Με επίσημο ενημερωτικό σημείωμα προς τα ΜΜΕ, η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Υπηρεσίας της Περιφέρειας Κρήτης παρεμβαίνει στο δημόσιο διάλογο που έχει ανοίξει τις τελευταίες ημέρες γύρω από το σκάνδαλο με τις αγροτικές επιδοτήσεις και το σύστημα ΟΣΔΕ, ξεκαθαρίζοντας την πλήρη απουσία εμπλοκής της τόσο στην υποβολή αιτήσεων, όσο και στη διαχείριση και κατανομή επιδοτήσεων.

Η παρέμβαση έρχεται ως απάντηση σε δημοσιεύματα και δηλώσεις που, σύμφωνα με την υπηρεσία, δημιουργούν εσφαλμένες εντυπώσεις για τον ρόλο των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών στο πλαίσιο των κοινοτικών ενισχύσεων προς τους κτηνοτρόφους.

«Ούτε συμμετοχή, ούτε εμπλοκή στις αιτήσεις ΟΣΔΕ και τις επιδοτήσεις»

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, οι αιτήσεις ΟΣΔΕ για την ενεργοποίηση δικαιωμάτων ενίσχυσης υποβάλλονται αποκλειστικά από τους παραγωγούς είτε απευθείας στον ΟΠΕΚΕΠΕ είτε μέσω πιστοποιημένων Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων, χωρίς καμία συμμετοχή των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών ή γενικά της Περιφέρειας.

Η διαδικασία αυτή λαμβάνει χώρα τον Μάιο και Ιούνιο, ενώ οι ετήσιες απογραφές ζωικού κεφαλαίου πραγματοποιούνται από 15 Νοεμβρίου έως 15 Δεκεμβρίου, γεγονός που – σύμφωνα με την Υπηρεσία – αποδεικνύει χρονική ασυμβατότητα και οργανική ανεξαρτησία των δύο διαδικασιών.

Επιπλέον, καμία σχέση δεν έχουν οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες με την κατανομή στρεμμάτων, ούτε με τους ελέγχους και τις πληρωμές των ενισχύσεων.

Το έργο των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών: Δημόσια Υγεία, Νοσήματα, Ευζωία

Η Κτηνιατρική Υπηρεσία υπογραμμίζει ότι ο ρόλος της αφορά κυρίως την προστασία της δημόσιας υγείας, την εξυγίανση του ζωικού κεφαλαίου από νοσήματα, τη διαχείριση των ζωικών υποπροϊόντων, και την εποπτεία της ευζωίας των ζώων, με αρμοδιότητες που εκτείνονται:

• από τον έλεγχο πριν και μετά τη σφαγή σε όλα τα σφαγεία της Κρήτης,

• μέχρι τη διαχείριση ζωικών νοσημάτων όπως η φυματίωση, η λύσσα, ο μελιταίος πυρετός, η ευλογιά αιγοπροβάτων, η πανώλη χοίρων και άλλα,

• αλλά και την έκδοση εγκρίσεων για μεταφορές ζώντων ζώων, λειτουργία καταφυγίων, κτηνιατρείων, φαρμακείων, και πειραματικών εγκαταστάσεων.

Ακόμη, η Υπηρεσία είναι υπεύθυνη για την παρακολούθηση και καταγραφή του ζωικού πληθυσμού μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Κτηνιατρικής (ΟΠΣ-Κ), το οποίο τελεί υπό τη διαχείριση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Αδειοδοτήσεις και διαφάνεια στα μητρώα εκμεταλλεύσεων

Η Κτηνιατρική Υπηρεσία είναι επίσης αρμόδια για τη χορήγηση κωδικών εκμετάλλευσης σε νέους κτηνοτρόφους, τη θεώρηση των μητρώων, και την παρακολούθηση της πορείας των ζώων μέσω των ενωτίων που οι κτηνοτρόφοι προμηθεύονται με έγκριση της υπηρεσίας, βάσει δηλωμένων στοιχείων απογραφής.

Τα ενώτια, τονίζεται, είναι κρίσιμο εργαλείο για την ιχνηλασιμότητα των ζώων και την υγειονομική ασφάλεια των ζωικών προϊόντων, από την εκτροφή έως την κατανάλωση.

