Αδιανόητα πράγματα συμβαίνουν στη Γαύδο στον απόηχο των μαζικών κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας που εμφανίστηκαν το καλοκαίρι το νησί. Η δήμαρχος Λίλιαν Στεφανάκη θύμωσε με τον γιατρό του νησιού, επειδή εκείνος μίλησε δημόσια για τα πιθανά αίτια του φαινομένου. Η δήμαρχος έφτασε μάλιστα στο σημείο να στείλει επιστολή στην 7η ΥΠΕ και στον υπουργό Υγείας Αδωνι Γεωργιάδη, ζητώντας την απομάκρυνση του γιατρού από το νησί, αίτημα που έκανε δεκτό ο υπουργός.
Στα τέλη Αυγούστου στη Γαύδο περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι νόσησαν από γαστρεντερίτιδα, η οποία πήρε διαστάσεις τοπικής πανδημίας με συμπτώματα διάρροιας, εμετών και υψηλού πυρετού και ανθρώπους να «νοσηλεύονται» στο πάτωμα ή στην αυλή του μικρού περιφερειακού ιατρείου, ενώ ένας εμφάνισε οξεία αφυδάτωση και κινδύνεψε να χάσει τη ζωή του. Ο γιατρός του νησιού Βασίλης Αμβροσιάδης, με δημόσιες τοποθετήσεις του, εξέφρασε ανησυχία για πιθανή μόλυνση των υπόγειων υδάτων λόγω της ανόδου της στάθμης στους βόθρους του νησιού, ενώ φέτος παρατηρήθηκαν χιλιάδες μύγες, ασυνήθιστα πολλές για το νησί. Ωστόσο, δεν φανταζόταν πως οι δηλώσεις του αυτές θα έθεταν σε κίνδυνο τη δουλειά του. Ο κ. Αμβροσιάδης είναι γενικός γιατρός, επιμελητής Β’, που από δική του επιλογή τα τελευταία τρία χρόνια υπηρετεί στη Γαύδο, κάνοντας υπεράνθρωπες προσπάθειες να καλύψει τις ανάγκες των λιγοστών κατοίκων τον χειμώνα και των χιλιάδων επισκεπτών το καλοκαίρι. Ολες οι μαρτυρίες από το νησί κάνουν λόγο για τον μοναδικό άνθρωπο που έσκυψε πάνω από τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες εκείνο το δεκαήμερο. Αντίθετα η δήμαρχος προσπαθούσε από την πρώτη στιγμή να διαψεύσει τις κατηγορίες για μόλυνση του νερού, ρίχνοντας την ευθύνη στους κατασκηνωτές οι οποίοι συγχρωτίζονταν σε μεγάλες ομάδες. Τα λεγόμενά της επιβεβαιώθηκαν αρχικά από τις αναλύσεις σε δείγματα κοπράνων που εστάλησαν στο Νοσοκομείο Χανίων και έδειξαν νοροϊό, ιογενή δηλαδή αιτία για τη γαστρεντερίτιδα και όχι άμεση σχέση με κατανάλωση μολυσμένης τροφής ή νερού. Η δήμαρχος δήλωνε εκείνες τις μέρες δικαιωμένη και κατακεραύνωνε στα ΜΜΕ τον γιατρό για τη λάθος εκτίμησή του.
Πάντως ο γνωστός καθηγητής μικροβιολογίας Θανάσης Τσακρής με δηλώσεις του εκείνες τις μέρες (LIFO 29.8.2024) συνιστούσε προσοχή: «Το πόσιμο νερό, αν έχει μολυνθεί με λύματα, μπορεί επίσης να αποτελέσει πηγή διασποράς του νοροϊού. Επομένως δεν είναι επιστημονικά ακριβές να λέμε ότι δεν ευθύνεται το δίκτυο ύδρευσης. Και δεν αναφέρομαι ειδικά στη Γαύδο, γιατί δεν έχω εικόνα των συνθηκών που επικρατούν στο νησί, μιλάω γενικά», έλεγε τότε.
Με φροντίδα κάποιων κατοίκων (και όχι του δήμου) εστάλησαν δείγματα νερού στο Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (στα Χανιά) που λήφθηκαν από τέσσερις γεωτρήσεις, δύο κοινόχρηστες βρύσες και ένα πηγάδι του νησιού. Περίπου δύο εβδομάδες μετά, τα αποτελέσματα επιβεβαίωναν πλήρως τον γιατρό Βασίλη Αμβροσιάδη.
Οπως αναφέρεται σε έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, με ημερομηνία 12 Σεπτεμβρίου 2024, σε τρία από τα σημεία υδροληψίας, και συγκεκριμένα στη γεώτρηση «Κουλεριανά», στην κοινόχρηστη βρύση Σαρακήνικου και στο πηγάδι Σαρακήνικου, τα δείγματα νερού δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτούμενες μικροβιολογικές τιμές «λόγω παρουσίας Ολικών Κολοβακτηριοειδών cfu/100ml και Εντερόκοκκου cfu/100ml». Σε ακόμα ένα σημείο υδροληψίας (γεώτρηση Καβούσι) εμφανίστηκαν μόνο κολοβακτηρίδια και όχι εντερόκοκκος. Με αυτά τα δεδομένα, όπως αναφέρεται στο έγγραφο, η Διεύθυνση Υγείας έδωσε στον Δήμο Γαύδου συστάσεις «ώστε να παρθεί κάθε αναγκαίο μέτρο για την αποτελεσματική προστασία του πόσιμου ύδατος καθ’ όλη τη διαδρομή του, από την πηγή υδροληψίας μέχρι τη χρήση αυτού από τους καταναλωτές».
