Του Μιχαήλ Γ. Κελαϊδή
Σήμερα με την πληθώρα των μέσων ενημέρωσης, παρατηρούμε ότι σε μεγάλο βαθμό η ανθρώπινη φύση είναι σχεδόν όμοια. Ο κόσμος παντού είναι διαμορφωμένος σα να έχει βγει από ένα καλούπι. Το κύριο ενδιαφέρον του ανθρώπου είναι να γίνει ένα σπουδαίο πρόσωπο, να καλοπεράσει στη ζωή με όσο πιο λιγότερο κόπο και σκέψη. Αυτό κάνει επικίνδυνο ένα άτομο όταν αντισταθεί στην ομοιομορφία αυτή. Δηλαδή όταν πάει κόντρα στο ρεύμα. Αυτή η επικινδυνότητα οδηγεί στον φόβο και ο φόβος εμποδίζει τη νοήμονα κατανόηση της ζωής. Αυτός ο φόβος του διαφορετικού, απομονώνει και σκοτώνει το πνεύμα για κάτι ασυμβίβαστο που μπορεί να είναι και το καλύτερο. Ελάχιστοι υπάρχουν που σκέφτονται διαφορετικά και είναι διατεθειμένοι να εξετάσουν τα ανθρώπινα προβλήματα χωρίς προκατάληψη των δεξιών ή των αριστερών ιδεών, αλλά και των θρησκευτικών δογμάτων. Για να πετύχεις το διαφορετικό, αφού έχεις μελετήσει και είσαι σίγουρος για το αποτέλεσμα, πρέπει να επαναστατήσεις. Πως; Μεταξύ της βίαιης, που είναι μια αντίδραση χωρίς κατανόηση στο κατεστημένο. Και της επανάστασης με τη νοημοσύνη. Η επανάσταση δεν πρέπει να βασίζεται σε νέες πλάνες και κρυφές αυτοϊκανοποιήσεις γιατί αποτέλεσμα θα είναι ξανά να επαναστατούμε. Αυτό που έλεγε ο Τρότσκι “επανάσταση στην επανάσταση”. Αυτό γεννά αντίδραση και η μεταρρύθμιση απαιτεί ξανά νέα μεταρρύθμιση και δε σταματά ποτέ.
Υπάρχει είπαμε και η νοήμων επανάσταση, η οποία έρχεται με τη γνώση του εαυτού μας, με την επίγνωση των σκέψεων και των συνθημάτων μας. Η αντιμετώπιση της πείρας, καθώς έρχεται με τα χρόνια, θετικά, τότε μόνο κρατάμε τη νοημοσύνη σε εγρήγορση που κατά συνέπεια γίνεται ενόραση, δηλαδή ο μόνος αληθινός οδηγός στη ζωή. Αν εκπαιδευόμαστε μόνο και μόνο για να επιτύχουμε διακρίσεις για να έχουμε μια ευρύτερη κυριαρχία στους άλλους, τότε η ζωή μας θα είναι ρηχή και άδεια. Ο άνθρωπος δεν πρέπει να είναι προσκολλημένος στην γνώση και στην πολυμάθεια, αν δεν έχει μια βαθιά ολοκλήρωση σκέψης και αισθήματος. Η εκπαίδευση πρέπει να είναι τέτοια, που να αφυπνίζει τη νοημοσύνη του ατόμου, να ενθαρρύνει τη συμμόρφωση. Τι αξία έχει η γνώση αν εξακολουθούμε να ζούμε μέσα σε σύγχυση; Ποια η σημασία της ικανότητάς μας στην επιστήμη όταν την μεταχειριζόμαστε, για να καταστρέφουμε ο ένας τον άλλο; Ποια η σημασία της υπάρξεώς μας, όταν οδηγεί στη βία και την αθλιότητα; Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το προσωπικό με το ατομικό. Το προσωπικό είναι το συμπτωματικό όπου έχει σχέση με το περιβάλλον που γεννήθηκε ένα άτομο. Τις προκαταλήψεις, της προλήψεις, τις ταξικές διακρίσεις. Το προσωπικό είναι στιγμιαίο, αλλά μπορεί να διαρκέσει μια ζωή όμως.
