Ο μαζικός τουρισμός έχει μετατρέψει τη Φλωρεντία σε μια «πόρνη», δήλωσε η Σεσιλιέ Χόλμπεργκ, διευθύντρια της Galleria dell’Accademia, όπου φιλοξενείται ο Δαβίδ του Μικελάντζελο. Η διατύπωσή της προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και στην κεντρική πολιτική σκηνή, όμως η δήλωσή της επισημαίνει ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλοί δημοφιλείς προορισμοί στην Ευρώπη.
«Από τη στιγμή που μια πόλη γίνει πόρνη, είναι δύσκολο να ξαναγίνει παρθένα», ανέφερε η Σεσιλιέ Χόλμπεργκ και συμπλήρωσε: «Η Φλωρεντία είναι πολύ όμορφη και θα ήθελα να επιστρέψει στους πολίτες της και να μη συντριβεί από τον τουρισμό της». «Ωστόσο είναι ήδη πολύ αργά. Αν δεν υπάρξει απόλυτο φρένο στους αριθμούς, δεν βλέπω πλέον καμία ελπίδα», τόνισε, σύμφωνα με τη La Repubblica.
Η διευθύντρια του διάσημου μουσείου υπογράμμισε μεταξύ άλλων την έλλειψη κανονικών καταστημάτων για τους ανθρώπους της πόλης, καθώς οι δρόμοι έχουν γεμίσει με μαγαζιά που πουλούν τουριστικά προϊόντα, όπως σουβενίρ κ.α.
Η διατύπωσή της προκάλεσε άμεσα σφοδρές αντιδράσεις με αποτέλεσμα η ίδια, όπως αναφέρει ο Guardian, να αναγκαστεί να ζητήσει συγγνώμη για τη χρήση «λάθος λέξεων για την πόλη που αγαπώ». «Αυτό που ήθελα να πω είναι πως η Φλωρεντία θα πρέπει να γίνει πρότυπο για όλη την Ιταλία ενός ολοένα και πιο συνειδητοποιημένου τουρισμού και όχι ευκαιριακού», υπογράμμισε.
Ο υπουργός Πολιτισμού Τζενάρο Σαντζουλιάνο σχολιάζοντας την τοποθέτησή της έκανε λόγο για «σοβαρές και προσβλητικές δηλώσεις όχι μόνο για τη Φλωρεντία αλλά και για ολόκληρη την Ιταλία». Σημείωσε μάλιστα πως «θα αξιολογήσει την κατάσταση για να προχωρήσει στις κατάλληλες ενέργειες» στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας.
Όπως υπογραμμίζει ο Guardian, η κυβέρνηση της ακροδεξιάς Τζόρτζια Μελόνι έχει κατηγορηθεί πως επιδιώκει να προωθήσει περισσότερους Ιταλούς σε υψηλές θέσεις στο χώρο του πολιτισμού, καθώς και περισσότερους ομοϊδεάτες της. Η Σεσιλιέ Χόλμπεργκ είναι Γερμανίδα οπότε πολλοί εκτιμούν πως το μέλλον θα είναι μάλλον μακριά από την Galleria dell’ Accademia.
Ωστόσο αντιδράσεις προκλήθηκαν σε όλο το πολιτικό φάσμα. Αν η Φλωρεντία ήταν μια πόρνη, «μήπως τότε οι Φλωρεντίνοι είναι τα παιδιά μιας πόρνης και οι τουρίστες πελάτες μιας πόρνης;», είπε η αντιδήμαρχος της πόλης, Αλέσια Μπετίνι. Ο πρώην κεντροαριστερός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, γερουσιαστής της Φλωρεντίας, δήλωσε πως η Χόλμπεργκ «πρέπει να ζητήσει συγγνώμη ή να παραιτηθεί».
Το πρόβλημα του «υπερτουρισμού» και το κίνημα του «αντιτουρισμού»
Επί της ουσίας τώρα, η Χόλμπεργκ γίνεται η τελευταία αξιωματούχος στην Ιταλία που εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τις επιπτώσεις του υπερτουρισμού, ιδιαίτερα σε πόλεις όπως η Φλωρεντία και η Βενετία. Μάλιστα οι τοπικές αρχές της δεύτερης, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τον αριθμό των επισκεπτών, και υπό την απειλή της UNESCO πως δεν αποκλείεται να χάσει τον τίτλο της ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, ανακοίνωσε πως σχεδιάζει ένα σύστημα έκδοσης εισιτηρίων για τους τουρίστες – το οποίο θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Απρίλιο.
Μέτρα κατά του φαινομένου του υπερτουρισμού έχουν πάρει πόλεις και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Μετά από δεκαετίες ανεξέλεγκτης ανάπτυξης της τουριστικής βιομηχανίας, με εστίαση το κέρδος, φαίνεται πως αρκετές περιοχές στη γηραιά ήπειρο έχουν ξεπεράσει τα όρια τους και ο αριθμός των τουριστών που υποδέχονται προκαλεί πλέον περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη, αναγκάζοντας τις αρχές να λαμβάνουν μέτρα.
Είναι ενδεικτικό πως σε κάποιους δημοφιλείς προορισμούς της Ευρώπης, καταγράφεται ετησίως έως και 20πλασιος αριθμός τουριστών από τον αριθμό των κατοίκων. Αυτός είναι και ο λόγος που το κίνημα του αντιτουρισμού έχει αρχίσει πλέον και εξαπλώνεται από χώρα σε χώρα. Η «καρδιά» του κινήματος ξεκίνησε να χτυπάει στην Ισπανία και το σύνθημα «τουρίστες πηγαίντε σπίτι σας» ακούγεται όλο και πιο συχνά από την Ευρώπη και τα Βαλκάνια μέχρι την Ιαπωνία και την Ταϊλάνδη.