Του Σ. Κούλογλου
Σωστά δεν γιορτάζεται σήμερα, για πρώτη φορά από το 1974, η επέτειος της αποκατάστασης της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Γιατί ένα πτώμα που βρομάει το θάβεις, δεν το γιορτάζεις. Και η ταφή της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας έγινε στις 6 Μαίου. 
Οταν τα πολιτικά κόμματα, που κυριάρχησαν στην μεταπολίτευση, αποδοκιμάστηκαν πανηγυρικά. Και όταν περίπου το 7% των Ελλήνων πολιτών ψήφισαν μια οργάνωση νεοναζί, η οποία μεταξύ των άλλων υποστηρίζει ότι οι επικεφαλής της εγκληματικής, διεφθαρμένης και γελοίας συμμορίας που κυβέρνησε την χώρα την επταετία 1967- 1974, για να καταρρεύσει με την κυπριακή εθνική προδοσία, ήταν πιο τίμιοι και πατριώτες από αυτούς που κυβέρνησαν την χώρα τα επόμενα 38 χρόνια.
Η Ελλάδα του 1974, φτωχή και πλήρως απομονωμένη από την Ευρώπη και τον κόσμο λόγω των βασανιστηρίων και του εθνικιστικού παραληρήματος της δικτατορίας, μπήκε στην περιπέτεια της δημοκρατίας παρασυρμένη από το κύμα των αλλαγών σε όλο τον γκρίζο ευρωπαϊκό νότο: από την επανάσταση των γαριφάλων στην Πορτογαλία μέχρι την πτώση του φασιστικού φρανκικού καθεστώτος στην Ισπανία.
Για ένα έθνος που από την ανεξαρτησία του ταλαντευόταν ανάμεσα στο οθωμανικό παρελθόν του και το όραμα της εισόδου του στην πολιτισμένη ευρωπαϊκή οικογένεια, η αποκατάσταση της δημοκρατίας προσέφερε μια μοναδική, ιστορική ευκαιρία: χάρις στην επιμονή ενός ανθρώπου, του Κωνσταντίνου Καραμανλή, κόντρα στην κουλτούρα του απομονωτισμού και της Ψωροκώσταινας που η χούντα είχε αποθεώσει και η πλειοψηφία του πληθυσμού και της αντιπολίτευσης ασπαζόταν, η Ελλάδα κατάφερε να μπει στην ΕΟΚ νωρίτερα από τις άλλες νεαρές νοτιοευρωπαϊκές δημοκρατίες.
Ομως το κόμμα του Καραμανλή, και πολύ περισσότερο αυτοί που ανέλαβαν τα ηνία στη συνέχεια, δεν κατάφεραν να αξιοποιήσουν το bonus της ιστορίας. Φυσικά το σημερινό βιοτικό επίπεδο της χώρας, παρά την καταστροφική ύφεση των τελευταίων ετών, είναι πολύ ανώτερο από αυτό του 1974. Και για πρώτη φορά στην σύγχρονη ελληνική ιστορία οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί δεν καταργήθηκαν βίαια από τα τανκς, που κουβαλούσαν μαζί τους πόνο και βασανιστήρια, κοινωνική οπισθοδρόμηση και εθνικό απομονωτισμό. Η χούντα τελείωσε το 74, αυτό που δεν ξεπεράστηκε είναι η καθυστέρηση της Ελλάδας σε σύγκριση με τις ευρωπαϊκές χώρες που ήθελε να μοιάσει. Οι γενναίες κοινοτικές επιδοτήσεις έγιναν σκυλάδικα με Βουλγάρες προσεχώς και η απολυταρχική διαφθορά της χούντας απλώς αναπληρώθηκε από την συναινετική διαφθορά, την οποία επέβαλλαν τα διαπλεκόμενα, νεοσύστατα ΜΜΕ.
Ηδη από το 1989, με την πτώση του τείχους του Βερολίνου και την σταδιακή είσοδο στο παιχνίδι των ευρωπαϊκών κρατών που είχαν βρεθεί από την άλλη πλευρά του “σιδηρού παραπετάσματος”, η Ελλάδα έχασε το συγκριτικό της ιστορικό πλεονέκτημα. Αντί για Βουλγάρες επέτρεψαν οι Βούλγαροι, οι Τσέχοι, οι Εσθονοί. Η περίφημη μακεδονική εκστρατεία στις αρχές της δεκαετίας του 90,στην οποία κατασπαταλήθηκαν απίστευτες εθνικές δυνάμεις, την μετέτρεψε από παράγοντα επίλυσης σε μέρος του προβλήματος. Η επικράτηση ενός διεφθαρμένου και ανίκανου πολιτικού προσωπικού, στηριγμένου στην οικογενειοκρατία, απομάκρυνε την Ελλάδα από τις ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες ήθελε να μοιάσει. Παρά την είσοδο της στο κλαμπ των ισχυρών της ευρωζώνης, οι παράγοντες είχαν ωριμάσει για να ξαναβρεί την “φυσιολογική” γεωπολιτική της θέση: κάπου μεταξύ Βουλγαρίας και Αλβανίας.
