Φαίνεται ότι η πρεσβεία των ΗΠΑ και πιο συγκεκριμένα το Μορφωτικό Τμήμα της, έχει βάλει σκοπό να δημιουργήσει δικιά της «αμερικάνικη γωνία» σε κάποια βιβλιοθήκη της Κρήτης. Κι έτσι, μετά την παταγώδη αποτυχία της να επιτύχει κάτι τέτοιο τον Ιούλιο του 2013, όταν και μετά από αντιδράσεις κυρίως από τη Λαϊκή Συσπείρωση αλλά και από τους εργαζόμενους στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Χανίων, η αρχική συμφωνία του τότε δήμαρχου Σκουλάκη με την αμερικάνικη πρεσβεία για παραχώρηση χώρου και ειδικών προνομίων για οργάνωση εκδηλώσεων και ομιλιών δεν προχώρησε, τώρα επανέρχονται, στην ανατολική πλευρά πλέον του νησιού και ζητούν να τους παραχωρηθούν χώροι εντός της Βικελαίας Βιβλιοθήκης του Δήμου Ηρακλείου.
Το θέμα ανέδειξε με άρθρο της η εφημερίδα «Πατρίς» στην οποία σημειώνεται ότι υπήρξαν εξαρχής έντονες αντιδράσεις από τον πρόεδρο της Επιτροπής Εποπτείας Δημήτρη Ξυριτάκη.
Όπως και στην περίπτωση των Χανίων, το ζήτημα άρχισε να υφίσταται από την προηγούμενη δημοτική αρχή με την οποία ήρθαν σε επαφή εκπρόσωποι του Μορφωτικού Τμήματος της Αμερικάνικης Πρεσβείας. Η αρχική συμφωνία ήταν για εγκατάσταση ενός ενημερωτικού σταντ. Στην πορεία όμως άρχισαν να ζητούν όλο και παραπάνω, ζήτησαν να τους δοθούν συγκεκριμένοι χώροι της βιβλιοθήκης με την προοπτική οργάνωσης εκδηλώσεων ανά συγκεκριμένες ημέρες και ώρες.
Στην ουσία των πραγμάτων ζητούσαν ένα είδος αυτονομίας, ένα καθεστώς «μορφωτικής βάσης» εντός της Βιβλιοθήκης του Δήμου. Μάλιστα επιθυμούσαν την τοποθέτηση και δικών τους επίπλων και την ανάπτυξη δραστηριότητων, πέρα από τον έλεγχο των ελληνικών ή δημοτικών αρχών.
Οι συγκεκριμένες προτάσεις προκάλεσαν τις σφοδρές αντιδράσεις από τα μέλη της Εποπτικής Εποπτείας της Βικελαίας χαρακτηρίζοντας τους χειρισμούς «προκλητικούς και απαράδεκτους».
Τα μέλη της Επιτροπής απαίτησαν μάλιστα να δοθούν εξηγήσεις, για το πώς και με ποια διαδικασία η προηγούμενη δημοτική αρχή έδωσε έγκριση για μία τέτοια μορφής «συνεργασία» που καταλύει τον δημοτική και δημοκρατικό έλεγχο του Δήμου και της Βικελαίας μέσα στους χώρους της.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι και στο Δήμο Χανίων και στον Δήμο Ηρακλείου οι προηγούμενες αρχές των δήμων, κ.κ. Σκουλάκης και Κουράκης ήταν προσωπικότητες που προέρχονταν από το χώρο του ΠΑΣΟΚ.
Γιατί δεν προχώρησε η δημιουργία «αμερικάνικης γωνίας» στα Χανιά 
Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι όσον αφορά στην προσπάθεια δημιουργίας «αμερικάνικης γωνίας» στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Χανίων, και σύμφωνα με παλιότερο αναλυτικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Αγώνας της Κρήτης» τα πράγματα είχαν προχωρήσει και είχαν γίνει πιο συγκεκριμένα, αφού, μετά και από τις αντιδράσεις εκ μέρους της Λαϊκής Συσπείρωσης προέκυψε ότι σκόπευαν να προχωρήσουν στη δημιουργία ειδικά διαμορφωμένου χώρου 20 τ.μ. εντός του χώρου του κεντρικού αναγνωστηρίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Χανίων.
