Συνέντευξη στη Γεωργία Μπόχτη
Την αμέριστη συμπαράστασή του στον αγώνα που δίνει ο αγροτικός κόσμος ενάντια στα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση, εκφράζει, μιλώντας στην «ΥΧ», το ιστορικό στέλεχος της Αριστεράς, Μανώλης Γλέζος. Σε μια συνέντευξη που παραδίδει μαθήματα Δημοκρατίας, αλλά και προσωπικής – συλλογικής ευθύνης, ο κ. Γλέζος είναι κατηγορηματικός. Εάν δεν αναπτυχθεί ο πρωτογενής τομέας, «δεν υπάρχει περίπτωση να σταθεί η οικονομία της χώρας».
Πριν λίγες ημέρες επισκεφθήκατε τους αγρότες στο μπλόκο των Διοδίων του Ισθμού. Ποια είναι η εικόνα που έχετε για τις κινητοποιήσεις;
Έδειξα την συμπαράστασή μου στον αγώνα των αγροτών, στο ανάχωμα αντίστασης στον Ισθμό της Κορίνθου, γιατί θεωρώ τα αιτήματά τους απολύτως δικαιολογημένα. Και για το ασφαλιστικό και το φορολογικό. Αλλά και γιατί θεωρώ ότι και οι προηγούμενες κυβερνήσεις και η σημερινή, αγνοούν την αξία του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας.
Ο αγροτικός είναι ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας. Όποιος δεν το βλέπει αυτό, στρουθοκαμηλίζει. Και στη συζήτηση που είχαμε με τους αγρότες, και που υπήρξε μια ανταλλαγή απόψεων, καταφάνηκε περίτρανα αυτό το θέμα. Δηλαδή, δεν είναι μονάχα η συμπαράστασή μου στα αιτήματά τους, είναι και η σημασία που πρέπει να δώσει ολόκληρος ο ελληνικός λαός στον ρόλο που παίζει η αγροτική οικονομία, ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας μας.
Θεωρώ ότι είναι χρέος όλων των Ελλήνων να κατανοήσουν ακριβώς αυτό το πρόβλημα. Ότι εάν δεν πάει καλά ο πρωτογενής τομέας, δεν υπάρχει περίπτωση να σταθεί η οικονομία της χώρας μας. Η οικονομία της χώρας μας δεν έχει ανάγκη ούτε από δάνεια ούτε από επενδύσεις, εάν εμείς οι ίδιοι δεν επενδύσουμε στην αγροτική οικονομία.
Πώς κρίνετε τα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση;
Για το ασφαλιστικό, η κυβέρνηση τι λέει; Ότι περικόπτει ελάχιστα τις συντάξεις, και αγωνίζεται να μην περικοπούν παραπέρα. Δεν λέει, όμως, γιατί αποδέχτηκε όλες τις περικοπές που έχουν γίνει. Ως αντιπολίτευση το κατάγγελλε. Ήταν εναντίον των περικοπών αυτών. Και τώρα αποδέχεται τις περικοπές που έγιναν. Γι’ αυτό είναι δικαιότατο το αίτημα των αγροτών σχετικά με το συνταξιοδοτικό.
Και τι επιδοτήσεις δίνει στους αγρότες; Φορολογία τους επιβάλει. Φοβερή φορολογία. Ενώ ένας είναι ο κανόνας. Όποιος έχει εισόδημα από την παραγωγή του, να λογαριάσουμε τι θα χρησιμοποιήσει για την οικογένειά του για να επιζήσει, και μετά το υπόλοιπο – καμία αντίρρηση να φορολογηθεί. Πού είναι το θέμα της αφορολόγητης πρώτης κατοικίας; Ζητάω να μην υπάρξει φορολογία, παρά μονάχα στο εισόδημα. Δεν μπορεί να φορολογείς αυτόν που δεν έχει εισόδημα.
Σχετικά με τον ΦΠΑ. Όταν αγοράζω ένα πορτοκάλι και το τρώω, προστίθεται καμία αξία στο πορτοκάλι; Αλλά, είμαστε στην ΕΕ, και το επιβάλει. Γιατί, όμως, έχει δικαίωμα η Γερμανία να έχει φόρο 13% σε όλα τα τρόφιμα; Το Βέλγιο, η Δανία, η Γαλλία από 4 έως 6%, και η Μάλτα 0% στα τρόφιμα; Είχα προτείνει στον Κουρουμπλή και στον Τσακαλώτο, όταν συναντηθήκαμε στις Βρυξέλλες, για ποιο λόγο να μην βάλουμε 0% ΦΠΑ στις νηπιακές τροφές, στο γάλα του παιδιού, στο φάρμακο, στο ψωμί και το λάδι. Πώς θα αναπληρωθεί το κενό; Στο φαρμακείο, για παράδειγμα, υπάρχουν και καλλυντικά γυναικών. Ας επιβληθεί σε αυτά 50, 60%… Πόσο απαιτείται για να υπάρχει το ισοδύναμο, που αναρωτιούνται πού θα το βρουν για να αναπληρώσουν το κενό από το ΦΠΑ. Γιατί να πληρώσει το φάρμακο ο άρρωστος;
Μια συνάντηση με τον πρωθυπουργό μπορεί να δώσει λύση; Η κυβέρνηση επιμένει στον διάλογο.