Η εκστρατεία δίωξης του γιατρού
Παρά τη δικαίωση του γιατρού, ήταν ήδη αργά γι’ αυτόν. Η δήμαρχος ήδη από τις 22 Αυγούστου είχε ξεκινήσει τις διαδικασίες εκδίωξής του από το νησί. Με έγγραφό της στην 7η ΥΠΕ ζήτησε την αντικατάστασή του καθώς, όπως ανέφερε, «επιδεικνύει μένος εναντίον της δημοτικής αρχής». Δέκα μέρες μετά απευθύνθηκε στον ίδιο τον υπουργό Υγείας με ακόμα πιο επιθετική επιστολή, συκοφαντική για το πρόσωπο του γιατρού. Στο έγγραφό της αυτό, με ημερομηνία 3/9/2024, πριν δηλαδή δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα των αναλύσεων στο νερό, αναφέρει ότι ο «δυσφημιογράφος» (sic) γιατρός «έχει επιδοθεί μανιωδώς στο να καταστρέψει και να ισοπεδώσει την εικόνα του νησιού μας προς τα έξω, βλάπτοντας ανεπανόρθωτα το πενιχρό τουριστικό μας προϊόν, τον μοναδικό ουσιαστικά οικονομικό πόρο επιβίωσής μας». Στο τέλος της επιστολής της η δήμαρχος ζητά ευθέως την απομάκρυνση του γιατρού από τη Γαύδο αφού «δεν προσφέρει τίποτα περισσότερο από δυσφήμηση του τόπου που τον φιλοξενεί».
Μάλιστα η δήμαρχος δεν περιορίστηκε στις επιστολές, αλλά μετέβη η ίδια μέχρι την Αθήνα φτάνοντας έως και το μέγαρο Μαξίμου όπου συναντήθηκε στις 7 Οκτωβρίου με τον ίδιο τον πρωθυπουργό για όλα τα θέματα του νησιού, αλλά και με τον υπουργό Υγείας, δημοσιεύοντας στη συνέχεια στο σάιτ του δήμου τις σχετικές φωτογραφίες. Μία εβδομάδα μετά, στις 14 Οκτωβρίου ο γιατρός έλαβε έγγραφο της 7ης ΥΠΕ με το οποίο του ζητήθηκε να απαντήσει σε πέντε μέρες για όσα του καταλογίζει η κ. Στεφανάκη ενώ μία μέρα μετά, στις 15 Οκτωβρίου, πριν φυσικά προλάβει να απαντήσει, του κοινοποιήθηκε η μετάθεσή του στο Κέντρο Υγείας Κανδάνου.
Η «Εφ.Συν.» επικοινώνησε με τον κ. Αμβροσιάδη. Τον βρήκαμε στη Γαύδο να μαζεύει τα πράγματά του και δηλώνει πως, προκειμένου να εκτιμήσει την κατάσταση, ζήτησε και έλαβε την κανονική άδεια ενός μήνα που του οφείλεται. Ο ίδιος τονίζει μόνο πως «η δήμαρχος προσπαθεί να φιμώσει τη φωνή ενός επιστήμονα και να παραπλανήσει την κοινή γνώμη». Επιφυλάσσεται για τη στάση που θα κρατήσει, χωρίς να αποκλείει τα νομικά μέσα, ενώ ήδη έχει εκφράσει την πρόθεσή του να υποβάλει παραίτηση από το Εθνικό Σύστημα Υγείας προσπαθώντας να προφυλάξει την αξιοπρέπειά του. Σε υπεράσπιση του γιατρού ο Ηλίας Κυριακόπουλος, δημοτικός σύμβουλος, επικεφαλής της αντιπολίτευσης στον Δήμο Γαύδου, τονίζει: «Από τις αναλύσεις στο νερό ο γιατρός δικαιώθηκε πλήρως, φάνηκε πως έκανε ορθά τη δουλειά του προσπαθώντας να ενημερώσει και να προστατέψει τους ανθρώπους. Το πρόβλημα στο νερό του νησιού είναι γνωστό εδώ και χρόνια και η εκδικητική στάση της δημάρχου δημιουργεί περισσότερα προβλήματα», αναφέρει ο ίδιος.
Τις τελευταίες ημέρες η δήμαρχος Λίλιαν Στεφανάκη έχει σταματήσει τις δημόσιες εμφανίσεις. Σε επικοινωνία μαζί της στις 17/10 αρνήθηκε ευγενικά το αίτημά μας για τηλεφωνική συνέντευξη (και σε τοπικό ραδιόφωνο του Ηρακλείου) λέγοντας πως το θέμα έχει πλέον λήξει, ενώ σε ερώτηση για τις αναλύσεις που δείχνουν κολοβακτηρίδια και εντερόκοκκο στο νερό, μας απάντησε πως έτσι κι αλλιώς το νερό από τα συγκεκριμένα σημεία υδροληψίας δεν προορίζεται για πόση.
«Για μικροπολιτικούς λόγους ένας ιατρός απομακρύνεται χωρίς δυνατότητα επιλογής από τη θέση εργασίας του», επισημαίνουν σε κείμενο διαμαρτυρίας τους αγροτικοί γιατροί του περιφερειακού ιατρείου Κανδάνου, χαρακτηρίζοντας αυταρχική την απόφαση και τονίζοντας πως «τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία είναι ο μόνος ειδικός ιατρός που έχει αναλάβει τη θέση και η πιθανότητα κάλυψής της από άλλο ειδικό ιατρό είναι πολύ περιορισμένη λόγω της ακριτικής θέσης του νησιού».