Η Λαϊκή Συσπείρωση θεώρησε ότι η επιλογή της πόλης μας δεν ήταν καθόλου τυχαία αλλά ότι συνδέεται άμεσα με τις ύπαρξη αμερικάνικων στρατιωτικών βάσεων και της επιδιώξης προπαγάνδισης των θέσεών τους. Η αντίδραση της τότε δημοτικής αρχής στις καταγγελίες ήταν «θα βάλουμε ότι γουστάρουμε στη βιβλιοθήκη του Δήμου».
Στην παρατήρηση που είχε κάνει ο κ. Παπαντωνάκης ότι άλλο πράμα βάζω και Αμερικανική λογοτεχνία η οποία έχει αξιόλογους συγγραφείς και ποιητές και άλλο πράμα η παραχώρηση χώρου προπαγάνδας σε αμερικανικά κυβερνητικά έντυπα ο Δήμαρχος και η Δημοτική Αρχή είχαν σιωπήσει.
Η «συνεργασία» προέβλεπε:
α) Δωρεά 1000 βιβλίων και εντύπων και τοποθέτηση τους στο χώρο.
β) Δωρεάν χρηματικού ποσού (47.000 δολάρια) για εξοπλισμό και μηχανογραφικό υλικό
γ) Δέσμευση για αριθμό εκδηλώσεων ετησίως στα Αγγλικά προβάλλοντας τον Αμερικανικό πολιτισμό (ποιο;)
δ) Εκπαίδευση προσωπικού βιβλιοθήκης στην Αμερικανική πρεσβεία !!!
Δεν συμφωνούσαν και οι εργαζόμενοι
Την έντονη αντίδρασή τους, όπως και στο Ηράκλειο, είχαν εκφράσει και οι εργαζόμενοι στις Δημοτικές Βιβλιοθήκες του δήμου Χανίων οι οποίοι υπέγραψαν από κοινού ανακοίνωση διαφωνίας τους όσο αφορά την παραπάνω καταγγελόμενη μεθόδευση της Δημοτικής Αρχής Χανίων.
Σημείωναν μεταξύ άλλων τα εξής:
- 1. Η υποχρέωση των βιβλιοθηκονόμων και των βιβλιοθηκών γενικότερα έγκειται στην παραλαβή – δωρεά υλικού και τη βιβλιοθηκονομική επεξεργασία που απαιτείται (όπως η ταξινόμηση, η καταλογογράφηση, η καταχώρηση του υλικού στο βιβλιοθηκονομικό πρόγραμμα ΑΒΕΚΤ) και η ένταξη του, μέσα στην ευρύτερη συλλογή της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όπως η Βιβλιοθήκη Βενιζέλου κ.λ.π.)
- Η Διοργάνωση εκδηλώσεων που έχουν άμεση σχέση με τους σκοπούς και τους στόχους των Βιβλιοθηκών, και σε θέματα που αφορούν μεγάλο ποσοστό αναγνωστικού κοινού της πόλης μας
- Πιστεύουμε ότι αν υπάρξει αποδοχή στη συγκεκριμένη πρόταση, οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να δεχτούμε αντίστοιχη από οποιοδήποτε άλλο φορέα ή χώρα που θα διεκδικούσε κάτι παρόμοιο και θα εξυπηρετούσε κατά κύριο λόγο ιδία συμφέροντα.
- Τα παραπάνω θα λειτουργούσαν σε βάρος του βασικού σκοποί ύπαρξης και λειτουργίας των βιβλιοθηκών, και θα ενέτειναν τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα, όπως την έλλειψη χώρου, προσωπικού κ.λ.π.
- Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει αντίδραση μεγάλης μερίδας συμπολιτών μας στη συνεργασία αυτή, επειδή θα φανεί ότι προωθούμε συμφέροντα και σκοπούς που αφορούν συγκεκριμένη χώρα, τον πολιτισμό και τις πολιτικές της πεποιθήσεις.