Υποστελέχωση και κίνδυνοι για τη δημόσια ασφάλεια

Σημαντικό τμήμα του ενημερωτικού σημειώματος αφιερώνεται στην υποστελέχωση των κτηνιατρικών υπηρεσιών, με τη Διεύθυνση να υπογραμμίζει πως αυτή τη στιγμή λειτουργεί μόλις με το 20% του απαραίτητου προσωπικού.

Συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης διαθέτουν μόλις 20 κτηνιάτρους και 3 βοηθούς, έναντι 70 και 20 αντίστοιχα το 2000, παρά το σημαντικά διευρυμένο έργο τους.

Μελέτη της ΠΕΚΔΥ (Πανελλήνια Ένωση Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων) εκτιμά ότι τουλάχιστον 100 κτηνίατροι είναι αναγκαίοι για να καλυφθούν οι ανάγκες, και παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις προς το Υπουργείο, καμία ενίσχυση δεν έχει δοθεί.

Αντιμετώπιση επιζωοτιών με υπερβάλλοντα ζήλο

Η Υπηρεσία υπενθυμίζει ότι παρά την υποστελέχωση, έχει ανταποκριθεί με επιτυχία σε κρίσιμες περιπτώσεις επιζωοτιών στην Κρήτη, όπως:

• η Ευλογιά Αιγοπροβάτων,

• η Πανώλη των Χοίρων,

• και παλαιότερα, ο Καταρροϊκός Πυρετός,

αποδεικνύοντας – όπως σημειώνεται – την επιστημονική επάρκεια, τον επαγγελματισμό και την αφοσίωση των ελάχιστων κτηνιάτρων που συνεχίζουν να εργάζονται υπό αντίξοες συνθήκες.

Κλείνοντας, η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Υπηρεσίας καλεί την πολιτεία και την κοινή γνώμη να αναγνωρίσουν τον ουσιαστικό ρόλο της δημόσιας κτηνιατρικής υπηρεσίας, να διαχωρίσουν τις ευθύνες στις υποθέσεις των επιδοτήσεων, και να στηρίξουν με προσωπικό και μέσα έναν τομέα κρίσιμο για τη δημόσια υγεία, την αγροτική οικονομία και την προστασία των ζώων.

Ακολουθεί ολόκληρο το ενημερωτικό σημείωμα όπως στάλθηκε στην εφημερίδα μας:

Με αφορμή αναφορές στον τύπο για τις αρμοδιότητες και το έργο των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας Κρήτης, ακολουθεί ενημερωτικό σημείωμα από την Διεύθυνση Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Περιφέρειας Κρήτης  για δημοσιογραφική χρήση που αναφέρεται στο έργο τους.

Έργο της Υπηρεσίας  

O ρόλος και το έργο των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών εστιάζεται στην προστασία της Δημόσιας Υγείας, στην εξυγίανση του Ζωικού Κεφαλαίου από ζωο-ανθρωπονόσους και νοσήματα των ζώων καθώς και στην ευζωία τους.

Ενεργοποίηση δικαιωμάτων

Ειδικά για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων (αίτηση Ο.Σ.Δ.Ε.) που αφορά τις επιδοτήσεις, γίνεται με αίτηση στον ΟΠΕΚΕΠΕ άμεσα ή μέσω των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων από τους παραγωγούς χωρίς καμία συμμετοχή της κτηνιατρικής υπηρεσίας ή της Περιφέρειας γενικότερα, τη χρονική περίοδο Μάιο-Ιούνιο,  σε διαφορετική δηλαδή χρονική περίοδο από τις απογραφές ζωικού κεφαλαίου που γίνονται Νοέμβριο – Δεκέμβριο.

Όσον αφορά την κατανομή των στρεμμάτων βάσει της οποίας δίνονται οι επιδοτήσεις οι κτηνιατρικές υπηρεσίες και η Περιφέρεια γενικότερα δεν έχουν καμία σχέση, όπως επίσης και για τους ελέγχους που αφορούν τον έλεγχο και την πληρωμή των άμεσων ενισχύσεων.

Πληροφοριακό Σύστημα και δηλώσεις

Οι κτηνιατρικές υπηρεσίες είναι χρήστες του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος  Κτηνιατρικής (ΟΠΣ-Κ). του οποίου διαχειριστής είναι το Υπουργείο Αγροτικής ανάπτυξης και Τροφίμων. (ΥΠΑΑΤ) Στο ΟΠΣ-Κ αυτό καταγράφονται τα στοιχεία του κτηνοτρόφου και το ζωικό κεφάλαιο του με ετήσιες απογραφές που κάνουν είτε οι κτηνοτρόφοι μόνοι τους μέσω των μελετητών τους ηλεκτρονικά, είτε μέσω της κτηνιατρικής υπηρεσίας καταθέτοντας σε αυτήν φωτοτυπία του μητρώου τους το οποίο ενέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του κτηνοτρόφου. Η απογραφή του ζωικού κεφαλαίου για κάθε κτηνοτροφική εκμετάλλευση αιγοπροβάτων είναι υποχρεωτική κάθε έτος και  γίνεται από 15 Νοεμβρίου έως 15 Δεκεμβρίου.

Στο ΟΠΣ-Κ καταγράφουν οι κτηνιατρικές υπηρεσίες όλες τις υγειονομικές πληροφορίες που αφορούν την εκμετάλλευση και αποτελούν χρήσιμη πηγή για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων που εφαρμόζονται για την εξυγίανση και προστασία του ζωικού κεφαλαίου και της Δημόσιας Υγείας.

Σε ό,τι αφορά τις νέες εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων οι κτηνιατρικές υπηρεσίες είναι αρμόδιες για τη χορήγηση κωδικού εκμετάλλευσης και θεώρησης του μητρώου εκμεταλλεύσεων πριν την είσοδο των ζώων στην εκμετάλλευση με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται κάθε φορά βάσει νόμου. Τα ζώα εισάγονται στο μητρώο μετά από  ετήσια αιμοληψία για το Μελιταίο Πυρετό από ιδιώτη κτηνίατρο  των ζώων της εκτροφής προέλευσης και με επιπλέον αιμοληψία από ιδιώτη κτηνίατρο εντός 30 ημερών των υπό μεταφορά ζώων αν αυτά είναι ενήλικα, όλες με αρνητικά αποτελέσματα.  Η δήλωση των ζώων στο μητρώο ενέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης από τον κτηνοτρόφο.

Επίσης, ο κτηνοτρόφος αγοράζει τα ενώτια από ιδιωτικές εταιρείες χρησιμοποιώντας έντυπη έγκριση η οποία εκδίδεται από το σύστημα ΟΠΣ-Κ, από την κτηνιατρική υπηρεσία βάση των στοιχείων της απογραφής που έχει δηλώσει ο κτηνοτρόφος στο μητρώο. Τα ενώτια χρησιμεύουν την κτηνιατρική υπηρεσία σχετικά με την ιχνηλασιμότητα της πορείας των ζώων και των παραγόμενων ζωικών προϊόντων ( μεταφορά, σφαγή, κατανάλωση) για την προστασία της δημόσιας υγείας και το έλεγχο των νοσημάτων των ζώων.  

Στο 20% των αναγκών η στελέχωση των κτηνιατρικών υπηρεσιών

Με την ευκαιρία θα πρέπει να επισημανθεί πως οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης έχουν συνολικά 20 κτηνιάτρους και 3 βοηθούς κτηνιάτρων όταν το 2.000 είχαν συνολικά 70 κτηνιάτρους και 20 βοηθούς κτηνιάτρων.

Παρά τις πολλαπλές οχλήσεις προς το αρμόδιο Υπουργείο για τη στελέχωση των υπηρεσιών δεν υπάρχει αποτέλεσμα έως σήμερα. Μελέτη της ΠΕΚΔΥ (Πανελλήνια Ένωση Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων) αποδεικνύει πως υπάρχει ανάγκη περίπου 100 κτηνιάτρων για την Περιφέρεια Κρήτης για την άσκηση του συνόλου των αρμοδιοτήτων.

Το έργο της προστασίας της δημόσιας υγείας

Η Δημόσια Υγεία αφορά το σύνολο των προϊόντων ζωικής προέλευσης από το στάδιο των ζώντων ζώων μέχρι τη διάθεση στον τελικό καταναλωτή.

Συγκεκριμένα, αφορά ελέγχους των ζώων προ της σφαγής σε 18 σφαγεία της Κρήτης, κρεοσκοπικό έλεγχο των σφάγιων, έλεγχο των μέσων μεταφοράς, έλεγχο του συνόλου των εγκαταστάσεων παραγωγής επεξεργασίας, μεταποίησης, τυποποίησης και αποθήκευσης του συνόλου των τροφίμων ζωικής προέλευσης.

Νοσήματα

Η Δημόσια Υγεία επίσης αφορά τον έλεγχο των νοσημάτων που μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο ( Λύσσα, Μελιταίο Πυρετό, Φυματίωση, Coxiella Burnetti – Βουλγαρική γρίπη, Τριχινέλλωση κτλ.).

Επίσης αφορά τη διερεύνηση τροφολοιμώξεων και τροφοτοξινώσεων (από Clostridium Botulinum, Salmonella spp., Trichinella Spirallis, Cambylobacter spp., Singella spp.,κτλ)

Η εξυγίανση του ζωικού κεφαλαίου αφορά το σύνολο των νοσημάτων των ζώων κυρίως βακτηριακά (Βρουκέλλωση, Φυματίωση κτλ.), ιογενή νοσήματα  (Πυρετό Δ. Νείλου, Καταρροϊκό  Πυρετό, Πανώλη Αιγοπροβάτων, Κλασική Πανώλη Χοίρων, Αφρικανική Πανώλη Χοίρων, Φυσαλιδώδη Νόσο Χοίρων, Αφθώδη Πυρετό, Ευλογιά Αιγοπροβάτων, κτλ.), παρασιτικά νοσήματα, μεταβολικά νοσήματα.

Πρόσφατα παραδείγματα αποτελούν οι επιζωοτίες Πανώλης και Ευλογιάς στην Ελλάδα, που αντιμετωπίσαμε το τελευταίο διάστημα στην Περιφέρεια μας με επιτυχία, λόγω του υπερβάλλοντος ζήλου των Κτηνιατρικών υπηρεσιών της Περιφέρειας Κρήτης, όπως και παλαιότερα αντίστοιχη επιζωοτία Καταρροϊκού Πυρετού.

Ευζωία των ζώων

Η ευζωία των ζώων αφορά τον έλεγχο μεταφοράς ζώντων ζώων (Ζ.Ζ.), τις εγκρίσεις όλων των οχημάτων μεταφοράς Ζ.Ζ., τις εκδόσεις αδειών μεταφορέων Ζ.Ζ., τον έλεγχο των συνθηκών ευζωίας σε όλες τις εκμεταλλεύσεις Ζ.Ζ. και των συνθηκών θανάτωσης στο σφαγείο ή ευθανασίας στις εκτροφές λόγω νοσημάτων. Στα πλαίσια του τομέα της ευζωίας αδειοδοτείται και ελέγχεται η λειτουργία ενδιαιτημάτων και καταφυγίων ζώων συντροφιάς, οι εγκαταστάσεις εκτροφής, προμήθειας και πειραματισμού μονάδων ζωικών προτύπων (πειραματόζωων), επίσης αδειοδοτούνται όλα τα πειραματικά πρωτόκολλα που αφορούν ζωικά πρότυπα.

Οι κτηνιατρικές υπηρεσίες αδειοδοτούν και ελέγχουν τα κτηνιατρεία, κτηνιατρικές κλινικές, κτηνιατρικά φαρμακεία και κάνουν ελέγχους στην διακίνηση κτηνιατρικών φαρμάκων.

Ο τομέας Ζωικών Υποπροϊόντων (Ζ.Υ.Π.) αφορά τον έλεγχο της μεταφοράς Ζ.Υ.Π, τις εγκρίσεις όλων των οχημάτων Ζ.Υ.Π., τον έλεγχο των εγκαταστάσεων διαχείρισης, τις εκδόσεις αποφάσεων καταχώρισης εγκαταστάσεων Ζ.Υ.Π. ή τις εισηγήσεις έγκρισης αυτών κατά περίπτωση.