Γράφει ο Ιωάννης Κουρουτάκης
Ιανουάριος του 1917.
Η κατάσταση στη Ρωσία, στην Τσαρική Ρωσία είναι πολύ έκρυθμη. Οι μάζες βρίσκονται σε αναβρασμό. Η μια διαδήλωση ακολουθεί την άλλη. Κύμα απεργιών παραλύει τα εργοστάσια της Μόσχας, της Πετρούπολης του Μπακού και άλλων μεγάλων πόλεων.
Η επαναστατική θύελλα που στο περασμά της θα παρασύρει και θα σαρώσει τους πάντες και τα πάντα πλησιάζει.
Όλοι κατανοούν τον κίνδυνο, εκτός από τον τσάρο Νικόλαο τον Β’ που παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις τόσο των ξένων πρεσβευτών όσο και πολλών υπουργών του ότι πρέπει να κάνει κάτι για να σταματήσει το κακό ειδάλλως η επανάσταση που αναπόφευκτα θα ξεσπάσει θα συντρίψει την Δυναστεία, τον αφήνει αδιάφορο ή μάλλον για να είμαστε δίκαιοι ακούει τις συμβουλές μόνο της αλαζονικής τσαρίνας, της γυναίκας του Αλεξάνδρας φεοντόροβνας η οποία συνέχεια τον προτρέπει να δείξει την πυγμή του, να υψώσει το μαστίγιό του να γίνει ο Μέγας Πέτρος, ή ο Ιβάν ο τρομερός και να συντρίψει αυτούς τους άθλιους που τόλμησαν να υψώσουν το ανάστημά τους να κοιτάξουν κατάματα τον Πατερούλη πασών των Ρωσιών.
Στις 8 Μαρτίου 1917 90.000 άτομα κυρίως γυναίκες και στη συνέχεια στις μέρες που ακολουθούν 200.000 εργάτες, εγκατέλειψαν την εργασία τους και κατέβηκαν στους δρόμους κραυγάζοντας «κάτω η απολυταρχία» και λοιπά ανατρεπτικά συνθήματα. Ο στρατός και η αστυνομία απάντησαν ακολούθησε άγρια συμπλοκή, πραγματική σφαγή. Η Κούμα, η Ρωσική δηλαδή Βουλή εκλιπαρεί τον τσάρο να λάβει μέτρα που θα μπορούσαν να επαναφέρουν την γαλήνη. Τονίζουν μάλιστα άμεσα μέτρα, σήμερα, γιατί αύριο θα είναι αργά, πολύ αργά. Αφού διάβασε την δραματική αυτή έκκληση ο τσάρος καθ’ υπόδειξη της τσαρίνας απάντησε: «Ανοησίες! Ανοησίες! Όλα θα πάνε καλά».
Όμως τα πράγματα δεν πήγαν καθόλου καλά και όταν στις 12 Μαρτίου του 1917 το εκλεκτότερο και πιο πιστό τμήμα (Σύνταγμα) του στρατού – το Σύνταγμα Βολίνσκυ- που διετάχθει να διαλύσει τις απεργίες και τις διαδηλώσεις και να καταπνίξει με τα όπλα την εξέγερση των εργατών και αυτό επαναστάτησε και πήγε με το μέρος των εργατών, ο τσάρος Νικόλαος Β’ αναγκάστηκε να παραιτηθεί.
Από τη στιγμή εκείνη η Πετρούπολη βρέθηκε στα χέρια των επαναστατών. Στρατός και λαός ενώθηκαν και ανέτρεψαν την Δυναστεία των Ρωμανώφ μετά τριακόσια χρόνια απολυταρχικής κυριαρχίας της.
Η τσαρική Ρωσία δεν υπάρχει πια. Έσβησε. Και δεν είναι μονάχα αυτό. Ξεκίνησε κιόλας η μεγάλη επανάσταση που συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο.
Η ιστορία του κόσμου αλλάζει.
Ο Τσάρος παραιτείται. Δεν ορίζει όμως διάδοχό του τον γιό του Αλέξιο όπως αρχικά είχε αποφασίσει. Διάδοχός ορίζεται ο αδελφός του τσάρου Μεγάλος Δούκας Μιχαήλ Αξεξάνδροβιτς. Και τούτο γιατί ο γιατρός της Αυλής πληροφορεί τον τσάρο ότι ο γιός του Αλέξιος πάσχει από ανίατη αρρώστια και οι μέρες του ήταν μετρημένες.
Ορίζεται προσωρινή κυβέρνηση η οποία μαζί με τη Δούμα (Βουλή), αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της τύχης του τσάρου. Ο Κερένσκι που είναι πρόεδρος της Κυβερνήσεως αποφασίζει να μεταφερθεί ο τσάρος και η οικογένειά του στο θερινό ανάκτορο Τσάρσκογιε Σιέλα.
Όμως η πανίσχυρη εκτελεστική επιτροπή του Σοβιέτ αντιδρά. Οι Ρομανώφ πρέπει να καταλάβουν ότι είναι αιχμάλωτοι βροντοφωνάζουν και όχι παραθεριστές.
