηλεκτροπαραγωγή για τα κράτη-μέλη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο του 60% του μέσου όρου της Ε.Ε. με έτος αναφοράς το 2013. Εντούτοις δεν συμπεριλαμβάνει την Ελλάδα καθώς η χώρα μας ξεπερνά ελαφρώς το κριτήριο του κατά κεφαλήν ΑΕΠ για το 2013 (62%), παρ’ ότι το πληροί για το 2014 (59,7%). Για τον λόγο αυτό ζήτησα η Επιτροπή να μεριμνήσει για την κατ’ εξαίρεση εκχώρηση δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών αερίων στην ηλεκτροπαραγωγή της Ελλάδας, ενώ, στις 15 Ιουνίου κατέθεσα και σχετικές τροπολογίες με στόχο την αναθεώρηση του Κανονισμού 2003/87/ΕΚ προκειμένου, για την απαλλαγή των κρατών μελών από τις υποχρεώσεις του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων, να συνυπολογίζεται και το κατά κεφαλή ΑΕΠ του έτους 2014, όπως είναι εν προκειμένω η περίπτωση της Ελλάδας και αφετέρου να μπορεί και η χώρα μας να ενταχθεί για χρηματοδότηση στο Ταμείο για τη Στήριξη Εκσυγχρονισμού των Ενεργειακών Συστημάτων και Βελτίωσης της Ενεργειακής Απόδοσης στα κράτη μέλη της Ένωσης.
Οψόμεθα.»