Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, 92 χρόνια από την γέννησή του

Του Σπύρου Δαράκη *

Ένας Ξεχωριστός  Επαναστάτης – Κομμουνιστής – Διεθνιστής – Άνθρωπος – Γιατρός

14/6/1928, 92 χρόνια από την γέννησή του, « Η ζωή ενός ανθρώπινου πλάσματος αξίζει ένα εκατομμύριο φορές περισσότερο από την περιουσία του πλουσιότερου ανθρώπου στη γη». (Τσε Γκεβάρα)

Να πως περιγράφει ο ίδιος την ένταξη του στην οργανωμένη ζωή και δράση, σε μια ομιλία του στους φοιτητές της Ιατρικής Σχολής στην Κούβα το 1960 και πόσο επίκαιρη είναι σήμερα στην «κούρσα» για το εμβόλιο κατά του SARS–CoV-2.«Όλοι σχεδόν ξέρετε ότι ξεκίνησα τη σταδιοδρομία μου ως γιατρός πριν από αρκετά χρόνια. Όταν ξεκίνησα, όταν άρχισα να σπουδάζω ιατρική, οι περισσό­τερες από τις ιδέες που έχω σήμερα ως επαναστάτης απουσίαζαν από το οπλο­στάσιο των ιδανικών μου. Ήθελα να πετύχω, όπως θέλουν όλοι. Το όνειρό μου ήταν να γίνω διάσημος ερευνητής. Το όνειρό μου ήταν να δουλεύω ακούραστα για να πετύχω κάτι που θα μπορούσε πραγματικά να τεθεί στην υπηρεσία της ανθρωπότητας, αλλά, την ίδια στιγμή, θα αποτελούσε κι έναν προσωπικό θρίαμ­βο. Ήμουν, όπως όλοι μας, ένα παιδί του περιβάλλοντος μου.

Μέσα, από κάποιες ειδικές περιστάσεις, ίσως και εξαιτίας του χαρακτήρα μου επίσης, αφού πήρα το πτυχίο μου, άρχισα να ταξιδεύω στη Λατινική Αμερική.

Έτσι όπως ταξίδευα, πρώτα ως φοιτητής και ύστερα ως γιατρός, άρχισα να έρχο­μαι σε στενή επαφή με τη φτώχεια, την πείνα, τις αρρώστιες, την αδυναμία να θεραπευτεί ένα παιδί από έλλειψη μέσων, με το μούδιασμα που προκαλούν ηπείνα και οι τιμωρίες, ώσπου φτάνουμε σ’ ένα σημείο που φαντάζει ασήμαντο γεγονός να χάνει ένας γονιός το παιδί του…

Κι άρχισα να βλέπω ότι υπήρχε κάτι που μου φαινόταν τότε σχεδόν εξίσου σημαντικό με την καριέρα μου ή με τη συμβολή μου στην ιατρική επιστήμη, και αυτό ήταν να βοηθήσω εκείνους τους ανθρώπους. Εξακολούθησα όμως να είμαι, όπως όλοι μας εξακολουθούμε να είμαστε, ένα παιδί του περιβάλλοντος μου και ήθελα να βοηθήσω εκείνους τους ανθρώπους με τις προσωπικές μου προσπάθειες. Αλλά αυτό δεν έφτανε πια… Τότε συνειδητοποίησα κάτι βασι­κό: Η μεμονωμένη προσπάθεια, η προσωπική προσπάθεια, η καθαρότητα των ιδανικών, η επιθυμία για θυσία μιας ολόκληρης ζωής στο πιο ευγενικό ιδανικό δε σημαίνουν τίποτα αν αυτή η προσπάθεια γίνεται μεμονωμένα, απόμερα, σε μια γωνιά της Λατινικής Αμερικής, απέναντι σε εχθρικές κυ­βερνήσεις και κοινωνικές συνθήκες που δεν επιτρέπουν την πρόοδο. Η επανάσταση έχει ανάγκη την οργανωμένη κινητοποίηση ενός ολόκληρου λαού και σε αυτό αφιερώθηκα…»

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα;

Σήμερα υπάρχουν εμβόλια που προστατεύουν από πάνω από 25 σοβαρές ή και θανατηφόρες ασθένειες, όπως η ιλαρά, ο τέτανος, η μηνιγγίτιδα, η γρίπη και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Υπολογίζεται ότι ο εμβολιασμός αποτρέπει 2 με 3 εκατομμύρια θανάτους τον χρόνο παγκόσμια. Παρόλα αυτά το γεγονός ότι στον καπιταλισμό και τα εμβόλια είναι εμπορεύμα­τα που βρίσκονται στα χέρια μεγάλων φαρμακευ­τικών εταιρειών, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα.

Αυτές οι εταιρείες καθορίζουν τα πάντα με βάση την προσδοκία τους για το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος: Από το πού να κατευθυνθεί η έρευνα για νέα εμβόλια, μέ­χρι αν ένα εμβόλιο θα βγει ή όχι στην αγορά, πόσο καλά θα έχει ελεγχθεί για την ασφάλειά του, πόσο θα κοστίζει και σε ποιες χώρες θα είναι διαθέσιμο. Εκεί οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, το γεγονός ότι το 2018 πε­ρίπου 20 εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο δεν έκαναν τα εμβόλιά τους, καθώς και ότι κάθε χρόνο 1,5 εκα­τομμύριο άνθρωποι, κυρίως παιδιά, πεθαίνουν από ασθένειες για τις οποίες υπάρχει εμβόλιο (στοιχεία Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας).

Η «κούρσα» για το εμβόλιο κατά του SARS–CoV-2

Εκεί οφείλεται, επίσης, το ότι η διεθνής προσπάθεια για να βρεθεί το εμβόλιο κατά του SARS-CoV-2 δεν δι­εξάγεται σε ένα περιβάλλον συνεργασίας όπου όλες οι επιστημονικές ομάδες και όλα τα κράτη δουλεύουν μαζί για τον κοινό σκοπό, κάτι που θα μπορούσε να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα πολύ πιο γρήγορα. Αντίθετα, διεξάγεται σε ένα πολεμικό περιβάλλον από­κρυψης στοιχείων, κατασκοπίας και επιθετικών εξαγο­ρών, αφού η κάθε εταιρεία και η κάθε καπιταλιστική χώρα θέλουν να γίνουν οι πρώτες που θα έχουν στα χέρια τους το εμβόλιο, με ό,τι οφέλη αυτό συνεπάγεται. Τα προηγούμενα χρόνια οι επιδημίες άλλων ιών, για παράδειγμα του SARS-CoV, που είναι κατά 80% ίδιος με τον SARS-CoV-2, προκάλεσαν αντίστοιχες «κούρσες» ανταγωνισμού για παραγωγή εμβολίου, αλλά τελικά, λόγω της εξέλιξης των επιδημιών, δεν υπήρξε επιχει­ρηματικό κίνητρο για να προχωρήσουν οι δοκιμές και η παραγωγή τους. Αυτό φυσικά δυσκολεύει πολύ τη σημερινή προσπάθεια. Προτιμήθηκε η επίσης πολύ σημαντική έρευνα για φάρμακα για άλλες παθήσεις (κυρίως χρόνιες), που φέρνουν πολύ πιο άμεσα, σίγου­ρα και διαρκή κέρδη.

Βλέπουμε, λοιπόν, και με το παράδειγμα των εμβο­λίων πώς ο καπιταλισμός «φρενάρει» την πρόοδο και ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό τις τεράστιες δυνατότητες που έχει δημιουργήσει η ανθρώπινη εργασία και σκέ­ψη για να ζήσουμε σήμερα πολύ καλύτερα.

Ο καθένας μπορεί και πρέπει να πάρει τη δική του θέση στον αγώνα. Να μην αφήσει λεπτό χαμένο όταν μπορεί να κάνει το βήμα για να δυναμώσει ο κοινός αγώνας των πολλών να ζήσουμε όπως μας αξίζει.Χωρίς κρίσεις, πολέμους, ρατσισμό. Άλλωστε το υποσχεθήκαμε και στον Τσε: «Hastalavictoriasiempre»… Μέχρι την νίκη για πάντα!

Πηγές:

Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή

* Πρόεδρος της μαρτυρικής Μαλαθύρου Πρώην δήμαρχος Μηθύμνης

Μέλος του Δ.Σ. του δικτύου μαρτυρικών πόλεων και χωριών της Ελλάδας

Περιόδου 1941-1945 (ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ)