Ο κύβος ερρίφθη για την ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο στο νησί μας, καθώς η… μπίλια αναφορικά με την ενεργειακή διασφάλιση της Κρήτης μέχρι την ολοκλήρωση της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης το 2023 φαίνεται ότι κάθεται τελικά στη μετατροπή των μονάδων του ΑΗΣ Αθερινόλακκου σε μονάδες φυσικού αερίου! Μια επένδυση που εκτιμάται από πλευράς κόστους στα 15 εκατομμύρια ευρώ για τις τεχνικές μετατροπές, δίχως βεβαίως να συνυπολογιστεί το κόστος της τροφοδοσίας των μονάδων με φυσικό αέριο.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας φέρεται να έχει ανάψει “πράσινο” στη ΔΕΗ για να δρομολογηθεί η μετατροπή των μονάδων στον Αθερινόλακκο σε μονάδες φυσικού αερίου, με χρονικό ορίζοντα το αργότερο τις αρχές του επόμενου καλοκαιριού.
Το μεγάλο ερώτημα βεβαίως, εφόσον προχωρήσει τελικά η λύση αυτή που προκρίνεται για την αλλαγή των μονάδων, είναι πώς θα έρχεται στον Αθερινόλακκο το φυσικό αέριο που θα καίνε οι μονάδες. Και εδώ κατά πολλούς έρχεται να “κουμπώσει” το σενάριο των πλωτών μέσων, με προφανή διασύνδεση με τους Καταριανούς επενδυτές, οι οποίοι βρίσκονται στο προσκήνιο εδώ και πάνω από ένα χρόνο…
Ας τα δούμε όμως αναλυτικά. Πριν από λίγο καιρό με την τροπολογία που πέρασε από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας-Περιβάλλοντος δόθηκε παράταση ζωής στις μονάδες στον Αθερινόλακκο και μετά την 31η Δεκεμβρίου 2019, όταν κλείνει βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας ο “κύκλος ζωής” τους.
Με την τροπολογία Σταθάκη προβλέπεται ότι «κατά τη λειτουργία τους οι μονάδες δύνανται να λειτουργούν και μετά την 1η/1/2020 με τις οριακές τιμές εκπομπών αερίων ρύπων που προβλέπονται στις Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) τους, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των Οδηγιών 2001/80/Ε.Κ. και 2008/1/Ε.Κ. Οι παρεκκλίσεις αυτές έχουν σκοπό την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της Κρήτης και τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της νήσου για το χρονικό διάστημα από το έτος 2020 και μέχρι την ολοκλήρωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί το έτος 2022».
Και ενώ λοιπόν προωθήθηκε η παράταση της λειτουργίας των παλιών μονάδων, ώστε να μη μείνει ακάλυπτη ενεργειακά η Κρήτη μέχρι να ηλεκτριστεί το μεγάλο καλώδιο, στο τραπέζι είχαμε αλλαγή πλάνου με τη μετατροπή των αεριοστροβιλικών μονάδων της ΔΕΗ στον Αθερινόλακκο από πετρελαϊκές σε μονάδες φυσικού αερίου!
Το νέο σενάριο που έπεσε δυνατά στο τραπέζι οδηγεί σε επένδυση μετατροπής των μονάδων σε φυσικού αερίου, έτσι ώστε να αποτελέσουν μέρος της συνολικής λύσης για την εξασφάλιση ηλεκτρικής επάρκειας της Κρήτης, τόσο κατά την τριετία 2020-2023 (από τη μικρή διασύνδεση έως τη μεγάλη), όσο και στην περίοδο μετά τη μεγάλη διασύνδεση. Η συνολική αυτή λύση, σε κάθε περίπτωση, θα στηρίζεται στην έλευση LNG στο νησί».
Όπως είχαμε γράψει, με βάση το νέο κυρίαρχο σενάριο, η ΡΑΕ επρόκειτο να δώσει στη ΔΕΗ “κατεύθυνση” να κάνει διαγωνισμό (με τη διαδικασία της έκτακτης ανάγκης) για την προσωρινή αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος στο νησί, στον οποίο θα ζητάει από τους συμμετέχοντες δύο πράγματα:
* Να προτείνουν λύση για την παραγωγή ρεύματος (στη δυναμικότητα που θα κριθεί απαραίτητη με βάση τις μελέτες) με φυσικό αέριο που θα μεταφέρουν οι ίδιοι, και
* Να εξασφαλίσουν ταυτόχρονα φυσικό αέριο για τη λειτουργία των μονάδων του Αθερινόλακκου, που θα μετατραπούν.
Θα προκριθεί προφανώς εκείνη η λύση που έχει το μικρότερο κόστος και τη μεγαλύτερη περιβαλλοντική ωφέλεια. Ήδη, ως γνωστόν, έχουν υπάρξει προτάσεις από ξένες, κυρίως, επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να εγκαταστήσουν πλωτά LNG έξω από τον Αθερινόλακκο, είτε με ηλεκτροπαραγωγή επί του σκάφους είτε με ηλεκτροπαραγωγή επί του εδάφους, η οποία θα συνδεθεί άμεσα με το σύστημα της Κρήτης.
Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι, λόγω του ύψους της δαπάνης, η ΔΕΗ για να κάνει τον διαγωνισμό πρέπει να έχει έγκριση από τη Βουλή.
Απ’ ό,τι φαίνεται, έχουμε εξελίξεις προς την κατεύθυνση της λύσης αυτής. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΡΑΕ φέρεται να έχει δώσει ήδη “σήμα” στη ΔΕΗ για την υλοποίηση των αναγκαίων μετατροπών, ώστε οι ατμοστροβιλικές μονάδες του Αθερινόλακκου να λειτουργούν από το ερχόμενο καλοκαίρι με καύσιμο φυσικό αέριο.
Εκκρεμεί το επίσημο έγγραφο, η επίσημη εντολή στην οποία η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας θα περιγράφει αναλυτικά τα βήματα και θα ζητά προφανώς αναλυτικά χρονοδιαγράμματα από τη ΔΕΗ για τη δρομολόγηση της επένδυσης μετατροπής.
Βεβαίως είναι εύλογο ότι, αν γίνει η επένδυση, δε θα έχει ως γνώμονα μονάχα το κρίσιμο μεσοδιάστημα μέχρι την ολοκλήρωση του μεγάλου καλωδίου.
Οι μονάδες που θα χρησιμοποιούν φυσικό αέριο και άρα θα έχουν μειωμένες εκπομπές αερίου (εναρμονισμένες με τις κοινοτικές περιβαλλοντικές οδηγίες) θα μπορούν να συνεχίζουν να υπάρχουν και μετά την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης.
Θυμίζουμε ότι στην Κρήτη λειτουργούν οι μονάδες στον Αθερινόλακκο, ισχύος 195 MW, οι μονάδες στα Ληνοπεράματα Ηρακλείου, ισχύος 243 MW, και οι μονάδες στην Ξυλοκαμάρα Χανίων, ισχύος 290 MW. Η ζήτηση στην Κρήτη σήμερα είναι στα 630 MW και το 2020 αναμένεται να ξεπεράσει τα 700 MW.