Το πρωτοεμφανιζόμενο κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» αιφνιδίασε τον Γάλλο πρόεδρο Μακρόν και έστρεψε προς τη Γαλλία βλέμματα απορίας. Ιδού μερικές απαντήσεις.
1. Τι έστειλε τους Γάλλους στους δρόμους;
Πρόκειται ουσιαστικά για διαμαρτυρίες απέναντι στο αυξανόμενο κόστος ζωής. Η σχεδιαζόμενη αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι – αλλά το αίσθημα εγκατάλειψης των κατοίκων της υπαίθρου, που εξαρτώνται απολύτως από τα αυτοκίνητά τους λόγω έλλειψης συγκοινωνιακών επιλογών, έχει πολύ βαθύτερες ρίζες. Πίσω από τη λάμψη του Παρισιού, μεγάλα κομμάτια της Γαλλίας μαραζώνουν και οι κάτοικοί τους αποφάσισαν να μην υποφέρουν πλέον σιωπηλά.
2. Οι Γάλλοι έχουν την εξέγερση «στο αίμα τους». Σε τι διαφέρουν οι κινητοποιήσεις αυτές από αντίστοιχες του πρόσφατου παρελθόντος;
Το 2005 είχαν ξεσπάσει εκτεταμένες ταραχές στα προάστια του Παρισιού. Τα πλήθη που έκαψαν χιλιάδες αυτοκίνητα αποτελούνταν κυρίως από νεαρούς κατοίκους υποβαθμισμένων περιοχών που διαμαρτύρονταν για την αστυνομική βία και την έλλειψη προοπτικών. Τα «Κίτρινα Γιλέκα», αντιθέτως, φοριούνται από άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, ενώ το αόρατο σύνορο που περιόρισε τις ταραχές του 2005 στην παρισινή περιφέρεια έχει αλωθεί. Οι εικόνες των καταστροφών στις πιο ακριβές περιοχές της γαλλικής πρωτεύουσας έχουν αφήσει άναυδους τους παρατηρητές. «Ζω στη Γαλλία 22 χρόνια. Δεν έχω δει ποτέ τέτοια καταστροφική μανία σαν αυτή που με περικύκλωσε στους καλύτερους δρόμους του Παρισιού το Σάββατο», έγραψε στην εφημερίδα Guardian o συγγραφέας Τζον Λίχφιλντ. «Υστερικό μίσος όχι μόνο απέναντι στην αστυνομία αλλά και σε μνημεία της ίδιας της γαλλικής δημοκρατίας, όπως την Αψίδα του Θριάμβου. Η δωδεκάωρη μάχη ξεπέρασε τη βίαιη διαμαρτυρία, ξεπέρασε τις ταραχές και έφθασε στο σημείο της εξέγερσης, ακόμη και του εμφυλίου πολέμου», υποστήριξε ο Λίχφιλντ.
3. Τι ζητούν οι διαδηλωτές;
Δεν υπάρχει ενιαίο συντονιστικό των διαδηλώσεων, ως εκ τούτου δεν υπάρχει ενιαίος κατάλογος αιτημάτων. Τα αιτήματα κυμαίνονται από την κατάργηση της σχεδιαζόμενης αύξησης του φόρου στη βενζίνη και στο πετρέλαιο κίνησης ώς την παραίτηση του προέδρου Μακρόν («Macron, demission») και την υιοθέτηση νέου συντάγματος.
4. Αν το κίνημα είναι ακέφαλο, με ποιους θα συνομιλήσει η γαλλική κυβέρνηση;
Την περασμένη εβδομάδα ορίστηκε οκταμελής ομάδα εκπροσώπων, η οποία επρόκειτο την Παρασκευή να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ. Ενα από τα μέλη της ομάδας, όμως, ο 26χρονος δημοσιογράφος του Διαδικτύου Ζασόν Ερμπέρ τίναξε τη συνάντηση στον αέρα, επειδή ο Φιλίπ δεν δέχθηκε να μεταδοθεί ζωντανά στο Ιντερνετ. Εξάλλου, ο νέος γύρος επαφών που επιδιώκει η κυβέρνηση είναι αμφίβολο αν θα υλοποιηθεί. Μία από τις συλλογικότητες, τα «Ελεύθερα Κίτρινα Γιλέκα», που θεωρείται μετριοπαθής, ανακοίνωσε χθες ότι κανένα μέλος της δεν θα προσέλθει σε συνάντηση με τον πρωθυπουργό. «Από χθες, βουλευτές του LREM (του κυβερνώντος κόμματος) δηλώνουν στα ΜΜΕ ότι η κυβερνητική πολιτική δεν αλλάζει. Δεν θα γίνουμε μαριονέτες μιας επικοινωνιακής πολιτικής», είπε το μέλος της συλλογικότητας Μπενζαμέν Κοσί.
5. Τι κάνουν τα κόμματα και τα συνδικάτα;
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, που δεν έχουν κατορθώσει ώς τώρα να εμποδίσουν την ατζέντα του Γάλλου προέδρου Μακρόν, ετοιμάζουν στις 14 Δεκεμβρίου ημέρα γενικής κινητοποίησης, ενώ η «Ανυπότακτη Γαλλία», το αριστερό κίνημα του Ζαν-Λικ Μελανσόν επιχειρεί να εκφράσει πολιτικά την εξέγερση. «Ο κ. Μακρόν έγραψε βιβλίο με τίτλο “Επανάσταση”», είπε ο Μελανσόν. «Ηταν προφητικό, αν και δεν ήταν αυτή η επανάσταση που εννοούσε».