- Είναι γνωστή η συνεργασία μας από το 2011 με τον οργανισμό Future Library, που έχει άμεση σχέση με τις βιβλιοθήκες της χώρας μας και την επιλογή της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, για ανακαίνιση μέσα στο 2013, μέρους του αναγνωστηρίου και χρηματοδότηση για αγορά επίπλων, σύγχρονων υπολογιστών και άλλων υψηλών τεχνολογικών μέσων, καθώς και εκπαίδευση του προσωπικού στις νέες τεχνολογίες που ακολουθούνται με τη δέσμευση για σειρά εκδηλώσεων και νέων δραστηριοτήτων. Αποδεχτήκαμε αυτή τη συνεργασία και προχωρούμε, γιατί πιστεύουμε ότι πραγματικά εκπληρώνει τους σκοπούς και τους στόχους λειτουργίας των Βιβλιοθηκών μας κι ότι καλύπτει πλήρως τις ανάγκες σε υλικοτεχνική υποδομή, εκπαίδευση και δράσεις για τα επόμενα χρόνια.
- Σύμφωνα με τα παραπάνω λοιπόν, θεωρούμε ότι μια παράλληλη συνεργασία με έναν φορέα άσχετο με τους στόχους, το αντικείμενο σπουδών μας και τα υπηρεσιακά μας καθήκοντα, μόνο αρνητικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει και αρνούμαστε να συμμετάσχουμε σε ότι έχει να κάνει με αυτόν, πέρα του βιβλιοθηκονομικού αντικειμένου και συγκεκριμένα τη δωρεά υλικού και την ένταξή του στη συλλογή μας, χωρίς άλλους όρους.
- Τις αντιρρήσεις μας τις είχαμε εκφράσει κατά καιρούς προφορικά, στην προϊσταμένη των Δημοτικών Βιβλιοθηκών, όχι σθεναρά – ομολογουμένως – και όχι γραπτά, και προφανώς δεν είχαμε ενημερωθεί πλήρως για τις υποχρεώσεις που απαιτούνταν.
Αφορμή στάθηκε το e-mail που ήρθε στα χέρια μας και συνειδητοποιήσαμε ότι πρόκειται για ξεκάθαρη συνεργασία με Πρεσβεία άλλης χώρας, που δεν έχει καμιά σχέση με βιβλιοθήκες, πρόσκληση σε σεμινάριο στην αγγλική και προώθηση συγκεκριμένων δράσεων, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Αμερικάνικης Πρεσβείας.”
Τι είναι οι «αμερικάνικες γωνίες» σύμφωνα με τους αμερικάνους
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα που έχει δημιουργηθεί εκ μέρους της αμερικάνικης πρεσβείας σε σχέση με τη λειτουργία «αμερικάνικων γωνιών» στην Ελλάδα, ενημερωνόμαστε τα εξής:
Οι Αμερικανικές Γωνιές φιλοξενούνται σε πέντε βιβλιοθήκες της Ελλάδος και αποτελούν λειτουργικό κομμάτι τους.
Περιέχουν Λογοτεχνικά κυρίως βιβλία αλλά και πληροφοριακό υλικό σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής καθώς και προγράμματα και εκδηλώσεις για τον πολιτισμό και την εκπαίδευση.
Οι Αμερικανικές Γωνιές πραγματοποιήθηκαν με τη συνεργασία του Μορφωτικού Τμήματος της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα και λειτουργούν έως τώρα σε πέντε δήμους: Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας, Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας, Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης και Βιβλιοθήκη Στέγης Πολιτισμού Δήμου Ξάνθης.
Η συλλογή βιβλίων περιλαμβάνει τίτλους πληροφοριακών βιβλίων, λογοτεχνικών αλλά και εκδόσεις σχετικές με το περιβάλλον, την οικονομία και κυβερνητικές εκδόσεις.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότερες από 400 Αμερικανικές Γωνιές σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος των «αμερικάνικων γωνιών» στη Ρωσία αλλά και στη Βενεζουέλα;
Μία πολύ διαφορετική εικόνα για τον σκοπό ύπαρξης «αμερικάνικων γωνιών» έρχεται από τη Βενεζουέλα.
