Του Αργύρη Αργυριάδη
Δικηγόρου Παρ’ Αρείω Πάγω
Στην Ελλάδα γνωρίζουμε καλύτερα. Καμία σχέση με τους κουτόφραγκους. Αλήθεια, γιατί αυτοί αντιμετωπίζουν τόσο πεσιμιστικά τον επερχόμενο χειμώνα; Δεν μιλούν με τα δικά μας αστέρια; Στη χώρα μας η κυβέρνηση πετάει λεφτά από το ελικόπτερο και η αντιπολίτευση ζητάει να τα πετάει από γεμάτο αεροπλάνο! Την ίδια ώρα ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σε μελοδραματικούς τόνους κηρύττει το τέλος της αφθονίας και οι Γερμανοί σβήνουν τα φώτα, κατεβάζουν τον θερμοστάτη και λαμβάνουν μέτρα, μερικά εκ των οποίων χαρακτηρίζονται για την πρωτοτυπία τους και έχουν και θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, στη χώρα μας, η ενεργειακή κρίση δεν μας ευαισθητοποιεί. Σιγά τον πολυέλαιο!
Σύμφωνα με το ινστιτούτο Bruegel, από τον περσινό Σεπτέμβριο μέχρι τον τρέχοντα Αύγουστο η χώρα μας ξόδεψε περίπου 6,8 δισ. ευρώ, κοντά στο 3,7% του ΑΕΠ, για την άμβλυνση των συνεπειών του ρωσοουκρανικού πολέμου και της παρεπόμενης έκρηξης των τιμών στα ενεργειακά αγαθά, φυσικό αέριο και λοιπά καύσιμα.Βρισκόμαστε μάλιστα στη δεύτερη θέση στην Ευρώπη στο πλαίσιο των συγκεκριμένων δαπανών! Το να μοιράζεις λεφτά είναι πάντοτε ωραίο. Ωραιότερο είναι να τα έχεις και να μη τα χρωστάς. Ακόμη πιο ωραίο είναι να τα μοιράζεις εκεί που πιάνουν τόπο ή υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη. Την τελευταία φράση στη νομική επιστήμη τη λέμε, κάπως πιο βαρύγδουπα, «κάλυψη αναγκών στο πλαίσιο της αναλογικής ισότητας». Όχι σε όλους τα ίδια. Περισσότερες παροχέςσε όσους βρίσκονται σε δυσκολότερη οικονομική κατάσταση. Στην Ελλάδα που γράφουμε το Σύνταγμα στα παλαιότερα των επιδομάτων μας (χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη συνεδρίαση στη βουλή για τις υποκλοπές που οι πρωταγωνιστές του σκανδάλου έγραψαν το κοινοβούλιο εκεί που δεν πιάνει το μελάνι, επικαλούμενοι το «απόρρητο» του έργου τους!) επιλέξαμε οριζόντια μέτρα επιδότησης του αυξημένου κόστους που δημιούργησε η ενεργειακή κρίση. Όλοι επιδοτούνται το ίδιο και όχι ανάλογα του εισοδήματός τους. Την ίδια στιγμή, η επιδοματική πολιτική δεν συνοδεύεται από μέτρα ελέγχου και περιορισμού της κατανάλωσης ρεύματος και των λοιπών ενεργειακών αγαθών. Δηλαδή η χώρα μας και οι πολίτες της δεν προετοιμάζονται για τη δυσκολία που κατά πάσα βεβαιότητα, η επόμενη περίοδος μας επιφυλάσσει.
Μια συγκριτική επισκόπηση των ανακοινώσεων αποδεικνύει περίτρανα το ανωτέρω συμπέρασμα. Ενώ, λοιπόν, στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν υιοθετηθεί και εφαρμόζονται ήδη άπειρα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας -όπως για παράδειγμα η ρύθμιση του θερμοστάτη σε χαμηλότερη θερμοκρασία το χειμώνα και μεγαλύτερη το καλοκαίρι, η μείωση του φωτισμού καταστημάτων και κτηρίων, οι συστάσεις στους πολίτες να κάνουν λιγότερη ώρα ντους με ζεστό νερό – στη χώρα μας ούτε ελήφθη κάποια επικοινωνιακή πρωτοβουλία για την ευαισθητοποίηση του κοινού απέναντι στο μείζον πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης ούτε συγκεκριμένα μέτρα θεσπίστηκαν. Με άλλους λόγους οδεύουμε στο χειρότερο χειμώνα της ευρωπαϊκής ιστορίας με μια ασυγχώρητη, καλοκαιρινή ξεγνοιασιά.
Ειδικά στη Γερμανία, πέραν της μείωσης του ΦΠΑ, υιοθέτησαν και μέτρα που έχουν θετικό περιβαλλοντικό πρόσημο. Η πρωτοβουλία της γερμανικής κυβέρνησης για το μειωμένο εισιτήριο στις συγκοινωνίες για τους θερινούς μήνες (μηνιαία χρέωση των 9 ευρώ) είχε ως συνέπεια τη μείωση της χρήσης των αυτοκινήτων με συνεπακόλουθο τη σημαντική μείωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης. Μάλιστα, η Γερμανική Στατιστική Υπηρεσία υπολόγισε ότι το 1/5 των Γερμανών χρησιμοποίησε τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς για πρώτη φορά συστηματικά για τις μεταφορές του!Αντίστοιχες πρωτοβουλίες, προφανώς, απαιτούν την ύπαρξη σοβαρών μέσων μαζικής μεταφοράς – κάτι στο οποίο η χώρα μας υστερεί – αλλά και πάλι έστω και μικρότερη αύξηση θα είχε πολλαπλά οφέλη. Αρκεί αντί να διαγκωνιζόμαστε στο πέταμα χρημάτων να γίνουμε περισσότεροι εφευρετικοί στην παροχή κινήτρων…