Σε μια εποχή που ο Μυλοπόταμος βρίσκεται διαρκώς στην επικαιρότητα για εγκληματικότητα και σκάνδαλα, το χωριό Μαργαρίτες προβάλλει ως ζωντανό παράδειγμα δημιουργίας, πολιτισμού και παραγωγής που υπενθυμίζει ότι κανένας τόπος δεν ορίζεται μόνο από τις σκοτεινές του όψεις.
Είναι αλήθεια ότι το όνομα Μυλοπόταμος έχει ταυτιστεί στη δημόσια σφαίρα με παραβατικά φαινόμενα, όπως η παράνομη οπλοκατοχή, υποθέσεις ναρκωτικών και, πιο πρόσφατα, την εμπλοκή αγροτοκτηνοτρόφων στο σκάνδαλο με τις επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αυτή η εικόνα, όμως, δεν είναι ολόκληρη η αλήθεια.
Γιατί ο Μυλοπόταμος δεν είναι μόνο ειδήσεις της αστυνομικής συντάξης. Είναι ένα σύνθετο κοινωνικό και πολιτιστικό τοπίο, με ζωντανά χωριά που αντιστέκονται στην ερημοποίηση, με παραγωγικές κοινότητες, με ανθρώπους που δεν επιβιώνουν απλώς, αλλά δημιουργούν, εξελίσσονται και προοδεύουν, κρατώντας τον πολιτισμό και την παράδοση ζωντανά με σύγχρονους όρους.
Μαργαρίτες: ένα κεραμικό εργαστήρι ζωής
Σε αυτό το άλλο πρόσωπο του Μυλοποτάμου ξεχωρίζουν οι Μαργαρίτες — ένα χωριό που από μόνο του αποδομεί τα στερεότυπα. Με ιστορία αιώνων στην κεραμική τέχνη, το χωριό έχει καταφέρει τις τελευταίες δεκαετίες να εξελιχθεί σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό, χωρίς να προδώσει τον χαρακτήρα του.
Η παράδοση της κεραμικής, που μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά, δεν έχει γίνει μουσειακό κατάλοιπο. Αντιθέτως, έχει μετατραπεί σε σύγχρονο εργαλείο τοπικής ανάπτυξης, καθώς τεχνίτες και τεχνίτριες εξακολουθούν να παράγουν, να εκθέτουν, να πειραματίζονται και να εκπαιδεύουν. Οι Μαργαρίτες είναι χωριό ζωντανό, με πολυεπίπεδη οικονομική δραστηριότητα — όχι μόνο κεραμική, αλλά και αγροτική παραγωγή, κυρίως ελαιόλαδο, αρωματικά φυτά και οικιακά προϊόντα.
Οι γυναίκες στον πυρήνα της παραγωγής
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η έντονη παρουσία των γυναικών στην τοπική παραγωγή και πολιτιστική δραστηριότητα. Στις Μαργαρίτες, η οικονομική ζωή δεν είναι ανδρική υπόθεση: οι γυναίκες συμμετέχουν ισότιμα στην κεραμική, στη γεωργία, στη φιλοξενία, στις μικρές επιχειρήσεις, δίνοντας πνοή στην τοπική κοινωνία.
Αυτό το στοιχείο διαλύει τα πρότυπα μιας «παραδοσιακής» κοινωνίας ως ανδροκρατούμενης, και δείχνει πώς οι τοπικές ταυτότητες επανανοηματοδοτούνται μέσα από την καθημερινότητα και την παραγωγή, χωρίς να αποκόπτονται από τις ρίζες τους που γίνονται σεβαστές αλλά δεν είναι αναγκαίο να εγκλωβίζουν κιόλας.
Η υπερπροβολή του αρνητικού και η υποβάθμιση του δημιουργικού
Η δημοσιογραφία —και γενικότερα ο δημόσιος λόγος— έχει συχνά την τάση να υπερεκθέτει τα αρνητικά, παραγνωρίζοντας τις πολλές μορφές αντίστασης που υπάρχουν σε κάθε κοινότητα. Στον Μυλοπόταμο, αυτό μεταφράζεται σε υπερπροβολή της βίας και συστηματική αποσιώπηση της προόδου. Κακώς…
Η ανάδειξη των θετικών είναι εξίσου αναγκαία — αν όχι περισσότερο — από την αποκάλυψη των κακών, γιατί όταν το καλό λάμπει, το κακό συρρικνώνεται.
Και στις Μαργαρίτες, το καλό δεν είναι εξαίρεση. Είναι κυρίαρχο.
Η κριτική στα κακώς κείμενα είναι απαραίτητη — αλλά δεν αρκεί. Αν περιοριστούμε σε αυτή, θα αποτύχουμε να δούμε την πλήρη εικόνα. Και στον Μυλοπόταμο, η πλήρης εικόνα δεν είναι σκοτεινή: υπάρχει σκοτάδι, όμως υπάρχει και πολύ φως, είναι μία εικόνα περίπλοκη αλλά και ελπιδοφόρα.
Υπάρχει πολύ χρώμα, όπως στα κεραμικά στις Μαργαρίτες.
Διαβάστε το σχετικό θέμα που ετοιμάσαμε ΕΔΩ.



