Ανησυχίες γύρω από τον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων πυροδοτεί η υπαναχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία για τη μεταφορά σιτηρών, έπειτα από τις επιθέσεις σε πλοία του ρωσικού στόλου στην Κριμαία.
Η Ουκρανία δεν επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε ότι βρισκόταν πίσω από την επίθεση, αλλά λέει πως το πολεμικό ναυτικό της Ρωσίας είναι νόμιμος στρατιωτικός στόχος. Η Μόσχα είπε πως οι εκρήξεις προκλήθηκαν από πλοία και από αεροπορικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).
Η συμφωνία η οποία είχε επιτευχθεί στα τέλη Ιουλίου, αποσκοπούσε στην αποφυγή της πείνας και την αποκλιμάκωση του κόστους των τροφίμων.
Η ρωσική αντιπροσωπεία που συμμετέχει από τις αρχές Αυγούστου στην Κωνσταντινούπολη στις επιθεωρήσεις πλοίων που μεταφέρουν ουκρανικά σιτηρά θα αποσυρθεί «για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα», ανακοίνωσε το βράδυ της Κυριακής το Κοινό Συντονιστικό Κέντρο (JCC), που έχει επιφορτιστεί με την επίβλεψη αυτής της διεθνούς συμφωνίας που υπογράφτηκε το καλοκαίρι.
Η απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή της «προσθέτει τεράστια αστάθεια στις τιμές των σιτηρών διεθνώς», δήλωσε η Tracey Allen, στρατηγικός αναλυτής γεωργικών προϊόντων στην JPMorgan Chase.
Η Μόσχα είχε εκφράσει επανειλημμένως ότι υπήρχαν σοβαρά προβλήματα, ενώ ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν υποστήριξε ότι τα σιτηρά δεν φτάνουν στις φτωχότερες χώρες.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, οι πλούσιες χώρες και κυρίως η Ισπανία, έλαβαν τουλάχιστον το 50% του όγκου των εξαγωγών. Οι χώρες με μεσαίο κατά κεφαλήν εισόδημα, μεταξύ αυτών η Τουρκία και η Κίνα, παρέλαβαν περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου, ενώ οι υπόλοιπες και οι φτωχές χώρες όπως η Αίγυπτος και η Αιθιοπία πήραν κάτι περισσότερο από το ένα πέμπτο.
Όπως αναφέρεται σε ανάλυση του ΟΗΕ, ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζει οξεία επισιτιστική ανασφάλεια έχει αυξηθεί κατά δυόμισι φορές σε σχέση με την περίοδο πριν το ξέσπασμα της πανδημίας. Αυτός ο αριθμός μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 345 εκατ. άτομα, ενώ μόνο από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, το αυξανόμενο κόστος των τροφίμων, των καυσίμων και των λιπασμάτων έχει οδηγήσει 70 εκατομμύρια ανθρώπους πιο κοντά στην πείνα.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ, Ντέιβιντ Μπίζλι, είχε δηλώσει τον Σεπτέμβριο ότι ακόμη και με τη συμφωνία για τα σιτηρά υπάρχει φέτος πραγματικός και τρομακτικός κίνδυνος εμφάνισης πολλών λιμών σε διάφορα σημεία, ενώ προειδοποίησε πως του χρόνου, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ενδέχεται να προκαλέσουν προβλήματα στην επάρκεια τροφίμων.
Πάντως, επαναλήφθηκε την Δευτέρα η κυκλοφορία στη Μαύρη Θάλασσα, κατά μήκος του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου που επιτρέπει την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών, παρά την προσωρινή αποχώρηση της Ρωσίας από τη διεθνή συμφωνία. Τουλάχιστον έξι πλοία φορτωμένα σιτηρά, μεταξύ των οποίων το Ikaria Angel, που έχει ναυλωθεί από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και έχει προορισμό το Τζιμπουτί μεταφέροντας 30.000 τόνους σιτάρι, διήλθαν από τον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο με κατεύθυνση τον Βόσπορο και την Τουρκία, σύμφωνα με τον ιστότοπο Marine Traffic.
Λίγο μετά, η Ουκρανία επιβεβαίωσε τον απόπλου 12 πλοίων. Οι 354.500 τόνοι σιτηρών που μετέφεραν είναι πολύ περισσότεροι απ’ ό,τι συνήθως μέσα σε μία ημέρα. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα, ύστερα από συνομιλίες που είχε με τον Τσέχο πρωθυπουργό Πετρ Φιάλα, ότι το Κίεβο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ένα πρόγραμμα του ΟΗΕ για την ασφαλή εξαγωγή σιτηρών «όπως έχουμε συμφωνήσει» με τα Ηνωμένα Έθνη και την Τουρκία.
Η Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά υπογράφηκε στις 22 Ιουλίου στην Τουρκία και έκτοτε έχουν εξαχθεί από την Ουκρανία, τουλάχιστον 9 εκατ. τόνοι καλαμποκιού, σιταριού και προϊόντων ηλιόσπορου, κανόλα και σόγιας, δίνοντας «ανάσα» στις τιμές τροφίμων παγκοσμίως.
Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, από τους εγγυητές της συμφωνίας, δήλωσε πως θα συνεχίσει να την υπερασπίζεται.
Ο τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ τόνισε σήμερα στον ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Σόιγκου ότι η Μόσχα θα πρέπει να αναθεωρήσει την απόφασή της και να μην αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα.
"google ad"
Σε ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, αναφέρεται ότι σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν νωρίτερα οι δύο υπουργοί, ο Ακάρ επεσήμανε στον Σόιγκου τη σπουδαιότητα της συμφωνίας και υπογράμμισε πως θα πρέπει να εξακολουθήσει να εφαρμόζεται ανεξαρτήτως των εξελίξεων στο πεδίο των μαχών.
Ο τούρκος υπουργός Άμυνας εξήγησε στον ρώσο ομόλογό του πως η συμφωνία είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.
Ο Χουλουσί Ακάρ συμπλήρωσε ότι η επίτευξη της συμφωνίας κατέδειξε επίσης ότι όλα τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν μέσω διαλόγου και διαβεβαίωσε πως η τουρκική κυβέρνηση θα εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες για την ειρήνευση στην περιοχή και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε όσους έχουν ανάγκη.