Μπορεί στην Ελλάδα και ειδικά στα Χανιά η όποια συζήτηση για τις περιβαλλοντικές συνέπειες των λειτουργιών των βάσεων να τίθεται σε ένα ιδιότυπο περιθώριο (αφού αφορά τους συμμάχους μας) και το αίτημα για ελέγχους να μην είναι καθόλου μα καθόλου αυτονόητο, όμως στις ΗΠΑ, οι αμερικάνοι στρατιώτες δεν έχουν παρόμοια προβλήματα, ασκούν τα δικαιώματά τους, ζητούν απαντήσεις και απαιτούν αποζημιώσεις ενώ το ζήτημα της μόλυνσης στις βάσεις συζητείται στο Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ως μια υπαρκτή πραγματικότητα για την οποία πρέπει να βρεθούν λύσεις.
Πληθαίνουν τα δημοσιεύματα στις ΗΠΑ για τη μόλυνση του νερού σε χιλιάδες σημεία γύρω από στρατιωτικές εγκαταστάσεις λόγω υψηλών επιπέδων Υπερφθοριοοκτανοϊκού Θειικού Οξέως, γνωστού ως PFOS και Yπερφθοριοοκτανοικο Oξέως, του γνωστού ως PFOA.
Οι συνέπειες για την υγεία από την έκθεση σε αυτά τα χημικά συμπεριλαμβάνουν αποβολές και σημαντικά προβλήματα στην κύηση. Επίσης, μολύνουν το μητρικό γάλα και αρρωσταίνουν τα μωρά, προκαλούν ζημιά στο συκώτι, καρκίνο στα νεφρά, υψηλή χοληστερίνη, μειώνουν την αποτελεσματικότητα αντιβιοτηκών ενώ αυξάνουν τον κίνδυνο θυροειδούς καρκίνου, του καρκίνου των όρχεων, και μειώνουν την ανδρική γονιμότητα. Όπως είναι ξεκάθαρο, είναι ουσίες των οποίων η χρησιμοποίησή τους δημιουργεί πολλές και πολύ αρνητικές συνέπειες.
Το Πεντάγωνο γνώριζε για τις καταστροφικές συνέπειες των συγκεκριμένων χημικών στην ανθρώπινη υγεία από το 1974 όμως συνέχισαν να τα χρησιμοποιούν.
Αρκετά χρόνια μετά, το 2001 ο Αμερικάνικος Στρατός συνειδητοποίησε τη σοβαρότητα του προβλήματος που συνιστούσε η χρήση τους. Ο αφρός που χρησιμοποιούταν για την κατάσβεση φωτιών ή σε ασκήσεις μόλυναν τους υδάτινους πόρους των γύρω περιοχών από στρατιωτικές εγκαταστάσεις, όμως ο στρατός απέκρυψε τα γεγονότα υπό τον φόβο των τεράστιων αποζημιώσεων που θα αναγκαζόταν να καταβάλλει.
“Γιατί έλεγαν στις γυναίκες ‘Μην μείνεις έγγυος στη George Airbase‘”
Χαρακτηριστικό είναι και το ρεπορτάζ της Tara Copp για τους Military Times όπου καταγράφεται η ιστορία νεαρών γυναικών που έπιναν νερό από βάση.
Ο τίτλος του δημοσιεύματος ήταν ο εξής:
“Γιατί έλεγαν στις γυναίκες ‘Μην μείνεις έγγυος στη George Airbase‘”.
Οι αναφορές που υπάρχουν είναι πράγματι τρομακτικές αφού υπάρχουν μαρτυρίες γυναικών οι οποίες απέβαλλαν, ανέπτυξαν επικίνδυνες μορφές καρκίνου ενώ άλλες γέννησαν νεκρά παιδιά.
Ο στρατός των ΗΠΑ ακόμη και σήμερα αρνείται να δώσει στη δημοσιότητα τους ιατρικούς φακέλους των γυναικών που επηρεάστηκαν από τη χρήση των χημικών στις ΗΠΑ.
Υψηλά επίπεδα PFOS και PFOA έχουν βρεθεί σε μετρήσεις και έξω από τις ΗΠΑ, σε χώρες που λόγω της ισχύς τους μπορούν να πιέσουν για την πραγματοποίηση ελέγχων. Τέτοια είναι η περίπτωση της αεροπορικής βάσης Spangdahlem στη Γερμανία και της αεροπορικής βάσης της Kadena στην Οκινάουα της Ιαπωνίας.
Μέχρι σήμερα, ο Αμερικάνικος στρατός έχει παραδεχθεί επικίνδυνα επίπεδα των συγκεκριμένων χημικών σε 126 στρατιωτικές εγκαταστάσεις, με θανάτους από καρκίνους, αποβολές και μεταλλάξεις.
Τον Μάρτη του 2018 Επιτροπή του Πενταγώνου για πρώτη φορά έδωσε στη δημοσιότητα μία λίστα σχετικά με το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος.
Μόνο στις HΠΑ αναγνωρίστηκαν 401 ενεργές στρατιωτικές εγκαταστάσεις με περιοχές μολυσμένες από τα χημικά για τις οποίες απαιτούνται περαιτέρω έλεγχοι.
Σε 2.668 ελέγχους που έχουν γίνει σε πηγάδια και πηγές νερών κοντά σε βάσεις βρέθηκε ότι σε 61% των σημείων η ποσότητα των χημικών ξεπερνούσε τα επιτρεπτά όρια.
Τι συμβαίνει στα Χανιά;
Στοιχεία σχετικά με τη μόλυνση στις βάσεις και στα Χανιά είχαμε παρουσιάσει και στη μεγάλη έρευνα της εφημερίδας “Αγώνας της Κρήτης” για τις Βάσεις της Σούδας.
Αναφέραμε χαρακτηριστικά τα αποτελέσματα της έκθεσης της Sharon Weiner για το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασσαχουσέτης, σύμφωνα με την οποία σχεδόν κάθε στρατιωτική εγκατάσταση των ΗΠΑ είναι υπεύθυνη για κάποιου είδους περιβαλλοντική μόλυνση:
H μεγάλη πλειοψηφία της παραγωγής τοξικών αποβλήτων προέρχεται όχι από κάποιο ατύχημα αλλά απλά από την καθημερινή λειτουργία των βάσεων, όπως λ.χ., από τον καθαρισμό των αεροσκαφών. Για τον καθαρισμό χρησιμοποιούνται ειδικές ουσίες trichloroethylene (TCE), οι οποίες είναι εξαιρετικά επικίνδυνες και μετατρέπονται άμεσα σε αέρια μορφή.
Στο στρατόπεδο πεζοναυτών Lejeune, υπήρξε σοβαρότατο πρόβλημα μόλυνσης των πηγών νερού από το 1953 έως το 1987.
Όλο αυτό το διάστημα οι στρατιώτες και οι οικογένειές τους χρησιμοποιούσαν νερό μολυσμένο με επικίνδυνα χημικά. Αρκετοί ανέπτυξαν καρκίνο και άλλες σοβαρές παθήσεις. Τα θύματα κατηγόρησαν τους διοικητές της μονάδας ότι απέκρυψαν το πρόβλημα και δεν έπραξαν τα δέοντα για να ενημερώσουν το προσωπικό ότι κινδυνεύει η υγεία τους.
850 πρώην κάτοικοι της βάσης κατέθεσαν μήνυση ζητώντας 4 δισεκατομμύρια δολλάρια αποζημίωση από τον στρατό. Περισσότερα από 70 διαφορετικά είδη χημικών βρέθηκαν μέσα στο νερό που υπήρχε στις βάσεις.
Σε άλλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2005 βρέθηκε συσχέτιση περιστατικών παιδικής λευχαιμίας με την κατανάλωση του νερού της Βάσης.
Όπως στο εσωτερικό των ΗΠΑ έτσι και στο δίκτυο βάσεων των ΗΠΑ στο εξωτερικό, παρουσιάζονται προβλήματα με τοξικά στο νερό και στο έδαφος, και μόλυνση από τις εκρηκτικές ύλες που χρησιμοποιούνται σε Πεδία Βολής.
