Μετά την ανανέωση της προεδρικής θητείας του ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προχώρησε σε αλλαγές στο κυβερνητικό του σχήμα, σε μια περίοδο που προσπαθεί να ισχυροποιήσει περαιτέρω την παρουσία της χώρας του στην Ουκρανία. Σημαντικότερη αλλαγή ήταν εκείνη του Σεργκέι Σοϊγκού, καθώς αποπέμφθηκε από το υπουργείο Άμυνας. Ο Σοϊγκού αναλαμβάνει πλέον γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη θέση του Νικολάι Πατρούσεφ, ο οποίος απαλλάχθηκε από τη θέση με διάταγμα που υπέγραψε ο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Το υπουργείο Άμυνας αναλαμβάνει ο Αντρέι Μπελούσοφ (Andrei Belousov), ο οποίος ήταν αναπληρωτής πρωθυπουργός στο προηγούμενο κυβερνητικό σχήμα. Ο 65χρονος Μπελούσοφ είναι τεχνοκράτης και κατείχε κατά καιρούς τις θέσεις του συμβούλου του Βλαντίμιρ Πούτιν σε οικονομικά θέματα, του υπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, του διευθυντή του Τμήματος Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, του γενικού διευθυντή του Κέντρου Μακροοικονομικής Ανάλυσης και Βραχυπρόθεσμων Προβλέψεων, ενώ εργάστηκε και στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών από το 1981 έως το 2006 (μέχρι το 1991 – Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ).
Η αποπομπή του Σοϊγκού ήρθε μετά από δύο χρόνια πολέμου στα ουκρανικπά εδάφη, ενώ του “χρεώνεται” η αποτυχία του σχεδίου blitzkrieg της Ρωσίας ώστε να κατακτήσει το Κίεβο με συνοπτικές διαδικασίες. Ο δε Yevgeny Prigozhin είχε κατηγορήσει προσωπικά τον Σοϊγκού για διαφθορά και κακοδιοίκηση στον ρωσικό στρατό, ενώ τελικά τον περασμένο μήνα, ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Τιμούρ Ιβάνοφ, συνελήφθη για δωροδοκία. Να σημειωθεί βέβαια πως ούτε ο Σοϊγκού είχε στρατιωτική εμπειρία πριν αναλάβει τα αξιώματά του το 2012, ενώ ο Ιβάνοφ είχε το παρατσούκλι “το πορτοφόλι του Σοϊγκού” καθώς μπορούσε να αποκομίσει ουκ ολίγα έσοδα από στρατιωτικά συμβόλαια.
Από την άλλη ο Μπελούσοφ, άνθρωπος του Πούτιν και αυτός, παρά το “βαρύ” βιογραφικό και προϋπηρεσία του, δεν έχει κατηγορηθεί ως τώρα τουλάχιστον για ζητήματα διαφθοράς. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο Μπελούσοφ είχε ταχθεί ανοιχτά υπέρ του κρατικού ελέγχου στην οικονομία, την εποχή που κυριαρχούσαν στη χώρα πιο φιλελεύθερες προτάσεις. Αυτή τη στιγμή ο Πούτιν ασπάζεται όλο και περισσότερο τον κρατικό έλεγχο στην οικονομία, εν μέσω πολέμου, με τη “ρωσική μηχανή” να θέλει να παράγει αυτόνομα τον οπλισμό της στον μέγιστο βαθμό που δύναται.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ ανακοίνωσε πως η απόφαση για τον διορισμό του Μπελούσοφ ως υπουργού Άμυνας συνδέεται με την ανάγκη “να γίνει η οικονομία της ασφάλειάς μας αναπόσπαστο μέρος της συνολικής μας οικονομίας”. “Σήμερα στο πεδίο της μάχης, ο νικητής είναι αυτός που είναι πιο ανοιχτός στην καινοτομία, πιο ανοιχτός στην πιο γρήγορη εφαρμογή της”, πρόσθεσε. Είπε δε πως οι στρατιωτικές δαπάνες στη Ρωσία πλησιάζουν τα επίπεδα της σοβιετικής εποχής, καθώς φτάνουν στο 6,7% του ΑΕΠ.
“Πολεμική οικονομία”
Υπό τη διοίκηση του Μπελούσοφ, αυτό το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί. Τα εργοστάσια που παράγουν οβίδες και άρματα μάχης πολλαπλασιάζουν άλλωστε τις θέσεις εργασίας και τις βάρδιες για να αντεπεξέλθουν, ενισχύοντας την απασχόληση και τους μισθούς.
