Του Δημήτρη Μπελαντή *
Μην πυροβολείτε τον πιανίστα. Μην πυροβολείτε άλλο τον Μίκη Θεοδωράκη. Στην αμέσως προηγούμενη ανάρτησή μου, επέκρινα τον γηραιό και κουρασμένο Θεοδωράκη για την λανθασμένη και αμετροεπή ομιλία του στο συλλαλητήριο της 4-2 στο Σύνταγμα, για την απουσία αντιιμπεριαλιστικής στόχευσης που την διέκρινε και την απροθυμία του να διαχωρίσει το “εθνικό ακροατήριο”, τον “εθνικό κορμό”. Αμέσως μετά, αντιλήφθηκα ότι υπάρχει και οργανώνεται, προχωρά μια μεθοδευμένη και στοχευμένη επίθεση ηθικής εξόντωσης εναντίον του Μίκη, η οποία κατευθύνεται σαφέστατα από κυβερνητικά , κρατικά και παρακρατικά κέντρα. Και θέλω, με την καρδιά μου ανοιχτή, να γράψω κάτι παραπάνω για τον Θεοδωράκη, όχι γι’ αυτά που είπε στο Σύνταγμα, αλλά γι’ αυτό πραγματικά για το οποίο τον χτυπούν τώρα , αυτό το οποίο είναι το πραγματικό διακύβευμα, όσο το καταλαβαίνω, πιό πολύ συναισθηματικά και βιωματικά και από ένστικτο παρά νοητικά. Ο Θεοδωράκης στον πολιτικό βίο του έκανε πολύ σοβαρά λάθη : από ένα σημείο και μετά σχεδόν μόνο λάθη. Είτε από έντονο ναρκισσισμό είτε από έντονο υποκειμενισμό -και πώς ένας άνθρωπος σαν τον Θεοδωράκη δεν θα είχε δηλαδή, θα στερούνταν τον έντονο υποκειμενισμό, τι έργα θα παρήγαγε χωρίς αυτόν ; Το “Καραμανλής ή τανκς” (που στην ουσία το είπε με άλλα λόγια όλη η τότε επίσημη κομμουνιστική Αριστερά, τα δύο ΚΚ), η υπουργία στον Μητσοτάκη ( που τον είχε ανεβάσει, αν θυμάστε, στην κυβέρνηση η επίσημη κομμουνιστική Αριστερά στην πλειοψηφία της) , αυτά που είπε για τον Οτσαλάν, ο αβυσαλλέος και εμπαθής αντιανδρεϊσμός του το 89-92, η μετακίνηση από τον ένα χώρο στον άλλο χωρίς έρεισμα, οι παραλογισμοί της “Σπίθας” το 2011. Αυτά είναι αληθινά. Απολύτως.
Δεν πρόκειται, όμως, τώρα , σε σχέση με αυτά τα ύπουλα χτυπήματα , για όλα αυτά. Το κυβερνητικό κέντρο εξουσίας και τα όργανά του δεν χτυπούν στην πραγματικότητα όλα αυτά τα ολισθήματα και στραβοτιμονιές του Μίκη. Έσκασαν γ’ αυτά. Έχουν κάνει πολύ χειρότερα και το γνωρίζουν καλά. Χτυπούν ένα ζων ιστορικό σύμβολο της ελληνικής Αριστεράς, κάτι που ξεφεύγει από τον θνητό και κουρασμένο Μίκη, κάτι που ξεφεύγει από την κουρασμένη και ηττοπαθή Αριστερά της εποχής μας, από το σοσιαλφιλελεύθερο ως το αντικαπιταλιστικό της ή και το αντιεξουσιαστικό της τμήμα -δυστυχέστατα. Σε μια συγκυρία υπαρξιακής κρίσης της Αριστεράς, εδώ και αλλού, θέλουν να μας στερήσουν από το παρελθόν μας, από το όνειρό μας. Χτυπά ο ΣΥΡΙΖΑ , και οι “ακραίες