Σε αυτές τις εκλογές η αποχή είχε αύξηση περίπου 7 ποσοστιαίες μονάδες εφόσον από 36,4% τον Ιανουάριο ανέβηκε στο 43,43%. Δεν επηρέασε το αποτέλεσμα (μοιράστηκε αναλογικά σε όλα τα κόμματα) επηρέασε όμως το σώμα των εκλεκτόρων: ένας/μια στους δυο ψηφοφόρους δεν πήγε να ψηφίσει.
Υπάρχει σίγουρα ένα μήνυμα σε αυτήν την αύξηση της αποχής: ενώ σχεδόν πάντα ένα τουλάχιστον 20% δεν συμμετέχει σε καμία εκλογική αναμέτρηση, το “κόμμα της αποχής” ανεβάζει τα ποσοστά του συνεχώς, ειδικά εν μέσω κρίσης και ιδιαίτερα κάθε “δεύτερες” εκλογές όπως σε εκείνες του 2012 και όπως στις χθεσινές.
Γύρω από το ζήτημα αυτό αναπτύσσονται πολλές θεωρίες και εκτιμήσεις. Όμως πολιτικοί εκπρόσωποι της αποχής δεν υπάρχουν. Έτσι ότι και να πουν οι αναλυτές βρίσκεται κοντά στην αυθαιρεσία. Υπάρχει όμως ένα κραυγαλέο γεγονός ψυχολογικού περισσότερο παρά πολιτικού τύπου που παρουσιάζεται σε συνθήκες κρίσης, πολέμου, χρεοκοπίας και γενικά σε συνθήκες μεγάλης δυσκολίας στην επιβίωση: η άρνηση. Όταν η ζωή κυλάει μέσα στην αγωνία αν θα έχεις και αύριο χρήματα να την βγάλεις, ρεύμα ή σπίτι να μείνεις, δουλειά ή πελάτες για να συνεχίσει η επιχείρησή σου, ρύθμιση για το δάνειό σου κλπ κλπ συχνότατα δεν έχεις και το κουράγιο να εισπράττεις καθημερινά τις αγωνίες για την ικανότητα των πολιτικών να λύσουν το οποιοδήποτε πρόβλημα ή τις δυσοίωνες προβλέψεις των ΜΜΕ της διαπλοκής και την εκστρατεία τρόμου για να βγουν οι δικοί τους ή να υποταχθούμε στους δανειστές.
Η ζωή μοιάζει λίγο καλύτερη αν ξεχαστείς λίγο από την φρίκη των απειλών. Έτσι αρνείσαι να συμμετέχεις, λες μέσα σου “δεν έχω τίποτα να περιμένω” ή “όλοι είναι ίδιοι” ή “όλα είναι κανονισμένα κι εμείς απλά τα νομιμοποιούμε” και αρνείσαι ακόμη και τις ειδήσεις. Στις εκλογές δεν μπαίνεις σε διλήμματα γιατί δεν αντέχεις άλλο βάρος στην ζωή σου. Δεν πας καν, αρνείσαι το “στημένο παιχνίδι” και τις ανησυχίες των πολιτικών για την επαγγελματική τους αποκατάσταση, την σύνταξη με δυο τετραετίες στο κοινοβούλιο και το εισόδημά τους.
Η αλήθεια είναι ότι τα χρόνια της κρίσης ο περισσότερος κόσμος κατέρρευσε ψυχολογικά. Οι αλλαγές στη ζωή μας ήταν τόσο έντονες και βίαιες που αν όχι όλοι/όλες οι περισσότεροι χρειαζόμαστε ψυχολογική βοήθεια για να συνεχίσουμε – όσο μάλιστα δεν φαίνεται ελπίδα και προοπτική, η κατάθλιψη έρχεται για να μείνει.
Το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης προκάλεσε κύματα νέας μελαγχολίας. Οι ευρωπαίοι δεν θέλουν να βοηθήσουν. Οι γερμανοί μας χρησιμοποίησαν και τώρα θέλουν να μας διώξουν από την ΕΕ. Κανείς δεν αναγνωρίζει ότι ο λαός δεν φταίει για την διαφθορά και την ανικανότητα των πολιτικών. Την έχουμε βάψει κοινώς.
Κάποιοι το είδαν ήρωες – θα πεθάνουμε πολεμώντας, τουλάχιστον θα κρατήσουμε την περηφάνεια μας. Άλλοι το είδαν ότι πάει τέλειωσε – αφού έκαναν και τον ΣΥΡΙΖΑ πιόνι τους, δεν υπάρχει ελπίδα. Οι ρεαλιστές νοιώθουν και αυτοί κουρασμένοι – πόσο κουράγιο πια θέλει για να βγεις από την τρύπα που μας έριξαν;
Ένα περίπου 44% δεν πήγε να ψηφίσει σε αυτές τις εκλογές. Το μήνυμά τους είναι εξίσου σημαντικό με εκείνων που έδωσαν μια δεύτερη ευκαιρία στην Αριστερά και τον Α.Τσίπρα. Είναι η δήλωση του που πάνε τα πράγματα εάν η κυβέρνηση της Αριστεράς αποτύχει να επιβάλει το δίκαιο. Την αξιοκρατία. Το κράτος που δεν κυνηγά τον Πολίτη αλλά τον υπηρετεί, τον βοηθά και τον προστατεύει – τουλάχιστον τον σέβεται και τον ενημερώνει. Ίσως στα οικονομικά να μην υπάρχει άμεση λύση, μπορεί η ανασυγκρότηση να απαιτεί μια γενιά. Αλλά η δικαιοσύνη μπορεί να είναι άμεση. Και πρέπει. Αλλιώς μας περιμένει αποχή και φασισμός.
Η εντολή της αποχής είναι η ίδια με άλλον τρόπο με την εντολή της δεύτερης ευκαιρίας: κυβερνήστε επιτέλους με δικαιοσύνη. Φροντίστε τους αδικημένους. Κυνηγήστε τα λαμόγια, τους νταβατζήδες, τα καρτέλ, τις offshore, τα νόμιμα και ηθικά, Βρείτε ποιοι έκαναν περιουσίες κλέβοντας το δημόσιο. Ψάχτε τα πόθεν έσχες των ελεγκτών του δημοσίου μέχρι ρανίδος. Ξηλώστε το πασοκικό κράτος της ρεμούλας και το μπλε κράτος της αρπαγής. Χρησιμοποιήστε άφθαρτους ανθρώπους και όχι μέλη των παλαιών μηχανισμών που στρέφονται ξανά προς τον ισχυρό. Διώξτε τους αποσπασμένους, τους νερουλάδες της Βουλής, ότι προκλητικό βασανίζει και απογοητεύει με την εικόνα του τον λαό. Κλείστε τα τσοντοκάναλα των εργολάβων της διαπλοκής και τα τηλεοπτικά πορνεία των υπόδικων της διαφθοράς.
Φτωχικά μπορούμε να ζήσουμε – ταπεινωμένοι/ες όχι. Η πολιτική δεν έχει πλέον αξιοπρέπεια – την έχει χάσει προ πολλού – οφείλει να αποδείξει από την αρχή ότι έχει ήθος. Με πράξεις.
Η παρακαταθήκη της ηττημένης Αριστεράς είναι ακριβώς αυτή: μπορεί να μην έχουμε το μαγικό ραβδί που θα μας βγάλει από τα μνημόνια με εύκολο τρόπο αλλά μπορούμε να φέρουμε πίσω την δικαιοσύνη, την διαφάνεια και την αξιοκρατία. Ξεκινώντας με τα αντίμετρα στις περικοπές και προωθώντας ότι χρήσιμο μπορεί να αλλάξει τις παθογένειες ενός παρασιτικού δημοσίου δεκαετιών. Ανοίγοντας και όχι κλείνοντας δρόμους για τον πολίτη αυτής της χώρας. Αν αυτό δεν το κάνει η Αριστερά, ποιος θα το κάνει;
Η εντολή της αποχής συναθροίζεται με αυτήν της δεύτερης ευκαιρίας. Η αποχή θεωρεί ότι δεν υπάρχει ελπίδα – η δεύτερη ευκαιρία ελπίζει ακόμη: και οι δυο ζητούν αλλαγή. Πρέπει να διαψεύσουμε τους πρώτους και να δικαιώσουμε τους δεύτερους – με την ίδια κίνηση: πηγαίνοντας με δικαιοσύνη στην ανασυγκρότηση.
Η εντολή της αποχής προς τους πολιτικούς της κυβέρνησης είναι: αποδείξτε ότι δεν είσαστε ελέφαντες. Αποδείξτε ότι αξίζετε δεύτερη ευκαιρία. Αλλιώς η δεύτερη ευκαιρία θα γίνει αποχή, η κατάθλιψη τρέλα και ο φασισμός του Κασιδιάρη η νέα κανονικότητα.