Σε σταδιακή ολοκλήρωση με λειτουργία πρώτα στα ανατολικά και μετά στα δυτικά προχωρά ο σχεδιασμός για τον αυτοκινητόδρομο της Κρήτης, τον ΒΟΑΚ. Το μεγάλο project το οποίο ξεπερνά συνολικά τα 1,7 δισ. ευρώ είναι σε προχωρημένη φάση. Το ανατολικό τμήμα (Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος) να είναι υπό κατασκευή, το μεσαίο τμήμα (Χερσόνησος-Νεάπολη) οδεύει προς υπογραφές και το δυτικό και κύριο τμήμα του από τα Χανιά μέχρι τη Χερσόνησο να είναι σε φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών.
Λόγω του γεγονότος της εισόδου της χώρας σε εκλογική χρονιά που παραδοσιακά ατονεί τις διαδικασίες παραγωγής δημόσιων έργων, αναμένουμε δύο κύρια γεγονότα μέχρι την προκήρυξη των εθνικών εκλογών. Το πρώτο, σύμφωνα με το ypodomes.com είναι να υπογραφεί η σύμβαση ΣΔΙΤ για το Χερσόνησος-Νεάπολη από το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΙΝΤΡΑΚΑΤ.
Το δεύτερο είναι η ανάδειξη αναδόχου στο βασικό τμήμα από τα Χανιά μέχρι τη Χερσόνησο. Ο διαγωνισμός διεξάγεται με τη μέθοδο της παραχώρησης και συμμετέχουν 4 σχήματα: 1.ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, 2.ΤΕΡΝΑ, 3.ΑΒΑΞ, 4.VINCI, 5.Κ/Ξ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ-INTERTOLL. Το μεγάλο ζητούμενο είναι η ημερομηνία υποβολής δεσμευτικών προσφορών και πως θα διαμορφωθούν οι συμμαχίες για το έργο.
Με δεδομένη πάντως την εμπειρία που υπάρχει από αντίστοιχες δημοπρατήσεις, η ανάδειξη προσωρινού αναδόχου απαιτεί χρόνο καθώς πρόκειται για ογκώδη διαγωνισμό. Επιπρόσθετα δεν γνωρίζουμε αν εδώ υπάρξει κάποια προσφυγή που θα μπορούσε να καθυστερήσει την διαδικασία.
Να θυμίσουμε πως από τον περασμένο Σεπτέμβριο έχει υπογραφεί η σύμβαση για το ανατολικό τμήμα, Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος από το υπουργείο Υποδομών με την ΑΚΤΩΡ ύψους 186 εκατ.ευρώ. Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ο οδικός χάρτης της υλοποίησης του έργου
Μέσα από μια απόφαση του Ταμείο Ανάκαμψης, έγινε γνωστός και ο οδικός χάρτης για την υλοποίηση του έργου. Πιο συγκεκριμένα το δεύτερο τρίμηνο του 2023 αναμένεται η κοινοποίηση της ανάθεσης για το τμήμα Χανιά-Χερσόνησος και το Χερσόνησος-Νεάπολη.
Το τέταρτο τρίμηνο του 2023 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή στα τμήματα Χερσόνησος-Νεάπολη και Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος. Αντίστοιχα θα πρέπει στο βασικό τμήμα (Χανιά-Χερσόνησος) η πρόοδος να έχει φτάσει το 15% που σημαίνει:
-Ολοκλήρωση εργασιών πολιτικού μηχανικού για τις υφιστάμενες παρακαμπτήριες οδούς Χανίων, Ηρακλείου και Ρεθύμνου.
-Ολοκλήρωση των εργασιών πολιτικού μηχανικού για το τμήμα Βρύσες– Ατσιπόπουλο, μήκους 21,9 χλμ. που περιλαμβάνει 2 κόμβους. Συνολικό μήκος γεφυρών: 2036 m Συνολικό μήκος των υπόγειων εργασιών (εκσκαφές, θεμελίωση, αποστράγγιση, διάνοιξη οχετών, χωματουργικές και βοηθητικές εργασίες): 10 215 m 3.
Ολοκλήρωση των εργασιών πολιτικού μηχανικού για το τμήμα Αμαρίου–Σκαλέτα, μήκους 12,4 χλμ. που περιλαμβάνει 1 κόμβο. Συνολικό μήκος γεφυρών: 710 μ. Συνολικό μήκος των υπόγειων εργασιών (εκσκαφές, θεμελίωση, αποστράγγιση, διάνοιξη οχετών, χωματουργικές και βοηθητικές εργασίες): 4230 m.
Η ολοκλήρωση των παραπάνω εκτελεσθέντων εργασιών θα πιστοποιηθεί από τον ανεξάρτητο μηχανικό του έργου και το Υπουργείο Υποδομών.
Η λειτουργία των τμημάτων του ΒΟΑΚ
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως στις αρχές του 2026 θα λειτουργούν περίπου 30 χιλιόμετρα σύγχρονου αυτοκινητόδρομου από τη Χερσόνησο μέχρι τον Άγιο Νικόλαο. Αν σε αυτά προσθέσουμε και το τμήμα Ηράκλειο-Χερσόνησος που αναβαθμίστηκε την περασμένη δεκαετία, τότε φτάνουμε περίπου στα 40χλμ και τις παρακάμψεις Χανίων, Ηρακλείου και Ρεθύμνου.
Το πιο απαιτητικό τμήμα, αυτό της παραχώρησης, εκτιμάται πως η κατασκευαστική του περίοδος θα ξεκινήσει το 2024 και θα διαρκέσει περίπου 4 έτη. Αυτό σημαίνει πως θα χρειαστεί μια αναμονή δύο επιπλέον ετών, μέχρι το 2028 για να δούμε τον ΒΟΑΚ σε πλήρη λειτουργία, από τα Χανιά μέχρι τον Άγιο Νικόλαο.
Με την πρόσφατη απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Θόδωρου Σκυλακάκη, το έργο εξασφάλισε 200 εκατ. ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Το συνολικό κόστος του έργου Χανιά-Χερσόνησος εκτιμάται σε πάνω από 1,1 δισ. ευρώ, το μεγαλύτερο νέο έργο παραχώρησης της χώρας.
Ο ΒΟΑΚ με την κατασκευή και λειτουργία του θα καταστεί από την πρώτη ημέρα, ο πιο “έξυπνος” αυτοκινητόδρομος της χώρας καθώς θα έχουν ενσωματωθεί στην κατασκευή και τη λειτουργία του όλες οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων ετών.
Θα διαθέτει Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ), στους οποία οι οδηγοί θα μπορούν να ξεκουράζονται, να αγοράζουν προϊόντα, ενώ θα υπάρχουν καφέ και εστιατόρια αλλά και σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Παράλληλα θα υπάρχουν σύγχρονοι χώροι (τουαλέτες) για τους χρήστες ανά κάποια χιλιόμετρα αυτοκινητόδρομου.