Το μαρτυρικό χωριό Λιγκιάδες Ιωαννίνων επισκέφτηκε χθες ο Γερμανός πρόεδρος Γιόακιμ Γκάουκ όπου κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο για τους εκτελεσθέντες από τους ναζί. Την Πέμπτη κατά τη συνάντηση που είχε με τον Κάρολο Παπούλια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του έθεσε το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων, ωστόσο, εκείνος δήλωσε αναρμόδιος για το ζήτημα. Επανέλαβε συγκεκριμένα τη σταθερή θέση της Γερμανίας ότι μπορεί να υπάρξει μόνο ηθικής και πολιτικής τάξεως ανάληψη ευθύνης. Πιέσεις για το ζήτημα των αποζημιώσεων ασκήθηκαν στο Γερμανό Πρόεδρο από τον επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα αλλά και το βουλευτή της αξιωματικής αντιπολίτευσης Μανώλη Γλέζο. Το ζήτημα αποτέλεσε κεντρικό θέμα στο Γερμανικό Τύπο.
«Ο Γκάουκ απορρίπτει το αίτημα της Αθήνας για επανορθώσεις» (Frankfurter Allgemeine Zeitung), και «Αποφασιστικά φιλικός» (Süddeutsche Zeitung) είναι χαρακτηριστικοί τίτλοι άρθρων των γερμανικών εφημερίδων που συνοψίζουν σε λίγες μόνο λέξεις τη στάση της Γερμανίας στο ζήτημα των πολεμικών επανορθώσεων.
Για «άσβεστο χρέος» έκανε λόγο η εφημερίδα του Βερολίνου «Der Tagesspiegel», η οποία αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ο Γκάουκ, από τη θέση του, μπορεί να εκφράσει μόνο την κατανόησή του για την οδύνη που προκλήθηκε, αλλά δεν μπορεί να προχωρήσει σε δεσμευτικές δηλώσεις. «Το γεγονός ότι η γερμανική επανένωση δεν επισφραγίστηκε από επίσημη συνθήκη ειρήνης αφήνει το ζήτημα των επανορθώσεων ανοιχτό», επισήμανε ο αρθρογράφος, ο οποίος διευκρινίζει ότι ενδεχόμενη καταβολή χρημάτων προς την Ελλάδα θα αποτελούσε προηγούμενο για ανάλογες αξιώσεις από πολλές χώρες, οι οποίες υπέστησαν καταστροφές από τη Γερμανία.
Για «επίσκεψη του καλού Γερμανού» στην Ελλάδα έκανε λόγο το περιοδικό «Der Spiegel», το οποίο έχει τίτλο «Ο καλός κ. Γκάουκ λέει όχι». Στο δημοσίευμα τονίζεται ότι με την επίσκεψή του ο κ. Γκάουκ επιθυμεί να αναγνωρίσει τις προσπάθειες των Ελλήνων για λιτότητα, αλλά και να υπενθυμίσει τα εγκλήματα της Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, ο κ. Γκάουκ εξήρε τις προσπάθειες των Ελλήνων, αλλά στο θέμα των αποζημιώσεων φάνηκε σκληρός.
«Κανείς δεν αμφισβητεί όσα έγιναν κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής» σημειώνει η εφημερίδα Die Welt. «Η απόρριψη διαπραγματεύσεων με αντικείμενο τις επανορθώσεις είναι ωστόσο σωστή. Το σύγχρονο Διεθνές Δίκαιο χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από το πνεύμα ότι τα κράτη δεν φέρουν ευθύνη στο διηνεκές. Νέες διεκδικήσεις δρουν στη διεθνή πολιτική σαν ωρολογιακοί μηχανισμοί. Ολόκληρη η ιστορία της αποικιοκρατίας ή ακόμα και ο πόλεμος στο Βιετνάμ θα μπορούσε να τεθεί επί τάπητος» καταλήγει η εφημερίδα.
Ο ιστορικός Άρνουλφ Μπάρινγκ μιλώντας στην Bild, υποστήριξε ότι «η ανάμνηση από μόνη της δεν ανοίγει δρόμο για το μέλλον» και προσθέτει ότι «η επιφυλακτικότητα του Γ. Γκάουκ να εκφραστεί σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα και επίκαιρα καθήκοντα της Γερμανίας είναι λυπηρή».
