Φωτογραφίες: Γιάννης Αγγελάκης – Κείμενο: cretanbeaches.com, greece.terrabook.com, dinfo.gr, agonaskritis.gr
Το Κεδρόδασος βρίσκεται 76 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά των Χανίων και ένα μόλις χιλιόμετρο δυτικά από τη διάσημη λιμνοθάλασσα στο Ελαφονήσι.
Η παραλία είναι γεμάτη με δέντρα αρκεύθου που μοιάζουν με κέδρους αλλά και αμμοθίνες. Οι μικροί κέδροι που φύονται εκεί ανήκουν στα είδη Juniperus oxycedrus και Juniperus phoenicea.
Ένα αλλόκοτο σκηνικό που σε κάνει να αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι στις τροπικές παραλίες του Λιβάνου.
Οι πανάρχαιοι κορμοί και τα κλαδιά που μοιάζουν νεκρά συνθέτουν ένα τοπίο απόκοσμο και συνάμα σαγηνευτικό.
Με τη μετακίνηση της άμμου οι βαθιές ρίζες τους βγαίνουν στην επιφάνεια, κάνοντάς τους να μοιάζουν με λεπτεπίλεπτα μεταμοντέρνα γλυπτά που εκτίθενται κατά μήκος της ακτής.
Το τοπίο είναι απόλυτα μυστικιστικό και σε συνδυασμό με τα καταγάλανα νερά, σίγουρα θα σας αιχμαλωτίσει.
Πρόκειται για ένα πραγματικά πανέμορφο μέρος.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο άλλωστε ότι η Telegraph σε αφιέρωμα της στις καλύτερες άγριες, παρθένες παραλίες της Ευρώπης έχει στην λίστα της και το Κεδρόδασος!
Το δάσος πάνω από την παραλία Κεδρόδασος καλύπτει μια μεγάλη έκταση περίπου 110 στρεμμάτων, είναι ιδανικό για κατασκήνωση και αποτελεί μια από τις πιο αγαπημένες παραλίες γυμνιστών. Για να φτάσετε ως εκεί θα πρέπει να ρωτήσετε ποιο μονοπάτι πρέπει να πάρετε.
Κοντά στην περιοχή δεν υπάρχουν υποδομές γι’ αυτό και αυτή η απομονωμένη παραλία είναι ένας από τους τελευταίους ανέγγιχτους παράδεισους της Ευρώπης.
Η παραλία προστατεύεται από τους ανέμους που φυσούν συνήθως στη γειτονική Ελαφόνησο.
Τα τελευταία χρόνια, η φήμη της παραλίας Κεδρόδασος αύξησε και τον αριθμό των επισκεπτών του δημιουργώντας προβλήματα και στο ευαίσθητο οικοσύστημα.
Εάν θέλετε να μείνετε εντελώς απομονωμένοι, υπάρχουν διάφορες παραλίες ανάμεσα στην παραλία Κεδρόδασος και την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, που βρίσκεται περίπου δύο χιλιόμετρα ανατολικότερα. Η περιοχή αυτή αποτελεί την πιο απομονωμένη εκδοχή της παραλία Κεδρόδασος, με λιγότερα δέντρα και φυσική σκιά.
Είναι ένας πραγματικός παράδεισος που όμως για να συνεχίζει να υπάρχει θα πρέπει να τον σεβαστούμε.
Κάποιοι κανόνες για την κατασκήνωσή σας στο Κεδρόδασος
- Χρησιµοποιούµε σακούλες για τα απορρίµµατα, συµπεριλαµβανοµένων των χαρτιών υγείας που ξεθάβονται από ζώα, και δεν τις παρατάµε …πάνω στους κέδρους.
- Εκτός από τα δικά µας σκουπίδια, µαζεύουµε και τα υπόλοιπα που βρίσκουµε. Η βλάβη που προκαλούν δεν εξαρτάται από το αν τα πετάξαµε εµείς ή άλλοι. Μπορούµε να χρησιµοποιήσουµε γάντια µιας χρήσης ή µια σακούλα φορεµένη στο χέρι µας για νακάνουµε τη διαδικασία λιγότερο δυσάρεστη.
- Καθορίζουµε πού είναι η «τουαλέτα» και σκάβουµε λάκκους τουλάχιστον 15 εκ. κάθε φορά. Αποφέυγουµε τη χρήση έστω και βιοδιασπώµενων σαµπουάν και σαπουνιών γιατί έτσι ρυπαίνουµε.
- Σεβόµαστε τη βλάστηση, και την πανίδα της περιοχής και ενηµερωνόµαστε σχετικά. Δε στήνουμε τις σκηνές μας πάνω στις ρίζες των δέντρων γιατί σπάνε και τα δέντρα ξερένωνται.
- Στήνουµε τη σκηνή αρκετά µέτρα µακριά από το κύµα ώστε να µην εµποδίζουµε τους υπόλοιπους κατασκηνωτές αλλά κυρίως να µην ενοχλούµε καβούρια, χελώνες, πουλιά.
- Τα έντοµα είναι κάτοικοι της περιοχής, εµείς είµαστε οι επισκέπτες. Τα αποφεύγουµε µε φυσικά εντοµοαπωθητικά, και µε το να κρατάµε κλειστή τη σήτα της σκηνής όλη µέρα.
- Φέρνουµε µαζί ή κατασκευάζουµε αυτοσχέδια τασάκια για τις γόπες µας.
- Αφήνουµε την παραλία όπως τη βρήκαµε, και αν γίνεται,καλύτερη.
Διαχέουμε τη γνώση:
Επικοινωνούμε με τους υπόλοιπους κατασκηνωτές της περιοχής, τους ενημερώνουμε για τις αρχές της υπεύθυνης κατασκήνωσης διότι κατανοούμε ότι δεν γνωρίζουν από πριν πως να διαμένουν υπεύθυνα στη φύση, μοιραζόμαστε και δημιουργούμε στο μέτρο του επιθυμητού συνθήκες συλλογικής διαβίωσης, ανταλλάσσουμε απόψεις για το πως μπορούμε να διαφυλάξουμε την περιοχή.
Οι θαλασσόκεδροι της Κρήτης και η οικολογική σημασία τους:
Οι θαλασσόκεδροι της Κρήτης (είδη Juniperus macrocarpa και Juniperus phoenicea) σχηματίζουν μερικά από τους σπουδαιότερα οικοσυστήματα στην Κρήτη, τα κεδροδάση που φύονται στις αμμοθίνες της Νότιας Κρήτης και των νησιών της. Η οικολογική σημασία των αμμοθινών είναι τεράστια για την βιοποικιλότητα και την ύπαρξη σπάνιων ζώων και φυτών.
Λόγω της συνεχούς υποβάθμισης αυτών των εύθραυστων οικοσυστημάτων από την ανθρώπινη παρουσία, οι περιοχές αυτές έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα προστασίας Junicoast. Οι περιοχές με κέδρους παρόλο που βρίσκονται σε απομονωμένα μέρη, λόγω της ανεπανάληπτης φυσικής ομορφιάς, δέχονται πολλούς επισκέπτες. Οι επισκέπτες αυτοί, άθελα και μη γνωρίζοντας, πολλές φορές προκαλούν σοβαρές ζημιές στους κέδρους. Πιο συνηθισμένες πράξεις τους είναι το σπάσιμο κλαδιών για άναμμα φωτιάς, η κατασκήνωση κάτω από τη σκιά τους (και συνάμα η καταστροφή νέων βλαστών) και ο καθαρισμός των «ξερόκλαδων» που όμως είναι ακόμη ζωντανά. Τα κλαδιά και οι ρίζες των κέδρων φαίνονται συχνά ξερά, αλλά δεν είναι, ενώ η ανάπτυξη τους είναι πάρα πολύ αργή.
Οι κυριότερες περιοχές με αμμοθίνες και κεδρόδαση της Κρήτης βρίσκονται στην περιοχή Κεδρόδασος του Ελαφονησίου, στη Φαλάσαρνα, στη Γαύδο (Σαρακίνικο, Άη Γιάννης, Λαβρακάς), στη Χρυσή και στο Γραμμένο Παλαιοχώρας. Άλλα κεδρόδαση στην Ελλάδα βρίσκονται στη Μήλο, στη Νάξο, στην Πολύαιγο και τη Ρόδο.
Το κυρίαρχο είδος των οικοτόπων είναι η θαλάσσια άρκευθος (ή κοινώς θαλασσόκεδρος) του είδους Juniperus macrocarpa. Με μικρότερες συστάδες συμμετέχει και η φοινικική άρκευθος ή αβόρατος ή θαμνοκυπάρισσο (είδος Juniperus phoenicea). Το είδος Juniperus macrocarpa αναπτύσσεται πολύ αργά και είναι αιωνόβιο είδος. Εκτιμάται ότι υπάρχουν άτομα μεγαλύτερα των 300 ετών. Αν και η παραγωγή σπόρων είναι μεγάλη ένα μικρό μόνο ποσοστό σπόρων είναι υγιές, ένα επίσης μικρό ποσοστό των υγιών σπόρων είναι ικανό να φυτρώσει, ενώ ένα επίσης μικρό ποσοστό των νέων βλαστών καταφέρνει να επιβιώσει τον πρώτο χρόνο. Η αναγέννηση των κέδρων σε όλες τις περιοχές της Κρήτης είναι ελάχιστη έως μηδενική με μοναδική εξαίρεση την περιοχή Λαβρακά στη Γαύδο. Το είδος Juniperus phoenicea εμφανίζεται κυρίως σε σημεία με βραχώδες υπόστρωμα στα όρια του οικοτόπου.