παραφυάδες του” -αυτοί “που δεν άλλαξαν κατεύθυνση”, που “τιμούν” τις αξίες της Αριστεράς- τα νιάτα μας. Την μεγάλη και τελευταία πολιτιστική και τη ευρεία εννοία πολιτική επανάσταση της Αριστεράς στην δεκαετία του ’60, το πάντρεμα της τότε νέας γενιάς με ένα αναγεννημενο ταξικό ( οικοδόμοι, Ιουλιανά, 115 σωματεία ) και με ένα αντιιμπεριαλιστικό εθνικό (Κυπριακό κατά της βρετανικής αποικιοκρατίας, αντιαμερικανικές διαδηλώσεις κατά του ΝΑΤΟ και των εξοπλισμών, κίνημα ειρήνης κατά του ΝΑΤΟ) . Χτυπούνε αυτούς που αντιστάθηκαν στην δολοφονία Λαμπράκη και Πέτρουλα, αυτούς που κράτησαν το φέρετρο του Πέτρουλα, αυτούς που έδειξαν το παρακράτος, αυτούς που με την άδεια της ΕΔΑ , και συχνότερα χωρίς αυτήν, συγκρούστηκαν με τους μηχανισμούς ασφάλειας του τότε καπιταλιστικού και φιλοαμερικανικού μετεμφυλιακού κράτους (ας μην μου πει κανείς εδώ για την “θεωρία των σταδίων” και της “εθνικής αστικής τάξης” , αυτή θα υπήρχε και χωρίς το τότε κίνημα και ουσιαστικά υπήρξε κόντρα σ’ αυτό-και το ΚΚΕ που την καταδικάζει όψιμα , τότε μιλούσε κατά της οχλοκρατίας). Αυτούς που ταύτισαν , που συνέδεσαν έμπρακτα και όχι στην μπροσούρα “νο 353” της τάδε ανύπαρκτης γκρούπας το καπιταλιστικό καθεστώς με το παλάτι και τους Αμερικάνους-και πολύ καλά έκαναν. Αυτούς που κλόνισαν το τότε καθεστώς. Αυτούς που βασανίστηκαν ή εξοντώθηκαν στην χούντα. Χτυπούν, ακόμη, όσους θεώρησαν ότι η ζωή τους αξίζει να ανταλλαγεί με τον σοσιαλισμό και την δημοκρατία και πέθαναν γι’ αυτό, υπέφεραν και βασανίστηκαν γι’ αυτό- είναι δυνατόν σε μια καταναλωτική και ναρκισσιστική κοινωνία να έχεις τέτοια “πεπαλαιωμένα” σύμβολα; Είναι δυνατόν να πεθαίνεις από κάτι άλλο εξόν της πλήξης και του ενδιαφέροντος για το -me too; Χτυπούν την “χαμένη άνοιξη” του Τσίρκα, τα βιβλία του Δημήτρη Χατζή, του Αντρέα Φραγκιά, του Κώστα Κοτζιά και του Στρατή Τσίρκα, την ζωντάνια και απειθαρχια στις κομματικές ηγεσίες των Λαμπράκηδων, την μουσική του Μίκη και του Μάνου, καθώς και του Σαββόπουλου, την σύζευξη της έντεχνης με την λαϊκή μουσική, τον τότε καλλιτεχνικό πειραματισμό , Χτυπούν ό,τι καλύτερο έβγαλαν οι λαΊκές τάξεις της χώρας , η ριζοσπαστική διανόηση και το “έθνος των κάτω” Χτυπούν τις πηγές της αριστερής και ριζοσπαστικής εκδοχής της Μεταπολίτευσης, την νοηματοδότηση των κοινωνικών και αντιιμπεριαλιστικών της αγώνων , τουλάχιστον ό,τι άξιζε από αυτήν. Ό,τι δεν άξιζε, είναι γνήσια δικό τους και τους αντιπροσωπεύει. Το ξέρουν καλά.
.