Το ατομικό. Ο άνθρωπος που βρίσκεται στην άγνοια δεν είναι ο αμόρφωτος, αλλά εκείνος που δε γνωρίζει τον εαυτό του. Ο μορφωμένος άνθρωπος είναι ανόητος, αν πιστεύει ότι τα βιβλία και η γνώση θα του δώσουν κατανόηση. Η κατανόηση έρχεται μόνο δια της γνώσεως του εαυτού μας. Η εξάσκηση μέσω της εκπαίδευσης, συντελεί στην αποτελεσματικότητα αλλά δεν φέρνει την πληρότητα, διαιωνίζει το παρελθόν.
Η εκπαίδευση σήμερα, είναι για να δημιουργήσει ανθρώπους ικανούς από μηχανιστικής πλευράς χωρίς νοημοσύνη, γιατί η νοημοσύνη δεν αποκτάται από τα βιβλία. Ένας που δεν έχει σπουδάσει, μπορεί να έχει περισσότερη νοημοσύνη από ένα πολυμαθή, όπου μπορεί να είναι και παπαγαλίζον, κυρίως αν ο πολυμαθής έχει αναπτύξει ένα πονηρό νου ικανό να αποφεύγει τα ζωτικά ανθρώπινα ζητήματα ή να εκμεταλλεύεται συνανθρώπους του.
Αν η εκπαίδευση δεν ξυπνήσει στο άτομο την ικανότητα να αντιλαμβάνεται το ουσιώδες αλλά προσκολλιέται σε συνταγές, έχει αποτύχει. Δυστυχώς, το τωρινό σύστημα εκπαίδευσης μας κάνει υποτακτικούς, σα ρομπότ, χωρίς βαθύτερες σκέψεις. Παρόλο ότι ξυπνά το νου, σήμερα μας αφήνει εσωτερικά ατελείς.
Ο Ιησούς Χριστός, έδωσε πιστεύω το σωστό στίγμα, τη σωστή κατεύθυνση, με το «αγαπάτε αλλήλους». Αυτό οδηγεί πολύ πιο πέρα από την ικανότητα της φιλοδοξίας. Καταπολεμά την ασπλαχνία σε ένα ανταγωνισμό που οδηγεί στην αμοιβαία καταστροφή. Η αγάπη οδηγεί τον κόσμο σε μια άλλη κατεύθυνση με σκοπό για κάτι καλύτερο, για τον ίδιο και τη φύση. Τι και αν ο άνθρωπος ενώ γνωρίζει να διασπά το άτομο, αν δεν έχει αγάπη στην καρδιά του, τότε γίνεται ένα τέρας. Ποια η αξία το να τονίζουμε την τεχνική πρόοδο και δεν γινόμαστε όντα αποδοτικά και ωφέλιμα ο ένας στον άλλο, αλλά έχει αποτέλεσμα την αλληλοκαταστροφή; Η πρόοδος της ανθρωπότητας έχει κάνει σήμερα άλματα τεχνικής αλλά και αθλιότητας. Έχει καταφέρει ν’ αυξήσει τις δυνάμεις μιας αλληλοκαταστροφής, ενώ υπάρχει πείνα και αθλιότητα σε όλες τις χώρες.
Η τέλεια κοινωνία πρέπει να αρχίσει από τα παιδιά. Έχουν γραφτεί τόμοι και τόμοι για μεθόδους εκπαίδευσης ιδεωδών που έχουν φέρει μεγαλύτερη σύγχυση αντί για καλό. Δεν υπάρχει μέθοδος εκπαιδεύσεως ενός παιδιού για να γίνει ελεύθερο. Τα ιδεώδη και τα σχέδια για μια ουτοπία, δεν φέρνουν αλλαγή της καρδιάς, που είναι το ουσιώδες. Η επιδίωξη αυτής, είναι η άρνηση ελευθερίας και ακεραιότητας τους ατόμου, δεν παύει να είναι μια συνταγή. Η ανθρωπότητα δεν έχει ανάγκη για να πάει μπροστά μηχανικά όντα, αλλά ελεύθερα στο νου. Θυσιάζουμε το παρόν για το μέλλον. Η εκπαίδευση, στην αληθινή της έννοια, είναι να βοηθάμε το άτομο να είναι ώριμο και ελεύθερο, ν’ ανθίσει πλήρως μέσα στην αγάπη και στην καλοσύνη. Μόνο η αγάπη μπορεί να επιφέρει τη κατανόηση ενός άλλου. Όταν υπάρχει η αγάπη, υπάρχει στιγμιαία επαφή προς τον άλλο ταυτόχρονα.