Εκεί, μετά από πρωτοβουλία της πρεσβείας των ΗΠΑ και ήδη από το 2005, ο πρέσβης William Brownfield προώθησε τη δημιουργία τεσσάρων «εικονικών προξενείων», τα επονομαζόμενα και «αμερικάνικες γωνίες». Εκεί, δεν εργάζεται διπλωματικό προσωπικό, και δεν προσφέρουν υπηρεσίες σε αμερικάνους πολίτες που ζούνε στη χώρα. Όμως, σύμφωνα με αποχαρηκτηρισμένα έγγραφα του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ που ήρθαν στη δημοσιότητα προέκυψε ότι ο σκοπός ύπαρξης τέτοιων «αμερικάνικων γωνιών» είναι ως ένα εργαλείο διευκόλυνσης ενός «αφιλτράριστου» διαλόγου μεταξύ των πρεσβείας των ΗΠΑ και του λαού της Βενεζουέλας. Δηλαδή, ως ένα εν δυνάμει προπαγανδιστικό κέντρο.
Επισήμως, όπως σημειώνεται σε σχετικό άρθρο, οι «αμερικάνικες γωνίες» είναι συνεργατικά προγράμματα μεταξύ της Πρεσβείας των ΗΠΑ και τοπικών οργανισμών αυτοδιοίκησης με τα οποία δημιουργούνται χώροι, ή «γωνίες» με πρόσβαση σε πληροφιακό υλικό για τις ΗΠΑ, με την ύπαρξη και σχετικών βιβλίων και ντοκουμέντων από τις κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και την οργάνωση εκδηλώσεων και ομιλιών. Ο σκοπός του είναι η δημιουργία ενός είδους «εικονικού προξενείου» το οποίο δε θα χρηματοδοτείται επίσημα από την κυβέρνηση των ΗΠΑ αλλά από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τις βιβλιοθήκες.
Οι «Γωνίες» επιβλέπονται στενά από τις κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ που κρατάνε αρχεία για την αποτελεσματικότητά τους.
Σύμφωνα με σχετικό άρθρο, το αρχικό κόνσεπτ για τη δημιουργία τους, αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 90’ και εφαρμόστηκε στη Ρωσία.
Η εφαρμογή του προγράμματος κρίθηκε επιτυχής και από το 2002 το Υπουργείο Διπλωματίας και Δημοσίων Υποθέσεων επέκτεινε τις «αμερικάνικες γωνίες» και σε άλλα σημεία του πλανήτη.
Πλέον, υπάρχουν πάνω από 400 τέτοια σημεία σε όλο τον κόσμο. Η πλειοψηφία αυτών βρίσκονται σε κράτη την ανατολικής Ευρώπης, όπως η Βουλγαρία και η Πολωνία, σε ασιατικές χώρες όπως το Ουζμπλεκιστάν, το Κιργιστάν, η Τουρκία, το Πακιστάν, η Ινδονησία και το Μπαγκλαντές και σε χώρες της Μέσης Ανατολής όπως το Ομάν.
Η χρηματοδότηση που λαμβάνουν οι οργανισμοί που συνεργάζονται για τη δημιουργία «αμερικάνικων γωνίων» σύμφωνα με σχετικά αποχαρακτηρισμένα έγγραφα, έρχεται απευθείας από τις Πρεσβείες των ΗΠΑ. Στη Βενεζουέλα, υπογράφονται συμβόλαια μεταξύ τοπικών αρχών και της πρεσβείας και τα χρήματα έρχονται απευθείας από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Με λίγα λόγια, πρόκειται για κέντρα προπαγάνδισης των θέσεων των ΗΠΑ τα οποία ιδρύονται σε χώρες και περιοχές όπου οι κατά τόπους πρεσβείες των ΗΠΑ θεωρούν ότι υπάρχουν ειδικές συνθήκες για τις οποίες θα πρέπει να υπάρχει ένας χώρος, μία «βάση» έκφρασης των θέσεων των ΗΠΑ και «διαλόγου» με τους πολίτες.
Άραγε, οι δημοτικές αρχές σε Χανιά και Ηράκλειο, δεν γνώριζαν;
