Γράφει ο Δρ. Γιάννης Θ. Πολυράκης
Γεωπόνος -Συγγραφέας
“Tο πρόβλημα με την εποχή μας είναι, ότι το μέλλον δεν είναι πια αυτό που ήταν”
PaulValery (Γάλλος ποιητής) 1871-1945
Α. Αντί προλόγου:
Μη με ρωτήσεις φίλε (-η) αναγνώστη (-στρια), ποιο είναι το πρόσωπο της ιστορίας που θα διαβάσεις. Μπορεί να είμαι εγώ, μπορεί να είσαι εσύ, μπορεί να είναι κάποιος τρίτος, μα στα σίγουρα απεικονίζει εκατοντάδες χιλιάδες `Ελληνες στο φινάλε της ιστορίας (με κάποιες παραλλαγές στη διαδρομή του καθενός). Γιατί, είναι σίγουρο, ότι, εξανεμίστηκαν τα όνειρα της μέρας για τον πολίτη τούτου του δύσμοιρου τόπου, μα και τα όνειρα της νύχτας, έγιναν εφιάλτες!…
Β. Η ιστορία “εκείνου”:
…Κίνησε το μονόδρομό του στον πέτρινο οικότοπό του, στα πέτρινα εκείνα χρόνια της δεκαετίας του ’50. Συνθήκες τριτοκοσμικές στα γύρω, ίχνη γυμνών πατούσων παιδικών στα λασπερά τα μονοπάτια του χωριού, στο χιόνι τους χειμώνες, μα και στον κουρνιαχτό σε δρόμους και χωράφια τα καλοκαίρια. Τα γόνατα, τα πέλματα μα και τα δαχτυλάκια των ποδιών μόνιμα πληγιασμένα με όχι σπάνια την απουσία κάποιων νυχιών, απομεινάρι της σκληρής υποδοχής της πέτρας στ’ άγουρο πόδι, που διάβηκε το αφιλόξενο, τραχύ βασίλειό της…
…Εκείνος, σιωπούσε. Έσφιγγε πεισματικά τα χείλη και προσπάθαγε να είναι συνεπής τόσο στο σχολείο του αλλά και στον βουκόλο τον πατέρα με τα πενήντα πρόβατα και τα πέντε παιδιά.
Βοσκός καλός, δεν ήταν. `Ηταν –κατά τη γενική παραδοχή- καλός εις τη βοσκή “24 προβάτων” (καθώς του έλεγε ο πατέρας), που δεν ήταν άλλα από τα 24 γράμματα της αλφαβήτου. Και τα γνώρισε καλά τα “24 πρόβατα” σε όλους τους συνδυασμούς του “κοπαδιού”. Κοντολογίς, έγινε αυτό που λένε “άριστος μαθητής”. Εκείνος, σιωπούσε. Είχε στα εσώψυχα τη σιγουριά, πως είχε ακόμη πολύ δρόμο…
… Στα δώδεκά του χρόνια, έγινε μια μεγάλη αλλαγή στη βουκολική ζωή του: Είδε για πρώτη του φορά αυτοκίνητο, μιας και πέραν των άλλων, στο απομονωμένο χωριουδάκι του δεν υπήρχε δρόμος αμαξωτός. `Ηταν τότε, που είχε πάει στην κωμόπολη της Επαρχίας, προκειμένου να δώσει εξετάσεις εισαγωγής του στο τοπικό Γυμνάσιο και η οποία απείχε απ’ το χωριό…μόλις πέντε ώρες ποδαρόδρομου. Στις εξετάσεις εκείνες πρώτευσε, του έδωσαν μάλιστα και υποτροφία, ένα “ρεγάλο” για τον βουκόλο πατέρα με τα πενήντα πρόβατα και τα πέντε παιδιά. Και μιας κι έπρεπε να μείνει στην κωμόπολη, του ενοικίασαν στην άκρη του χωριού μια πετρόχτιστη τρώγλη με δυο δωμάτια. Η σκεπή όμως του ενός δωματίου, είχε μια ευμεγέθη οπή, από την οποία το νερό της βροχής έμπαινε ανεμπόδιστα και λίμναζε στο χωματένιο πάτωμα, διέξοδος…ευχάριστη ωστόσο για τον μικρό βουκόλο, προκειμένου…να παίζει τις αυτοσχέδιες βαρκούλες του μέσα στο σπίτι, αντί να είναι