Aίσθηση σε ξεναγούς και επισκέπτες της Σπιναλόγκας δημιούργησε η εικόνα που αντίκρισαν χθες φτάνοντας στον πρόχειρο μόλο όπου δένουν τα τουριστικά πλοία. Μια κανονική δεξίωση, που έμοιαζε με γάμο ή βάπτιση, με τραπέζια ροτόντες, με περίπου 80 καλεσμένους, με υπηρεσίες catering και με ζωντανή κρητική μουσική είχε στηθεί πάνω στο νησί.

Οι επισκέπτες του νησιού, όπως ήταν φυσικό, άρχισαν να φωτογραφίζουν το θέαμα, καθώς σε κάποιους μπορεί να φάνηκε σαν γύρισμα κινηματογραφικής ταινίας (επηρεασμένοι ίσως από τη σειρά «Το νησί»), ενώ οι ντόπιοι απόρησαν για το περίεργο και σίγουρα πρωτοφανές event που λάμβανε χώρα. Οι εργασίες είχαν ξεκινήσει από την προηγούμενη μέρα με το στήσιμο μιας μεγάλης τέντας, με ημιμόνιμη κατασκευή περίπου 200 τετραγωνικών μέτρων, με πασσάλους μπηγμένους πάνω στο νησί και με τη μεταφορά όλου του απαραίτητου εξοπλισμού, δηλαδή καρέκλες, τραπέζια, σερβίτσια, τραπεζομάντιλα, σκεύη catering κτλ

Και όλα αυτά πάνω σε έναν αρχαιολογικό χώρο κηρυγμένο εδώ και σχεδόν πενήντα χρόνια, για τον οποίο υποτίθεται ότι γίνονται συστηματικές προσπάθειες ώστε να ενταχθεί στον κατάλογο μνημείων της UNESCO. Οπως αναφέρεται ρητά στο ΦΕΚ κήρυξης του αρχαιολογικού χώρου (ΦΕΚ 699/Β/26-5-1976), η κήρυξη αφορά στο σύνολό του το νησί (σ.σ. άρα και το σημείο έξω από το κάστρο όπου έγινε η δεξίωση) και μάλιστα περιλαμβάνει και την κοντινή χερσόνησο της Κολοκύθας. Ακόμα νωρίτερα, ήδη από το 1970, με άλλο ΦΕΚ, η Σπιναλόγκα έχει κηρυχτεί προστατευόμενη ως τόπος φυσικού κάλλους (ΦΕΚ 666/Β/23-9-1970).

Δικό μας μαγαζί…

Ψάχνοντας για τον διοργανωτή της εκδήλωσης, δεν χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια για να ανακαλύψουμε πως «οικοδεσπότης» ήταν το ίδιο το υπουργείο Πολιτισμού και συγκεκριμένα ο Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ), ο οποίος θεώρησε καλό να διοργανώσει τη δεξίωση αυτή προς τιμήν των συνέδρων του 8ου Posidonia Sea Tourism Forum 2025, που πραγματοποιήθηκε τις ίδιες ημέρες στη Χερσόνησο της Κρήτης.

Μάλιστα ο ΟΔΑΠ συμμετείχε στη συγκεκριμένη διοργάνωση ως «χρυσός χορηγός», ενώ με σχετική ανακοίνωσή του είχε προαναγγείλει τη δεξίωση ως… «Farm Trip στο νησί της Σπιναλόγκας με ξενάγηση και γεύμα δικτύωσης για περίπου 80 συνέδρους».

Βέβαια, στη Σπιναλόγκα ούτε «φάρμα» υπάρχει ούτε αγροτουριστική μονάδα δραστηριοποιείται. Αντίθετα, εκτός από τη μακραίωνη ιστορία της κατά την αρχαιότητα και τα ενετικά χρόνια, αποτελεί και τόπο μνήμης και πόνου για εκατοντάδες ανθρώπους που έζησαν εκεί αποκομμένοι από το 1903 μέχρι το 1957 λόγω της νόσου του Χάνσεν (λέπρας). Οι μνήμες των ντόπιων από το νησί είναι ακόμα ζωντανές καθώς έχασαν δικούς τους ανθρώπους εκεί και η διοργάνωση δεξιώσεων ακριβώς κάτω από το νεκροταφείο όπου αρκετοί από αυτούς είναι θαμμένοι αποτελεί τουλάχιστον προσβολή της ιστορικής μνήμης.

Ο ίδιος ο ΟΔΑΠ πάντως στη σχετική ανακοίνωση για τη συμμετοχή του στην έκθεση Posidonia τονίζει πως… «αναδεικνύει τη συνύπαρξη πολιτισμού και τουρισμού ως βασικό μοχλό βιώσιμης ανάπτυξης και διεθνούς προβολής. Μέσα από τις ψηφιακές πρωτοβουλίες, τις δημιουργικές δράσεις και την εστίαση στην αξία των βιωματικών εμπειριών, επιδιώκει να μεταφέρει στον επισκέπτη την αξία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, ενισχύοντας παράλληλα την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των πολιτιστικών προορισμών».

«Aνάδειξη»

Πάντως τα σχέδιά της για «ανάδειξη» της Σπιναλόγκας μέσω της εστίασης είχε εκμυστηρευτεί ήδη πριν από τρία χρόνια η ίδια η υπουργός Πολιτισμού σε επίσκεψή της στο μνημείο. Τότε η Λίνα Μενδώνη είχε εκμυστηρευτεί μιλώντας σε συνεργάτες της πως το νοσοκομείο της Σπιναλόγκας θα μπορούσε να γίνει ένα πολύ ωραίο gourmet εστιατόριο, με θέα απέναντι στην Ελούντα. Η αποστροφή αυτή της υπουργού είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση του τότε δημάρχου Αγίου Νικολάου Αντώνη Ζερβού, ο οποίος σε δήλωσή του είχε αναφέρει: «Δηλαδή, θα κάνουμε τους χώρους της Σπιναλόγκας ξενοδοχεία ή εστιατόρια; Θα γίνει εστιατόριο το νοσοκομείο όπου περιθάλπονταν οι λεπροί; Θα γίνει σούσι-μπαρ ο Βράχος της Ακρόπολης; Ετσι θεωρούμε πως αξιοποιείται ο χώρος της Σπιναλόγκας;»

Μιλώντας στην «Εφ.Συν.» η πρόεδρος του Σωματείου Επαγγελματιών Ξεναγών Κρήτης – Σαντορίνης, Ελένη Σαμαριτάκη, εκφράζει την έκπληξή της για τη συγκεκριμένη διοργάνωση, ενώ τονίζει τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν την ίδια στιγμή στη Σπιναλόγκα, με τις μόλις δύο τουαλέτες που υπολειτουργούν καθώς υπάρχει πρόβλημα με την ύδρευση, με το πρόβλημα με την ηλεκτροδότηση η οποία δεν έχει προχωρήσει, αλλά και την έλλειψη μόλου για τα σκάφη που επισκέπτονται τον χώρο, με τους τουρίστες να αναγκάζονται στην ουσία να πηδούν για να αποβιβαστούν στο νησί. «Και όλα αυτά τη στιγμή που το εισιτήριο αναπροσαρμόστηκε στα 20 ευρώ, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στις παρεχόμενες υπηρεσίες», αναφέρει η κ. Σαμαριτάκη.