Σχετικά με δημοσιεύμα της 29ης Αυγούστου 2011 στην εφημερίδα «Χανιώτικα Νέα» με τίτλο «Απειλή ο δάκος για τα ελαιόδενδρα» στο οποίο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καρρών, κος Γιάννης Αρχοντάκης, αναφέρεται στην Δακοκτονία γενικότερα και στην φετινή Δακοκτονία στην περιοχή των Καρρών ειδικότερα, οι αρμόδιοι του προγράμματος της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής αναφέρουν τα εξής:
α) Όσον αφορά στον χρόνο του πρώτου δολωματικού ψεκασμού, καθορίζεται από μία σειρά τεχνικών κριτηρίων, μέσα στα οποία είναι και η κατάσταση του ελαιοκάρπου (μέσο βάρος καρπού και πήξη του πυρήνα). Η φετινή χρόνια είναι μία εξαιρετικά όψιμη χρονιά και η πήξη του πυρήνα στις περισσότερες περιοχές της Π.Ε. Χανίων, με εξαίρεση τις παραλιακές, πραγματοποιήθηκε μετά το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Συγκεκριμένα για την περιοχή των Καρρών, πραγματοποιήθηκαν επανειλημένες επισκέψεις από το 3ο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου και μετά, από γεωπόνο της υπηρεσίας μας, προκειμένου να καθοριστεί ο χρόνος πήξης του πυρήνα. Οι τελευταία επισκέψη πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιουλίου οπότε και διαπιστώθηκε η αρχή της πήξης του πυρήνα στο Μετόχι Καρρών (δεν είχε πήξει ακόμα) και για τον λόγο αυτό δόθηκε εντολή ψεκασμού για τις 14 Ιουλίου 2011. Θεωρούμε λοιπόν ότι ο ισχυρισμός ότι ο πρώτος ψεκασμός έγινε με σημαντική καθυστέρηση είναι αβάσιμος.
β) Όσον αφορά στον δεύτερο δολωματικό ψεκασμό, αυτός πραματοποιήθηκε με βάση τις ενδείξεις των παγίδων. Έδω θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ενώ σε πολλές Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες δεν έχει τοποθετηθεί παγιδοθέτης, λόγω της ήδη γνωστής δραματικής μείωσης του προσλαμβανόμενου προσωπικού, η περιοχή των Καρρών διαθέτει παγιδοθέτη. Η προμήθεια του εργολάβου με τα εντομοκτόνα σκευάσματα έγινε στις 5 Αυγούστου και δόθηκε εντολή ψεκασμού για τις 8 Αυγούστου 2011.
γ) Η εμφάνιση προσβολών στις κορυφές των δένδρων, γεγονός συνηθισμένο για την περίοδο αυτή, είναι ακόμα περισσότερο αναμενόμενο κατά την φετινή χρονιά όπου η παραγωγή είναι πολύ χαμηλή. Συγκεκριμένα, στην συντριπτική πλειοψηφία της η κορωνέικη ελιά, στην περιοχή των Δήμων Χανίων, Πλατανιά και Κισσάμου εμφανίζει καρποφορία οριακά άνω του 25% μίας πλήρους εσοδείας, ποσοστό κάτω του οποίου δεν εφαρμόζεται το πρόγραμμα Δακοκτονίας. Το πολύ χαμηλό αυτό ποσοστό καρποφορίας σε συνδυασμό με τις ευνοϊκές για τον δάκο συνθήκες οδηγεί αναπόφευκτα σε αυξημένες προσβολές, γεγονός για το οποίο είχαν ειδοποιηθεί με έγγραφό μας τόσο οι προαναφερθέντες δήμοι όσο και οι εμπλεκόμενοι στις περιοχές αυτές εργολάβοι από τις 20/7/2011. Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι λίγες ζεστές ημέρες οι οποίες σημειώθηκαν κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο δεν συνιστούν απαγορευτικές συνθήκες για τον δάκο καθώς για να σταματήσει η δραστηριότητα του εντόμου απαιτείται απότομη και παρατεταμένη αύξηση της θερμοκρασίας άνω των 35ºC και υψηλή σχετική υγρασία.
