Ο Διογένης ο αποκαλούμενος «Κυνικός» ήταν Έλληνας φιλόσοφος. Λέγεται οτι γεννήθηκε στη Σινώπη (ο Σινωπεύς) περίπου το 412π.Χ και πέθανε το 323π.Χ στην Κόρινθο την ημέρα που πέθανε ο Μ. Αλέξανδρος στη Βαβυλώνα στις 10-6-323π.Χ. Θεωρείται ο κυριότερος εκπρόσωπος της Κυνικής Φιλοσοφίας, χρησιμοποιώντας τον αστεϊσμό και το λογοπαίγνιο ως μέσον για τα διδάγματά του. Ήταν λιτός, του άρεσε η φυσική ζωή και η άσκηση νου και σώματος.
Όταν πήγε ο Μ. Αλέξανδρος στη Κόρινθο ήθελε να γνωρίσει το Διογένη και από κοντά μιας και γνώριζε τα διδάγματά του, το ύφος του και το πνεύμα του. Και αυτό γιατί ο Μ. Αλέξανδρος είχε διδαχτεί από το Λεωνίδα την Κυνική φιλοσοφία. Έστειλε λοιπόν ένα υπασπιστή του να βρει το Διογένη και να του τον πάει. Αφού ο απεσταλμένος τον εντόπισε του ζήτησε να τον ακολουθήσει γιατί τον ήθελε ο βασιλιάς.
«- Εγώ δε θέλω να τον δω. Εάν θέλει αυτός ας έρθει να με δει», απαντά ο Διογένης.
Πάει λοιπόν ο Μ.Αλέξανδρος και του λέει:
«- Είμαι ο Βασιλεύς Αλέξανδρος».
Ο Διογένης του απαντά ατάραχος σα να μην έχει ακούσει γι αυτόν:
«- Κι εγώ είμαι ο Διογένης»
Ο Μ. Αλέξανδρος με απορία τον ρωτά:
«- Και δε φοβάσαι;»
(Διογένης) – Το καλό φέρνεις ή το κακό;
(Μ. Αλέξανδρος) – Το καλό
(Διογένης) – Τότε γιατί να φοβηθώ;
(Μ. Αλέξανδρος) – Τι θέλεις να κάνω για σένα;
(Διογένης) – Αποσκότησων με.
Βγάλεμε δηλαδή από το σκοτάδι, τη λήθη, πες μου για την αλήθεια. Πολλοί το ερμηνεύουν ως «κάνε στην άκρη γιατί μου κρύβεις τον ήλιο». Ένας φιλόσοφος όμως έχει άλλα ερωτήματα και απορίες. Ψάχνει ερμηνείες για τη ζωή, τον κόσμο, το σύμπαν, γι αυτό πιστεύω στη πρώτη ερμηνεία. Στη συνέχεια ο Μ. Αλέξανδρος είπε το περίφημο «Εάν δεν ήμουν Αλέξανδρος, θα ήθελα να ήμουν Διογένης».
Ο Μ. Αλέξανδρος και ο Διογένης είχαν μια μακρά συζήτηση που σώθηκε από το Δίονα Πλουσαραίο. Ο Διογένης συμφωνεί με την Σωκρατική αντίληψη περί γνώσεως. Δηλαδή δε μπορεί να ασχοληθεί κάποιος επιτυχώς με κάτι που το αγνοεί.
«- Νομίζεις Αλέξανδρε οτι ηνίοχος είναι αυτός που μπορεί να κρατήσει τα ηνία; Ή εκείνος που δεν ξέρει να κυβερνήσει, είναι κυβερνήτης;»
Ο Αλέξανδρος φοβούμενος μη του πει οτι δε ξέρει να κυβερνά, τον ρωτά:
– Ποιός διδάσκει τη Βασιλική τέχνη, που πρέπει να πάει κάποιος να τη μάθει;
Και απαντά ο Διογένης στο ερώτημα:
«- Η μόρφωση είναι δύο ειδών. Εκέινη που διαθέτει ο άνθρωπος από τη φύση, την έμφυτη και εκείνη που αποκτά από τους ανθρώπους. Την θεία και την ανθρώπινη δηλαδή. Την έμφυτη και την επίκτητη. Όποιος έχει τη πρώτη, εύκολα αποκτά και τη δεύτερη».
Ο Διογένης στη συνέχει τονίζει την μεγάλη σημασία που έχει η ωφελιμότητα ενός βασιλιά στο λαό του.
«- Εάν κατακτήσεις όλη την Ευρώπη και την Αφρική και την Ασία και δεν ωφελήσεις το λαό σου, δεν είσαι ωφέλιμος. Ακόμα και αν περάσεις τις στήλες του Ηρακλέους (Γιβραλτάρ) και διανύσεις όλο τον ωκεανό και κατακτήσεις αυτή την Ήπειρο που είναι μεγαλύτερη της Ασίας (Μείζω της Ασίας ‘Ηπειρον, τον Ωκεανόν διανηξάμενος) δεν θα είσαι ωφέλιμος αν δεν ωφελήσεις το λαό.
Μιχάλης Γ. Κελαϊδής
