Του Πρόδρομου Νικολαϊδη
Πριν λίγες μέρες πήγα σινεμά και είδα την πρώτη επική ελληνική ταινία από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, την ταινία «Έξοδος 1826» του Βασίλη Τσικάρα. Μια ανεξάρτητη παραγωγή, που γυρίστηκε χωρίς ουδεμία κρατική αρωγή και με τη βοήθεια και την αγάπη πολιτιστικών Συλλόγων και απλών ανθρώπων που αγαπούν την χώρα τους και την ιστορία της.
Η Ιστορία απλή. Ολιγάριθμη ομάδα Ελλήνων στρατιωτών ξεκινά ένα ταξίδι 10 ημερών από τη Σαμαρίνα για να πάει να βοηθήσει στην πολιορκία στο Μεσολόγγι. Οδοιπορικό, συνάντηση με Τούρκους, ανταρτοπόλεμος και στο τέλος η κορύφωση με τη μάχη. Τι κάνει λοιπόν αυτή την ταινία να διαφέρει από τις υπόλοιπες επικές; Ο ρεαλισμός της.
Αν περιμένετε να δείτε ψευτοηρωισμούς τύπου Παπαμιχαήλ στον Παπαφλέσσα, θα απογοητευτείτε. Αν περιμένετε να δείτε μάχες γεμάτες ειδικά εφέ και χιλιάδες κομπάρσους, θα διαψευστείτε. Ο Τσικάρας αποφάσισε να αποδώσει την ιστορία όπως αυτή έλαβε χώρα. Ταλαιπωρία, άγχος, φόβος, μοναξιά. Ήρωες του ’21 που δεν ήταν δίμετροι παλικαράδες που τρώγανε δέκα Τούρκους στην καθισιά τους, αλλά απλοί άνθρωποι, βοσκοί και ψαράδες, ψηλοί, κοντοί, χοντροί κι αδύνατοι, που βάλανε μια στολή, πήρανε ένα κουμπούρι και πήγανε στον πόλεμο για να σώσουν την πατρίδα τους και τις οικογένειες τους. Η Έξοδος λοιπόν είναι η αποτύπωση της δικής τους ιστορίας, μέσα από τα δικά τους μάτια. Δεν περιέχει μεγαλοστομίες, δεν περιέχει Έλληνες στρατιώτες να σκοτώνουν με 2 μαχαιριές 5 Τούρκους. Δεν περιέχει ρομάντζο και υποσχέσεις αιώνιας αγάπης μεταξύ των πρωταγωνιστών. Δείχνει ανθρώπους που αποφάσισαν συνειδητά να πάνε στον θάνατο για την πατρίδα τους και το συναίσθημα αυτό στο δημιουργεί καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας. Στο δρόμο φοβούνται, μουρμουράνε ότι δεν θα γυρίσουν πίσω, θυμούνται τις γυναίκες και τα παιδιά τους, ζητάνε παρηγοριά από τους συντρόφους τους. Όμως προχωράνε. Βλέπουν το τέλος τους να πλησιάζει και πηγαίνουν ολόισια καταπάνω του. Όπως δηλαδή έκαναν οι Έλληνες στο πρώτο μισό της επανάστασης, όταν υστερούσαν σε όλα έναντι των Τούρκων και σφαγιάζονταν επανειλημμένα για να κρατήσουν τη φλόγα της επανάστασης αναμμένη.
Η ταινία αυτή δεν προβάλλεται στις μεγάλες αίθουσες. Οι μεγάλες εταιρίες διανομής την σνόμπαραν γιατί δεν πρωταγωνιστεί ο Βουρλιώτης και δεν τραγουδάει η Ήβη Αδάμου. Πρωταγωνιστούν βέβαια άλλοι γνωστοί και αξιόλογοι ηθοποιοί. Θα πρέπει να ψάξετε στο διαδίκτυο για να βρείτε μεμονωμένους κινηματογράφους που ανέλαβαν την προβολή της σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Ευτυχώς, αρκετοί γνωστοί και ιστορικοί κινηματογράφοι ανέλαβαν να την προβάλουν και από την προσέλευση του κόσμου βγαίνουν δικαιωμένοι.
Η «Έξοδος 1826» δε θα σε συγκλονίσει με τα εφέ της. Όμως θα σε συγκινήσει. Θα σου δώσει μια γεύση της πραγματικής εμπειρίας του να βρίσκεσαι στην Ελλάδα του 1826 και να φοράς τη στολή του τσολιά. Θα σε κάνει να ψάξεις να μάθεις την ιστορία των Παιδιών της Σαμαρίνας, που φύγανε από τα σπίτια τους για να πάνε να πεθάνουν πολεμώντας, και τέλος θα σου θυμίσει ότι η χώρα αυτή είναι λεύτερη γιατί κάποιοι άνθρωποι αποφάσισαν ότι η ζωή τους δεν αξίζει τίποτα χωρίς τη λευτεριά και φρόντισαν να θυσιαστούν για τους επόμενους. Και όπως λέει και το παραδοσιακό τραγούδι που γράφτηκε για τα παιδιά της Σαμαρίνας, πέθαναν περήφανοι, χαρούμενοι, πεπεισμένοι πως έκαναν τον κόσμο τους λίγο καλύτερο πριν τον αφήσουν.
«Μη πείτε πως μωρέ εχάθηκα
πως είμαι σκοτωμένος
μωρέ παιδιά καημένα
πως είμαι σκοτωμένος
κι ας είστε λερωμένα.
Πείτε τους μωρέ πως παντρεύτηκα
τη μαύρη γη πως πήρα
μωρέ παιδιά καημένα
τη μαύρη γη πως πήρα
κι ας είστε λερωμένα.»