δ) Η φετινή μείωση στον ψεκασμό βυτίων αφορά μόνο την τρέχουσα περίοδο και είναι απόρροια της μειωμένης παραγωγής. Θεωρήθηκε ότι για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος αλλά και του δημοσίου συμφέροντος δεν υπήρχε λόγος να πέσουν μεγάλες ποσότητες φαρμάκων σε εκτεταμένες περιοχές στις οποίες τα ελαιόδενδρα είναι άδεια. Στις περιοχές αυτές αρκεί να δημιουργηθούν ζώνες προστασίας ώστε να αποφύγουμε την τυχόν δημιουργία εστιών του δάκου.
Τέλος όσον αφορά, στις καλύψεις στις οποίες οι παραγωγοί «αναγκάζονται» να προχωρήσουν θα πρέπει να τονιστούν τα εξής:
Α) Τα ελαιόλαδα τα οποία παράγονται στην περιοχή του πρώην Δήμου Κολυμβαρίου άρα και στην περιοχή των Καρρών μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ένδειξη Π.Ο.Π. ‘‘ΚΟΛΥΜΒΑΡΙ’’ ΧΑΝΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ υπό την προϋπόθεση ότι προέρχεται από ελαιώνες στους οποίους η καταπολέμηση του δάκου γίνεται με δολωματικούς από εδάφους ψεκασμούς με βιολογικές μεθόδους ή χωρίς καμία καταπολέμηση (371571/19-07-1993/ Φ.ΕΚ. 821 Β΄). Με τις ίδιες προϋποθέσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί και η ένδειξη Π.Γ.Ε. «ΧΑΝΙΑ» ΚΡΗΤΗΣ (379563/20-08-1993/ Φ.ΕΚ. 878 Β΄). Ελαιόλαδα στα οποία έχουν γίνει καλύψεις για την καταπολέμηση του δάκου της ελιάς δεν επιτρέπεται να πωλούνται ως Π.Ο.Π. ή Π.Γ.Ε.
Β) Οι ανεξέλγκτες καλύψεις, όπως έχει επανειλημένως τονιστεί, διαταράσσουν την ισορροπία του οικοσυστήματος καθώς «μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά» σκοτώνουν δηλαδή όχι μόνο τον δάκο αλλά και τα ωφέλιμα έντομα ευνοώντας έτσι την ανάπτυξη άλλων δευτερευόντων φυσικών εχθρών όπως κοκκοειδή, μαργαρώνια, πυρηνοτρήτης. Επίσης, συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας στα ήδη χρησιμοποιούμενα εντομοκτόνα σκευάσματα.
Γ) Είναι προτιμότερο, στις περιπτώσεις που υπάρχει διαπιστωμένη προσβολή σε συγκεκριμένα ελαιοτεμάχια, να διενεργούνται ενδιάμεσοι ιδιωτικοί δολωματικοί ψεκασμοί με εγκεκριμένα σκευάσματα.
Καταλήγοντας να τονίσουμε ότι η κατάσταση στην δακοκτονία είναι φέτος πολύ δύσκολη, τόσο λόγω μειωμένης παραγωγής και ευνοϊκών συνθηκών για την ανάπτυξη του δάκου αλλά και λόγω της δραματικής μείωσης του προσωπικού (γεωπόνων-τομεαρχών και παγιδοθετών) και για τον λόγο αυτό καλό θα ήταν όλοι (παραγωγοί, τοπικοί παράγοντες, δήμοι) να βοηθήσουν όσο περισσότερο το έργο των αρμοδίων γεωπόνων της υπηρεσίας οι οποίοι πραγματικά πράττουν το μέγιστο δυνατό για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής
Περιφερειακής Ενότητας Χανίων
Τμήμα ποιοτικού και φυτουγειονομικού ελέγχου