Στη Σιβηρία διατάζουν και πράγματι η πρώην αυτοκρατορική οικογένεια με μεγάλη μυστικότητα μεταφέρεται στην Σιβηρία συγκεκριμένα στο Τομπάλεκ μια πόλη απομονωμένη, βορείως του υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου.
Εδώ τα μέτρα είναι σκληρά, πολλές φορές απάνθρωπα, το βούτυρο και ο καφές καταργήθηκαν γιατί θεωρήθηκαν είδη πολυτελείας. Οι φέτες ψωμιού μειώθηκαν, το κρέας επίσης, το γάλα και τα αυγά καθώς και η ζάχαρη που έφερναν κάθε πρωί οι καλόγριες ενός κοντινού μοναστηριού κατασχέθηκαν.
Τελικά ύστερα από αφάνταστες περιπέτειες οι Ρομανώφ οδηγήθηκαν με ισχυρή συνοδεία, για περισσότερη όπως είπαν ασφάλεια στο Αικατερίνμπουργκ, και εγκαταστάθηκαν σε μια διώροφη μονοκατοικία την έπαυλη Υπάτιεφ, στο κέντρο της πόλεως που χαρακτηρίστηκε ως «οικία ειδικού προορισμού».
Ο μηχανικός Υπάτιεφ στον οποίο ανήκει το σπίτι εκδιώχθηκε κακήν – κακώς και οι στρατιώτες – φρουροί αντικαταστάθηκαν από εργάτες φρουρούς οι οποίοι φέρονται με βάναυσο τρόπο χωρίς ίχνος ανθρωπισμού στην τσαρική οικογένεια.
Η τσαρίνα Αλεξάνδρα χαράζει στον τοίχο του δωματίου της την χρονολογία 17/30 Απριλίου 1918.
Η στρατιωτική φρουρά αντικαταστάθηκε όπως είπαμε από εργάτες των εργοστασίων των Ουραλίων που κατασκόπευε κάθε κίνηση των Ρομανώφ και εκμεταλλεύονταν κάθε ευκαιρία να κάνει χυδαιότητες. Οι μεγάλες Δούκισσες κοιμόταν στο πάτωμα γιατί δεν υπήρχαν κρεβάτια.
Επικεφαλής στην «οικία ειδικού προορισμού» και υπεύθυνος για την φρούρηση του τσάρου και της οικογενείας του είνιαο ο Αλέξανδρος Αβντέγιεφγ, εργάτης άξεστος, αμόρφωτος, σκληρός όσο δεν παίρνει, ο οποίος έχει δώσει εντολή στους άνδρες του να φέρνωνται πολύ αυστηρά στους φυλακισμένους.
Στις αρχές του Ιουλίου του 1918 την πόλη Αικατίνμπουργκ τα στρατεύματα των Λευκορώσων και των Τσέχων απειλούσαν με κύκλωση. Η κατάσταση όσο περνούσαν οι μέρες γινόταν πιο δύσκολη. Περίπτωση να μεταφερθούν οι Ρομανώφ στην Μόσχα δεν υπήρχε.
Στις 12 Ιουλίου έγινε η μοιραία για το τσάρο και την οικογένειά του συγκέντρωση του Σοβιέτ των Ουραλίων.
Στη συγκέντρωση αυτή οι μπολσεβίκοι απεφάσισαν όχι μόνο τον τυφεκισμό των Ρομανώφ χωρίς δίκη αλλά και την εξαφάνιση των πτωμάτων τους. Η εντολή της εκτέλεσης δόθηκε σε κάποιον σαραντάρη μπολσεβίκο, πρώην ωρολογοποιό και φωτογράφο Γιουρόφσκι ονομαζόμενο, ο οποίος πήρε μαζί του και δέκα εκτελεστές Λετονούς στην καταγωγή για να αποτελειώσουν την μακάβρια αποστολή του.
Η αντίστροφη μέτρηση για την άλλοτε παντοδύναμη τσαρική οικογένεια άρχισε. Καμία δύναμη δεν μπορούσε πλέον να τους σώσει.
Την απόφαση του Σοβιέτ των Ουραλίων εγκρίνει η Μόσχα που συστήνει: Όσο το δυνατό «συντομότερα και με άκρα μυστικότητα».
16 Ιουλίου 1918. Μεσάνυχτα.
Ο αρχιεκτελεστής Ιάκωβος Γιουρόφσκι ήρεμος όσο ποτέ χτυπάει την πόρτα του δωματίου του τσάρου. Όταν αυτός ανοίγει ο Γιουρόφσκι του λέει ότι πρέπει άπαντες να κατεβούν στο ισόγειο για μεγαλύτερη ασφάλεια γιατί προετοιμάζεται δήθεν και τάχα μου επίθεση κατά του σπιτιού από τους Τσέχους και τους Λευκορώσους που έχουν κυκλώσει την πόλη.
