Η αστικοποίηση δεν είναι ένα φαινόμενο που αφορά αποκλειστικά την Ελλάδα όμως οι συνέπειές του στη χώρα μας είναι πολύ πιο έντονες με τις πολιτικές που εφαρμόζονται να εντείνουν το πρόβλημα.
Χωριά ερημώνουν. Οι ιστορίες τους ξεχνιούνται. Μαζί χάνεται και ο πλούτος τους. Η γη μένει ανεκμετάλλευτη. Η ερήμωση δεν αφορά μόνο τα κτίρια, είναι συνολική.
Κάποια χωριά αντέχουν. Αυτοί που μένουν κρατούν Θερμοπύλες χωρίς ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία. Χωρίς κάποιο σχέδιο ανάπτυξης των περιοχών τους, χωρίς να δίνονται κίνητρα για την παραμονή. Πολλοί απογοητεύονται. Φεύγουν. Στο τέλος, αντί η πολιτεία να αντιληφθεί το πρόβλημα που έχουν δημιουργήσει οι πολιτικές που εφαρμόζονται εδώ και δεκαετίες και να στηρίξει αυτούς που παραμένουν και επιμένουν να ζουν στην επαρχία, τους τιμωρεί. Κλείνουν τα σχολεία, τώρα κλείνουν τα υποκαταστήματα των ΕΛΤΑ, χθες ανακοινώθηκε και το κλείσιμο του τραπεζικού υποκαταστήματος της Τράπεζας Πειραιώς στην Παλιόχωρα. Τους εξωθεί στην έξοδο.
Μην έχετε καμία αμφιβολία, όσα συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό και στην Κάντανο δεν είναι μία οικονομική απόφαση, αλλά η αποτύπωση της τεράστιας αποτυχίας της πολιτείας που αντί να αναλάβει τις ευθύνες της για να προστατέψει τις ζωές των ανθρώπων που κρατούν την επαρχία ζωντανή, προσβλέποντας και στην προοπτική του πλούτου που θα μπορούσε να παραχθεί, εν τέλει τους τιμωρεί επειδή επιλέγουν να μην εγκαταλείπουν τον τόπο που έκτισαν τις ζωές τους.
Στον παράδοξο κόσμο που ζούμε θεωρείται οικονομικά συμφέρουσα επιλογή εκ μέρους του κράτους η ερήμωση και η εγκατάλειψη των χωριών μας, όχι η ανάπτυξή τους!
Σε ένα ευνομούμενο κράτος, όχι αριστερό ή δεξιό απλα ευνομούμενο, η λογική θα έπρεπε να ήταν αντίστροφη. Θα έπρεπε να επιβραβεύονται οι άνθρωποι που επιμένουν και να δημιουργούνται κίνητρα και για άλλους ανθρώπους να ζήσουν στην Κάντανο, στον Αποκόρωνα, στην Κουντούρα, στη Γαύδο. Για να μπορούν να αναπτυχθούν αυτές οι περιοχές και για να αυξηθεί ο πλούτος για όλους μας, για όλη τη χώρα.
Αντ’ αυτού, σήμερα, δε φαίνεται ανακοπή της πορείας ερήμωσης. Η υποβάθμιση των σχολείων οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μείωση του αριθμού των οικογενειών με νέα παιδιά στις περιοχές αυτές. Το κλείσιμο των ΕΛΤΑ και των υποκαταστημάτων των Τραπεζών εγγυάται ότι και η ζωή των γεροντότερων θα γίνει πάρα πολύ πιο δύσκολη. Δε δημιουργούν κίνητρα για την άνθηση, αλλά οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην ερήμωση τόπους που και ιστορία έχουν και προοπτική.
Σε άλλες χώρες οι τάσεις σιγά – σιγά αντιστρέφονται. Έστω και μετά από αρκετές δεκαετίες ακραίας αστικοποίησης, πλέον σε πολλές χώρες συνειδητοποιούν ότι τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν για οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς λόγους. Στο επίκεντρο αυτών των αλλαγών είναι η επαρχία.
Στην εποχή όπου η εργασία μπορεί πλέον να γίνεται και από απόσταση, σε άλλες χώρες – όχι όμως στη δική μας – δίνουν κίνητρα σε πολίτες των χωρών τους για να ζουν και να εργάζονται σε χωριά με μειωμένα κόστη ενοικίων και λογαριασμών.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση προχωρά σε κλείσιμο σχολείων, κλείνει υποκαταστήματα ΕΛΤΑ και Τραπεζών και κάνει καμπάνιες για την προσέλκυση Γερμανών συνταξιούχων…
Σε κάποιες περιοχές της Ευρώπης βλέπουμε την ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων που αποφέρουν κέρδη στους κατοίκους των χωριών.
Αλλού πάλι όπως στην Κίνα βλέπουμε την έντονη προώθηση συνεργατικών σχημάτων με τα αποτελέσματα να είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά. Η εξοικονόμηση στους πόρους και ο εκμοντερνισμός με τη χρήση νέων τεχνολογίων και την εφαρμογή ορθών πρακτικών στις καλλιέργειες οδήγησε μόλις σε 5 χρόνια στην αύξηση των εισοδηματων των κατοίκων στις περιοχές που εφαρμόστηκε άνω του 200%!
Το ίδιο ισχύει και σε μία σειρά άλλες χώρες που έχουν εφαρμοστεί παρεμφερή μοντέλα, όπως στη Σουηδία και στη Γερμανία.
Όμως στην Ελλάδα απουσιάζουν ακόμη και τα πολύ βασικά.
Δεν υπάρχει κάποιο σχέδιο για την ανάπτυξη της υπαίθρου με κίνητρα από την πολιτεία για την οργάνωση των αγροτών σε νέα, πιο παραγωγικά πρότυπα, με εκπαιδευτικά σεμινάρια για την εφαρμογή καλών πρακτικών, για τη συνεργασία τους στην προώθηση των προϊόντων τους.
Δεν δημιουργούνται δομές στα χωριά για να έρθει νέος κόσμος.
Δεν υπάρχει καν κάποιο οργανωμένο σχέδιο για την έστω τουριστική ανάπτυξή τους.
Έκλεισαν τα σχολεία με τη λογική ότι “δεν συμφέρει” να πληρώνουν καθηγητές για τόσους λίγους μαθητές, όταν δεν έχουν κάνει απολύτως τίποτα για να αυξηθεί ο αριθμός των οικογενειών που μένουν στα χωριά, που κάνουν παιδιά που πηγαίνουν στα σχολεία.
Έκλεισαν τα υποκαταστήματα των ΕΛΤΑ για λόγους οικονομίας αδιαφορώντας για τις συνέπειες στην εύρυθμη λειτουργία των τοπικών κοινωνιών, τώρα κλείνουν και τα υποκαταστήματα των τραπεζών αδιαφορώντας αν μπορούν οι ηλικιωμένοι να μάθουν να κάνουν διαδικασίες μέσω ίντερνετ ή αν μπορούν να διανύουν δεκάδες χιλιόμετρα με το αμάξι τους για να εξυπηρετηθούν.
Άραγε, μήπως τελικά το όραμα που έχουν οι κυβερνώντες είναι η ερήμωση της επαρχίας ώστε να καρπωθούν την πλούσια και εύφορη ελληνική γη ξένες πολυεθνικές εταιρείες;
Μήπως τελικά το όραμά τους είναι η μετατροπή των όμορφων και ιστορικών χωριών μας σε γηροκομεία συνταξιούχων από τις πλούσιες χώρες του Βορρά;
Μήπως η Κάντανος, η Κουντούρα, η Γαύδος πρέπει να μείνουν χωρίς σχολεία, χωρίς ταχυδρομεία, χωρίς τραπεζικά υποκαταστήματα;