Το πρόβλημα είχε ήδη επισημανθεί από την έναρξη της πανδημίας και των κυβερνητικών επιλογών για την αντιμετώπισή της (όπως η εκ περιτροπής εργασία): Θα δημιουργηθεί νέο έλλειμμα στα ασφαλιστικά ταμεία.
Όπως έδειξε η ενημέρωση που παρείχε σήμερα το υπουργείο Εργασίας στη Βουλή και την αρμόδια επιτροπή ελέγχου του ασφαλιστικού συστήματος, για την κατάσταση του ΕΦΚΑ, ήδη φαίνονται οι επιπτώσεις. Μάλιστα το μόνο που εγγυάται τις συντάξεις, έστω στο σημερινό επίπεδο που βρίσκεται πολύ κάτω από τις ανάγκες των συνταξιούχων, είναι η …καλή διάθεση της κυβέρνησης και του Γιάννη Βρούτση.
Όπως ανέφερε ενημερώνοντας την Βουλή ο υπουργός Εργασίας «η αιφνίδια εμφάνιση της πανδημίας του COVID-19, θα έχει προφανώς δυσμενείς επιπτώσεις στα έσοδα των ασφαλιστικών εισφορών. Η αναστολή της δραστηριότητας για το μήνα Μάρτιο έως Ιούνιο πολλών επιχειρηματικών σημαντικών κλάδων της οικονομίας και αναμενόμενη οικονομική ύφεση, θα επιφέρει αναπόφευκτα μείωση στα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές, τις οποίες θα κληθεί να καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός. Σύμφωνα με τα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ, για το πρώτο τετράμηνο του 2020, έχει εισπραχθεί το 30,7% του ετήσιου στόχου των ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό του φορέα, ενώ παρακολουθούμε συνεχώς την πορεία των εσόδων του e-ΕΦΚΑ και ευελπιστούμε, ότι τα μέτρα επανεκκίνησης της οικονομίας και το αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης σταδιακά και σταθερά οι απώλειες θα αποκατασταθούν».
Με απλά λόγια η επιβίωση των ασφαλιστικών ταμείων εξαρτάται από την …επιτυχία του πλάνου ανάπτυξης για το 2021 της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Την ίδια στιγμή που τα στοιχεία λένε ότι η ανεργία όλο αυτό το διάστημα θα κυμανθεί από 26 έως 30% ενώ μένει ανοιχτό το θέμα του προσδιορισμού των δημοσιονομικών στόχων για το 2021 και το 2022 από την πλευρά των δανειστών.
Αυτό που σίγουρα δεν θα αλλάξει όμως είναι η υποχρεωτική ποσόστωση στις δαπάνες του προϋπολογισμού που μπορούν να κατευθυνθούν στην κοινωνική ασφάλιση. Για τον λόγο αυτό οι «εγγυήσεις» που επιχείρησε να δώσει ο Γιάννης Βρούτσης προκειμένου να καθησυχάσει δεν μπορούν να είναι πειστικές.
Δήλωσε πως «ο κρατικός προϋπολογισμός είναι αυτός ο οποίος θα καλύψει τις όποιες ενδεχόμενες ανάγκες του ασφαλιστικού συστήματος. Όπως γινόταν στο παρελθόν, θα γίνει και στο μέλλον. Άρα, λοιπόν, καμία ανησυχία. Ο κρατικός προϋπολογισμός θα έρθει και θα ενισχύσει το ασφαλιστικό μας σύστημα εάν και εφόσον χρειαστεί». Αυτά την ίδια στιγμή που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ίδιου του υπουργού η ελλειμματική συνθήκη που καταγράφεται σήμερα «είναι σίγουρο, ότι θα μεγαλώσει το επόμενο διάστημα, διότι οι επιπτώσεις της πάνω στην οικονομία, όχι μόνο στην Ελλάδα, σε όλη την παγκόσμια οικονομία, του κοροναϊού διαμέσου της ύφεσης θα έχει και αποτέλεσμα μείωσης των θέσεων εργασίας, αύξηση ανεργίας, δυστυχώς και απώλειες των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία». Αυτά όταν ακόμη δεν έχει καταστεί δυνατόν να εκτιμηθεί προοπτικά η ύφεση που μπορεί να κυμανθεί από 7 έως και πάνω από 10% ενώ υπάρχουν και διεθνείς οργανισμοί που κάνουν λόγο για ακόμη μεγαλύτερα νούμερα.
Επίσης, σοβαρά ερωτήματα εγείρονται για το ΕΤΕΑΠ το επικουρικό ταμείο. Τα στοιχεία θέλουν το ταμείο αυτό να έχει έλλειμμα 75 εκατομμύρια μηνιαίως, πράγμα που σημαίνει περίπου 600 εκατομμύρια έως το τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας τα αποθεματικά που έχει είναι 1,4 δις ευρώ.
Τέλος, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που κατατέθηκαν στην επιτροπή «το σύνολο των εισφορών συνεισφέρουν κατά 85% οι μισθωτοί, εργοδότες και εργαζόμενοι και κατά 15% οι αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες. Όσον αφορά τους μισθωτούς, το 56% αφορά τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και το 29% τους μισθωτούς του δημόσιου τομέα».