Όλες οι κυβερνήσεις έχουν ευθύνες, και η σημερινή ακόμη περισσότερο, που ενώ εκλέχτηκε να αντιμετωπίσει τους δανειστές, υποτάχθηκε σε αυτούς. Καλεί η κυβέρνηση τους αγρότες να συζητήσουν. Εγώ λέω, θα γίνει ο πιο γόνιμος διάλογος, τελικά όμως ποιος θα αποφασίσει; Η κυβέρνηση. Σε αυτή τη χώρα γεννήθηκε η δημοκρατία ως λέξη, ως έννοια και ως πράξη. Όμως, η έννοια της δημοκρατίας στην Ελλάδα λέει το εξής, ότι όλα τα διοικητικά συμβούλια -των αγροτικών συνεταιρισμών, των κοινοτήτων, των δήμων, των επαρχιών, των νομών, των περιφερειών- αποφασίζουν ή εκτελούν τις αποφάσεις που πάρθηκαν στις λαϊκές συνελεύσεις; Εδώ είναι το κριτήριο. Στην ιστορία της Ελλάδας, η δημοκρατία υπήρξε, άνθισε και παρήγαγε πολιτισμό, μόνον όταν τα όργανα τα εκτελεστικά, τα διοικητικά δηλαδή, εκτελούσαν τις αποφάσεις των λαϊκών συνελεύσεων. Εάν γινόταν διαστρέβλωση και αποφάσιζαν αυτοί, κυβερνούσαν δηλαδή, δεν υπάρχει δημοκρατία. Στον διάλογο αγροτών και πρωθυπουργού, ποιος τελικά θα αποφασίσει; Εάν αποφασίσει ο πρωθυπουργός, δεν είναι δημοκρατία. Όλα τα εκτελεστικά όργανα, και το υπουργικό συμβούλιο, άρα και ο πρωθυπουργός, πρέπει να εκτελούν τις αποφάσεις. Όχι να αποφασίζουν. Και τα περί διαλόγου είναι κατ’ επίφασιν δημοκρατία, διότι το κριτήριο είναι ποιος αποφασίζει για ποιον.
Είναι άσκοπος ο διάλογος;
Το θέμα είναι, ποιος αποφασίζει για ποιον; Μερικοί μου λένε, ότι αυτά γίνονταν στο παρελθόν. Έχω αποδείξει ότι γίνονται μέχρι τώρα σε πάρα πολλά μέρη της Ελλάδος. Λειτουργεί η λαϊκή συνέλευση. Ο λαός, αποκτώντας εμπιστοσύνη στον εαυτό του, αυτο-οργανώνεται και δημιουργεί τους πυρήνες, δημιουργεί τις βάσεις του μελλοντικού καθεστώτος λαϊκής κυριαρχίας. Και λέω κάτι άλλο. Κι ας μην τα είχαμε όλα αυτά. Θα τα δημιουργήσουμε.
Ποια είναι η άποψή σας για την πολιτική που ασκείται στην Ευρώπη, όσον αφορά στον πρωτογενή τομέα, και πώς έχει επηρεάσει την ελληνική ύπαιθρο;
Η θεωρία της Ψωροκώσταινας, ότι δηλαδή η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να σταθεί με αυτάρκεια στα θέματα της οικονομίας, έχει πάει περίπατο από την κατοχή. Τότε, μια ομάδα επιστημόνων στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο είχε σχηματιστεί και μελετούσε τα θέματα της λεγόμενης Ψωροκώσταινας. Και με επικεφαλής τον Μπάτση –που τον εκτέλεσαν μαζί με τον Μπελογιάννη– η επιτροπή αυτή απέδειξε ότι η χώρα μας είναι αυτάρκης. Θέλω να σημειώσω, και το έχω πει επανειλημμένως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ότι η χώρα μας είναι αυτάρκης, λόγω των γεωγραφικών και κλιματολογικών της συνθηκών. Έχουμε μια καταπληκτική ηλιοφάνεια, που μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτύξουμε πάρα πολύ την αγροτική μας οικονομία. Καταρχήν την εκτατική αγροτική οικονομία, δηλαδή στο θέμα της παραγωγής σταριού, κριθαριού και βρώμης, είμαστε αυτάρκεις. Μπορούμε να παράγουμε, και έχει αποδειχτεί ότι υπήρξαν εποχές που παρήγαγε η χώρα τόσο σιτάρι, τόσο κριθάρι και τόση βρώμη, που μπορούσαμε να κάνουμε και εξαγωγές. Άρα, η θεωρία της Ψωροκώσταινας πάει περίπατο.