Το ρωσικό μέσο ενημέρωσης Bell είχε γράψει πως ο Μπελούσοφ, σε αντίθεση με τους άλλους οικονομικούς συμβούλους του Πούτιν, πίστευε ότι η Ρωσία ήταν “περικυκλωμένη από εχθρούς” διατυπώνοντας αυτή τη γνώμη από το 2018, ενώ έχει ταχθεί υπέρ της παράνομης προσάρτησης της Κριμαίας από τη Μόσχα το 2014. Στις συνεντεύξεις του εμφανίζεται ως “βαθιά θρησκευόμενος” και “συντηρητικός”, έχοντας μια εικόνα που ευθυγραμμίζεται με την δημόσια εικόνα που θέλει να έχει ο ίδιος ο Πούτιν.
Ο Μπελούσοφ δεν αναμένεται να έχει ρόλο στο πεδίο, όπου θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται ο αρχηγός του γενικού επιτελείου, Βαλέρι Γκερασίμοφ, υπό την επίβλεψη του ίδιου του Πούτιν. Για τον Ρώσο αντιπολιτευόμενο δημοσιογράφο, Μιχαήλ Φίσμαν, “ο πραγματικός υπουργός Άμυνας είναι ο Πούτιν”. “Το στρατιωτικό υπουργικό συμβούλιο των Πούτιν-Μπελούσοφ είναι η κύρια κυβέρνηση αυτή τη στιγμή. Και το πρόγραμμα είναι ξεκάθαρο: Συνολική κινητοποίηση σε οικονομικό και κοινωνικό πεδίο για τις στρατιωτικές ανάγκες”, σημειώνει ο ίδιος σε ανάρτησή του. “Πρόκειται για μια φεουδαρχική κυβέρνηση στην οποία οι τομείς της οικονομίας είναι μοιρασμένοι μεταξύ αρχόντων κοντά στον μονάρχη”, λέει ακόμη.
Κατά τον διεθνή αναλυτή Jimmy Rushton, ο διορισμός του Μπελούσοφ δείχνει πως ο Πούτιν ετοιμάζεται για πολλά ακόμη έτη πολέμου. Από την άλλη, ο Oleg Itskhoki, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, σημειώνει πως άλλοι παράγοντες όπως η τιμή του πετρελαίου που στηρίζει τον προϋπολογισμό της Ρωσίας, καθώς και η στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, είναι πιο σημαντικοί για την πορεία του πολέμου από ό,τι μπορεί να κρίνει ο Μπελούσοφ ως υπουργός.
Κίνα-Ρωσία, συμμαχία
Σε κάθε περίπτωση αυτή τη στιγμή οι ουκρανικές δυνάμεις παλεύουν με ελλείψεις όπλων και ανθρώπινου δυναμικού, ενώ ζητούν περισσότερα συστήματα αεράμυνας, κάτι που η Ρωσία θέλει να εκμεταλλευτεί. Το Κρεμλίνο ελέγχει σχεδόν το 20% του ουκρανικού εδάφους, αλλά οι δυνάμεις του είναι “επιφυλακτικές”, καθώς ο Πούτιν απέφυγε να προβεί σε νέα επιστράτευση. Με τον διορισμό Μπελούσοφ, ο Πούτιν σύμφωνα με το Bloomberg θέλει να δείξει πως η αμυντική βιομηχανία εδραιώνεται ως η κύρια ατμομηχανή της οικονομίας της χώρας του, χτίζοντας μια “πολεμική οικονομία” που θα στοχεύσει στην ισχυροποίηση των δυνάμεων στην ανατολική Ουκρανία, αλλά φυσικά και στις εξαγωγές.
Παράλληλα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν πρόκειται να ταξιδέψει στην Κίνα για το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό μετά την εξασφάλιση άλλων έξι ετών στο Κρεμλίνο ώστε να διασφαλίσει την κινεζική στήριξη στην οικονομία του. Μάλιστα, κατά τον ανασχηματισμό που έκανε, κράτησε στις θέσεις τους τους αξιωματούχους που είναι επιφορτισμένοι με τις σινο-ρωσικές σχέσεις, ενώ ο ίδιος ο Μπελούσοφ έχει ιδιαίτερα στενές σχέσεις με την κινεζική ηγεσία.
Το Πεκίνο είναι ακόμη η μεγαλύτερη αγορά ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και βασική πηγή εισαγωγών, οι οποίες περιλαμβάνουν και εξαρτήματα για τη ρωσική πολεμική μηχανή. Η Ουάσιγκτον για την ώρα δεν έχει καταφέρει να ανακόψει αυτή τη στρατηγική συνεργασία, παρότι έχει προειδοποιήσει το Πεκίνο με κυρώσεις.