Υπάρχει μια ιδιαίτερη γεύση ειρωνείας όταν βλέπεις το στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ, που σταθμεύει στη Σούδα, να καθαρίζει το Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας των Λαών. Είναι σαν να ζητάς από έναν πυρομανή να σβήσει την φωτιά στο δάσος – με μπιτόνι βενζίνης στο χέρι. Σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ στηρίζουν έμπρακτα το Ισραήλ στη Γάζα, με όπλα, πολιτική κάλυψη και βέτο στη διεθνή κοινότητα, εδώ, στην καρδιά των Χανίων, φορούν τα καλά τους και παίζουν τους προστάτες της ειρήνης… Άραγε, ξύσαμε πάτο ή ακόμη;

Σε μια εποχή γεωπολιτικής αστάθειας και κλιμακούμενων εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, η παρουσία της αμερικανικής βάσης στη Σούδα δεν περιορίζεται στις στρατιωτικές της επιχειρήσεις. Το προσωπικό της εμπλέκεται σε σειρά «κοινωνικών δράσεων» – από καθαρισμούς παραλιών έως επισκευές σε εκκλησίες και επισκέψεις σε σχολεία – στο πλαίσιο μιας μεθοδικής πολιτικο-στρατιωτικής στρατηγικής.

Δεν πρόκειται για απλή φιλανθρωπία. Είναι η εφαρμογή μιας διπλωματίας δημοσίων σχέσεων, που αποσκοπεί στη βελτίωση της εικόνας των ΗΠΑ, την καλλιέργεια καλής θέλησης και τη διατήρηση της στρατηγικής τους παρουσίας στην Κρήτη.

Η πρόσφατη απόφαση – προφανώς με την έγκριση της Δημοτικής Αρχής – να πραγματοποιηθεί «εθελοντικός» καθαρισμός στο Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας των Λαών από στρατιωτικό προσωπικό της βάσης, δεν είναι μια τυχαία πρωτοβουλία.

Σπάνια στο παρελθόν οι Αμερικανοί της Σούδας συμμετείχαν σε αντίστοιχες δράσεις στο κέντρο των Χανίων. Συνήθως, οι δράσεις αυτές γίνονταν σε πιο «ουδέτερους» χώρους. Η επιλογή ενός πάρκου με τόσο ισχυρό αντιπολεμικό συμβολισμό μοιάζει σκόπιμη και καλοσχεδιασμένη.

Και η χρονική περίοδος που επιλέχθηκε δεν είναι τυχαία: γίνεται την ώρα που οι ΗΠΑ κατηγορούνται για άμεση εμπλοκή στη γενοκτονία στη Γάζα, μέσω παροχής οπλικών συστημάτων και πολιτικής κάλυψης στο Ισραήλ.

Η αντίθεση στην εικόνα είναι αποκαλυπτική: την ώρα που το αίμα χύνεται, εδώ προβάλλεται η εικόνα των εκπροσώπων του πολέμου ως «σωτήρων» που μαζεύουν σκουπίδια σε έναν χώρο εγκατελειμμένο, αφιερωμένο στην Ειρήνη.

Γιατί ονομάστηκε Πάρκο Ειρήνης και Διλίας των Λαών

Το Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας των Λαών δεν πήρε το όνομά του τυχαία. Δημιουργήθηκε και ονοματοδοτήθηκε σε μια εποχή – δεκαετία ’80 – που η Κρήτη, και ιδιαίτερα τα Χανιά, φιλοξενούσαν ειρηνιστικές εκδηλώσεις, υπήρχε δραστήριο πραγματικά λαϊκό, αντιπολεμικό και αντιβασικό κίνημα και διεξάγονταν έντονες πολιτικές συζητήσεις για τον ρόλο των αμερικανικών βάσεων.

Η ονομασία του ήρθε να υπογραμμίσει την ανάγκη για παγκόσμια ειρήνη, φιλία και συνεργασία των λαών, σε αντίθεση με την πολεμική βία και τον ιμπεριαλισμό.

Το Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας των Λαών δεν ήταν ποτέ απλώς χώρος πρασίνου, αλλά πεδίο πολιτισμού, κοινωνικής συνάντησης και αντιπολεμικής μνήμης.

Η εικόνα της εγκατάλειψης

Τα τελευταία χρόνια, το πάρκο έχει αφεθεί σχεδόν στην τύχη του. Η υποβάθμιση και η ελλιπής συντήρηση υπονομεύουν τον ρόλο του.

Πάνω σε αυτή την σκόπιμη εγκατάλειψη ήρθε η παρέμβαση – καθαρισμού του προσωπικού της αμερικανικής βάσης που διέγνωσαν σωστά ότι αποτελεί μία εξαιρετική ευκαιρία για μία μεγάλη συμβολική νίκη.

Σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ κατηγορούνται για άμεση εμπλοκή στη γενοκτονία στη Γάζα – μέσω της στρατιωτικής στήριξης και της πολιτικής κάλυψης στο Ισραήλ – η εικόνα στρατιωτών να καθαρίζουν το «Πάρκο Ειρήνης» φαντάζει οξύμωρη, αν όχι κυνική.

Η πολιτική ευθύνη του Δήμου

Η στάση της σημερινής δημοτικής αρχής εγείρει σοβαρά ερωτήματα.

Γιατί επιτρέπεται η εκμετάλλευση ενός ιστορικού δημόσιου χώρου για επικοινωνιακά παιχνίδια ενός στρατιωτικού μηχανισμού που συνδέεται με πολέμους και αιματοχυσία;

Πόσα χρήματα χρειάζονται για να διατηρείται καθαρό το μοναδικό μεγάλο πάρκο της πόλης χωρίς να χρειάζεται η «βοήθεια» της βάσης;

Η εικόνα αυτή εκθέτει τον ιστορικό Δήμο Χανίων. Υποβαθμίζει την αξία του ίδιου του πάρκου και διαστρέφει το μήνυμα που η ονομασία του ήθελε να περάσει.

Μια πόλη που χάνει το μέτρο;

Η απόφαση αυτή δεν είναι απλά διαχειριστικό λάθος. Είναι πολιτική επιλογή που αποκαλύπτει την απομάκρυνση της τοπικής διοίκησης από την ιστορική μνήμη και τα αντιπολεμικά ιδανικά που η κοινωνία των Χανίων υπερασπίστηκε επί δεκαετίες.

Το ερώτημα παραμένει:

Πόσο πιο χαμηλά μπορεί να πέσει μια πόλη, όταν για την καθαριότητα ενός πάρκου-συμβόλου χρειάζεται να καταφεύγει σε εκείνους που εκπροσωπούν τη Μηχανή του Πολέμου;