Που θα μπορούσε να επενδύσει η χώρα σε ότι αφορά τον αγροτικό τομέα;
Εξαιτίας των κλιματολογικών και γεωγραφικών συνθηκών που ανέφερα, έχουμε μία παραγωγή –έχω καταμετρήσει – 12 προϊόντων, που δεν παράγονται σε άλλα μέρη της Ευρώπης, ή και σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως ο κρόκος Κοζάνης, ο κρίταμος Κρήτης, η μαστίχα Χίου, η κορινθιακή σταφίδα. Και που θα μπορούσαν αυτά, όπως και άλλα προϊόντα μας, τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, τα ροδάκινα, τα μήλα μας, τα ακτινίδιά μας, οι φράουλες, να συναγωνιστούν τα ξένα. Είναι πολλά. Που μπορούν όχι να συναγωνιστούν, αλλά να ανταγωνιστούν και να τα βγάλουν πέρα με τα άλλα αγροτικά προϊόντα. Δυστυχώς, όμως, αυτό δεν έχει γίνει κατανοητό από την πλευρά των ελληνικών κυβερνήσεων που ως τώρα παρήλασαν. Δυστυχώς και από τη σημερινή.
Οι Ευρωπαίοι θέλουν την Ελλάδα ξενοδοχείο της
Συνεργασία των κυβερνήσεων με την ΕΕ στον αγροτικό τομέα υπάρχει;
Να σημειώσω κάτι σημαντικό, που έτυχε να ζήσω ο ίδιος. Πριν 30 χρόνια ήμουν ευρωβουλευτής. Τότε, δεν ήταν ακόμα η Ισπανία και η Πορτογαλία στην ΕΕ. Διαπίστωσα, λοιπόν, ότι οποιαδήποτε προσφυγή, είτε του ελληνικού κράτους επίσημα, είτε του υπουργείου Γεωργίας, είτε αγροτικών συνεταιρισμών ή ιδιωτικών αγροτικών επιχειρήσεων, προς την ΕΕ για ενίσχυση, είτε απορρίπτονταν ασυζητητί επί τόπου ή πήγαινε στις καλένδες. Η ουσία είναι ότι κανένα αίτημα δεν γινόταν αποδεκτό.
Άρχισα μία έρευνα, και ανακάλυψα, ότι η ΕΕ έλεγε σε όλα τα κράτη της Μεσογείου, δηλαδή σε όλα τα κράτη με ομοειδή αγροτικά προϊόντα με την Ελλάδα –πορτοκάλια, λεμόνια, βαμβάκι– να μην αγοράζουν βιομηχανικά προϊόντα από τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, αλλά από την ίδια. Κι επειδή δεν έχουν νόμισμα, να την πληρώνει με αγροτικά προϊόντα. Και γι’ αυτό το λόγο απέρριπταν οποιοδήποτε αίτημα για την Ελλάδα.
Για πιο λόγο συνέβαινε αυτό; Που καταλήξατε;
Ρώτησα συναδέλφους μου ευρωβουλευτές. Τελικά τι μας θέλετε; Για τον ήλιο, την θάλασσα, το φως. Με λίγα λόγια, να είμαστε το θέρετρο της Ευρώπης. Αυτό θέλουν οι Ευρωπαίοι για μας. Και πρέπει να γίνει κατανοητό. Οι Ευρωπαίοι θέλουν την Ελλάδα ξενοδοχείο της. Κι αν ο ελληνικός λαός δεν το κατανοήσει αυτό, και ψηφίσει κυβερνήσεις που θέλουν την Ελλάδα θέρετρο, θα υποστούν τη μοίρα τους.
Στην Ελλάδα υπάρχει μια ιδεολογία από την αρχαιότητα έως σήμερα. Η ιδεολογία της αντίστασης. Είναι καταγεγραμμένη. Και, όπως είπα στους αγρότες, ο κατακτητής πήγαινε να κατακτήσει γη και ύδωρ. Ποιος καλλιεργεί τη γη; Ο αγρότης. Τι χρειάζεται για να την καλλιεργήσει; Νερό. Άρα, το «γη και ύδωρ» από τότε εκφράζει την έννοια της υποταγής, και την εκφράζει ειδικά στον αγροτικό τομέα.
