Η ακρίβεια σε ενέργεια και τρόφιμα θα δοκιμάσει και τον φετινό χειμώνα τις αντοχές των νοικοκυριών, μετά από το συνεχές «ράλι», επί δυο χρόνια των τιμών σε υψηλά επίπεδα.
Μάλιστα το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι οι τιμές θα διατηρηθούν σε ηπιότερη ανοδική τροχιά στο σύνολο του τρέχοντος έτους, στην περιοχή του 4,3%, λόγω κυρίως της ανθεκτικότητας της καταναλωτικής ζήτησης. Για το 2024, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή προβλέπεται πως θα ενισχυθεί με ρυθμό στην περιοχή του 2,6%, λόγω κυρίως των ενεργειακών αγαθών.
Όπως και να έχει όμως οι τιμές έχουν ξεφύγει στα βασικά είδη και δεν υπάρχει κανένα φως στον ορίζοντα ότι θα φρενάρουν.
Σύμφωνα άλλωστε και με τις πιο πρόσφατες μετρήσεις αυτές του Σεπτεμβρίου, σε ετήσια βάση δεν έμεινε σχεδόν κανένα βασικό αγαθό που δεν κατέγραψε αύξηση και μάλιστα σε επίπεδα ρεκόρ στις τιμές του!
Ειδικότερα οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν:
· στο ψωμί και δημητριακά (4,8%),
· στα κρέατα (8,4%),
· στα ψάρια (4,1%),
· στα γαλακτοκομικά και αυγά (6,7%),
· στα έλαια και λίπη (16,1%),
· στα φρούτα (13,9%),
· στα λαχανικά (17,7%),
· στη ζάχαρη- στις σοκολάτες τα γλυκά και τα παγωτά (8,2%),
· στο καφέ- κακάο- τσάι (6%),
· στο μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (13,9%)
· και αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (5,7%).
Την ίδια ώρα το ράλι των τιμών σε ενοίκια κατοικιών καλά κρατεί αφού κατέγραψε αύξηση (6,3%), ενώ στα στερεά καύσιμα (19,2%).
Θυμίζουμε ότι το φυσικό αέριο από τα 23 ευρώ στις αρχές του φετινού καλοκαιριού, έχει «σκαρφαλώσει» στα 50 ευρώ και άνω/MWh, ενώ το πετρέλαιο είναι σταθερά στα 90 δολάρια/βαρέλι, σε υψηλά των τελευταίων μηνών.
Σε ό,τι αφορά το ρεύμα η τιμή κατανάλωσης πάνω από 500 κιλοβατώρες το μήνα, διαμορφώνεται σε 18,2 λεπτά ανά κιλοβατώρα (από 16,7) και για το νυχτερινό ρεύμα σε 12,9 λεπτά, από 11,4, ενώ το Νοέμβριο πέφτουν και οι τίτλοι τέλους στις οριζόντιες ενεργειακές επιδοτήσεις, όπως τις γνωρίζαμε μέχρι τώρα, όποτε και αναμένεται να πάρουν «φωτιά» και πάλι τα τιμολόγια.
Σε απόγνωση τα νοικοκυριά
Όλες αυτές οι ανατιμήσεις στα είδη διατροφής και όχι μόνο οδηγούν τα νοικοκυριά σε απόγνωση, αφού δαπανούν όλο και περισσότερα για τις συγκεκριμένες ανάγκες, αγοράζοντας ωστόσο λιγότερα αγαθά, διαθέτοντας παράλληλα μισθούς καθηλωμένους.
Η πλειοψηφία, των μισθοσυντήρητων δίνουν σχεδόν το μισό του εισοδήματός τους για τη διατροφή. Για παράδειγμα, ένας μισθωτός, ο οποίος έχει εισόδημα 800 ευρώ τον μήνα, δίνει τα 500 ευρώ, δηλαδή το 60% του εισοδήματός του».
Σύμφωνα άλλωστε και με τα στοιχεία, το μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών στον προϋπολογισμό των νοικοκυριών αφορά στα είδη διατροφής και τα μη αλκοολούχα ποτά με ποσοστό 20,9% και ακολουθεί η στέγαση με 14,5%.
Το μερίδιο αυτής της δαπάνης, στην οποία περιλαμβάνεται και η στέγαση, για το 20% του φτωχότερου πληθυσμού ανέρχεται στο 58,1%.
Αισχροκέρδεια
Υπάρχει πράγματι ακρίβεια, παραδέχεται ο Άδωνις Γεωργιάδης ο οποίος σε μια προσπάθεια αυτοκριτικής επισημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει σηκώσει τα χέρια ψηλά απέναντι στην αισχροκέρδεια των πολυεθνικών εταιρειών.
Την ίδια ώρα το Υπουργείο Ανάπτυξης προσπαθεί να μαζέψει τα ασυμμάζευτα, με τις προαναγγελίες των τιμοκαταλόγων των προμηθευτών στο υπουργείο. Δηλαδή τις αναγραφές των μειώσεων τιμών σε ειδικά ταμπελάκια, αρχικά, αλλά και με εντατικοποίησεις ελέγχων, καθώς και πρωτοβουλίες ενίσχυσης των εισοδημάτων.
Ωστόσο η απλούστερη και καταλυτική λύση είναι η μείωση του υψηλού ΦΠΑ που επιβάλλεται στα τρόφιμα, με τον οποίο επιβαρύνονται και πάλι οι καταναλωτές, ο οποίος αποτελεί και το πρωταρχικό πρόβλημα του πληθωρισμού.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι το περασμένο έτος το κράτος μάζεψε μόνο από έμμεσους φόρους 38 εκατ. ευρώ ενώ φέτος αναμένεται να εισρεύσουν στα ταμεία του, περί τα 42 με 43 εκατ.!