Του Μάρκου Χατζησάββα
Αναπάντητα ερωτηματικά, όσον αφορά στο ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, προκαλεί η πρόσφατη (31-5-2017) ανάρτηση στο σύστημα «Διαύγεια» της κατακύρωσης πολυετούς παραχώρησης σε ξενοδοχειακή εταιρεία του ιστορικού κτιρίου της πρώην Μεραρχίας Κρητών και των πρώην Φυλακών Στρατώνων στον λόφο Καστελίου στο Παλιό Λιμάνι των Χανίων. Ιδιαιτέρως όταν αυτό προκύπτει από αποφάσεις μιας εταιρείας αξιοποίησης της περιουσίας του Ιδρύματος (Πολυτεχνείο Κρήτης), στην οποία προεδρεύει ο Πρύτανης και στην οποία με βάση κάποιες «ερμηνευτικές παραδοχές» και «γνωματεύσεις» της «παρέχεται η δυνατότητα να προκηρύξει» τέτοιες διαδικασίες παραχώρησης. Πόσο μάλλον όταν την είδηση αυτή συνοδεύουν σε δημόσιες συζητήσεις τις τελευταίες μέρες στην τοπική κοινωνία φήμες, «ψίθυροι» και «πληροφορίες» περί πιέσεων που εκπορεύονται από οικονομικούς και πολιτικούς κύκλους, διαβλητών διαδικασιών και «περίεργων» συναλλαγών.
Επειδή το Πανεπιστήμιο ως θεσμός δεν είναι μια στενά κρατική δομή αλλά αποτελεί δημόσιο και ανοιχτό χώρο παροχής γνώσης και ανταλλαγής ιδεών, οι παραπάνω αποφάσεις άπτονται σε επιλογές που δεν μπορεί να είναι στη διακριτική ευχέρεια ενός κλειστού κονκλάβιου μιας επιτροπής ή μιας εταιρείας αξιοποίησης. Οφείλουν δε να έχουν συνάφεια με το εκπαιδευτικό λειτούργημα και το λεγόμενο δημόσιο συμφέρον και πάντως όχι με ιδιωτικού ενδιαφέροντος ιδιοτέλειες κατασκευαστικών και ξενοδοχειακών ομίλων, με το επιχείρημα μιας αμφιλεγόμενης ποιότητας ανάπτυξης και ενός εξίσου αμφιλεγόμενου οφέλους για το Ίδρυμα από μια ισχνή ετήσια μίσθωση διαρκείας.
Απέναντι σε αυτά, με την επιφύλαξη πάντα του βαθμού ανταπόκρισης με την πραγματικότητα, η σημερινή χρήση του κτιρίου με ευθύνη της συλλογικότητας που εδώ και 13 περίπου χρόνια λειτουργεί την Κατάληψη Rosa Nera, με τα ανοιχτά και δημόσια χαρακτηριστικά που τη διέπουν, απείρως περισσότερο συνάδει με τις προδιαγραφές και τα χαρακτηριστικά του ακαδημαϊκού χώρου, από την επιλογή εγκατάστασης εκεί ενός ακόμα πολυτελούς ξενοδοχείου στην πόλη μας. Η Rosa Nera άλλωστε, με τα έντονα νεολαιίστικα, φοιτητικά αλλά και τοπικά στοιχεία στη συλλογική της φυσιογνωμία, μεταξύ άλλων φιλοξένησε κατά γενική ομολογία όλα αυτά τα χρόνια –και ιδίως τα τελευταία που είναι δύσκολα για όλους μας- έντονη και διακριτή δράση κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωνικής χειραφέτησης. Το πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκτυλίχτηκε αυτή η δράση, είναι καθαρά υπόθεση της κοινωνίας και πάντως όχι των «Αρχών» ή άλλων δημοσιολογούντων που μπορεί να συμφωνούν ή όχι με αυτό.
Σε κάθε περίπτωση εκτιμώ ότι αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας, με ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας να διερευνήσει σε βάθος την υπόθεση και να εξακριβώσει τους όρους και τις λεπτομέρειες μιας τέτοιας απόφασης, με κριτήριο πάντα το δημόσιο όφελος και τον ανοιχτό και δημόσιο χαρακτήρα μιας σύγχρονης ακαδημαϊκής και κοινωνικής προσέγγισης. Απαραίτητο βήμα για μια τέτοιου είδους εξέλιξη αποτελεί η άμεση ανάκληση της απόφασης παραχώρησης με ευθύνη του Υπουργού Παιδείας. Οποιεσδήποτε άλλες τυχόν σκέψεις, αν υπάρχουν και όπου υπάρχουν, όπως εκείνη της βίαιης εκκένωσης του χώρου για να εξελιχτεί η «επένδυση» πρέπει να εγκαταλειφθούν πάραυτα ! Προσωπικά, αλλά πιστεύω και για ένα μεγάλο κομμάτι συμπολιτών μας, αναμένω το ίδιο να πράξουν και οι αστυνομικές αρχές των Χανίων και της Περιφέρειας Κρήτης. Να κλείσουν δηλαδή τα αυτιά τους –αν όχι να εναντιωθούν ενεργά- σε τυχόν πιέσεις για να δοθεί αστυνομική λύση, που ενδεχομένως να δεχτούν από επιχειρηματικά και πολιτικά κέντρα.
Τέλος, ήταν πάντα και παραμένει υπόθεση των ανθρώπων που συλλογικά έχουν την ευθύνη λειτουργίας της κατάληψης, να «υπενθυμίζουν» με λόγια και με πράξεις στους συμπολίτες μας ότι το εγχείρημα αυτό δεν είναι απλά και μόνο μια «άλλη» διακριτή απελευθερωτική πολιτική πράξη, αλλά συνάμα αποτελεί ρήγμα δικαιωμάτων και αλληλεγγύης στο συμπαγές μπετόν που δημιουργεί διεθνώς η επανεπέκταση του κράτους με το πρόσχημα της ασφάλειας και πολύτιμο κοινωνικό αποκούμπι για όσους/ες το χρειάζονται. Αυτό ήταν πάντα και παραμένει ακόμα το προνομιακό πεδίο υπεράσπισης της κατάληψης και των σκοπών της.
Αθήνα, 8-6-2017