Ανησυχητικά είναι τα πρώτα στοιχεία αποδοχής της επιστρεπτέας προκαταβολής που θέσπισε το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις την απαιτούμενη ρευστότητα που χρειάζονται για να επαναλειτουργήσουν μετά το δίμηνο «λουκέτο» εξαιτίας του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, μία στις τρεις επιχειρήσεις αρνήθηκε να λάβει την ενίσχυση παρά το γεγονός ότι οι όροι ήταν ιδιαίτερα δελεαστικοί. Συγκεκριμένα το επιτόκιο του δανείου είναι κάτω από το 1%, ενώ οι επιχειρήσεις θα επέστρεφαν μόνο το 60% του ποσού της ενίσχυσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών ο κύριος λόγος που χιλιάδες εταιρείες διστάζουν να λάβουν τα οφέλη της επιστρεπτέας προκαταβολής είναι ένας από τους όρους που τις δεσμεύει να μην προχωρήσουν σε καμία απόλυση του προσωπικού τους μέχρι και τον Οκτώβριο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απόφαση, οι επιχειρήσεις που θα αξιοποιήσουν το χρηματοδοτικό σχήμα της επιστρεπτέας προκαταβολής υποχρεούνται να διατηρήσουν έως την 31η Οκτωβρίου 2020 τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούσαν υπό οιοδήποτε καθεστώς απασχόλησης κατά την 30ή Μαρτίου 2020, βάσει των στοιχείων του συστήματος «Εργάνη».
Η εξέλιξη αυτή απασχολεί ιδιαίτερα την κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο, καθώς είναι προφανές ότι επιχειρήσεις που δεν λαμβάνουν μία τόσο ευνοϊκή χρηματοδότηση σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, εξαιτίας του όρου διατήρησης των εργαζομένων, σκοπεύουν να προβούν σε απολύσεις ακόμα και μέσα στους επόμενους μήνες, ή αμέσως μόλις μπει το φθινόπωρο.
Αποδεικνύεται δηλαδή ότι μεγάλο ποσοστό εταιρειών φοβάται πως δεν θα μπορέσει να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων μετά το καλοκαίρι εξαιτίας της πανδημίας και των προβλημάτων που δημιουργεί στην οικονομία.
Αν ο φόβος αυτός επαληθευτεί, τότε το άμεσο μέλλον της ελληνικής αγοράς και οικονομίας προδιαγράφεται ιδιαίτερα ζοφερό καθώς χιλιάδες νέοι άνεργοι θα προστεθούν στους ήδη υπάρχοντες και ο δείκτης της ανεργίας κινδυνεύει να επανέλθει στα εφιαλτικά επίπεδα των περασμένων ετών, πάνω που αργά αλλά σταθερά είχε αρχίσει να μειώνεται τα τελευταία χρόνια.
Πόσες έλαβαν το δάνειο
Σε ό,τι αφορά την αποδοχή του μέτρου της επιστρεπτέας προκαταβολής από τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, από τις 72.000 που είναι δυνητικά δικαιούχοι του κρατικού δανείου, στις οποίες αναλογεί ποσό 840 εκατ. ευρώ, είχαν οριστικοποιήσει τη συμμετοχή τους μέχρι την τελευταία μέρα της προθεσμίας μόλις 48.500, ή διαφορετικά το 67% αυτών, έκαναν δεκτούς όλους τους όρους και σταδιακά θα κατατεθεί το ποσό που τους αναλογεί στον λογαριασμό τους.
Πάντως, το οικονομικό επιτελείο έδωσε μία ακόμη ευκαιρία στις επιχειρήσεις που δεν είχαν οριστικοποιήσει την αίτησή τους για τη χορήγηση του ποσού μέχρι τις 15 Μαΐου να το πράξουν και αργότερα. Συγκεκριμένα, το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην παράταση της προθεσμίας κατάθεσης των τελικών αιτήσεων για τη χορήγηση της επιστρεπτέας προκαταβολής μέχρι την Τρίτη 19 Μαΐου.
Στην περίπτωση που δεν εξαντληθεί το ποσό του 1 δισ. ευρώ το αδιάθετο ποσό της πρώτης φάσης θα προστεθεί στον δεύτερο γύρο της επιστρεπτέας προκαταβολής, ο οποίος θα έχει αθροιστικά πάνω από ένα δισ. ευρώ.
Πάντως μέχρι τις 15 Μαΐου καταβλήθηκαν σε 25.046 επιχειρήσεις 177,8 εκατ. ευρώ και συνολικά μέχρι σήμερα έχουν πιστωθεί στους λογαριασμούς 34.058 επιχειρήσεων 233,3 εκατ. ευρώ.
Επέκταση του μέτρου
Στην επέκταση του κρατικού δανεισμού, ύψους 1 δισ. ευρώ, θα μπορούν να συμμετάσχουν και επιχειρήσεις που εντάχθηκαν στην πρώτη φάση του μέτρου, δηλαδή μπορούν να λάβουν και πρόσθετο ποσό, εφόσον από τα στοιχεία του Απριλίου και – όπως όλα δείχνουν – του Μαΐου διαπιστωθεί μεγάλη οικονομική ζημία που απαιτεί την παρέμβαση του κράτους.
Ουσιαστικά το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει στη δημιουργία εξατομικευμένης μερίδας των επιχειρήσεων που πλήττονται από την κρίση με βάση τα στοιχεία δύο μηνών.
Επίσης θα ενταχθούν και επιχειρήσεις που ενδεχομένως έχουν αποκλειστεί από όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία (ταμείο εγγυοδοσίας κ.λπ.), ενώ είναι εξαιρετικά πιθανό να τροποποιηθούν και τα κριτήρια για τη χορήγηση του κρατικού δανείου. Όλα αυτά όμως θα αποφασισθούν μετά τη λήξη της υφιστάμενης διαδικασίας.
Σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις που μπορούν να υποβάλουν εκδήλωση ενδιαφέροντος πρέπει να έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
1. Να είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις κάθε νομικής μορφής και ανεξαρτήτως κλάδου, συμπεριλαμβανομένων των ατομικών, οι οποίες απασχολούν από έναν έως πεντακόσιους (500) εργαζομένους, έχουν την έδρα τους ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και έχουν πληγεί οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού.
2. Να είναι επιχειρήσεις που δεν ήταν προβληματικές (σύμφωνα με τον νόμο για τις προβληματικές επιχειρήσεις) στις 31 Δεκεμβρίου 2019.
3. Να είναι επιχειρήσεις οι οποίες δεν είναι σε αδράνεια από τον Απρίλιο του 2019 και μετά, όπως αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που τηρούνται στο φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ ή από την υποβολή μηδενικών δηλώσεων ΦΠΑ καθ’ όλη την περίοδο αυτή.
Και στη δεύτερη φάση η επιστροφή της προκαταβολής θα είναι ολική ή μερική. Το αν το ποσό θα επιστραφεί στο σύνολό του ή μέρος του θα εξαρτηθεί από το εάν η επιχείρηση είναι βιώσιμη ή κατέστη προβληματική λόγω της κρίσης του κορωνοϊού και δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Σε αυτές τις περιπτώσεις θα προβλέπονται διαγραφές μέρους της επιστρεπτέας προκαταβολής. Στο 70% για τις επιχειρήσεις που θα έχουν στο μέλλον χαμηλότερα ακαθάριστα έσοδα ενώ για τις μεγάλες προϋπόθεση θα είναι η διατήρηση του προσωπικού.