Πρώτη φορά Έλληνας επιστήμονας τίθεται επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας για τις λύσεις βασισμένες στη φύση
Πρόεδρος της Επιστημονικής Ομάδας των Συστημάτων Τεχνητών Υγροβιότοπων για τον Έλεγχο της Ρύπανσης των Υδάτων (Specialist Group ‘Wetland Systems for Water Pollution Control’) της Διεθνούς Ένωσης Υδάτων (International Water Association, https://iwa-network.org/) εκλέχθηκε ο Αλέξανδρος Στεφανάκης, Επίκουρος Καθηγητής της Σχολής Χημικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης και Διευθυντής του Εργαστηρίου Τεχνολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος. Η διεθνής αυτή διάκριση είναι το αποτέλεσμα της εκλογικής διαδικασίας μεταξύ των μελών της Επιστημονικής Ομάδας, η οποία απαριθμεί περισσότερα από 450 μέλη σε περισσότερες από 50 χώρες.
Πρόκειται για μια τιμητική διάκριση καθώς είναι η πρώτη φορά που Έλληνας Επιστήμονας εκλέγεται στο προεδρείο της επιστημονικής ομάδας αυτής στα 35 χρόνια ύπαρξής της. Η εκλογή του κ. Στεφανάκη αποτελεί και αναγνώριση της εξαιρετικής συνεισφοράς του στην επιστήμη της βιώσιμης διαχείρισης υγρών αποβλήτων με φυσικά συστήματα επεξεργασίας και λύσεις βασισμένες στη φύση με μελέτες, πρωτοποριακά έργα και περιβαλλοντική έρευνα αιχμής ανά τον κόσμο, σε ένα κλάδο της περιβαλλοντικής μηχανικής που σήμερα βρίσκεται στο επίκεντρο διεθνών οργανισμών και φορέων όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη.
Η τεχνολογία των Τεχνητών Υγροβιότοπων και των Λύσεων Βασισμένων στη Φύση αποκτά ιδιαίτερη σημασία ειδικά την περίοδο αυτή, καθώς πριν λίγο καιρό αναθεωρήθηκε η Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων (UWWT) (91/271/EEC), θέτοντας στόχους όπως η ενεργειακή ουδετερότητα για τον τομέα έως το 2040, η μείωση της χρήσης ενέργειας – χρήση ανανεώσιμων πηγών, η ενθάρρυνση της επαναχρησιμοποίησης του νερού και χρήσης ιλύος, και ειδικά η διεύρυνση του πεδίου της ισχύουσας Οδηγίας ώστε να καλύπτει όλους τους οικισμούς με > 1.000 κατοίκους (από 2000 μέχρι πρότινος). Ο ελληνικός χώρος, τόσο ως προς το ανάγλυφο όσο ως και προς τις κλιματολογικές συνθήκες, καθιστά την τεχνολογία των Τεχνητών Υγροβιότοπων ιδανική λύση για τη διαχείριση λυμάτων σε μικρούς και μικρομεσαίους οικισμούς όπου είναι ασύμφορο (έως αδύνατο) να κατασκευαστεί μια συμβατική μονάδα επεξεργασίας λυμάτων λόγω του εξαιρετικά υψηλού κόστους κατασκευής και λειτουργίας. Οι ΤΥ μπορούν να καλύψουν αυτό το κενό και τις επιταγές της νέα αναθεωρημένης οδηγίας, καθώς έχουν χαμηλότερο κόστος επένδυσης, δεν έχουν πολύπλοκα μηχανικά μέρη, μειωμένος κόστος λειτουργίας έως και 90% σε σχέση με τις συμβατικές τεχνολογίες, ενώ η λειτουργία και συντήρησή τους είναι απλή και δεν απαιτεί μόνιμο εξειδικευμένο προσωπικό. Υπηρετώντας δε την αποκεντρωμένη διαχείριση λυμάτων, η επεξεργασμένη εκροή γίνεται πιο εύκολα διαθέσιμη για επαναχρησιμοποίηση.
Η Διεθνής Ένωση Υδάτων είναι το παγκόσμιο δίκτυο των επαγγελματιών του νερού που αγωνίζονται για έναν κόσμο στον οποίο η διαχείριση του νερού γίνεται με σύνεση, βιώσιμο και δίκαιο τρόπο. Προσελκύοντας περισσότερους από 10.000 επαγγελματίες-μέλη από περισσότερες από 140 χώρες, η Διεθνής Ένωση Υδάτων (IWA) συγκεντρώνει επιστήμονες, ερευνητές, εταιρείες τεχνολογίας, επιχειρήσεις κοινής ωφελείας ύδρευσης και αποχέτευσης και ευρύτερα ενδιαφερόμενα μέρη που εμπλέκονται στη διαχείριση του νερού. Ως η μεγαλύτερη ένωση μελών για τον παγκόσμιο τομέα του νερού, η Ένωση το αποτελεί το κορυφαίο δίκτυο και παγκόσμιο κόμβο γνώσης για τα ζητήματα των υδάτων, που δραστηριοποιείται στον χώρο αυτό για περισσότερα από 75 χρόνια, συνδέοντας τους επαγγελματίες του νερού σε όλο τον κόσμο.