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ το Υπουργείο Άμυνας έχει αναλάβει ένα μεγάλο πρόγραμμα καθαρισμού του εδάφους και του νερού των βάσεων. Όμως στο εξωτερικό, οι ΗΠΑ κρύβονται πίσω από ελλείψεις που παρουσιάζονται στις Διακρατικές Συμφωνίες και αρνείται να καθαρίσει όποια μόλυνση παράγεται από τις δραστηριότητες.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μια μακρά ιστορία κακής διαχείρισης και ψευδών αναλύσεων και αποτελεσμάτων εκ μέρους του στρατού των ΗΠΑ αναφορικά με τα επίπεδα μόλυνσης, ακόμα και στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις που έχουν την έδρα τους στις ΗΠΑ.
Η έρευνα του στρατού για τη βάση Lejeune απέκρυψε την ύπαρξη πολλών ειδών χημικών που υπήρχαν στο νερό. Σύμφωνα με την “έρευνα” η μόλυνση που είχε προκληθεί δεν τέτοιου βαθμού ώστε να δημιουργεί προβλήματα υγιείας. Ο αγώνας των πολιτών ήταν που οδήγησε στο να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
Όσον αφορά τις βάσεις στη Σούδα, αξίζει να αναφέρουμε ότι στον δεύτερο πόλεμο του Κόλπου υπήρχαν καταγγελίες ότι ο καθαρισμός των αρμάτων μάχης γινόταν στις εγκαταστάσεις τους στα Χανιά και τα τοξικά απόβλητα κατέληγαν στη θάλασσα.
Παρά την πληθώρα στοιχείων για μόλυνση και τις πολλές αναφορές που γίνονται ανά καιρούς οι ελληνικές αρχές διαρκώς παρέμεναν καθησυχαστικές.
Όπως, οι δηλώσεις τον Φεβρουάριο του 2003, εν μέσω λαϊκών κινητοποιήσεων, του τότε Υφυπουργού Άμυνας κ. Αποστολίδη:
“Οι ανησυχίες που αφορούν τα ζητήματα τα περιβαλλοντικά, της υγείας, της ασφάλειας, βρίσκονται στο πλέον ικανοποιητικό βαθμό. Πέρα από ‘κει όμως και η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία, επαγρυπνούμε 24 ώρες το 24ώρο σ’ αυτά τα πεδία, να είμαστε απόλυτα αποτελεσματικοί, διότι κανείς δεν μπορεί να παίξει με ζητήματα του περιβάλλοντος, της υγείας και της ασφάλειας”.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι μέχρι τα μέσα του 2.000 δεν υπήρχε καμία μελέτη διαχείρισης των αποβλήτων, ούτε βιολογικού καθαρισμού.
Τη διακίνηση αποβλήτων από καθαρισμούς χώρων πολεμικών πλοίων είχε παραδεχτεί και το ΓΕΝ σε σχετική ανακοίνωσή του.
Διαβάστε σχετικά:
- Lawmakers seek registry for military water contamination cancers, illnesses, Military Times
- Addressing Perfluorooctane Sulfonate (PFOS) and Perfluorooctanoic Acid (PFOA),US Department of Defence
- DoD: At least 126 bases report water contaminants linked to cancer, birth defects
- Air Force won’t pay for towns’ water contamination costs
- An Empire of Bases Poisons Water, Threatening Its Own Collapse
- Why women were told ‘Don’t get pregnant at George Air Force Base’
- Fluorinated Chemicals Taint Water at Scores of Military Bases, Neighboring Communities: DOD Discloses Locations for First Time
- Environmental concerns at U.S. overseas military installations, Center for International Studies Massachusetts Institute of Technology, web.mit.edu
- Camp Lejeune water contamination, en.wikipedia.org
- Camp Lejeune: Contamination and compensation; Looking back, moving forward, Hearing before the subcommittee on investigations and oversight, gpo.gov
- Howard Altman, Lejeune water haunts marines, fightingforfrederick.org
- Agency for toxic substances and disease registry, Camp Lejeune, North Carolina, atsdr.cdc.gov
- Contaminated water at base spurs suit, The Washington Times
- Nock Morgan and John Lindsay-Poland, Overseas Military Bases and Environment, Foreign Policy in Focus, fpif.org
- Αμυντική ομπρέλα για την Ελλάδα και η Κρήτη, εφημερίδα “Πατρίς”