υποχρεωμένος να αναζητήσει κάποια λακκούβα, έξω από αυτό. Οποία “πολυτέλεια” αλήθεια! Την “πολυτέλεια” ετούτη, την πλαισίωνε ένα αυτοσχέδιο στρώμα γεμάτο με φρύγανα από την κοντινή βουνοπλαγιά (“οικολογικό” κατά τη σημερινή ορολογία, άγνωστη τότε, στο μικρό φτωχό βουκόλο) και μια μικρή παραστιά σε μια πλαϊνή κόγχη, με καύσιμη ύλη ξύλα που μάζευε από τη ριζοβουνιά. Και σαν το σπίτι δεν διέθετε ηλεκτρική σύνδεση, το ρόλο του φωτισμού είχε αναλάβει ένα φτωχό λυχνάρι, στο φως του οποίου ο μικρός μαθητής σχεδίαζε τα όνειρά του για το μέλλον…
…Μα εκείνος, σιωπούσε. Ένοιωθε στα εσώψυχα πως είχε ακόμη πολύ δρόμο…
…Τα χρόνια πέρασαν, ο μικρός αποφοίτησε και από το Λύκειο της Πρωτεύουσας του Νομού, φιλοξενούμενος σε σπίτια συγγενών του πατέρα. Και σαν αποφοίτησε και από το Λύκειο με τις γνωστές του διακρίσεις, πέρασε και τις κατατακτήριες εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Θαμπωμένος από την πολυπλοκότητα της μεγαλούπολης ο μικρός βουκόλος, κλείστηκε στην κάμαρά του κι άρχισε να ανασκαλίζει τα χοντρά πανεπιστημιακά συγγράμματα.
…Εκείνος, σιωπούσε…`Ενοιωθε όμως στα εσώψυχα μια κρυφή περηφάνια που το κατόρθωσε να κάθεται στα πανεπιστημιακά έδρανα, ίσος μεταξύ ίσων…
…Τα χρόνια πέρασαν, πήρε το πολυπόθητο πτυχίο, έγινε “επιστήμονας”! Προσπάθησε ακόμη λίγο, και ο τέως μικρός βουκόλος φόρεσε και την τήβεννο του διδάκτορα! Μα εκείνος, σιωπούσε. Η επιτυχημένη του πορεία στα δύσβατα τα μονοπάτια που βάδισε έως τα τότε, δεν τον έκανε αλαζόνα. Αντίθετα, είχε διαμορφώσει χαραχτήρα ήπιο, μετριόφρονα, σε τόνους χαμηλούς….
…Πέρασαν κι άλλα χρόνια…Ο τέως βουκόλος κέρδισε θέση ζηλευτή στην κλίμακα της επιστήμης, μα και στην κλίμακα της απασχόλησης, κι εντάχτηκε στην κοινωνία σαν μέλος ευυπόληπτο, αξιοσέβαστο!….Και τα χρόνια περνούσαν, με τη σοφή την κόμη του ν’ασπρίζει πρόωρα από τις χρονοκαταιγίδες των καιρών. Αξιώθηκε τιμών και διακρίσεων, γιόμισε ο τοίχος στο γραφείο του από διπλώματα, επαίνους, περγαμηνές, διακρίσεις, πλακέτες τιμής “για την προσφορά του στον τόπο”
…Εκείνος, σιωπούσε… Έβλεπε με ταπεινοφροσύνη όλα ετούτα…
…Και σαν ο χρόνος και οι καιροί διαβήκαν κι εκείνος εσυμπλήρωνε 36 χρόνια τίμιας εργασίας, αποσύρθηκε (κατά τα ειωθότα), με βαθιά τη σιγουριά μιας άνετης τρίτης πλέον ηλικίας, σε αντιστάθμισμα της πρώτης ηλικίας της μίζερης στον πέτρινο οικότοπό του, σε χρόνια πέτρινα, περασμένα ανεπιστρεπτί για κείνον, μα όχι ξεχασμένα. Μέσα του ηχούσε ένα παρωχημένο μήνυμα για “περήφανα γηρατειά” ενός παλιού πολιτικάντη σπουδαγμένου στην ψυχολογία του πλήθους, κι ένοιωθε κι εκείνος να δικαιώνεται, καθώς τούτα τα γηρατειά πλησίαζαν και γιατί όχι; “Υπερήφανα”! Μα φαίνεται πως λάθεψε στις προβλέψεις