Της Δήμητρας Καδδά | Την πολύ μεγάλη αδυναμία εύρεσης χρηματοδότησης για τη στήριξη επιχειρήσεων, υποδομών και άλλων κοινωνικών δράσεων καθρεφτίζουν οι συνθήκες «ασφυξίας» στα κοινοτικά προγράμματα. Παρά την «εξυγίανση» των προηγουμένων ετών οι υπερδεσμεύσεις (συμβάσεις πέραν των προϋπολογισμών) στο ΕΣΠΑ που τώρα ολοκληρώνεται (2007- 2013) παραμένουν στο 24% του προϋπολογισμού του, σε περίπου 6 δισ. ευρώ.
Το ποσό αυτό ξεπερνά τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καθώς εθνικό χρήμα δεν υπάρχει, με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων να έχει υποστεί διαδοχικές περικοπές στο «βωμό» του μνημονίου (σημ. η τελευταία 200 εκατ. ευρώ προ ημερών), τα έργα που «περισσεύουν» αναζητούν «στέγη». Οι επιλογές είναι είτε το νέο ΕΣΠΑ -αν πληρούν τους πολύ αυστηρούς όρους ένταξης- είτε το νέο πακέτο Juncker που και αυτό αναζητά κονδύλια…
Τα στοιχεία
Τα τελευταία δημόσια στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, καταγράφουν νομικές δεσμεύσεις (συμβάσεις) περίπου 6 δισ. ευρώ πέραν του προϋπολογισμού του τρέχοντος ΕΣΠΑ: Αντί για 23,97 δισ. ευρώ φτάνουν περίπου στα 30 δισ. ευρώ.
Συνολικά το ποσοστό υπερδεσμεύσεων φτάνει στο 24% και τους προηγούμενους μήνες, πριν από το πρόγραμμα «εξυγίανσης, ήταν πολύ υψηλότερο. Και πάλι σημαντικός αριθμός μικρών και μεγάλων έργων… περισσεύει.
Τα προγράμματα
Αναλογικά με τον προϋπολογισμό τους, το μεγαλύτερο πρόβλημα έχουν το Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων και τα περιφερειακά προγράμματα Κρήτη & Νήσοι Αιγαίου, Δυτική Ελλάδα – Πελοπόννησος – Ιόνιοι Νήσοι και Θεσσαλία – Στερεά Ελλάδα – Ήπειρος με πολλά μικρά τοπικά προγράμματα να αναζητούν πλέον χρηματοδότη.
Σε αξία υπερδέσμευσης τα πρωτεία έχουν οι υποδομές. Η ενίσχυση της Προσπελασιμότητας έχει… περίσσευμα περίπου 1 δισ. ευρώ.
Οι λύσεις
Τα έργα αυτά αναζητούν… «στέγη» καθώς εθνικό χρήμα δεν υπάρχει. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) έχει υποστεί πάνω από 10 περικοπές την τελευταία 5ετία στο «βωμό» της δημοσιονομικής προσαρμογής με την τελευταία περικοπή πολύ… φρέσκια: Αντί για 6,8 δισ. ευρώ το 2014 τελικά διατέθηκαν 6,6 δισ. ευρώ, προσφέροντας ένα «μαξιλάρι» στον προϋπολογισμό που δέχθηκε εκλογικό «πλήγμα» το Δεκέμβριο…
Η μία λύση πλέον είναι να ενταχθούν στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 των 19,7 δισ. ευρώ που εγκρίθηκε και σε επίπεδο προγραμμάτων πριν την αλλαγή του χρόνου «κόβοντας» όμως κονδύλια από νέα έργα.
Η δεύτερη λύση είναι να ενταχθούν στο Κοινοτικό Πακέτο για επενδύσεις 315 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια που τελεί όμως υπό… αναζήτηση χρηματοδότησης, με τη Γερμανία και άλλα κράτη σύμφωνα με πληροφορίες να φέρουν αντιστάσεις. Ήδη όπως και τα υπόλοιπα κράτη και η Ελλάδα έχει υποβάλλει κατάλογο με έργα.
Σύμφωνα με τον πίνακα που παρουσίασε το Capital.gr, η Ελλάδα έστειλε μία λίστα με 174 μεγάλα έργα, αξίας περίπου 41 δισ. ευρώ. Ειδική ομάδα της Ε.Ε. έχει συγκεντρώσει από όλα τα κράτη ανάλογες λίστες με συνολικά 2.000 πιθανά σχέδια αξίας 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ.