Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση που υπογράφει η πρόεδρος της Ένωσης Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης κ. Ιωάννα Μελάκη:

Πέπλο αγωνίας και άγχους σκεπάζει χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά του ν. 3869/2010 (Νόμος Κατσέλη), τα οποία βρίσκονται εν αναμονή της απόφασης του Αρείου Πάγου σχετικά με τον τρόπο εκτοκισμού των δανείων τους.

Στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας μας κρίνεται το οικονομικό μέλλον χιλιάδων δανειοληπτών που έχουν ήδη λάβει ή αναμένουν απόφαση υπαγωγής στον ν. 3869/2010. Στις 27 Φεβρουαρίου 2025 εκδικάζεται στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου η υπόθεση που αφορά τον τρόπο εκτοκισμού των δανείων που υπάγονται στον συγκεκριμένο νόμο. Δηλαδή, αν ο τόκος πρέπει να υπολογίζεται επί του συνολικού άληκτου κεφαλαίου ή αν θα επιβάλλεται αποκλειστικά στη μηνιαία δόση.

Η απόφαση αυτή θα καθορίσει εάν οι δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί στον νόμο θα επιβαρύνονται με τόκο στο συνολικό άληκτο κεφάλαιο ή αν ο τόκος θα εφαρμόζεται μόνο στις μηνιαίες δόσεις.

Παρέμβαση της Ένωσης Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης

Η Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης, ως επίσημος πιστοποιημένος κοινωνικός φορέας υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης (Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, Αρ. Μητρώου 35), συμμετείχε ενεργά από την αρχή της εφαρμογής του ν. 3869/2010, αναλαμβάνοντας την ενημέρωση, καθοδήγηση και ένταξη χιλιάδων νοικοκυριών σε παγκρήτιο επίπεδο. Με την εμπειρία που έχει αποκτήσει στη διαχείριση αυτού του δύσκολου ζητήματος, θεωρεί υποχρέωσή της να ενημερώσει φορείς και κοινωνία με πλήρη αντικειμενικότητα, πριν τη λήψη μιας τόσο σοβαρής απόφασης από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.

Διαφωνίες και νομικές ερμηνείες

Υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες μεταξύ των δικηγόρων των δανειοληπτών, των τραπεζών και των νέων ιδιοκτητών των δανείων (funds και servicers). Ορισμένοι δανειολήπτες, αναζητώντας λύση, προσέφυγαν στα δικαστήρια ζητώντας ερμηνεία των τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεών τους.

Στο πλαίσιο του ν. 3869/2010, η πρόθεση του νομοθέτη ήταν ξεκάθαρη: να παρέχει, μέσω δικαστικής απόφασης, μια δεύτερη ευκαιρία σε φυσικά πρόσωπα, ώστε να ρυθμίσουν τις οφειλές τους σύμφωνα με τις οικονομικές τους δυνατότητες και να προστατεύσουν την πρώτη τους κατοικία.

Οι κίνδυνοι μιας δυσμενούς απόφασης

Μια ενδεχόμενη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που θα υπολογίζει τον εκτοκισμό στο άληκτο κεφάλαιο θα αυξήσει τα οφειλόμενα ποσά. Αυτό θα οδηγήσει πολλούς δανειολήπτες σε αδυναμία πληρωμής των καθορισμένων δόσεων, με αποτέλεσμα να χάσουν την προστασία του ν. 3869/2010 και να βρεθούν αντιμέτωποι με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς της πρώτης τους κατοικίας.

Οι πιστωτικοί φορείς (τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων) υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή του εκτοκισμού στη μηνιαία δόση θα προκαλέσει μεγάλη απώλεια εσόδων, καθώς τα δάνεια έχουν τιτλοποιηθεί μέσω του μηχανισμού κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής». Ισχυρίζονται ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κατάπτωση των εγγυήσεων και σε αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος. Ωστόσο, αυτά είναι ετεροχρονισμένα επιχειρήματα που δεν αφορούν τους δανειολήπτες που εντάχθηκαν στον Νόμο Κατσέλη.

Τι πρέπει να ληφθεί υπόψη από τον Άρειο Πάγο

1️⃣ Οι δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί στο ν. 3869/2010 είναι πολίτες που κρίθηκαν από τα δικαστήρια ως συνεργάσιμοι και τους χορηγήθηκε απόφαση ρύθμισης του χρέους τους. Η απόφαση του Αρείου Πάγου πρέπει να σταθεί στο πλευρό τους, απαλλάσσοντάς τους από επιπλέον άγχος και ανασφάλεια.

2️⃣ Οι εν λόγω δανειολήπτες βρέθηκαν σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής λόγω της οικονομικής κρίσης και των αλλεπάλληλων περικοπών στους μισθούς τους. Παρ’ όλα αυτά, πληρώνουν ανελλιπώς από το 2012, τηρώντας τις δικαστικές αποφάσεις.

3️⃣ Μια πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση θα οδηγήσει σε νέο κύμα πλειστηριασμών, αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων και απόγνωση για χιλιάδες συμπολίτες μας.

4️⃣ Η τιτλοποίηση των δανείων πραγματοποιήθηκε μεταγενέστερα από την υπαγωγή των οφειλετών στον νόμο Κατσέλη. Αν ο τρόπος εκτοκισμού επιβαρύνει υπέρμετρα τους δανειολήπτες, θα αυξηθεί η πιθανότητα κατάπτωσης των κρατικών εγγυήσεων, αντί να αποτραπεί.

Δίκαιη απόφαση και κοινωνική δικαιοσύνη

Η Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης, ως κοινωνικός φορέας που μάχεται για τα δικαιώματα των οικονομικά αδύναμων συμπολιτών μας, τονίζει ότι:

➡️ Η Δικαιοσύνη πρέπει να λάβει υπόψη την κερδοφορία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και να απορρίψει το αίτημα των πιστωτών για ανατοκισμό με βάση το άληκτο κεφάλαιο.

➡️ Οι δανειολήπτες που εντάχθηκαν στον ν. 3869/2010 δεν πρέπει να τιμωρηθούν αναδρομικά, καθώς έχουν συμμορφωθεί με τις δικαστικές αποφάσεις και καταβάλλουν δόσεις εδώ και πάνω από μια δεκαετία.

➡️ Μια απόφαση υπέρ των πιστωτικών ιδρυμάτων θα οδηγήσει σε ένα νέο κύμα οικονομικής εξαθλίωσης για χιλιάδες οικογένειες.

Η Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης καλεί την Πολιτεία, τη Δικαιοσύνη και την κοινωνία να σταθούν στο πλευρό των δανειοληπτών και να διασφαλίσουν ότι η απόφαση του Αρείου Πάγου θα είναι δίκαιη και κοινωνικά υπεύθυνη.