Έρχονται νέες ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής και μέσα στο 2024, τόσο στη χώρα μας όσο και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με τον μεγάλο “πονοκέφαλο” για τα νοικοκυριά να μην τελειώνει με το τέλος του 2023. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στις αυξήσεις των γεωργικών της προϊόντων, αφού κατέγραψε αύξηση 22% στις εν λόγω τιμές, με δεύτερη την Κύπρο, η οποία όμως ακολουθεί σε μεγάλη απόσταση (+11%), σε σύγκριση με τη χρονιά του 2022!
Υπάρχουν ήδη οι πρώτες εκτιμήσεις για τις αναμενόμενες αυξήσεις του 2024. Μεσοσταθμικά, η τιμή όλων των προϊόντων που βρίσκονται στα ράφια των σούπερ-μάρκετ αναμένεται να αυξηθεί κατά 4,5%. Αυτή η αύξηση, με την αλλαγή του χρόνου το 2023, ήταν στο 7,3%.
Στο μεταξύ, πέρα από τα τρόφιμα, αναμένονται αυξήσεις στις τιμές των απορρυπαντικών και καθαριστικών κατά 5,7% και των ειδών προσωπικής φροντίδας κατά 4%. Επισημαίνεται ότι, κατά το πρώτο 9μηνο του 2023, τα απορρυπαντικά/καθαριστικά και είδη προσωπικής φροντίδας ήδη είχαν ανατιμηθεί κατά 12,7%!
«Εμείς τα λέγαμε και εξακολουθούμε να τα λέμε, αλλά η κυβέρνηση είναι αλαζονική. Δε λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα», λέει με οργή και αγανάκτηση στο neakriti.gr το στέλεχος του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ στο Ηράκλειο και στέλεχος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Τάσος Ξενάκης.
«Εδώ και δύο χρόνια φωνάζουμε για αυτή την κατάσταση, ότι πρέπει να παρθούν γενναία μέτρα. Τα μέτρα αυτά τα επισημάναμε ποια είναι: Μείωση του ΦΠΑ των τροφίμων. Αυτό που έκαναν δηλαδή και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και παράλληλα πρέπει να αυξηθούν και οι μισθοί. Δηλαδή, δεν μπορεί να έχουμε τέτοιες ανατιμήσεις προϊόντων με τέτοιους κατώτατους μισθούς», σύμφωνα με τον συνδικαλιστή, που εργάζεται στον χώρο των σούπερ-μάρκετ και έχει προσωπικές εμπειρίες γύρω από τις ανατιμήσεις και τα προβλήματα της αγοράς.
«Δυστυχώς, ο πληθωρισμός απ’ ό,τι φαίνεται θα ανέβει το επόμενο διάστημα όσο και αν θέλει η κυβέρνηση να μας πει ότι θα τον κρατήσει κάπου σταθερά. Άλλωστε, το λέει και ο Στουρνάρας και παρόλο που είναι φίλα προσκείμενος στην κυβέρνηση, ότι ο πληθωρισμός θ’ ανέβει. Και πώς να μην ανέβει με αυτές τις τιμές; Αλλά η κυβέρνηση δεν ακούει τους εργαζόμενους. Δεν μπαίνει μέσα στην κοινωνία. Δε θέλει. Προσπαθεί με “λύσεις” όπως να αλλάζει τους υπουργούς… Αλλά έτσι δε λύνεις το θέμα ούτε της ακρίβειας, ούτε της αισχροκέρδειας», σύμφωνα με τον ίδιο.
«Όταν “θερίζουν” οι αρρώστιες»…
Μάλιστα, ο Τάσος Ξενάκης βάζει και ένα άλλο ζήτημα: «Με όλες αυτές τις ασθένειες που “θερίζουν”, οι άνθρωποι προσπαθούν να τραφούν αλλά στρέφονται αναγκαστικά σε υποκατάστατα και έτσι θα έχουμε και πρόβλημα με τη δημόσια υγεία. Και την ίδια ώρα, ο κόσμος υποφέρει και στον τομέα της δημόσιας υγείας, όταν τα νοσοκομεία είναι γεμάτα. Και έχουμε και το κοκτέιλ της γρίπης, των λοιμώξεων και του COVID».
Αλλά και στα αγροτικά προϊόντα που τόσο ανάγκη έχουν οι καταναλωτές, οι τιμές ανεβαίνουν διαρκώς με τη χώρα μας να είναι η ακριβότερη στην Ε.Ε. Όπως εξηγεί ο συνδικαλιστής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Τάσος Ξενάκης, «βλέπουμε πως στο ελαιόλαδο έχει ξεφύγει η τιμή. Τα κηπευτικά είναι στα ύψη, πέρα του ότι τα χτυπούν και αυτά διάφορες ασθένειες και το κόστος ανεβαίνει. Και ανεβαίνει συνολικά το κόστος παραγωγής, γιατί τα λιπάσματα είναι ακριβά. Την ίδια ώρα, το νερό, όπως φαίνεται, θα μας λείψει. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό πρόβλημα. Και βέβαια η Ελλάδα έχει καταντήσει να είναι πρώτη σε ακρίβεια αγροτικών προϊόντων, γιατί οι κυβερνώντες δε θέλουν να δώσουν κίνητρα στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους να παράγουν. Και εισάγουμε διαρκώς από τις άλλες χώρες, που αντιθέτως οι δικές τους κυβερνήσεις δίνουν στους δικούς τους παραγωγούς κίνητρα για να παράγουν».
Καταλήγοντας, τονίζει πως, αν δε ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, η κατάσταση θα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι τον Νοέμβριο του 2023, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο δείκτης τιμών των τροφίμων αυξήθηκε κατά 9% και η ακρίβεια στα ράφια των σούπερ-μάρκετ συνεχίζει να αποτελεί ένα άλυτο γρίφο για τα νοικοκυριά. Η τιμή του ελαιολάδου έχει εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη +101%, ενώ μόνο τον Νοέμβριο αυξήθηκε κατά 31,4% σε ετήσια βάση. Επίσης οι τιμές των φρούτων (+30%) και λαχανικών (+35%) έχουν πάρει την ανιούσα τους τελευταίους μήνες, χωρίς να υφίσταται η παραμικρή ένδειξη για μείωσή τους.
Αντιθέτως, οι τελευταίες έρευνες του ΙΕΛΚΑ και άλλων φορέων δείχνουν ότι οι ανατιμήσεις των τροφίμων δε θα κοπάσουν άμεσα, αλλά θα συνεχιστούν και το 2024. Αναμένεται, βάσει των εκτιμήσεων, να κυμανθούν μεσοσταθμικά στο 4,6% μέσα στη νέα χρονιά, αποτελώντας ένα σταθερό πυλώνα επιβάρυνσης για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς
Μέτρα- “ανάχωμα” – Τα “όπλα” που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση
Στο μεταξύ, αν και η κυβέρνηση διατείνεται ότι το πρόβλημα του επίμονου πληθωρισμού – και δη στα τρόφιμα – είναι παγκόσμιο και όχι ελληνικό, αναγνωρίζει ότι η ακρίβεια αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη ανησυχία για τα νοικοκυριά κι έχει υιοθετήσει μια σειρά από παρεμβάσεις, στοχεύοντας στην ανακούφιση των πιο ευάλωτων.
Στις αρχές Δεκεμβρίου, το μέτρο που αφορά στην επιβολή πλαφόν στο περιθώριο του μικτού κέρδους των επιχειρήσεων έλαβε εξάμηνη παράταση και θα παραμείνει σε ισχύ έως τα τέλη Ιουνίου.
Την ίδια στιγμή, το υπουργείο έριξε για δεύτερη χρονιά στη μάχη κατά των ανατιμήσεων τα εορταστικά “καλάθια”, προκειμένου να διευκολυνθούν οι καταναλωτές, ενώ έδωσε και νέα παράταση στο “καλάθι του νοικοκυριού” έως τα τέλη Ιουνίου 2024.
Πέρα από τα προϊόντα που βρίσκονται στα καλάθια, και στα οποία έχει γίνει προσπάθεια συγκράτησης των ανατιμήσεων, οι καταναλωτές μπορούν να στραφούν και στα προϊόντα με μειωμένη τιμή στο ράφι των σούπερ-μάρκετ. Πρόκειται για τα σχεδόν 1.300 προϊόντα από 100 εταιρείες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία της “μόνιμης μείωσης τιμής”.
Εξάλλου, τον περασμένο Σεπτέμβριο ο κ. Σκρέκας ανακοίνωσε ακόμη τρία μέτρα για την πάταξη της ακρίβειας και συγκεκριμένα την υποχρέωση των σούπερ-μάρκετ να κοινοποιούν στο υπουργείο Ανάπτυξης τους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών τους και τις μεταβολές αυτών, καθώς και τις τιμές λιανικής στα βασικά φρούτα και λαχανικά. Παράλληλα, αναβαθμίζεται σημαντικά ο μηχανισμός καταγγελιών, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του.
Ταυτόχρονα, το υπουργείο Ανάπτυξης βάζει στο στόχαστρο και τις τακτικές τρων πλασματικών εκπτώσεων και των παραπλανητικών προσφορών. Σχετική νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να είναι έτοιμη το συντομότερο δυνατό, ώστε να τεθεί σε ισχύ μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024.