Ποιός είναι ο Δημήτρης Τζανακόπουλος για να μιλήσει για την “μετατόπιση” του Μίκη ; Ποιός είναι ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης για να πει τον Μίκη “αείποτε μαλάκα” ; Ποιοί είναι οι σύντροφοι από την αντικαπιταλιστική Αριστερά -αίμα από το αίμα μου- για να πούνε ότι καρφί δεν τους καίγεται για την εξέλιξη του λόγου του Μίκη και για την εμπλοκή του, όπως έγινε, στα συλλαλητήρια, ότι απλά τον ήξεραν από παλιά ; Αυτοί όλα τα ήξεραν από παλιά, πάντοτε. Λες και η παραμορφωτική τωρινή εικόνα του Μίκη και η εξέλιξή του έχει να κάνει μόνο με τον “φαντασμένο-επηρμένο καλλιτέχνη” και όχι με την υπαρξιακή κρίση της παράταξης της Αριστεράς . Γιατί παλεύουν με τόσο σθένος κατά της νεότητάς τους ; Γιατί θέλουν η Ιστορία μας να ξαναγραφεί με τέτοιο τρόπο, ώστε το όμορφο παρελθόν να είναι σκούρο και αντάξιο του φτωχού μας παρόντος και ακόμη παραπάνω του πιθανά δύσμοιρου μέλλοντός μας ; Γιατί τους ενοχλεί τόσο πολύ που κάποτε-στο ΕΑΜ, στο Πολυτεχνείο, στα Ιουλιανά, στην Μεταπολίτευση ως το 1985- το ταξικό έδεσε αρμονικά με ένα αντιιμπεριαλιστικό εθνικό -καθόλου ταυτόσημο με την εθνική ενότητα ή ακόμη παραπάνω με την εθνικοφροσύνη – που χρειάστηκε μια καπιταλιστική και αμερικανοκίνητη χούντα και μια ελεεινή κομματοκρατία μετά για να το εξαλείψει; Γιατί, τελικά, μισούν τόσο πολύ τον παλιό τους εαυτό -όσοι τα έζησαν όλα αυτά- ή απλώς μισούν ο,τιδήποτε , όσοι δεν τα έζησαν ;; Γιατί μισούν ιδίως την ιδέα ότι η Αριστερά μπορεί να είναι ταξικά αδιάλλακτη και ταυτόχρονα ηγεμονική, λαϊκή και ριζοσπαστικά πατριωτική; Γιατί μισούν τελικά τον ίδιο τον μαρξισμό και τον κομμουνισμό ως “πραγματικό κίνημα’ ( Γερμανική Ιδεολογία) και ό,τι όμορφο παρήγαγε στον 20ο αιώνα;
Η απάντηση είναι η εξής. Διαφωνώ πολύ με όσα είπε ο Μίκης, αλλά θα πάλευα για να μπορεί να λέει ο,τιδήποτε χωρίς κανέναν φραγμό . Θα τον συγχωρούσα. Γιατί το αξίζει. .Και δεν θα επιχειρούσα ποτέ να γκρεμίσω μια από τις κολώνες της αξιακής μας νεολαιίστικης διαμόρφωσης, της δικής μου τουλάχιστον, για να μιλήσω και προσωπικά. Για όσους/ες το κάνουν καλοπροαίρετα , ελπίζω πολλούς, ιδίως αυτούς/ες που θεωρούν ότι η ταξική πάλη είναι κάτι το “ολοκάθαρο” και ότι κατέχουν όλη την ιστορική αλήθεια το 2018, για αυτούς που μιλούν πλούσια για την εργατική τάξη των βιβλίων και των τόμων του “Κεφαλαίου”, αλλά έχουν “γραμμένη” την ιστορική και πολιτιστική της συγκρότηση, τότε και τώρα, θα έλεγα, με τα λόγια του Λένιν το 1905 στον παπά Γκαπόν : “Σύντροφοι, διαβάστε (και κυρίως αισθανθείτε) , αν θέλετε να σώσετε το κεφάλι σας”. Για αυτούς που αισχρολογούν με σχέδιο, υπόδειξη και κρατικό προασανατολισμό, η απάντηση είναι πιό απλή : άξιος ο μισθός σας, υποθέτω ότι είναι και μεγάλος. Καλό βράδυ.