Της Μαρίας Δήμα
Ασπίδα προστασίας απλώνει το Συμβούλιο της Επικρατείας στη συλλήβδην χρήση από τους ιδιώτες των αιγιαλών και των παραλιών, ακυρώνοντας τη σχετική υπουργική απόφαση και κρίνοντας παράλληλα ότι η παραχώρηση πρέπει να γίνεται κατά περίπτωση (μεμονωμένα) και όχι σωρευτικά για όλη την επικράτεια.
Ειδικότερα, με χθεσινή απόφασή τους οι δικαστές της επταμελούς σύνθεσης του Ε’ Τμήματος του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου έκριναν ότι «οι ΟΤΑ όχι μόνο πρέπει να παραχωρούν ‘‘μεμονωμένα, κατά περίπτωση’’ τις παραλίες προκειμένου να τοποθετούνται καθίσματα, ομπρέλες, ξαπλώστρες, κανό, θαλάσσια ποδήλατα, τροχήλατα αναψυκτήρια (αυτοκινούμενα αναψυκτήρια) κ.λπ., αλλά πρέπει να υπάρχει η απαιτούμενη εποπτεία έτσι ώστε να αποφεύγεται το φαινόμενο των εικονικών δημοπρασιών από την πλευρά των δήμων».
Με το σκεπτικό αυτό οι δικαστές ακύρωσαν την κοινή υπουργική απόφαση του 2009, κρίνοντας οριστικά ότι η μεταβίβαση από τους ΟΤΑ του δικαιώματος χρήσης παραλίας σε τρίτους δεν μπορεί να γίνεται συλλήβδην για όλη την Ελλάδα με μία μόνο υπουργική απόφαση.
Και τούτο διότι κάτι τέτοιο προσκρούει στις συνταγματικές επιταγές αλλά και την ισχύουσα νομοθεσία.
Η επίμαχη υπουργική απόφαση (αντικαταστάθηκε με μεταγενέστερες με το ίδιο περιεχόμενο μέχρι και το 2014) επιτρέπει την «απευθείας παραχώρηση, με αντάλλαγμα, του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών στους ΟΤΑ Α’ βαθμού».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης (3944/2015) του ΣτΕ, η σχετική παραχώρηση θα υλοποιείται κατά περίπτωση (ύστερα από εξατομικευμένη κρίση της διοικήσεως κ.λπ.), εφόσον υπάρχουν σχετικά διαγράμματα που καθορίζουν τους όρους της παραχώρησης.
Τα «απαγορευτικά»
Ταυτόχρονα αποκλείεται η παραχώρηση αιγιαλού, όχθης κ.λπ. όταν αυτή έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος ή έχει χαρακτηριστεί περιοχή φυσικού κάλλους ή υπάρχουν ευπαθή οικοσυστήματα.
Επίσης στις παραλίες δεν μπορεί να επιτρέπονται μόνιμες κατασκευές, καθώς επιφέρουν αλλοίωση στη μορφολογία του αιγιαλού και είναι αντίθετες στον προορισμό του.
Οπως τονίζουν οι ανώτατοι δικαστές, «δεν νοείται συλλήβδην εκ των προτέρων έγκριση εκ μέρους των αρμοδίων υπουργών μεταβιβάσεων, διότι έτσι απεμπολούν την αρμοδιότητα ασκήσεως εποπτείας επί των πράξεων των ΟΤΑ, ενώ ταυτόχρονα θέτουν σε διακινδύνευση τα παράκτια συστήματα».
Στο ΣτΕ είχε προσφύγει κατά της επίμαχης υπουργικής απόφασης ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών κ.ά.