Άσχημη και δύσκολη είναι η εικόνα της κατασκευής στην Ελλάδα, τόσο από την άποψη του κόστους όσο και από την άποψη της ποιότητας, πολλών έργων δημοσίων υποδομών, που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο 2000-2014 μέσω συμπράξεων του δημοσίου τομέα με τον ιδιωτικό, σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της ΕΕ για τις συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εκτιμά πως οι φορολογούμενοι επιβαρύνθηκαν με επιπλέον 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή του αυτοκινητοδρόμου Ε-65, της Ολυμπίας Οδού και του αυτοκινητοδρόμου Μορέας, ενώ παράλληλα αφήνει αιχμές για κακό σχεδιασμό των έργων που οδήγησε σε υπερτίμηση των προοπτικών κερδοφορίας τους.
«Οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα εμφανίζουν πολλαπλές αδυναμίες και αποφέρουν περιορισμένα οφέλη» επισημαίνουν οι ευρωπαίοι ελεγκτές, υπογραμμίζοντας ότι εφεξής «δεν μπορούν να θεωρούνται οικονομικά βιώσιμη επιλογή για την κατασκευή έργων δημόσιων υποδομών».
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο κατέληξε στα συμπεράσματα αυτά εξετάζοντας 12 ΣΔΙΤ που συγχρηματοδοτήθηκαν από την ΕΕ στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ιρλανδία και την Ισπανία, στους τομείς των οδικών μεταφορών και των επικοινωνιών, συνολικού κόστους 9,6 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σε ό,τι αφορά ειδικά στην Ελλάδα η οποία, όπως σημειώνεται είναι μακράν ο μεγαλύτερος αποδέκτης συνεισφορών της ΕΕ, διαπιστώθηκε πως το κόστος ανά χιλιόμετρο τριών αυτοκινητόδρομων που υποβλήθηκαν σε εξέταση αυξήθηκε έως και κατά 69%, ενώ παράλληλα το αντικείμενο των έργων μειώθηκε έως και κατά 55%.
«Οι πολλαπλές αδυναμίες και τα περιορισμένα οφέλη που χαρακτήριζαν τις ελεγχθείσες ΣΔΙΤ είχαν ως αποτέλεσμα να δαπανηθούν, κατά τρόπο μη αποδοτικό και αναποτελεσματικό, 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ» επισημαίνεται στην έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις τέσσερις χώρες.
Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι «η οικονομική αποδοτικότητα και η διαφάνεια υπονομεύθηκαν σε μεγάλο βαθμό, ιδίως από την απουσία σαφούς πολιτικής και στρατηγικής, την ανεπαρκή ανάλυση, την εγγραφή έργων ΣΔΙΤ ως στοιχείων εκτός ισολογισμού και τις μη ισορροπημένες ρυθμίσεις επιμερισμού των κινδύνων».
Συνολικά, οι Ευρωπαίοι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι οι ΣΔΙΤ παρείχαν στις δημόσιες αρχές τη δυνατότητα να συνάπτουν συμβάσεις για υποδομές μεγάλης κλίμακας μέσω μιας ενιαίας διαδικασίας, αυξάνοντας όμως τον κίνδυνο ανεπαρκούς ανταγωνισμού και, κατά συνέπεια, αποδυναμώνοντας τη διαπραγματευτική θέση των αναθετουσών αρχών.
Πόσο κοστίζει ένα χιλιόμετρο στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους
Κόστος ανά χιλιόμετρο που αυξήθηκε έως και κατά 69% σε σχέση με το αρχικά προϋπολογισθέν, μείωση του αντικειμένου έργων κατά 55%, ελλιπής προετοιμασία των έργων από τους εταίρους του δημόσιου τομέα και, πρωτίστως, η υπογραφή συμβάσεων με ιδιώτες παραχωρησιούχους πριν από την επίλυση σημαντικών προβλημάτων.
Αυτά είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που εντοπίζει για την Ελλάδα η Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τις συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για τρεις αυτοκινητοδρόμους (Ολυμπία, Μωρέας, Κεντρική Οδός)την περίοδο 2000-2014.
Η έκθεση, σύμφωνα με το EurActiv, αφορά σε έργα ΣΔΙΤ με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στην ΕΕ την περίοδο 2000-2014 και έλαβε υπόψη της τα στοιχεία από 12 έργα σε 4 κράτη μέλη που αντιπροσωπεύουν ωστόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής συμμετοχής το 70% της συνολικής δαπάνης.
Η Ελλάδα είναι μακράν ο μεγαλύτερος αποδέκτης συνεισφορών της ΕΕ για έργα ΣΔΙΤ, έχοντας λάβει το 59 % του συνολικού ποσού για όλη την ΕΕ, ή 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
