Του Βαγγέλη Πάλλα, δημοσιογράφου – ερευνητή – αναλυτή AEJ/IFJ
Στην συντηρητική παράταξη, ιστορικά, συνυπήρξαν δυο εντελώς διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και πολιτικές τάσεις. Εκείνη της οικονομικής ολιγαρχίας, της άρχουσας τάξης των προνομιούχων και βολεμένων αστών, οι οποίοι ανέκαθεν συγκροτούσαν μια ιδιότυπη εγχώρια αριστοκρατία του πλούτου. Για τον κόσμο αυτό η συντήρηση, με την έννοια της με κάθε τρόπο υποστήριξης των συμφερόντων και διατήρησης των κεκτημένων της, αποτελούσε αυτονόητο πολιτικό ζητούμενο. Η αλαζονική και αυταρχική συμπεριφορά και η υπεροψία, υπήρξαν από τα βασικά στοιχεία μιας ταξικής πολιτικής που συνδέθηκε με τις προσπάθειες διατήρησης αυτής της τάξης στην εξουσία.
Μια ολιγομελής κοινωνική ομάδα βέβαια, δεν μπορεί να επιβληθεί πολιτικά από μόνη της σ’ ένα κοινοβουλευτικό σύστημα. Χρειάζεται ευρύτερες κοινωνικές συμμαχίες, για να επιβιώσει, τις οποίες, όταν δεν τις έχει, τις επιδιώκει με κάθε τρόπο. Η «άρχουσα» λοιπόν τάξη, διαμόρφωσε ένα σύστημα προνομιακών και πελατειακών σχέσεων με ασθενείς οικονομικά και γι’ αυτό ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, οι οποίες, λόγω του χαμηλού μορφωτικού και πολιτιστικού επιπέδου τους, δεν είχαν αναπτυγμένη κοινωνική συνείδηση. Συνέδεσαν έτσι την επιβίωση τους με εκείνη «αφεντικών λειτουργώντας πάντοτε μέσα από σχέσεις εξάρτησης και υποτέλειας. Ο φανατισμός η θρησκοληψία, η προσωπολατρείας και ο λαϊκισμός, υπήρξαν τα πολιτικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για την διατήρηση αυτής της περίεργης και αντιφατικής συνύπαρξης και κοινωνικής συμμαχίας μεταξύ «αριστοκρατικής» και «λαϊκής» δεξιάς.
Τα χρόνια πέρασαν και οι μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, ευτυχώς αμβλύνθηκαν, οι σοσιαλιστές, αν μη τι άλλο, άφησαν πίσω τους μια νέα και ισχυρή μεσαία τάξη, η οποία λειτούργησε εκσυγχρονιστικά σε ότι αφορά την κοινωνική διαστρωμάτωση και απελευθερωτικά σε ό,τι αναφέρεται στις παλιές σχέσεις εξάρτησης. Έμειναν όμως ακόμη και σήμερα στη συντηρητική παράταξη απολιθώματα, σύμβολα της ιστορικής κοινωνικής διαστρωμάτωσης των δυνάμεων που διατήρησαν για δεκαετίες τη δεξιά στην εξουσία, για να μας θυμίζουν το παρελθόν.
Το δυσάρεστο είναι ότι οι δυο ακραίες πολιτικές τάσεις που συνυπήρξαν ιστορικά στη δεξιά και υποστήριξαν τα συμφέροντα της οικονομικής ολιγαρχίας, αντί να αποτελούν πλέον μουσειακά είδη, συγκροτούν την σημερινή πραγματικότητα.
Υποτίθεται ότι ήρθαν τα πράγματα για να επαναφέρουν την ηθική στην πολιτική ζωή του τόπου. Αλλά τελικά, κατάφεραν να καταστήσουν τη διακυβέρνησή τους, συνώνυμη της αδιαφάνειας (υποκλοπές), των κυκλωμάτων (κουμπάροι) των οικονομικών σκανδάλων (ομόλογα), Βατοπέδι.
Υποτίθεται ότι ήρθαν για να επανιδρύσουν το κράτος. Και το παρέλυσαν. Υπηρεσίες που λειτουργούσαν με επαγγελματισμό και αποτελεσματικότητα, όπως η πυροσβεστική, αποδιοργανώθηκαν, χάριν της ανάγκης τακτοποίησης των ημετέρων. Υποτίθεται ότι ήρθαν για να προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις που είχε ανάγκη η οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας, αλλά το μόνο που κατάφεραν να «μεταρρυθμιστούν» ήταν το …ωράριο των καταστημάτων. Φοβήθηκαν το πολιτικό κόστος, αναβίωσαν τις χειρότερες παραδόσεις κομματισμού και, με τη συνδρομή «προοδευτικών» συνοδοιπόρων τους, έκαναν ότι μπορούσαν για να αλλάξει ουσιαστικά τίποτα. Τόσο στα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα (παιδεία, υγεία, ασφαλιστικό), όσο και στα μεγάλα θέματα της οικονομίας και της εσωτερικής πολιτικής.
Η αντίληψη των επιτελών της συντηρητικής παράταξης για την πολιτική μοιάζει με τηλεοπτικό σποτ, μοχθεί για να ανακαλύψει σλόγκαν, αντιπαθεί τον αναλυτικό λόγο, αναζητεί τον εντυπωσιασμό για να «πουλήσει» το προϊόν. Η δεξιά στην Ελλάδα, είτε μακιγιάροντας το παρελθόν της, είτε κάνοντας αντιπολίτευση «με την με την κάμερα παρά πόδα» μοιάζει εύρωστη και αποφασιστική, κερδίζοντας πόντους στις έρευνες της κοινής γνώμης.
Η συντηρητική παράταξη (δεξιά) ρισκάρει. Εμπαίζει τον «καταναλωτή» προβάλλοντας ένα πολιτικό προϊόν με πλαστές ιδιότητες, αποφεύγει να δεσμευτεί για οτιδήποτε, και όταν υποσχεθεί κάτι, το μεταφέρει από χωρίον εις χωρίον!…
Ποντάρει μονίμως στη σύγχυση ελπίζοντας ότι, αν δημιουργήσει μια γκρίζα εικόνα για την Ελλάδα του σήμερα, μια εικόνα μίζερη, θολή , θα εισπράξει εκλογικά οφέλη. Συνεπικουρούμενη πάντα από πλήθος, παρακρατικών, θρησκοληπτών, φασιστοειδών και όλα τα υπόλοιπα κομμάτια.
Ο κόσμος μας βρίσκεται σε ένα αναβρασμό, ζει μέσα σε μια ανασφάλεια για το αύριο, σε τι κόσμο θα ζήσει, τι θα κάνει και από την άλλη ο αυτοκράτορας αγνοώντας την ανησυχία του κόσμου προχωρά σε αποφάσεις που κανείς δεν ξέρει το που θα καταλήξουν και λειτουργεί σαν καλός χωροφύλακας των μονοπωλιακών πολυεθνικών συμφερόντων. Δεν βλέπει τίποτε άλλο μπροστά του, πέρα από την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους.
Καταργεί κάθε δικαίωμα και κάθε ατομική ελευθερία μαζί με τα γεράκια του που θέλουν να ελέγξουν τους πάντες και τα πάντα. Αλλά τα γεράκια και οι έπαρχοι του αυτοκράτορα ξεχνάμε και το βασικό, ότι κανείς δεν κατάφερε ανά τους αιώνες να σκλαβώσει όλους τους ανθρώπους. Πάντα υπήρχαν και υπάρχουν ελεύθεροι και ασυμβίβαστοι λαοί και ηγέτες που αντιδρούσαν και θα αντιδρούν σε αυτού του είδους τα σχέδια. Έτσι και σήμερα υπάρχουν οι λαοί του Αφγανιστάν, του Σουδάν, του Ιράκ που τους το θυμίζουν ότι μετά από τόση αιμορραγία δεν έχουν καταφέρει να ελέγξουν τίποτε πέρα από τετραγωνικά γης
Η αριστερά αμφισβητείται; Οι ιδέες, τα οράματα της, λένε κάποιοι δεν
συγκινούν πια, οι προγραμματικές της διακηρύξεις δεν δίνουν απάντηση στα
σύγχρονα (;) προβλήματα. Ζούμε λένε στην εποχή του τέλους των ιδεολογιών. Είναι όμως έτσι; Δηλώνουμε κατηγορηματικά ΟΧΙ!… Η αριστερά υπάρχει.
Προβληματίζεται, αναζητά, ετοιμάζεται μαζί με τα εκατομμύρια ανέργους,
αστέγους, πεινασμένους, περιθωριοποιημένους που καθημερινά συσσωρεύει η «νέα τάξη πραγμάτων».