του, καθώς, ήρθανε “χρόνοι δίσεχτοι” και κάποιοι πολιτικάντηδες που ρύθμιζαν τις τύχες του λαού στη χώρα, έπαιζαν στα φανερά τον ρόλο του “εθνοπατέρα” μα στα κρυφά, στα μουλωχτά διασπάθιζαν την εθνική περιουσία και το δημόσιο χρήμα, κι αίφνης κέρδισαν τον τίτλο του “εθνοκάπηλου” καθώς παράδωσαν τη χώρα απογυμνωμένη στα χέρια κερδοσκόπων αλλοδαπών και ντόπιων. Θυμήθηκε την αρχαία σοφή ρήση: “Ένα κράτος δεν κινδυνεύει από τους πολίτες του. Κινδυνεύει από αυτούς που το κυβερνούν”. Γέλασε με πίκρα, με τη διαχρονικότητα του λεχθέντος 2.500 χρόνια πριν. Μα γέλασε με πίκρα, και καθώς είδε τη σύνταξή του να καρατομείται από τους ρυθμιστές της τύχης του λαού, για …εξοικονόμιση εθνικού χρήματος, άσχετα εάν εκείνοι είχαν στο μεταξύ πλουτίσει ασκώντας το “επάγγελμα” του πολιτικάντη, γιατί δεν υπήρξαν ποτέ τους, πολιτικοί. Γέλασε ακόμη μια φορά με πίκρα, σαν άκουσε από την TV τη συνέχιση του οξύμωρου της τακτικής των πολιτικάντιδων: “…νέα μέτρα αφαίμαξης του εισοδήματος των λαϊκών στρωμάτων, με ταυτόχρονη επιβολή νέας κι επαχθέστερης φορολογίας…”
…Μέτρησε το απομεινάρι της σύνταξης του μήνα, κι αντιλήφτηκε με τρόμο πως δύσκολα θα πλήρωνε ενοίκιο, φως, νερό, τηλέφωνο! `Ακουσε και για τη νέα περικοπή της κι αναλογίστηκε πως δεν θα εύρισκε θέση ούτε σε κάποιο γηροκομείο, σε λίγα χρόνια. Η σκέψη του γοργόφτερη, επισωγύρισε στα πέτρινα εκείνα χρόνια της δεκαετίας του ’50, τότε, που ξυπόλητος, έκανε όνειρα. Και τώρα, στην Τρίτη ηλικία, θα έμενε ξυπόλητος ξανά σε λίγο, αλλά δίχως όνειρα πλέον, αναλογιζόμενος την αυθαιρεσία των πολιτικάντιδων να του αφαιμάξουν -εντελώς αντισυνταγματικά- τις εισφορές ολάκερης ζωής, αφήνοντάς του μια σύνταξη, στην κυριολεξία, πείνας. Τα 25 χρόνια σπουδών και τα 36 χρόνια έντιμης όσο και σκληρής δουλειάς, εξανεμίζονταν στη ληστριγόνο πολιτική βούληση των πολιτικάντιδων και τον πισωγύριζαν στην δεκαετία του 50. Σ’αυτή τη φάση της ζωής του, η λέξη “μέλλον” του’ φερε μια πένθιμη αποστροφή στη σκέψη, νοιώθοντας αποξενωμένος από δαύτην…
…Η τηλεόραση του έφερνε αναγούλα. Άνοιξε το ραδιόφωνο. Σε κάποια –λες- παράδοξη “συμμαχία” μοίρας και ερτζιανών, η μουσική με τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα πλημμύρισε το δωμάτιο, σ’ένα τραγούδι που το θεώρησε “σημαδιακό”.
Για πρώτη του φορά έλυσε τη σιωπή του, τα δάκρυα μούσκευαν τα ρυτιδιασμένα μάγουλα καθώς, άρχισε να τραγουδάει φωναχτά σε ένα υστερικό “τρίο” με τους αδελφούς τραγουδιστές, τούτο το “ταιριαστό” για την περίσταση έντεχνο τραγούδι που το άκουγε αυτός, η μοναξιά και η σπασμένη σιωπή του χώρου:
«…Γυρίζω τις πλάτες μου στο μέλλον,
στο μέλλον που το φτιάχνετε όπως θέλετε…
…το κόλπο είναι στημένο και στα μέτρα σας!…»