Η Süddeutsche Zeitung σχολιάζει: «Είναι γεγονός ότι η Γερμανία θα συνεχίσει να ζει με την ιστορία του ναζιστικού παρελθόντος και τα θηριώδη εγκλήματά του. Ιδιαίτερα ζωντανό είναι το παρελθόν αυτό στις σχέσεις με την Ελλάδα. Οι περισσότεροι Γερμανοί δεν γνωρίζουν τι συνέβη κατά τη διάρκεια της κατοχής: μαζικές εκτελέσεις, διωγμοί, στέρηση δικαιωμάτων. Στην Ελλάδα ο τρόμος της εποχής εκείνης παραμένει ζωντανός και πουθενά αλλού η επιθυμία για καταβολή επανορθώσεων δεν αποτελεί τόσο κορυφαίο πολιτικό ζήτημα όσο στην Ελλάδα. Για να κατευνάσει τα πνεύματα δεν ήταν αρκετό ότι ο πρόεδρος Γιόαχιμ Γκάουκ βρήκε τα σωστά λόγια στην ομιλία του. Πόσο μάλλον επειδή αναγκάστηκε να απορρίψει τις ελληνικές οικονομικές αξιώσεις. Ως προς το διεθνές δίκαιο η στάση αυτή είναι ορθή» συνεχίζει η εφημερίδα. «Η ψυχρή αδιαφορία απέναντι στους Έλληνες και την επιθυμία τους για επανορθώσεις έχει μακρά ιστορία. Ίσως να είναι εφικτή μια στήριξη των τελευταίων επιζώντων-θυμάτων των ναζί σε εθελοντική βάση. Για την αρχή θα βοηθούσε πολύ αν κάποιοι Γερμανοί δεν αντιμετώπιζαν με υπεροψία την Ελλάδα και την οικονομική κρίση».
Η Γερμανική Ραδιοφωνία κάλυψε την επίσκεψη του Γ. Γκάουκ με εκτενή ρεπορτάζ από την Ελλάδα, ενώ προχθές φιλοξένησε τον Γερμανό καθηγητή Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χάγκεν Φλάισερ, ο οποίος, αναφερόμενος στις ελληνικές αξιώσεις για επανορθώσεις, επισήμανε ότι ως τώρα δεν έχει ακουστεί κάποια «συγγνώμη» από Γερμανό αξιωματούχο, αλλά και το γεγονός ότι οι θηριωδίες των ναζί στην Ελλάδα δεν αναφέρονται στα γερμανικά εγχειρίδια ιστορίας.
Η Neue Osnabrücker Zeitung γράφει για την επίσκεψη του γερμανού προέδρου στην Ελλάδα: «Ο Γιόαχιμ Γκάουκ απέρριψε το αίτημα για επανορθώσεις τονίζοντας ότι ως πρόεδρος της Γερμανίας είναι αναρμόδιος. Την ίδια στιγμή, όμως, παραδέχθηκε την ιστορική ενοχή για τις θηριωδίες σε βάρος του άμαχου πιθανού. Το να πράξει και τα δύο ταυτόχρονα έμοιαζε με σχοινοβασία. Ο Γιόαχιμ Γκάουκ το πέτυχε, επειδή βρήκε τα κατάλληλα λόγια».
Στη γερμανική υπηρεσία της DW δημοσιεύτηκε ανταπόκριση με τίτλο «Γκάουκ: Καμία επανόρθωση για την Ελλάδα», που επισημαίνει ότι ο Γερμανός Πρόεδρος υπερασπίστηκε την γραμμή της γερμανικής κυβέρνησης. Στην οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt» δημοσιεύτηκε ανταπόκριση από την Αθήνα, με τίτλο «Οι Έλληνες απαιτούν χρήματα από τη Γερμανία και με τον δημοσιογράφο να αναφέρεται στα αισθήματα των Ελλήνων για τους Γερμανούς και την αλλαγή που έχει διαπιστώσει τα τελευταία χρόνια.
tvxs.gr