Του Μ. Καπετανάκη *
Μιλούν, γράφουν και παραμυθιάζουν έγκριτοι ειδικοί και ενθουσιώδεις πολιτικάντες για πακτωλούς υδρογονανθράκων που κρύβονται στα σπλάχνα της ηπειρώτικης γης και στου βυθούς του ιόνιου, λιβυκού και παραπέρα πελάγους. Τεχνηέντως και με πανουργία (τη γνωστή καπιταλιστική) καλλιεργείται η αίσθηση (ψευδαίσθηση δηλαδή) πως με την πλήρη αξιοποίηση των αποθεμάτων του μαύρου χρυσού αίφνης θα ξεχρεώσουμε, θα ξελασπώσουμε από τη μνημονιακή εξαθλίωση και ένας ούριος αγέρας ανάπτυξης θα αναζωογονήσει το πλέον πιο καχεκτικό από παλιότερα ελληνικό γκουβέρνο. Συνδυαστικά δε (και δεν) η μετατροπή της χώρας μας σε νευραλγικό ενεργειακό δρόμο και διαμετακομιστικό κόμβο θα δώσει έναν ακόμη μεγαλύτερο δυναμισμό και προοπτική σε ετούτη την θρυλούμενη κοσμογονία.
Δεν θα σχολιαστεί η ορθότητα των ισχυρισμών ορισμένων έστω ειδημόνων περί κολοσσιαίων ταμιευτήρων. Η μέχρι τώρα εμπειρία ερευνών δεν συμμερίζεται πάντως αυτή την υπεραισιοδοξία. Ούτως η` άλλως η λαϊκή θυμοσοφία συμβουλεύει για μικρά καλάθια. Η ουσία όμως εστιάζεται σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Μέτρια η` πλουσιοπάροχα (γιατί λιγοστά μάλλον δεν θα είναι) τα ελέη της φύσης, ποιοι θα τα καρπωθούν. Καθότι η κοινωνία είναι διαιρεμένη ταξικά (και με την εξελισσόμενη επέλαση του κεφαλαίου μάλιστα ακόμη πιο χαοτικά), έτσι ώστε συγκεκριμένοι ελάχιστοι είναι κυρίαρχοι και άρπαγες και κάποιοι (η μάζα εξυπακούεται) εκμεταλλευόμενοι, καταδυναστευόμενοι και αναξιοπαθούντες.
Όταν λοιπόν οι εργαζόμενοι όχι μόνο ήδη δεν προσπορίζονται κέρδη από τον υφιστάμενο φυσικό πλούτο (τον αρκετά πλούσιο), αλλά ούτε καν απολαμβάνουν τον άμεσο κόπο τους μέσω ενός αξιοπρεπούς μεροκάματου (μήτε πλέον του ελάχιστου για την επιβίωση ξεροκόμματου ψωμιού) σαν οι αποκλειστικοί παραγωγοί των αγαθών, πόσο μπορεί να ευελπιστούν για τον μελλούμενο; Ειδικά σαν αυτός προϋποθέτει (με τους ισχύοντες πολύπλευρους όρους φυσικά) την αναγκαστική και καταλυτική παρέμβαση της διαβόητης συμμορίας των πολυεθνικών υπό την πυρηνοκίνητη σκέπη ιμπεριαλιστικών μεγαθήριων και ανήμερων θεριών.
Οπότε με αυτά τα δεδομένα είναι συνετό να πονοκεφαλιάζει, να αγωνιά ο λαός για την προσφορότερη και συντομότερη διαδικασία άντλησης της υποθαλάσσιας προίκας, που του κληροδότησαν οι συγκυρίες της γεωλογικής προϊστορίας; Τη στιγμή κιόλας όπου άγριοι γειτονικοί μνηστήρες επιβουλεύονται και ετούτα τα <<εθνικά>> μας όσια; Άραγε αξίζει να κυλήσει μέχρι και άφθονο ζεστό λαϊκό αίμα για την περιφρούρηση των δισεκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου και κυβικών αερίου; Η` για να ειπωθεί ακόμη πιο ωμά και λιανά, αξίζει να ανταλλαγεί αίμα λαϊκό με πετρέλαιο που ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ θα ωφελήσει γαλαζοαίματους ξένους και εχθρούς;
Σταράτες και διεξοδικές κουβέντες λοιπόν επιβάλλονται για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα.
Κατ` αρχήν είναι άραγε ακριβοδίκαιη η μοιρασιά στο Αιγαίο, όπως παρουσιάζεται από την δήθεν πατριωτική σκοπιά, του σε φάση μάλιστα παροξυσμική ελληνικού εθνικισμού; Μια χώρα (η Τουρκία) με τόσο τεράστιο ηπειρωτικό ασιατικό βάθος να αποκλείεται βάσει τυπικών κανόνων του ασαφούς διεθνούς δικαίου (του προφανώς καθορισμένου από τη σατραπεία του πλανήτη κατά το δοκούν της) από οποιοδήποτε δικαίωμα συμμετοχής στα σταγονίδια του μερτικού από τον <<θησαυρό>> της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Τα οποία βεβαίως θα περισσέψουν από την λεόντεια καταβρόχθιση των όποιων ενάλιων ποσοτήτων από τα γνωστά μονοπώλια.
Είναι βαρύ κρίμα η` όχι οι θυσίες που θα υποστούν τα αμούστακα νιάτα των βιοπαλαιστών στα πιθανά πολεμικά σφαγεία για να θησαυρίσουν περισσότερο οι μοσχαναθρεμμένοι γόνοι της αριστοκρατίας; Αφού σίγουρα, σαν οι σφαίρες θα σκίζουν τις σάρκες των άνεργων και φυτοζωούντων εργατόπαιδων σε ενδεχόμενες ένοπλες συγκρούσεις των αφεντάδων, οι κανακάρηδες των εφοπλιστών και πετρελαιοβιομηχάνων θα λιάζονται σε κάποια μαγευτική παραλία ενός απόμακρου τροπικού νησιού απέναντι από την πολυτελή θαλαμηγό τους. Μήπως πίσω από την οξεία αντιπαράθεση για το ιδιοκτησιακό καθεστώς στους πυθμένες δεν διακυβεύονται μόνο τα φανερά και αμιγώς οικονομικά συμφέροντα; Αλλά συμπλέκονται (το γνωστό κράμα ραγιαδισμού και μεγαλοϊδεατισμού) ταυτόχρονα και με γεωπολιτικές σκοπιμότητες ευρύτερων δικαιοδοσιών και μεσιτικών ρόλων εκπροσώπησης των στρατηγικών σχεδιασμών και στοχεύσεων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων από τις αντίζηλες και εξαρτημένες αστικές τάξεις; Tις χρισμένες με το βαθμό ούτε καν υπασπιστή, αλλά δεκανέα.
Επιπλέον το Αιγαίο έχει εγκλωβιστεί προ πολλού στην παγίδα (αλλά και η χερσαία επικράτεια, όπως άλλωστε και ολάκερη η βαλκανική χερσόνησος) να αποτελεί σε σύζευξη με τις ενεργειακές εκκρεμότητες επίκεντρο του μανιασμένου ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού πρωταρχικά ανάμεσα σε αμερικάνους και ρώσους και ακολούθως σε ευρωπαίους και κινέζους ιμπεριαλιστές. Εγκυμονώντας τουτέστιν θανάσιμους (μέχρι και θερμοπυρηνικούς) κινδύνους για τους περίοικους με μοιραία συνέπεια την υποδαύλιση ελληνοτουρκικής εριστικότητας για την πολυπόθητη ανάθεση της αρμοδιότητας τροχονόμου.
Μονάχα με την αήθη ηθική των καπιταλιστών συμβαδίζει επίσης η δικαιολόγηση της βρώμικης συμμαχίας με ότι πιο απάνθρωπο και εγκληματικό φιλοξενεί η ευρύτερη γειτονιά μας (τον σιωνισμό δηλαδή) για την ενίσχυση των βλέψεων της ελληνικής ολιγαρχίας στα κοιτάσματα.
Έχουν όμως πράγματι οι λαοί ουσιαστικές διαφορές μεταξύ τους και σαν βρεθούν στην ευτυχή θέση να διαφεντεύουν ανεξάρτητοι και χειραφετημένοι τη μοίρα τους δεν θα ανακαλύψουν πάμπολλους δίαυλους αρμονικής συνεννόησης, ειρηνικής συνύπαρξης και εποικοδομητικής συνεργασίας; Πρέπει να μακελευτούν οι λαοί για το δίχως στεριανά σύνορα καταπίστευμα του αέρα και της θάλασσας και όχι του ίδιου του χώματος που πατά, οργώνει, κτίζει, δουλεύει και αποτελεί συνάμα απέραντη φυλακή των ελευθεριών του και εργασιακό κολαστήριο; Όταν οι επίδοξοι νομείς του μη οριοθετημένου ουρανού και πελάγους είναι σίγουρα ομοεθνή εύπορα <<αδέλφια>> μας, που όμως στην καθημερινότητα στραγγαλίζουν αδίστακτα το δικαίωμα στην ανέμελη διαβίωση των εργαζόμενων. Υπό την αυστηρή εννοείται πάντοτε επιστασία και υπέρογκη ανταμοιβή υπερπόντιων η` ευρωπαϊκών καθαρμάτων, τα οποία εξολοθρεύουν κατά μυριάδες αθώους Λίβυους, Σύριους και Ιρακινούς λογίζοντας τους σαν τιποτένια έντομα.
Γιατί εν κατακλείδι να μην γίνει το Αιγαίο γέφυρα φιλίας των λαών, αντί για πεδίο ενός μάταιου αλληλοσπαραγμού τους;
Όποια τώρα συνάφεια έχει η ταξική οπτική των από κάτω σχετικά με την εν λόγω αντιδικία για το ενεργειακό ψαχνό των εκατέρωθεν του Αιγαίου κρατούντων, η ίδια μηδαμινή σχέση διακρίνεται και με την επιχειρηματολογία των οικολόγων. Καθότι πέραν της σωστής τεκμηρίωσης αυτού του πράσινου μαϊντανού και συμβουλάτορα του συστήματος περί των βάσιμα αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον από την άντληση και χρήση συμβατικών καύσιμων (πχ η καταστροφική μόλυνση ένεκα ατυχήματος στον κόλπο του Μεξικού), ουδέν άλλο μας συνδέει. Το μόνο δηλαδή σημείο συμφωνίας με τα (μεταξύ άλλων) ενεργούμενα των εταιρειών κατασκευής εναλλακτικών εγκαταστάσεων αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι η ανάδειξη φοβερών απειλών (με τη ψυχή στο στόμα θα καρτερούμε το <<ατύχημα>>) για το κλειστό και ευαίσθητο οικοσύστημα της κλειστής και ήδη επιβαρυμένης μεσογειακής δεξαμενής. Καθιστώντας την αναπόφευγα μία πελώρια σφηκοφωλιά και βουίζουσα από βαριάς όχλησης αγωγούς, εξέδρες, τάνκερς, στρατιωτικών πλοίων περιφρούρησης και συνοδές εγκαταστάσεις επεξεργασίας.
Στην υποθετική τώρα εκδοχή, όπου οι έλληνες και ελληνοκύπριοι κεφαλαιοκράτες εκτοπίσουν με τις πιο υποθετικές ευλογίες κυρίως του αμερικανού διαιτητή τους αντίμαχους διεκδικητές τούρκους και δίχως το κόστος μιας ανείπωτης αιματοχυσίας, προκύπτει ένα ερώτημα καίριο. Θα γίνουμε Σαουδική Αραβία, Νιγηρία η` κάτι ενδιάμεσο; Οι ιστορικοπολιτικές συνθήκες όμως που συνηγόρησαν στη δημιουργία των πετρελαιομοναρχιών έχουν ανεπιστρεπτί λήξει. Επιπρόσθετα ο διαμοιρασμός του οποιουδήποτε παραγόμενου εθνικού προϊόντος επαφίεται πρώτιστα στους διαμορφωμένους ταξικούς συσχετισμούς. Και εδώ οι αραβικοί πληθυσμοί ζώντας στα πιο βάρβαρα, ολοκληρωτικά και σκοταδιστικά πλαίσια δεν ευνοούνται καθόλου.
Αλλά η εικόνα (που αξίζει να μελετηθεί διδακτικά) στη Νιγηρία για τα 198 εκατομμύρια κατοίκων της είναι κατά πολύ απελπιστικότερη, σαν απότοκος και του προωθημένου στις εσχατιές βαθμού υποτέλειας της στους ξένους λήσταρχους συγκριτικά με τη δική μας. Η όγδοη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στην υφήλιο με τα δέκατα μεγαλύτερα αποθέματα και -ω τι πιο παρανοϊκό- συγκαταλέγεται στη πεντάδα από τις φτωχότερες της! Τα δύο τρίτα των κατοίκων ζουν κάτω από το όριο της απόλυτης ένδειας καταναλώνοντας λιγότερο από ένα δολάριο τη μέρα και με προσδόκιμο επιβίωσης τα 42 χρόνια! Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως ανά ένα λεπτό η ακραία φτώχεια κτυπά την πόρτα σε έξι αυτόχθονες! Ενημερωτικά και εξοργιστικά η Shell δωροδοκεί κρατικό στρατό και μισθοφόρους, ώστε να καταστέλλουν στυγνά διαδηλώσεις ενάντια στη μόλυνση (το δέλτα του Νίγηρα έχει καταντήσει ένας βάλτος ρύπων), χρηματοδοτεί φυλάρχους για το ξέσπασμα εμφύλιων αναμετρήσεων και έχει χρεωθεί τη δολοφονία χιλιάδων πολιτών με βαρύτερο τίμημα από μέλη της ανυπάκουης φυλής Ογκόνι. Και ενώ η λιμοκτονούσα χώρα σφαδάζει στην υποβολιμαία αλληλοσφαγή, το λιγοστό πετρέλαιο δεν πουλιέται στα άδεια βενζινάδικα, μα στη μαύρη αγορά!!! Το μόνο δε πετρέλαιο που επιτέλους αντικρίζουν και <<χαίρονται>> οι νιγηριανοί κουρελήδες κατατρεγμένοι (όχι της δωροδοκημένης κυβερνητικής μαφίας βέβαια), είναι όσο ανακατεύεται στο ακατάλληλο πόσιμο νερό και στις αχρηστεμένες καλλιεργήσιμες εκτάσεις τους!!!
Αυτή είναι η τριτοκοσμική ανάπτυξη που παρέχουν στους λαούς οι ιμπεριαλιστές, σαν λυμαίνονται τη περιουσία υπηκόων και στέλνουν τα αεροπλανοφόρα τους για προστασία των γεωτρύπανων τους (κυπριακή ΑΟΖ). Παρά ταύτα να ελπίζουμε εμείς οι Έλληνες, πως τα καρτέλ της καταλήστευσης και κατάστρωσης πολέμων θα σεβαστούν το αρχαίο μας κλέος και την προγονική προσφορά στον παγκόσμιο πολιτισμό και έτσι θα απολαύσουμε μια εξαίρεση γενναιοδωρίας τους; Έχει όμως και η παραπλάνηση τους όρια κατάποσης.
Νωπό και τρανταχτό τέλος δείγμα της καταραμένης τύχης των λαών, των οποίων στο υπέδαφος που ζουν κρύβονται αξιοπρόσεκτες αποθήκες υδρογονανθράκων, είναι τα δεινά των βενεζουελάνων. Γιατί πάλι αυτοί βουλιάζοντας σε μαρτυρικές στερήσεις και το χάος πληρώνουν φιλοδοξίες μερίδων της ολιγαρχίας τους για ιδιοτελή και πιο επικερδή διαχείριση του πετρελαϊκού δυναμικού. Τοιουτοτρόπως αγκομαχεί ο λαός χαντακωμένος σε μια σοσιαλδημοκρατική παρωδία (άλλο ένα ξεφτισμένο πια καμάρι του συνδιαχειριστικού ρεφορμισμού) και ιμπεριαλιστική διελκυστίνδα και όχι για την κατάκτηση μια ατόφια ακηδεμόνευτης από προστάτες-σφετεριστές λαοκρατίας. Όπου μονάχα τότε θα ήταν όντως οι από κάτω ολότελα εισπράκτορες του φυσικού πλούτου της πατρίδας τους και των χεριών τους.
Πριν μέρες γράφτηκε σε νεκροταφείο της Αθήνας όχι δυστυχώς ο επίλογος, αλλά μία τραγική πράξη σε ένα ατελείωτο δράμα. Θάφτηκε το πνιγμένο στα νερά του Έβρου ταλαντούχο παλικάρι Mahir Meteκαι άγρια κυνηγημένο από τον κοινοβουλευτικό δικτάτορα Ερντογάν. Έγκλημα του πολιτικού προσφυγόπουλου; Η πάλη του μαζί με χιλιάδες άλλους ομοϊδεάτες και συναγωνιστές του στην Τουρκία ενάντια στον φασισμό, εθνικισμό και ιμπεριαλισμό. Ακριβώς δηλαδή τους παράγοντες που αντιστρατεύονται διαρκώς τη συναδέλφωση των λαών μας. Ας γίνει ο χαμός του ένα ακόμη σπουδαίο σύμβολο και παράδειγμα, ότι όσα πολλά χωρίζουν τον ελληνικό και τουρκικό λαό από τους ντόπιους και ξένους καταπιεστές τους, άλλα τόσα τους ενώνουν στην κοινή προσπάθεια για ανεξαρτησία και προκοπή.
Πριν λίγα χρόνια σε ένα διαφορετικό δράμα (με κοινούς συντελεστές) κηδεύτηκαν δυο ελληνόπουλα φοιτητές, αφού εκείνη τη φορά τουρτουρίζοντας από το κρύο πνίγηκαν από αναθυμιάσεις μαγκαλιού στη Λάρισα. Άρα, συμπεραίνει κανείς, ότι όσα ποτάμια υδρογονανθράκων και αν αναβλύσουν από τις εξορύξεις, ακόμη και αν αντί για αλμυρό νερό πλημμύριζε το Αιγαίο με πετρέλαιο, αν κάτι θα άλλαζε στην ανέχεια και τα βάσανα των κατατρεγμένων, θα ήταν οπωσδήποτε προς το χειρότερο. Μιας και οι εχθρικές προς εμάς αστικές τάξεις αντάμα με τους ιμπεριαλιστές τυράννους θα τα ωφελούνταν μονομερώς και χρυσοφόρα. Αντίθετα για τον απλό κόσμο η βενζίνη για το γέμισμα του αυτοκινήτου του θα καίει περισσότερο την μισοάδεια τσέπη του και οι λογαριασμοί της ΔΕΗ θα του προκαλούν ηλεκτροπληξία. Παράλληλα και η φοροληστεία θα συνέχιζε να αποστραγγίζει και ο διανομέας να ξεψυχά στο οδόστρωμα και η γριούλα να καταδικάζεται για μια αγκαλιά αγριόχορτα και ο ξυπόλητος νέος να κλειδώνεται έξω από τα πανεπιστήμια και η τίμια ροζιασμένη παλάμη να μην μπορεί να ταΐσει το μωρό της και άπειρα ακόμη από τα <<και>>, που ήδη βολοδέρνουν απλόχερα την <<δημοκρατική>> κοινωνία μας στην προπετρελαϊκή περίοδο.
Αυτό λοιπόν είναι το πρόβλημα. Ποιος, δηλαδή ποια τάξη διαπραγματεύεται, ελέγχει, εξουσιάζει, ποια τάξη έχει κατευθείαν συμφέρον να ανακινεί το ζήτημα και να ευελπιστεί σε διεύρυνση του προσοδοφόρου ορίζοντα της η` ανάποδα ποια πλειοψηφία θα βλάπτεται ζωτικά από την οποιαδήποτε κατάληξη του. Εδώ πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας. Έτσι επιβάλλεται να καθορίσουμε τη στάση μας. Εκεί να στρέψουμε τα πυρά μας. Στους έλληνες και τούρκους πετρελαιοθήρες και στην πιο εφιαλτική απειλή για την ανθρωπότητα, τους ιμπεριαλιστές.
Ας νοιαστούν στο σήμερα οι λαοί για την υπεράσπιση του <<πλούτου>> των ψίχουλων, που ολοένα και του τον λιγοστεύουν περιφρονώντας το αυγάτεμα εκείνου του περίσσιου και το μοίρασμα του διαφαινόμενου επ` ωφελεία των προνομιούχων και παρασιτούντων αστών. Το οποίο ίσως κιόλας συντελεστεί πάνω στα πτώματα των παιδιών του.
Το μόνο αίμα που άξιζε να χύσει ο δούλος, δεν ήταν ποτέ αυτό για το καλόθρεμμα του αχόρταγου (και για πετρέλαιο) δεσμώτη και δήμιου του ευγενή, μα εκείνο για την απόκτηση της λύτρωσης του.
* μέλος της Πρωτοβουλίας Αντίστασης Χανίων