Τρανή απόδειξη της «ανθρωπιστικής» πολιτικής της Ε.Ε. είναι η διακοπή της βοήθειας προς την Παλαιστίνη γιατί ο λαός ψήφισε την Χαμάς. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι πάντα για την επιτυχία των σκοπών τους εύκολα βρίσκουν και χρησιμοποιούν πολιτικούς, επιχειρηματίες, ΜΜΕ και άλλα πρόσωπα που προσφέρονται τυφλά να υπηρετήσουν, σε αντίθεση με την θέληση του λαού, αρκεί να υπάρχει κάθε είδους αμοιβή όπως χρήματα, αξιώματα.
Μήπως τώρα εμείς οι απλοί πολίτες θα πρέπει να ξαναδούμε τη στάση μας απέναντι πρώτα στον εαυτό μας; Θα πρέπει να επιθεωρήσουμε και να αναθεωρήσουμε τα εργαλεία μας, τα εφόδια μας, τα όπλα μας; Θα πρέπει να δούμε τι είναι αυτό που μας περιτυλίγει στο σακουλάκι και μας κρατάει αιχμαλώτους; Θα πρέπει να καταλάβουμε το επείγον και το μέγεθος της ανάγκης του στοχασμού και τη φτώχεια των μέσων που είναι στην διάθεση μας;
Θα πρέπει να επιστρατεύσουμε όλες μας τις δυνάμεις και να δούμε τι αξίζει ο καθένας μας και τι μπορεί να προσφέρει στην προσπάθεια αυτή, για τα κοινωνικά, τα πολιτικά και ηθικά και τα άλλα δήθεν σπουδαία προβλήματα και τότε θα βρούμε τη λύση;
Γιατί, την ελευθερία δεν τη χάνεις μόνο όταν είσαι στη φυλακή, αλλά και όταν δεν μπορείς να κάνεις αυτά που θέλεις, γιατί κάποιος σου βάζει κάποια πρέπει.
Η «παγκοσμιοποίηση», ο «νεοφιλελευθερισμός, ο «θρίαμβος» των νόμων της αγοράς. Στην αυγή του χρόνου στον κόσμο της εργασίας και της διανόησης μόνο η αριστερά μπορεί να εμπνεύσει ξανά όραμα, ελπίδα και να οδηγήσει την ανθρωπότητα με σιγουριά σε ένα ελπιδοφόρο αύριο. Μέχρι τότε ας θυμίσουμε στους κοντόθωρους, μικρόνοες «νικητές» της νέας τάξης πραγμάτων πως απάντησε σε μια ανάλογη περίοδο η μεγάλη Ρόζα Λούξεμπουργκ σαν ελάχιστη συμβολή στη μνήμη της, 90 χρόνια από την δολοφονία της.
«Ηλίθιοι δήμιοι. Η τάξη σας είναι χτισμένη πάνω στην άμμο. Η επανάσταση αύριο θα υψώσει τη βροντερή φωνή της ως τον ουρανό. Τρομαγμένοι θα ακούσετε το νικητήριο της σάλπισμα. Ήμουν και θα είμαι!… Η αριστερά είναι ζωντανή. Όμως η ήττα της πολιτικής σηματοδοτεί και τη δική της ήττα. Το αξιακό της φορτίο παραμένει πάντα επίκαιρο, αλλά ζητά σύγχρονο προσδιορισμό. Οι αξίες της ελευθερίας, της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας αναζητούν το νέο ηθικό -πολιτικό περιεχόμενο τους.
Η αριστερά οφείλει να είναι διαχειριστική εκφράζοντας τους νέους ριζοσπαστισμούς. Οφείλει να είναι διαχειριστική, γιατί είναι συνολική πολιτική πρόταση και διεκδικεί και πολιτικό ρόλο. Αν όμως ακυρωθεί ο ριζοσπαστισμός της, ακυρώνεται η ουσιαστική υπαρξιακή της νομιμοποίηση.
Το νέο περιεχόμενο της αριστερής πολιτικής μπορεί να εκφρασθεί μόνο σε υπερεθνικό επίπεδο. Η Ευρώπη είναι το πολιτικό εργαστήρι της αριστεράς και ο μόνος χώρος που έχει σωρευτεί πολιτική κουλτούρα που μπορεί να αντιπαραταχθεί στη σημερινή νεοφιλελεύθερη πρόταση.