Περνάει περίπου μια ώρα. Στο διάστημα αυτό οι μεγάλες δούκισσες και η τσαρίνα κρύβουν τα κοσμήματά τους στα εσώρουχά τους.
Τέλος οι φυλακισμένοι βγαίνουν από τα δωμάτιά τους και κατεβαίνουν τη σκάλα ακολουθώντας τον Γιουρόφσκι που τους οδηγεί στο δωμάτιο του ισογείου. Στο μοιραίο δωμάταιο (διαστάσεων περίπου 6χ6) και τους λέει να περιμένουν εκεί γιατί σε λίγο θα φτάσουν τα αυτοκίνητα που θα τους μεταφέρουν σε άλλη ασφαλέστερη περιοχή.
Στο δωμάτιο ευρίσκονται: ο τσάρος Νικόλαος, η τσαρίνα Αλεξάνδρα, ο Τσάρεβιτς Αλέξιος, οι μεγάλες δούκισσες Όλγα, Τατιάνα, Μαρία και Αναστασία, καθώς επίσης ο γιατρός Μπότκιν, ο μάγειρας Χαριτόνωφ, ο βοηθός κουζίνας Τρούπ, και η καμαριέρα της τσαρίνας Ντεμίντοβα.
Μετά από λίγο συγκεκριμένα στις μία και μισή μετά τα μεσάνυχτα ο Γιουρόφχκι ξαναμπαίνει στο δωμάτιο ακολουθούμενος από τους εννέα Λετονούς. Πολύ ψυχρά ο αρχιεκτελεστής ανακοινώνει στον τσάρο πως το Σοβιέτ των Ουραλίων είχε αποφασίσει τον θάνατό του καθώς επίσης και τον θάνατο όλης της οικογένειάς του.
Ο Νικόλαος Β’ δεν κατάλαβε. «Μα πώς;» είπε. Αντί για απάντηση ο Γιουρόφσκι αδειάζει το περίστροφό του πάνω στον τσάρο που σωριάζεται κάτω, δίνοντας έτσι το σύνθημα για την εκτέλεση των υπολοίπων.
Οι Λετονοί αρχίζουν κι αυτοί να πυροβολούν και η ατμόσφαιρα γεμίζει από κρότους, καπνούς και φωνές. Στιγμές τρομερές! Οι υπηρέτες κεραυνοβολούνται. Η τσαρίνα, ο γιατρός Μπότκιν, οι μεγάλες δούκισσες σωριάζονται προς στιγμή η καμαριέρα Ντεμίντοβα σαν από θαύμα γλυτώνει από τις σφαίρες, δεν γλυτώνει όμως και από τις ξιφολόγχες. Ο Γιουρόφσκι σκύβει πάνω στον πεσμένο και αιμόφυρτο Τσάρβιτς και τον αποτελειώνει ρίχνοντάς του τρείς πιστολιές στο κεφάλι. Οι Λετονοί δίνουν τη χαριστική βολή στις μεγάλες δούκισσες που ψυχομαχούνε. Σε λίγα λεπτά όλοι ήταν νεκροί. Τα πτώματα τυλιγμένα σε γκρίζες στρατιωτικές κουβέρτες, φορτώνονται σ’ ένα φορτηγό «Φίατ», και μεταφέρονται σε ένα εγκαταλελειμμένο ορυχείο του χωριού Κοπιάτκι όπου ξεφορτώνονται σε ένα μεγάλο ξέφωτο.
Ο Γιουρόφσκι δίνει εντολή να γυμνωθούν όλα τα πτώματα και να αφαιρεθούν όλα τα κοσμήματα που πρέπει να είναι ραμμένα στα φορέματα και στα εσώρουχα της τσαρίνας και των κοριτσιών της. «Δεν περιμέναμε να βρούμε τόσα κοσμήματα» θα πει αργότερα ο κόκκινος επίτροπος.
Η Σφαγή των Ρομανώφ και της ακολουθίας τους, δεν ήταν τίποτα μπροστά στην επιχείρηση αφανισμού των πτωμάτων που θα ακολουθήσει. Με τσεκούρια και μπαλτάδες κομματιάζουν τα γυμνά πτώματα. Σχηματίζεται ένας τεράστιος σωρός. Κεφάλια, πόδια, χέρια, κορμιά όλα μαζί ανακατωμένα. Σκέτη κτηνωδία. Ατάραχος ο επίτροπος Γιουρόφσκι διατάζει να ρίξουν τον σωρό από ανθρώπινα μέλη στην φωτιά για να καούν και να εξαφανιστεί κάθε ίχνος των Ρομανώφ.
Δεν αρκεί όμως μόνο η φωτιά. Χρειάζονται κάπου 190 χιλιόγραμμα βιτριόλι συν 700 κιλά βενζίνη. Η εξαφάνιση των 11 πτωμάτων είναι πολύ δύσκολη δουλειά.
Ο Γιουρόφσκι αισθάνεται ικανοποιημένος πέτυχε το έργο του… Άξιος!!!