Ομόφωνη αντίδραση του Δήμου Κισσάμου στο Π.Δ. 194/Δ/2025 – Προειδοποιεί για κοινωνικές και πολεοδομικές συνέπειες πρωτοφανούς κλίμακας
Σε ομόφωνο ψήφισμα καταδίκης του νέου Προεδρικού Διατάγματος 194/Δ/15-4-2025 προχώρησε το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Κισσάμου, κατά την τακτική συνεδρίαση της 19ης Μαΐου 2025, κατόπιν πρότασης της δημοτικής αρχής και εκτενούς διαλογικής συζήτησης.
Το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα, σύμφωνα με τη δημοτική αρχή, επιφέρει σοβαρή αναστάτωση σε όλους τους οικισμούς της επικράτειας με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων και με προϋφιστάμενο χαρακτήρα του 1923, περιλαμβάνοντας σχεδόν το σύνολο των οικισμών του Δήμου Κισσάμου – με μοναδική εξαίρεση την πόλη της Κισσάμου που διαθέτει εγκεκριμένο σχέδιο πόλης.
Το Διάταγμα προβλέπει, μεταξύ άλλων, την υποχρεωτική επανέγκριση ή αναοριοθέτηση των υφιστάμενων ορίων των οικισμών, βασιζόμενο στην κατάσταση της 14ης Μαρτίου 1983. Η οριοθέτηση προϋποθέτει την ύπαρξη τουλάχιστον δέκα προ του 1985 κτισμάτων ή κοινωφελών χώρων, καθώς και τμήματος του οικισμού προγενέστερου του 1923.
Η δημοτική αρχή Κισσάμου τονίζει πως οι ρυθμίσεις του Π.Δ. οδηγούν στην ακύρωση όλων των αποφάσεων Νομαρχών που όριζαν τα σημερινά όρια των οικισμών και προχωρούν σε επαναοριοθέτηση στη βάση των οικιστικών δεδομένων της δεκαετίας του 1980, αγνοώντας πλήρως την αναπτυξιακή και πληθυσμιακή εξέλιξη των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών.
Πιο αναλυτικά, στο ψήφισμα αναφέρονται τα εξής:
«Με το νέο Προεδρικό Διάταγμα 194/Δ/15-4-2025 δημιουργείται ένα μείζον πρόβλημα και μια τεράστια αναστάτωση στο σύνολο των οικισμών της χώρας (κάτω των 2.000 κατοίκων και προϋφιστάμενων του 1923), άρα και στο σύνολο των οικισμών του δήμου Κισσάμου, όπου ανεπηρέαστη μένει μόνο η πόλη της Κισσάμου όπου διαθέτει σχέδιο πόλης.
Σύμφωνα με το εν λόγω Π.Δ., προβλέπεται μεταξύ άλλων, η επανέγκριση των υφιστάμενων ορίων οικισμών, ή η αναοριοθέτησή τους, με ημερομηνία ορόσημο για τον καθορισμό των ορίων την 14η Μαρτίου 1983 και την πραγματική κατάσταση του οικισμού κατά την τότε χρονική στιγμή. Όλα τα στοιχεία που αφορούν τα κτίσματα θα πρέπει να ανάγονται υποχρεωτικά σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985 και να αποδεικνύουν την ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με τουλάχιστον δέκα (10) κτίρια ή/και άλλες κοινόχρηστες/κοινωφελείς λειτουργίες ή χώρους. Κατά τον προσδιορισμό των ορίων, ενώ θα ερευνάται υποχρεωτικά η ύπαρξη τμήματος που προϋφίσταται του 1923.
Επί της ουσίας, με βάση το νέο Π.Δ. 194/Δ/15-4-2025, καταργούνται όλες οι αποφάσεις Νομάρχη βάσει των οποίων ίσχυαν τα σημερινά όρια των οικισμών και επαναοριοθετούνται όλοι οι οικισμοί του δήμου Κισσάμου (είναι όλοι κάτω των 2.000 κατοίκων) με περιορισμούς και κατεύθυνση να περιοριστούν στα οικιστικά δεδομένα του 1983, αγνοώντας πλήρως την οικιστική εξέλιξη των τελευταίων 42 ετών.
Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, με βάση τους περιορισμούς και τις προδιαγραφές οριοθέτησης που τίθενται, είναι η συρρίκνωση των ορίων όλων των οικισμών, που σε πάρα πολλές περιπτώσεις θα έχει δραματικές διαστάσεις, με μεγάλο ή το μεγαλύτερο τμήμα του σημερινού οικισμού να μένει εκτός των νέων ορίων.
Συνέπεια όλων αυτών θα είναι, άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα που για 42 χρόνια βρίσκονται εντός οικισμού, να τίθενται ξαφνικά, με την εφαρμογή του νέου Π.Δ., εκτός οικισμού και να καθίστανται μη άρτια και μη οικοδομήσιμα αγροτεμάχια.
Πρόκειται για ένα αιφνιδιαστικό κοινωνικό ζήτημα πρωτοφανούς διάστασης και όπως αναφέρει η ανακοίνωση της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ-ΤΔΚ: «Αυτή η αναδρομική ανατροπή είναι η επιτομή της παραβίασης της «Αρχής της προστατευόμενης εμπιστοσύνης του πολίτη προς τη Διοίκηση», υπονομεύει την «Ασφάλεια δικαίου», προσβάλλει πρόδηλα την «Αρχή της Αναλογικότητας» προς τους πολίτες και σίγουρα θέτει εν αμφιβόλω τον «Ορθολογικό Χωρικό Σχεδιασμό» που προτάσσει το αρθ.24 του Συντάγματος».
Σημειώνεται ότι, με την κατάργηση των παρεκκλίσεων της εκτός σχεδίου δόμησης με τον Ν 4759/2020 (η οποία είχε προαναγγελθεί χρόνια πριν και εφαρμόστηκε με απόλυτο τρόπο μη αφήνοντας εν ισχύ καμία παρέκκλιση), το Ελληνικό Δημόσιο κατεύθυνε τους πολίτες να επενδύσουν σε ακίνητα εντός σχεδίων πόλης και οικισμών, τους οποίους τώρα (μετά από 4 δεκαετίες) συρρικνώνει, απαξιώνοντας περιουσίες και αφαιρώντας την δυνατότητα δόμησης των κατοίκων στα χωριά τους. Τονίζεται ότι το συντριπτικό ποσοστό των οικοδομήσιμων ακινήτων εντός οικισμού ανήκουν στην μέση ελληνική οικογένεια και σε ιδιοκτήτες που κατάγονται και έχουν δεσμούς με τα χωριά και τους συγκεκριμένους οικισμούς.
Σημειώνεται επίσης, ότι στους περισσότερους οικισμούς του δήμου μας απαιτείται να δοθούν κίνητρα για εγκατάσταση νέων οικογενειών και για την αποτροπή της μείωσης του πληθυσμού τους. Με το νέο Π.Δ. 194/Δ/15-4-2025 και τις επιπτώσεις που αυτό θα επιφέρει, η Ελληνική Πολιτεία δείχνει την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση.
Όσο αφορά τις δηλώσεις περί πρόθεσης του αρμόδιου υπουργείου για νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα επιλύουν μερικώς τα προβλήματα που δημιουργούνται, αυτά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να χαρακτηριστούν επαρκή, καθώς δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή ουδεμία μείωση των σημερινών ορίων των οικισμών. Αντιθέτως, σε περιπτώσεις που έχουν εντοπιστεί ζητήματα πρέπει να υπάρξει και διόρθωση ορίων και τοπική και στοχευμένη ένταξη εκτάσεων που για διάφορους λόγους είχαν μείνει εκτός οικισμού.
Όλα τα παραπάνω και πάρα πολλά άλλα που μπορεί να αναφερθούν για αυτό το ζήτημα, καθιστούν επιβεβλημένη την έντονη, διαρκή και μέχρι τελικής δικαίωσης αντίδραση του δήμου και του δημοτικού συμβουλίου Κισσάμου.
Καλείται η Ελληνική Κυβέρνηση να άρει το Π.Δ. 194/Δ/15-4-2025 και να επιλύσει νομοθετικά πλήρως το πρόβλημα που δημιουργείται (επαναφέροντας εν ισχύ τα σημερινά όρια των οικισμών στο 100%), αποτρέποντας έτσι την τεράστια απομείωση της ιδιωτικής περιουσίας που δρομολογείται και αποκαθιστώντας την εμπιστοσύνη των κατοίκων της ενδοχώρας στο ελληνικό κράτος, η οποία τείνει να πληγεί ανεπανόρθωτα.
