«Ποτέ μην ενδίδετε στον πειρασμό ή την ταπείνωση ή το πνεύμα της εκδίκησης», επανέλαβε ο Εμανουέλ Μακρόν, τη Δευτέρα 9 Μαΐου, πριν πάει στο Βερολίνο για το πρώτο ταξίδι στο εξωτερικό της δεύτερης πενταετούς θητείας του. Ο Πρόεδρος της Γαλλίας μιλούσε με την ευκαιρία της λήξης, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης. Άδραξε την ευκαιρία να αποστασιοποιηθεί από τις φωνές στις Ηνωμένες Πολιτείες που προτείνουν να εκμεταλλευτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία για να αποδυναμώσει μόνιμα τη Ρωσία, έτσι ώστε να αποτραπούν τυχόν πολεμικά σχέδια εκ μέρους της.
Στο τέλος ενός πρόσφατου ταξιδιού στο Κίεβο, στα τέλη Απριλίου, ο Αμερικανός Υπουργός Άμυνας, Λόιντ Όστιν, είχε εξηγήσει ότι ο στόχος ήταν εφεξής «να δούμε τη Ρωσία αποδυναμωμένη σε σημείο που δεν μπορούσε να κάνει αυτά που έκανε. εισβάλλοντας στην Ουκρανία». Μια τέτοια προοπτική δεν ταυτίζεται με την άποψη της Γαλλίας,η οποία επιπλέον τη θεωρεί ασύμβατη με τα συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και, ευρύτερα, της ευρωπαϊκής ηπείρου. «Επαναλαμβάνεται (από τις ΗΠΑ) η ρητορική μιας ρωσικής στρατηγικής ήττας. Ωστόσο, κανείς δεν ξέρει τι σημαίνει αυτό», λέει ένας ανώτερος διπλωμάτης, προειδοποιώντας ενάντια σε αυτού του είδους την προσέγγιση.
Για μια «ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων»
Ενώ προτείνει τη δημιουργία μιας «ευρωπαϊκής πολιτικής κοινότητας» ικανής να συγκεντρώσει γύρω από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) τις χώρες που φιλοδοξούν να ενταχθούν σε αυτήν, την Ουκρανία κατά πρώτο λόγο, ο Γάλλος Πρόεδρος συνεχίζει να ζητά, μακροπρόθεσμα,«διαπραγματεύσεις για την ειρήνη» με τη Μόσχα, μετά από μια κατάπαυση του πυρός που δεν έχει επιτευχθεί ακόμη σε αυτή τη φάση, ενώ οι μάχες μαίνονται στο Ντονμπάς. Για αυτόν, παρά την παράδοση βαρέων όπλων στο Κίεβο, δεν τίθεται θέμα να αφήσει τη σύγκρουση να σαπίσει αδικαιολόγητα με την προοπτική αποδυνάμωσης της Ρωσίας. Προτεραιότητα παραμένει, ει δυνατόν, η επαναφορά της Ουκρανίας στα ιστορικά της σύνορα, ή τουλάχιστον σε εκείνα πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, ημερομηνία της ρωσικής εισβολής.
Ο αρχηγός του κράτους θεωρεί ότι εναπόκειται στους Ουκρανούς να καθορίσουν τους πολεμικούς τους στόχους και τις προϋποθέσεις για πιθανή επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με τη Μόσχα, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε αδιέξοδο. Όχι στους Ευρωπαίους ή Αμερικανούς συμμάχους τους. «Εναπόκειται μόνο στην Ουκρανία να καθορίσει τις προϋποθέσεις για τη διαπραγμάτευση με τη Ρωσία », εξήγησε ο αρχηγός του κράτους από το Στρασβούργο. Η ιδέα, όπως φαίνεται από τη Γαλλία, είναι να εγγυηθεί την ουκρανική ασφάλεια, αποκαθιστώντας παράλληλα, μακροπρόθεσμα, την ασφάλεια ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου. «Η ευθύνη μας είναι να επιτύχουμε μια κατάπαυση του πυρός χωρίς η σύγκρουση να εξαπλωθεί στο υπόλοιπο ευρωπαϊκό έδαφος. (…) Αλλά αύριο θα έχουμε μια ειρήνη να οικοδομήσουμε. Ας μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό », είπε.
Στο Βερολίνο, λίγες ώρες αργότερα, ο Μακρόν ήταν το ίδιο ξεκάθαρος. «Παραμένουμε συγκεντρωμένοι στον στόχο μας: να κάνουμε τα πάντα για να επιτύχουμε εκεχειρία και να βοηθήσουμε την Ουκρανία να διαπραγματευτεί με τους όρους που η Ουκρανία θα αποφασίσει μόνη της. Διότι η θέση μας είναι να είμαστε εκεί δίπλα στην ουκρανική κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα. Ούτε λίγο ούτε πολύ» , είπε ο αρχηγός του κράτους κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Γερμανό Καγκελάριο, Όλαφ Σολτς.
Πλήρης αλληλεγγύη με την Ουκρανία
Στο πλευρό του Γάλλου προέδρου, ο τελευταίος έκανε ακριβώς την ίδια ομιλία.
«Είμαστε σε πόλεμο για πάρα πολλές εβδομάδες τώρα. Γι’ αυτό πρέπει τώρα να κάνουμε αποφασιστικά βήματα για να βάλουμε ένα τέλος. Το αίτημά μας είναι σαφές: ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει, τα όπλα πρέπει να σιωπήσουν και θέλουμε επίσης η Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της», είπε ο Scholz.
Και προσέθεσε:
«Πρέπει να είναι σαφές ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να δεχτεί μια ειρήνη που της υπαγορεύεται, δηλαδή μια κατάσταση στην οποία της επιβάλλονται όροι που δεν μπορεί να αποδεχτεί σε σχέση με την κυριαρχία και την ακεραιότητά της. Το αίτημά μας είναι να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις τώρα,οι συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και να επιτευχθούν συμφωνίες πολύ γρήγορα. »
Το ίδιο με τη Γαλλία, η Γερμανία δεν θέλει να παραταθεί η σύγκρουση. Το απόγευμα της Κυριακής, σε τηλεοπτική ομιλία με αφορμή την 77η επέτειο από τη συνθηκολόγηση του Τρίτου Ράιχ, ο Scholz άφησε να εννοηθεί ότι ήταν ακριβώς γι’ αυτό το λόγο που η κυβέρνησή του φρόντισε να μην λάβει αποφάσεις που θα διακινδύνευαν να ναρκοθετήσουν οποιαδήποτε προοπτική ειρήνης. βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα.
«Είπα τι κάνουμε για να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα και την ελευθερία στην Ουκρανία και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι ήδη πολλά. Και ταυτόχρονα, δεν κάνουμε όλα όσα ζητάει ο ένας ή ο άλλος. Αυτός είναι ο όρκος που έδωσα όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου: να μην κάνω τίποτα που θα μπορούσε να βλάψει τον γερμανικό λαό.»
Όπως και αυτές του Μακρόν, οι δηλώσεις του γερμανού καγκελάριου αποκαλύπτουν την κοινή συνισταμένη την οποία ακολουθούν η Γαλλία και η Γερμανία. Ανυπομονώντας να δείξουν την απόλυτη αλληλεγγύη τους προς την Ουκρανία, χωρίς όμως αυτό να οδηγήσει σε ατέρμονο πόλεμο με τη Ρωσία. Από αυτή την άποψη, η επίσκεψη του Γάλλου Προέδρου στο Βερολίνο, στην αυγή της δεύτερης θητείας του, θα έχει τουλάχιστον χρησιμεύσει για να δείξει ότι, στον φάκελο της Ουκρανίας, οι δύο χώρες μοιράζονται εξαιρετικά στενές θέσεις.
Καμία επίσκεψη στο Κίεβο ακόμα
Αυτός μάλιστα είναι ο λόγος που οι δύο άνδρες δεν έχουν πάει ακόμα στο Κίεβο από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, σε αντίθεση με αρκετούς ομολόγους τους, όπως ο Μπόρις Τζόνσον, ο Τζάστιν Τριντό, αλλά και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες.
Από γερμανικής πλευράς, ο Scholz εξήγησε πρόσφατα ότι δεν έχει ξεχάσει την υπόθεση με τον Ομοσπονδιακό Πρόεδρο της Γερμανίας Frank-Walter Steinmeier, δηλαδή την προσβολή που υπέστη από τις οι ουκρανικές αρχές λέγοντάς του την τελευταία στιγμή, μέσα Απριλίου, ότι δεν ήθελαν να τον δεχτούν λόγω των προηγούμενων θέσεων του που ήταν πολύ ευνοϊκές για τη Ρωσία.
Από τη γαλλική πλευρά, ο Μακρόν έχει επαναλάβει πολλές φορές ότι ένα τέτοιο ταξίδι θα είχε νόημα μόνο εάν συνοδεύεται από ένα «χρήσιμο και απτό αποτέλεσμα».