Κυκλοφόρησε αυτές τις ημέρες το τρίτο βιβλίο της φιλολόγου και ερευνήτριας Άννας Μανουκάκη Μεταξάκη: «Γράμματα του Αλέξανδρου Ραπτοπούλου από τη φυλακή (1942)», έκδοση του Πνευματικού Κέντρου Άνω Βιάννου «Περικλής Βλαχάκης» με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης.
Στο βιβλίο αυτό, το οποίο, συνεχίζοντας το πρώτο βιβλίο της συγγραφέως «Πολιτικά Ημερολόγια» Ηράκλειο 2011, πλουτίζει την ιστοριογραφία της εποχής, δημοσιεύονται 36 ανέκδοτες και αλογόκριτες επιστολές του βιαννίτη ταγματάρχη Αλέξανδρου Ραπτόπουλου. Τις στέλνει από τις φυλακές της Νεαπόλεως, του Ηρακλείου και της Αγυιάς στα παιδιά του στο διάστημα από 23 Φεβρουαρίου (ημερομηνία της σύλληψης του) έως 3 Σεπτεμβρίου (ημερομηνία της εκτέλεσης του).
Ο Αλέξανδρος Ραπτόπουλος ήταν ο αρχηγός της οργάνωσης «Κρητική Εθνική Επαναστατική Επιτροπή», αντιστασιακή οργάνωση που ξεκίνησε στις αρχές Ιουνίου 1941 από τη Βιάννο, το ανατολικό Μονοφάτσι και τα Αστερούσια και ως τον Ιανουάριο του 1942 εξαπλώθηκε σε όλη την Κρήτη.
Με την έκδοση αυτή διασώζεται και έρχεται στο φως ένα προσωπικό αρχείο, σοβαρή ιστορική πηγή της πρώτης δυσκολότατης και σπουδαιότατης περιόδου της κατοχής, η οποία αν και κυοφόρησε τη μετέπειτα πανελλήνια έκρηξη της Αντίστασης, είναι η λιγότερο μελετημένη περίοδος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Εκτός από τις επιστολές δημοσιεύονται επίσης και τα ημερολόγια που έγραφαν καθημερινά στα σκοτεινά κελιά των φυλακών τους ο Αλέξανδρος Ραπτόπουλος και ο συνεργάτης του κτηνίατρος Εμμ. Σταματουλάκης ο οποίος φυλακίστηκε, δικάστηκε και εκτελέστηκε μαζί με τον αρχηγό του.
Τα πολύτιμα αυτά κείμενα δίδουν σπουδαία στοιχεία για την κατοχή σχετικά με την οικονομία των αγροτικών οικογενειών, την εμπορία των προϊόντων, τα κυκλώματα της μαύρης αγοράς που δρούσαν στις φυλακές και τις λειτουργίες των θεσμών. Δίδουν, επίσης, την αλλαγή των συνθηκών στις φυλακές παράλληλα με τις εξελίξεις στα πολεμικά μέτωπα, κυρίως μετά τον Ιούνιο του 1942.
Πολύτιμα ιστορικά στοιχεία για την εποχή προσφέρουν οι 300 υποσημειώσεις, το ιστορικό πλαίσιο και οι εισαγωγές, της συγγραφέως, καρποί επίμονης αναδίφησης, μελέτης και διασταύρωσης στοιχείων της σχετικής ιστοριογραφίας με τις μαρτυρίες πολλών αγωνιστών από τη Βιάννο, το ανατολικό Μονοφάτσι και τα Αστερούσια.
Το βιβλίο εκτός της ιστορικής του αξίας περιγράφει τον επί επτά μήνες καθημερινό αγώνα του Αλέξανδρου Ραπτόπουλου να νικήσει «τους πειρασμούς του»: την αγάπη της ζωής, των παιδιών του, το φόβο του θανάτου και να μένει συνεπής στις αρχές του, εσωτερικά ελεύθερος. Ένας αγώνας άγριος και σκληρός, γιατί ο Αλέξανδρος Ραπτόπουλος δεν ήταν υπεράνθρωπος, αλλά άνθρωπος «με σάρκα και οστά» και μάλιστα ανάπηρος.
Το βιβλίο αποδίδει τιμή σε όλους τους αγωνιστές που συνειδητά διάλεξαν τον κίνδυνο και τον θάνατο για την τιμή και την ελευθερία και μάλιστα χωρίς να αξιωθούν τη χαρά της απελευθέρωσης. Τροφοδοτεί, επίσης, την ιστορική μνήμη που ιδιαίτερα σήμερα για μας είναι πιο αναγκαία από ποτέ.