Η παγκόσμια κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού, μετά την κατάρρευση του κομουνιστικού αντίπαλου δέους, θα δώσει στο ευρωπαϊκό όνειρο της Ελλάδας την χαριστική βολή: το 2008 η διεθνής οικονομική κρίση δεν θα χτυπήσει την πόρτα μιας ισχυρής χώρας ικανής να αντισταθεί, αλλά την ξεσκισμένη κουρελού ενός τσαντιριού. Εξ αιτίας των ασυγχώρητων λαθών της κυβέρνησης Καραμανλή, που έχει ήδη υπονομεύσει την εθνική αξιοπιστία με το έγκλημα της “απογραφής” και κυρίως της εγκληματικής ανικανότητας της κυβέρνησης Παπανδρέου να διαχειριστεί την κρίση χρέους, η χώρα βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με μια πολιτική, ηθική και κοινωνική καταστροφή που θα την σφραγίσει για τις επόμενες δεκαετίες.
Οπως ακριβώς με την χούντα το 1974,η Ελλάδα είναι διεθνώς πλήρως απομονωμένη . Χωρίς τον Παπαδόπουλο, ξανάγινε ο περίγελος της Ευρώπης. Χρησιμοποιείται άλλοτε ως πειραματόζωο μέτρησης των αντοχών ενός λαού σε πολλαπλές θεραπείες σοκ και άλλες φορές ως το παράδειγμα προς αποφυγήν, όπως οι κακοί μαθητές που τιμωρούνται συνεχώς, άδικα πολλές φορές, για να συνετιστούν οι υπόλοιποι. Αν το πρόβλημα της ευρωζώνης είχε να κάνει με την ελληνική ιδιαιτερότητα, θα χρειαζόταν προσπάθεια και υπομονή. Πρόκειται όμως για κρίση συστημική, που εξαπλώνεται σε όλο τον νότο καθώς η Γερμανία διεξάγει τον σημερινό οικονομικό πόλεμο το ίδιο βίαια και ανελέητα με τους συμβατικούς στους οποίους πρωταγωνίστησε τον προηγούμενο αιώνα. Το ευρώ μοιάζει καταδικασμένο να φαλιρίσει. Αλλά ακόμη κι αν επιζήσει, η Ελλάδα δεν έχει άλλο χρόνο για να περιμένει την ανάκαμψη του. Είναι έτοιμη να καταρρεύσει, να εκραγεί, ή και τα δύο μαζί.
Επιλέγοντας, παρά τις προεκλογικές τους εξαγγελίες, να μην ξαναθέσουν το ελληνικό πρόβλημα στην Ευρώπη ζητώντας μια ουσιαστική αλλαγή της αλά ΔΝΤ καταστροφικής θεραπείας που εφαρμόζεται από το 2010, οι πολιτικές δυνάμεις που επικράτησαν στις τελευταίες εκλογές ροκάνισαν το τελευταίο κλαδί πάνω στο οποίο καθόταν η χώρα, και οι ίδιες. Η αποπομπή από την ευρωζώνη είναι πλέον θέμα χρόνου, ακόμη και αν η κυβέρνηση αποδειχθεί ο πιο συνεπής καρπαζοεισπράχτορας. Με δεδομένη και την πορεία των διεθνών εξελίξεων, μια σοβαρή κυβέρνηση θα έπρεπε να προετοιμάσει την χώρα για μια, όσο πιο ομαλή γίνεται, έξοδο από την ζώνη του ευρώ. Από δικά της λάθη αλλά και από λάθη της Ευρώπης, το ευρωπαϊκό όνειρο της Ελλάδας δεν μπόρεσε, ούτε αυτή τη φορά,να γίνει πραγματικότητα. Πρέπει να γλύψει τις πληγές της, να μάθει- αν είναι δυνατόν- από τα λάθη της και να ξεκινήσει μια νέα μεταπολίτευση.