Σύντομο βιογραφικό
Ο Αλέξανδρος Στεφανάκης είναι από τα τέλη του 2019 Επίκουρος Καθηγητής στη Σχολή Μηχανικών Χημικών και Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης και Διευθυντής του Εργαστηρίου Τεχνολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος. Είναι κάτοχος διπλώματος Μηχανικού Περιβάλλοντος και Διδάκτωρ του ίδιου Τμήματος του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, με M.Sc. από το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών.
Είναι εκλεγμένος Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Οικολογικής Μηχανικής, καθώς και εκλεγμένος Περιφερειακός Συντονιστής Αφρικής και Μέσης Ανατολής για την Ομάδα ‘Wetlands for Water Pollution Control’ της Διεθνούς Ένωσης Νερού (International Water Association). Είναι αρχισυντάκτης στο περιοδικό της Springer ‘Circular Economy and Sustainability’, και Associate Editor σε άλλα (Ecological Engineering, Environmental Science and Pollution Research, Nature-Based Solutions). Έχει οριστεί Ευρωπαίος Πρεσβευτής του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το Κλίμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σκοπό την προώθηση του μηνύματος και συντονισμό δράσεων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με το κορυφαίο 2% των Επιστημόνων παγκοσμίως του Πανεπιστημίου Stanford.
Στο παρελθόν, εργάστηκε ως Λέκτορας και Ερευνητής στο School of Environment and Technology, University of Brighton στο Ηνωμένο Βασίλειο, ως Ερευνητής στο Helmholtz Center for Environmental Research – UFZ στην Γερμανία και στο University of Beira Interior στην Πορτογαλία. Έχει απασχοληθεί στο πολυεθνικό γκρουπ Bauer Resources GmbH ως Manager Τεχνο-οικονομικών Προσφορών (Tender Manager) και Ειδικός Τεχνητών Υγροβιότοπων (Wetlands Specialist) με βάση τη Μέση Ανατολή. Έχει υπάρξει υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών στο Πρόγραμμα Αριστείας ΙΚΥ – Siemens.
Ως Μηχανικός και Ερευνητής εστιάζει στη μηχανική του νερού και υγρών αποβλήτων, και συγκεκριμένα στις λύσεις που βασίζονται στη φύση και στην οικολογική μηχανική για τη βιώσιμη διαχείριση νερών και υγρών αποβλήτων σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής. Ασχολείται με το περιεχόμενο και τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, ιδιαίτερα στη διαχείριση των υδάτων και αποβλήτων, στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης προς μια βιώσιμη κοινωνία. Είναι διεθνώς αναγνωρισμένος ειδικός σε βιώσιμα και αποκεντρωμένα συστήματα επεξεργασίας νερού και λυμάτων, όπως οι Τεχνητοί Υγροβιότοποι. Έχει σχεδιάσει δεκάδες τέτοιες εγκαταστάσεις ανά τον κόσμο.
Το επαγγελματικό του χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει το σχεδιασμό και λειτουργία της μεγαλύτερης βιομηχανικής μονάδας Τεχνητού Υγροβιότοπου στον κόσμο (175.000 μ³/μέρα) για τη διαχείριση υγρών αποβλήτων πετρελαιοπηγών στο Ομάν, η οποία έχει βραβευθεί από τον πρώην ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών Kofi Annan για τις περιβαλλοντικές της επιδόσεις (99% μείωση αερίων θερμοκηπίου). Έχει επίσης σχεδιάσει τη μεγαλύτερη μονάδα Τεχνητού Υγροβιότοπου στον κόσμο για την επεξεργασία αστικών υγρών αποβλήτων (16.000 μ³/μέρα) στην Σαουδική Αραβία (Red Sea Project), καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα συστήματα Τεχνητών Υγροβιότοπων στον κόσμο για την επεξεργασία απορροής ορυχείων στην Βραζιλία (45.000 κ.μ/μέρα). Έχει πληθώρα εργασιών σε διεθνή περιοδικά με κριτές, βιβλία, κεφάλαια βιβλίων και πρακτικά συνεδρίων και έχει δώσει πολλές προσκεκλημένες ομιλίες. Συμμετέχει σε διάφορα εθνικά και διεθνή ερευνητικά προγράμματα σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο.