Μονοετής παραμένει η ισχύς της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας και ΗΠΑ, που υπεγράφη πριν από λίγες ημέρες από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, σύμφωνα με διευκρινίσεις που παρείχε χθες ανώτατος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης. Επισήμανε ότι αφότου το κύριο σώμα της συμφωνίας του 1990 στο οποίο περιέχεται και η χρονική διάρκειά της δεν τροποποιήθηκε, αυτή θα παραμείνει ως έχει, εκτός αν η ελληνική πλευρά επιθυμεί τη δημιουργία ενός πολυετούς πλαισίου το οποίο, σε κάθε περίπτωση, είναι θεμιτό για την πλευρά των ΗΠΑ. Ο αξιωματούχος διευκρίνισε ότι η αμερικανική παρουσία αφορά τρεις τοποθεσίες και δη τις βάσεις της Σούδας, της Λάρισας και του Στεφανοβικείου. Στην Αλεξανδρούπολη η παρουσία θα είναι περιοδική, ανάλογα με τις μετακινήσεις των αμερικανικών στρατευμάτων από και προς την Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι η χρήση τμήματος του λιμανιού δεν θα είναι μόνιμη.
Οι ίδιες πηγές επισήμαναν ότι στις τρεις τοποθεσίες που έχουν επιλεγεί (Σούδα, Λάρισα, Στεφανοβίκειο) θα γίνουν επενδύσεις στις υποδομές, δίχως να αλλάξει το καθεστώς χρήσης των συγκεκριμένων βάσεων, οι οποίες, νομικά, θα παραμείνουν υπό τη διοίκηση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο αξιωματούχος δεν απέκλεισε την προσθήκη και άλλων βάσεων εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο, τονίζοντας ότι κάτι τέτοιο προβλέπεται ήδη από τη συμφωνία του 1990. Η συνεργασία ανάμεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας είναι ίσως το πιο σημαντικό σημείο στο οποίο είναι πιθανόν να αναπτυχθούν περαιτέρω οι σχέσεις. Ο Αμερικανός αξιωματούχος αναφέρθηκε στις ευκαιρίες που ανοίγονται, ώστε εταιρείες όπως η Σικόρσκι (ελικόπτερα Seahawk) και η Λόκχιντ Μάρτιν (F-16) να μετατρέψουν την Ελλάδα σε κόμβο για την πιθανή ανακατασκευή ή την επισκευή αυτών των τύπων αεροσκαφών. Επισήμανε και τις σχετικές δυνατότητες σε σχέση με τα ελικόπτερα τύπου Καϊόβα της αεροπορίας στρατού.
Επιπλέον, φέρνοντας ως παράδειγμα την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, επισήμανε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ελλάδα να ναυπηγήσει δικά της πλοία, ακόμη και φρεγάτες. Ωστόσο, προκειμένου να συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να υπάρχει μια βιώσιμη λύση στα Ναυπηγεία που τελικά θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη ενός τέτοιου πολεμικού πλοίου. Ως προς τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας τύπου P-3B Orion, τα οποία εκσυγχρονίζονται από τη Λόκχιντ Μάρτιν για λογαριασμό του πολεμικού ναυτικού, ο Αμερικανός αξιωματούχος επισήμανε ότι τα επόμενα χρόνια θα καλύψουν στην Ανατολική Μεσόγειο επιχειρησιακά κενά, για τα οποία αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν επαρκή μέσα. Αναφορικά με τα UAV τύπου MQ-9 τα οποία σταθμεύουν στην Αεροπορική Βάση της Λάρισας, ο αξιωματούχος επισήμανε ότι αυτά δεν βρίσκονται προς διαπραγμάτευση ανάμεσα σε Αθήνα και Ουάσιγκτον. Ωστόσο, οι δύο πλευρές βρίσκονται σε επαφές για την προμήθεια νέων UAV αυτού του τύπου, τα οποία μπορεί να αξιοποιηθούν όχι μόνο από τις Ενοπλες Δυνάμεις αλλά και για διαφορετικές ανάγκες (π.χ. για την παρακολούθηση πύρινων μετώπων). Ο Αμερικανός αξιωματούχος κατέληξε ότι η τροποποιημένη συμφωνία αντανακλά την ατμόσφαιρα ενίσχυσης της στρατηγικής σχέσης Ελλάδας και ΗΠΑ, κάτι που βρίσκεται σε απόσταση 180 μοιρών σε σχέση με την MDCA του 1990, που αντικατόπτριζε τη σταδιακή αποχώρηση των αμερικανικών βάσεων από τη χώρα.
Για τη Σούδα, ειδικότερα, προβλέπεται η επέκταση του υφιστάμενου κρηπιδώματος Κ14 στο Μαράθι, το μοναδικό σημείο σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο όπου μπορεί να πιάσει στον ντόκο ένα πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο. Στόχος είναι μετά την επέκταση να μπορούν να παραβάλλουν και περισσότερα και εξίσου μεγάλα πλοία ταυτοχρόνως (ελικοπτεροφόρα, πλοία αποβάσεων, πλοία διοικήσεως κ.λπ.).
Η εν λόγω επέκταση θα καταστήσει επιβεβλημένη την κατασκευή επιπλέον οικημάτων στη Βάση, η οποία ως γνωστόν τελεί υπό ελληνική διοίκηση, καθώς επίσης και κατοικυών για το μόνιμο προσωπικό.
Στην 115 Πτέρυγα Μάχης, που για τους Αμερικανούς λόγω της γειτνιάσεως λογίζεται ως μία «αεροναυτική» Βάση, έχουν σχεδιαστεί να πραγματοποιηθούν επεκτάσεις στην αεροπορική Βάση, στον αμερικανικό τομέα της, που όμως θα εξυπηρετούν και την ελληνική Π.Α.
Οι Αμερικανοί σχεδιάζουν επέκταση για την ταυτόχρονη άφιξη και υποστήριξη μέχρι και 7 αεροσκαφών στρατηγικών αερομεταφορών τύπου C-17Α, καθώς και αριθμού αεροσκαφών-τάνκερ, ιπτάμενων ραντάρ κ.λπ. της Αμερικανικής Αεροπορίας (USAF), αλλά και κάθε είδους αεροσκάφους της Αεροπορίας, του Ναυτικού και του Σώματος των Πεζοναυτών.
Η Σούδα εξάλλου, λόγω της γεωγραφικής θέσης της και των πλεονεκτημάτων της, είναι νευραλγικής σημασίας για τις επιχειρήσεις των Αμερικανών τόσο σε καιρό πολέμου όσο και σε καιρό ειρήνης. Είναι απολύτως ασφαλές φυσικό λιμάνι, το μεγαλύτερο της Μεσογείου, προστατευμένο από τους βόρειους ανέμους που κυριαρχούν στο Αιγαίο, είναι φυσικά βαθύ και με ανοικτό στόμιο, γεγονός που κατά τους ειδικούς καθιστά μη εφικτό αποκλεισμό του από εχθρικά υποβρύχια.
Με πληροφορίες από kathimerini.gr